Soạn bài Đẽo cày giữa đường, Ếch ngồi đáy giếng, Con mối và con kiến

Soạn bài Đẽo cày giữa đường, Ếch ngồi đáy giếng, Con mối và con kiến là nội dung 3 văn bản đọc thuộc bài 6. Bài học cuộc sống trong sách giáo khoa Ngữ văn lớp 7 bộ Kết nối tri thức với cuộc sống. Trong bài viết này Hoatieu xin chia sẻ đến các em học sinh gợi ý soạn văn 7 tập 2 Kết nối tri thức trang 5-10 bài Đẽo cày giữa đường, Ếch ngồi đáy giếng, Con mối và con kiến để các em hiểu rõ hơn về nội dung bài gọc.

• Thực hành tiếng Việt trang 10 Ngữ văn 7 tập 2 Kết nối tri thức

Soạn Đẽo cày giữa đường, Ếch ngồi đáy giếng, Con mối và con kiến ngắn gọn

Ếch ngồi đáy giếng tác giả tác phẩm

1. Tác giả

- Trang Tử ( khoảng năm 369 - 286 trước Công Nguyên) là một triết gia nổi tiếng của Trung Quốc.

2. Văn bản

- Xuất xứ: Trích trong thiên “ Thu thủy” (thiên thứ 17) của cuốn sách Trang Tử (cuốn sách còn có tên gọi là Nam Hoa kinh).

- Thể loại: Thuộc truyện ngụ ngôn.

- Kiểu văn bản: tự sự.

- Nhân vật: Con ếch giếng sụp và con rùa biển Đông (nhân hóa như con người).

1. Nội dung chính văn bản Đẽo cày giữa đường, Ếch ngồi đáy giếng, Con mối và con kiến

2. Kể một câu chuyện em được đọc (nghe) hoặc một sự việc em chứng kiến (tham gia) đã để lại cho em bài học sâu sắc. Bài học em rút ra được từ câu chuyện hoặc sự việc đó là gì?

Văn chương đã bồi dưỡng tâm hồn em những phẩm chất em đã có và dạy cho em những bài học em chưa biết. Truyện Thầy bói xem voi em được đọc khi còn nhỏ đã để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng em vì bài học kinh nghiệm mà nó để lại. Qua hình ảnh của những ông thầy bói mù khi xem và nhận xét về một chú voi đã giúp em nhận được bài học về sự xem xét toàn diện. Để đánh giá được sự việc chúng ta cần có sự quan sát toàn diện, không lấy cái lẻ để chỉ cái toàn diện. Hơn hết chúng ta cần phải biết lắng nghe, vừa học hỏi để trau dồi thêm được tri thức của bản thân.

3. Hãy chia sẻ cách hiểu của em về câu nói: “Anh ta nhận ra mình chỉ là ếch ngồi đáy giếng mà thôi”

Câu nói: “Anh ta nhận ra bản thân mình chỉ là ếch ngồi đáy giếng mà thôi” có thể được hiểu là nhân vật “anh ta” nhận ra được tầm nhận thức của bản thân về vấn đề trong cuộc sống rất hạn hẹp. Hơn nữa ta còn có thể hiểu theo cách nhân vật này còn có sự chủ quan, coi thường thực tế.

4. Đọc hiểu văn bản Đẽo cày giữa đường

1. Số tiền người thợ mộc bỏ ra mua gỗ.

- Người thợ mộc bỏ ra 300 quan tiền.

2. Hành động của người thợ mộc mỗi khi nhận được lời khuyên của người qua đường.

- Người thợ mộc đều cho là phải và đẽo cày theo ý của những người qua đường đó.

3. Vì sao người thợ mộc không bán được cày?

Sở dĩ người thợ mộc không bán được cày là bởi vì anh ta làm cái cày lúc thì to quá, lúc thì bé quá, ... theo lời khuyên của mọi người qua đường mà không có chính kiến của bản thân.

5. Đọc hiểu văn bản Ếch ngồi đáy giếng

1. Sự khác nhau về môi trường sống của ếch và rùa.

- Ếch: sống trong giếng → nhỏ bé, hạn hẹp.

- Rùa: sống ở biển Đồng → rộng lớn, mênh mông.

2. Theo dõi: Những điều khiến ếch cảm thấy sung sướng.

Ếch có thể ra khỏi giếng, nhảy lên miệng giếng, rồi lại vô giếng, ngồi nghỉ trong những kẽ gạch của thành giếng. Bơi trong nước thì nước đỡ nách và cằm, nhảy xuống bùn thì bùn lấp chân tới mắt cá. Ngó lại phía sau, thấy những con lăng quăng, con cua, con nòng nọc, không con nào sướng bằng. Vả lại một mình chiếm một chỗ nước tụ, tự do bơi lội trong một cái giếng sụp, còn vui gì hơn nữa?

3. Biểu hiện của ếch khi được nghe về biển

Ngạc nhiên thu mình lại, hoảng hốt, bối rối.

6. Đọc hiểu văn bản Con mối và con kiến

1. Mối có thái độ như thế nào khi thấy kiến làm việc vất vả?

- Mối chê cười kiến làm việc vất vả.

2. Theo dõi: Kiến tỏ thái độ ra sao về lối sống của mối?

- Kiến phê phán lối sống của mối.

3. Theo dõi: Lối sống của mối gây ra hậu quả nghiêm trọng như thế nào?

- Mối chẳng vun thu xứ sở, đục ăn chỗ ở nên có ngày nhà đổ sập.

Trả lời câu hỏi sau khi đọc trang 10 SGK văn 7 tập 2 KNTT

Câu 1 trang 10 SGK Ngữ văn 7, tập 2 KNTT

Người thợ mộc trong truyện Đẽo cày giữa đường đã xử sự thế nào trước mỗi lời khuyên, khiến công sức và của cải "đi đời nhà ma"?

Trả lời

Có 3 lần người thợ mộc phản ứng trong câu chuyện:

+ 2 lần đầu đầu “cho là phải” rồi đẽo cày theo kích cỡ mới.

+ 1 lần cuối “liền đẽo ngay” mà không có suy nghĩ tìm hiểu, cân nhắc.

Câu 2 trang 10 SGK Ngữ văn 7, tập 2 KNTT

Nếu là người thợ mộc trong câu chuyện này, em sẽ làm gì trước những lời khuyên như vậy?

Trả lời

Nếu là người thợ mộc trong câu chuyện đầu tiên em sẽ cảm ơn những lời góp ý từ những người qua đường. Tuy nhiên, mọi lời góp ý không phải lúc nào cũng tốt và cũng đúng nên em sẽ xem xét, tìm hiểu kĩ sư đúng đắn trong lời góp ý của từng người. Nếu như nó hợp lý thì em sẽ làm theo, còn nếu như nó không hợp lý thì không nên tiếp nhận sự góp ý đó

Câu 3 trang 10 SGK Ngữ văn 7, tập 2 KNTT

Những điều gì làm cho con ếch trong truyện Ếch ngồi đáy giếng cảm thấy sung sướng?

Trả lời

Ếch thấy mình sung sướng vì:

– Tôi có thể ra khỏi giếng, nhảy lên miệng giếng, rồi lại vô giếng, ngồi nghỉ trong những kẽ gạch của thành giếng. Bơi trong nước thì nước đỡ nách và cằm tôi, nhảy xuống bùn thì bùn lấp chân tôi tới mắt cá => sung sướng vì có cuộc sống tự do tự tại.

– Ngó lại phía sau, thấy những con lăng quăng, con cua, con nòng nọc, không con nào sướng bằng tôi => sung sướng vì thấy những con vật khác không bằng minh.

– Vả lại một mình chiếm một chỗ nước tụ, tự do bơi lội trong một cái giếng sụp, còn vui gì hơn nữa? => sung sướng vì tự hảo với địa vị “chúa tể” của mình ở trong giếng.

– Sao anh không vô giếng tôi một lát coi cho biết? => sung sướng đến mức khoe khoang với rùa về “thế giới trong giếng” của mình.

Câu 4 trang 10 SGK Ngữ văn 7, tập 2 KNTT

Hãy chỉ ra những điểm khác biệt về môi trường sống của ếch và rùa. Sự khác biệt đó ảnh hưởng như thế nào đến nhận thức và cảm xúc của hai con vật?

Trả lời

Câu 5 trang 10 SGK Ngữ văn 7, tập 2 KNTT

Vì sao con ếch “ngạc nhiên, thu mình lại, hoảng hốt, bối rối”?

Trả lời

+ Ngạc nhiên: Sự vĩ đại của biển nằm ngoài hiểu biết của ếch, khiến ếch hoàn toàn bất ngờ.

- Thu mình lại: Niềm vui và niềm tự hào của ếch bị thay thế bởi cảm giác nhỏ bé trước sự vĩ đại của biển.

Hoảng hốt, bối rối: Cảm giác của ếch khi mất niềm tin (bối rối) vào những điều ếch đã tin và tự hào trước đây, choáng ngợp (hoảng hốt) trước những điều mới mẻ, lớn lao, vĩ đại hơn những điều ếch đã từng biết.

Câu 6 trang 10 SGK Ngữ văn 7, tập 2 KNTT

Trong truyện Con mối và con kiến, quan niệm sống của mối và kiến bộc lộ như thế nào qua các lời thoại của chúng?

Câu 7 trang 10 SGK Ngữ văn 7, tập 2 KNTT

Theo em, thiện cảm của người kể chuyện được dành cho mối hay cho kiến? Vì sao em khẳng định như vậy?

Trả lời

Thiện cảm của người kể chuyện được dành cho kiến. Vì rõ ràng, với việc miêu tả mối như một kẻ vị kỉ, lười biếng, chỉ biết hưởng thụ cho “béo trục béo tròn” (lưu ý cách dùng cụm từ này trong chính lời đối thoại của nhân vật mối, cụm từ này thường có sắc thái đánh giá tiêu cực), còn kiến tuy gầy gò, vất vả, nhưng luôn chăm chỉ, cố gắng, biết sống vì người khác, biết lo cho cái chung, biết hướng tới tương lai vững bền,...
Sau khi đọc 8

Câu 8 trang 10 SGK Ngữ văn 7, tập 2 KNTT

Nêu những điểm giống nhau về nội dung của ba truyện ngụ ngôn: Đẽo cày giữa đường, Ếch ngồi đáy giếng, Con mối và con kiến.

Trả lời

Điểm giống nhau của ba câu chuyện này, đó là:

- Đều mượn lời của nhân vật là con vật để nói lên những tư tưởng, quan điểm của bản thân. Những con vật được nhân hóa như con người có những suy nghĩ và tình cảm riêng

- Đều để lại những kinh nghiệm quý báu cho nhân dân ta:

+ Ếch ngồi đáy giếng: chịu khó mở rộng kiến thức và không nên tự phụ với những điều mình có….

+ Con mối và con kiến: sống mà chỉ biết thụ hưởng, không biết lao động thì cuộc sống sẽ chẳng thể tốt đẹp, bền lâu.

+ Đẽo cày giữa đường: cẩn trọng khi làm một việc gì đó, sống phải có chính kiến riêng, chỉ tiếp thu những đúng đắn,..

Viết kết nối với đọc

Viết đoạn văn 5-7 câu có sử dụng thành ngữ Đẽo cày giữa đường

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 7 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.