So sánh giống nhau và khác nhau giữa tản văn và tuỳ bút
So sánh tản văn và tùy bút
Trong bài 5 Màu sắc trăm miền thuộc sách giáo khoa Ngữ văn lớp 7 tập 1 bộ Kết nối tri thức các em học sinh sẽ được làm quen với dạng bài viết tùy bút và tản văn. Vậy tản văn là gì, tùy bút là gì? Tản văn và tùy bút giống và khác nhau ở điểm nào. Trong bài viết này Hoatieu xin chia sẻ một số kiến thức tìm hiểu về tản văn và tùy bút giúp các em học sinh hiểu thêm về loại hình bài viết này.
- Phân tích bài thơ Gặp lá cơm nếp siêu hay
- Viết bài văn trình bày cảm xúc đối với một sự kiện để lại cho em ấn tượng sâu sắc
Dưới đây là một số thông tin tìm hiểu về tùy bút và tản văn đã được Hoatieu tổng hợp sẽ là những kiến thức bổ ích giúp các em tìm hiểu rõ về thể loại văn học này. Mời các em cùng tham khảo.
1. Tản văn là gì?
Định nghĩa tản văn:
- Là thể loại văn xuôi ngắn gọn, hàm súc. Người viết tản văn thường dựa trên một vài nét chấm phá vé đời sống để thể hiện tâm trạng, suy nghĩ, chủ kiến của mình. Tản văn khá tự do trong cách biểu hiện, có sự kết hợp tự sự. trữ tình, nghị luận, miêu tả, khảo cứu...
- Ngôn từ:gần gũi đời thường, như lời chuyện trò, bàn luận, tâm sự
2. Tùy bút là gì?
Tuỳ bút là một thể loại văn xuôi thuộc loại hình kí (Kí là tác phẩm văn học chú trọng ghi chép sự thật; Có những tác phẩm nghiêng về kể sự việc, có những tác phẩm nghiêng về thể hiện cảm xúc)
Điểm tựa của tuỳ bút là cái tôi của tác giả. Qua việc ghi chép về con người, sự kiện cụ thể, có thực, tác giả tuỳ bút thể hiện cảm xúc, tình cảm, suy nghĩ của mình. Tuỳ bút thiên về tính trữ tình, có thể kết hợp trữ tình, suy tưởng, triết lí, chính luận.
- Bố cục: khá tự do, được triển khai theo một cảm hứng chủ đạo, một tư tưởng chủ đé nhất định.
- Ngôn từ: giàu hình ảnh, giàu chất thơ.
(Theo SGK Ngữ văn 7 tập 1 KNTT)
3. Phân biệt giữa tản văn và tùy bút
Tản văn và tùy bút đều có nguồn gốc từ thời trung đại, tuy nhiên, tùy bút được "ẩn thân" vào thể ký nên chưa biểu hiện rõ ràng. Đến thế kỷ 20, tùy bút mới thực sự hiện diện với tư cách một thể loại văn xuôi hiện đại, rồi từng bước khẳng định sự góp mặt xứng đáng bằng nhiều tên tuổi lớn, nhiều tác phẩm có giá trị. Cả 2 hình thức này đều thuộc thể loại văn xuôi tự sự, trữ tình và đều mang tính chất hư cất: Viết được trên cảm xúc có thật, người viết đã chứng kiến hoặc trải nghiệm qua cảm xúc ấy.
Điểm khác biệt giữa tản văn và tùy bút là Tản văn có đề tài rộng lớn bao quát hơn. Tản văn không lấy hiệu quả ở tình tiết, cũng không lấy nhân vật để khắc họa sự hiểu biết, đồng thời cũng không yêu cầu có tình cảm đặc biệt mãnh liệt như thơ, đề tài của tản văn tuy rộng nhưng cái rộng lớn đa dạng của nó là những điều bên ngoài mà tác giả tự mình nhìn thấy, nghe thấy, suy nghĩ, mong muốn, cảm thấy, xúc động và cuộc sống thường nhật cho đến những hiện tượng khác. Nó cũng không đòi hỏi người viết sự "thâm nhập thực tế" một cách trường kỳ và cái nhìn quan sát có tính chủ ý cao như ở tùy bút hay bút ký.
Một sự việc xảy ra trên đường phố ồn ào, một tiếng dương cầm vang lên giữa đêm khuya, một sắc hoa ban muốt trắng ở vùng núi cao phía Bắc khi xuân về v. V.. Tất cả những điều chừng như tủn mủn lặt vặt ấy đều có thể là cái cớ cho một tản văn ra đời. Vấn đề còn lại chỉ là sức cảm, sức nghĩ, là độ rộng và chiều sâu trong trường liên tưởng của người viết mà thôi.
Tùy bút lại là một nhánh nhỏ trong đề tài bao la của tản văn. Tùy bút mang nét phóng túng nhưng phóng túng này mang đậm cái tôi của nhà văn. Đòi hỏi tác giả phải trải qua hành trình dài, thậm chí là gian nan, vất vả để cho ra một tác phẩm tùy bút hay. Đặc điểm gần như là nguyên tắc của tùy bút là: Coi trọng và phát huy tối đa cảm xúc, phong cách, quan điểm của người viết, tạo cho độc giả có dấu ấn nhận biết tác phẩm tùy bút của tác giả đó.
4. Điểm giống và khác nhau giữa tản văn và tùy bút
Điểm giống nhau giữa tùy bút và tản văn
- Đều nguồn gốc từ thời trung đại.
- Hình thức: Văn xuôi tự sự có yếu tố trữ tình
- Cảm xúc: Dựa trên cảm xúc, trải nghiệm thực tế của tác giả.
- Cái tôi: Thể hiện cái “tôi” chủ quan của tác giả
- Ngôn ngữ: Sống động, tinh tế, giàu chất trữ tình, giàu hình ảnh và mang hơi thở cuộc sống (thể hiện qua các phép tu từ: nhân hóa, so sánh …)
Ví dụ
Điểm khác nhau giữa tùy bút và tản văn
TÙY BÚT | TẢN VĂN | |
Dung lượng | Thường dài hơn | Ngắn gọn, hàm súc |
Đề tài | Hẹp | Rộng lớn, bao quát |
Lối thể hiện đời sống | Chú trọng vào tình tiết, khắc họa hình tượng nhân vật, tình cảm mãnh liệt. | Mang tính chấm phá, không đòi hỏi cốt truyện phức tạp hay nhân vật hoàn chỉnh |
Sự kết hợp các yếu tố | Tự sự, trữ tình | Tự sự, trữ tình, miêu tả, nghị luận |
Quá trình sáng tác | Người viết phải thâm nhập cuộc sống thực tế trong thời gian dài và quan sát kĩ. | Không đòi hỏi người viết thâm nhập thực tế trường kì hay quan sát có tính chủ ý cao. |
Sức hấp dẫn | Tính chất tự do trong liên tưởng gắn liền với cái tôi của tác giả (cảm xúc, quan điểm, cá tính). | Khả năng tái hiện những nét đặc thù, đặc biệt của sự việc, đối tượng; kết nối, xâu chuỗi các sự việc, đối tượng có vẻ rời rạc -> thể hiện chủ đề. |
Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 7 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.
- Chia sẻ:Trần Thu Trang
- Ngày:
Tham khảo thêm
Trình bày ý kiến về những hoạt động thiện nguyện vì cộng đồng lớp 7 (6 mẫu)
Phân tích nội dung và nghệ thuật văn bản Bầy chim chìa vôi
Soạn văn 7 bài thơ Đường núi của Nguyễn Đình Thi
Trình bày suy nghĩ về một vấn đề đời sống được gợi ra từ tác phẩm văn học đã học siêu hay (8 mẫu)
Phân tích bài viết tham khảo Con mèo tuyệt vời nhất thế giới
Nêu suy nghĩ của em về một người thân trong gia đình
Viết bài văn biểu cảm về một con người hoặc sự việc lớp 7 (9 mẫu)
Top 6 Trình bày ý kiến về một vấn đề đời sống được gợi ra từ một nhân vật văn học lớp 7 KNTT
- Soạn bài Bầy chim chìa vôi lớp 7 (trang 16)
- Thực hành tiếng Việt trang 17 Ngữ văn 7 Kết nối tri thức tập 1
- Soạn bài Đi lấy mật ngắn nhất
- Nêu cảm nhận về nhân vật tía nuôi của An. Cảm nhận của em dựa trên những chi tiết tiêu biểu nào?
- Em có ấn tượng như thế nào về con người và rừng phương Nam?
- Viết đoạn văn trình bày cảm nhận của em về một chi tiết thú vị trong đoạn trích Đi lấy mật
- Qua văn bản Đi lấy mật, viết đoạn văn nêu cảm nhận về nhân vật An
- Tóm tắt nội dung câu chuyện của má nuôi An
- Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật An trong văn bản Đi lấy mật
- Theo em nhân vật Cò là một cậu bé sinh ra và lớn lên ở đâu? Điều gì khiến em khẳng định như vậy?
- Tóm tắt văn bản đi lấy mật đủ mẫu (ngắn nhất, dài)
- Thực hành tiếng Việt lớp 7 trang 24 Kết nối tri thức tập 1
- Soạn bài Ngàn sao làm việc ngắn nhất
- Tóm tắt văn bản theo yêu cầu khác nhau về độ dài trang 27 KNTT
- Nói và nghe trao đổi về một vấn đề mà em quan tâm
- Soạn bài Củng cố, mở rộng trang 32 lớp 7 Kết nối tri thức dễ hiểu
- Soạn bài Thực hành đọc Ngôi nhà trên cây
- Soạn bài Đồng dao mùa xuân sách mới ngắn gọn, dễ hiểu
- Viết đoạn văn 5 đến 7 câu nêu cảm nghĩ của em về hình ảnh người lính trong bài thơ Đồng dao mùa xuân
- Ý nghĩa nhan đề bài thơ Đồng dao mùa xuân
- Cảm nhận về tình cảm mà đồng đội và nhân dân dành cho những người lính hy sinh trong bài Đồng dao mùa xuân
- Chia sẻ cảm nhận của em về hình ảnh anh bộ đội cụ Hồ siêu hay
- Soạn văn 7 bài Gặp lá cơm nếp ngắn nhất
- Thực hành tiếng Việt lớp 7 trang 47 Kết nối tri thức
- Soạn văn Trở gió ngắn nhất
- Soạn Tập làm một bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ lớp 7 KNTT
- Trình bày suy nghĩ về một vấn đề đời sống được gợi ra từ tác phẩm văn học đã học siêu hay (8 mẫu)
- Soạn bài Củng cố, mở rộng trang 55 Ngữ Văn 7 tập 1 KNTT
- Soạn bài Thực hành đọc Chiều sông Thương lớp 7 KNTT
- Soạn bài Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ trang 64 ngắn nhất
- Cảm nhận về tính cách của người bố trong Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
- Khi vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ nhân vật tôi đã phát hiện bí mật gì?
- Nhan đề Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ gợi điều thú vị gì?
- Cảm xúc của nhân vật tôi khi nghe bố giảng giải về những món quà
- Phân tích nhân vật tôi trong văn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ
- Phân tích nhân vật người cha trong văn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ lớp 7
- Top 5 mẫu tóm tắt văn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ ngắn gọn
- Viết đoạn văn khoảng 5 đến 7 câu về một món quà em đặc biệt yêu thích lớp 7 KNTT
- Soạn văn 7 Thực hành tiếng Việt trang 64 Kết nối tri thức tập 1
- Soạn bài Người thầy đầu tiên lớp 7
- Top 3 bài phân tích đặc điểm nhân vật thầy Đuy sen trong văn bản Người thầy đầu tiên
- Đoạn văn kể lại phần 1 hoặc phần 4 Người thầy đầu tiên theo ngôi kể thứ 3
- Các nhân vật người kể chuyện trong đoạn trích Người thầy đầu tiên có mối quan hệ như thế nào?
- Tóm tắt văn bản Người thầy đầu tiên lớp 7
- Xác định người kể chuyện và ngôi kể trong từng phần của đoạn trích Người thầy đầu tiên
- An-tư-nai đã dành cho thầy Đuy-sen tình cảm như thế nào?
- Thực hành tiếng Việt lớp 7 trang 72 ngắn nhất
- Soạn bài Quê hương lớp 7 Kết nối tri thức
- Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học lớp 7 KNTT
- Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học An-tư-nai
- Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học Người thầy đầu tiên
- Phân tích nhân vật Dế mèn trong đoạn trích Dế mèn bênh vực kẻ yếu
- Phân tích đặc điểm nhân vật Lucky trong đoạn trích Tập bay
- Phân tích đặc điểm nhân vật “cậu ấm" trong Một cuộc đua của Quế Hương
- Phân tích đặc điểm nhân vật Mạnh trong củ khoai nướng
- Soạn bài Nói và nghe lớp 7 trang 81 KNTT
- Soạn bài Trong lòng mẹ lớp 7 trang 84
- Viết bài văn biểu cảm về một con người hoặc sự việc lớp 7
- Trình bày ý kiến về những hoạt động thiện nguyện vì cộng đồng lớp 7
- Soạn bài Tháng giêng mơ về trăng non rét ngọt - Vũ Bằng
- Soạn Thực hành tiếng Việt lớp 7 trang 110 Tập 1 KNTT
- Soạn bài Chuyện cơm hến - Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Thực hành tiếng Việt trang 116 lớp 7 tập 1 KNTT
- Soạn Văn bài Hội lồng tồng siêu hay
- Viết văn bản tường trình lớp 7 Kết nối tri thức
- Trình bày ý kiến về vấn đề văn hóa truyền thống trong xã hội hiện đại (6 mẫu)
- Soạn bài Đẽo cày giữa đường, Ếch ngồi đáy giếng, Con mối và con kiến
- Soạn bài Một số câu tục ngữ Việt Nam
- Soạn bài Con hổ có nghĩa lớp 7
- Viết bài văn nghị luận về một vấn đề trong đời sống (trình bày ý kiến tán thành)
- Nghị luận Thành công và thất bại, mặt nào mới là trải nghiệm bổ ích giúp con người tiến bộ?
- Nghị luận Không thầy đố mày làm nên và Học thầy chẳng tày học bạn, câu nào là chân lí?
- Văn nghị luận có công mài sắt có ngày nên kim lớp 7 ngắn nhất
- Chuyên đề nghị luận về một vấn đề đời sống (trình bày ý kiến tán thành)
- Có ý kiến cho rằng sống trải nghiệm là lối sống rất cần thiết với giới trẻ hiện nay lớp 7
- Phân tích bài viết tham khảo Trường học đầu tiên
- Nói và nghe kể lại một truyện ngụ ngôn lớp 7 Kết nối tri thức tập 2
- Soạn bài củng cố mở rộng trang 22 Văn 7 tập 2 Kết nối tri thức
- Soạn bài Cuộc chạm trán trên đại dương
- Thực hành tiếng Việt 7 trang 34 Kết nối tri thức tập 2
- Soạn bài Đường vào trung tâm vũ trụ
- Thực hành tiếng Việt 7 trang 41 Kết nối tri thức tập 2
- Soạn bài Dấu ấn Hồ Khanh
- Viết bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến một nhân vật lịch sử lớp 7 Kết nối tri thức
- Thảo luận về vai trò của công nghệ đối với đời sống con người
- Củng cố mở rộng trang 50 SGK văn 7 tập 2 KNTT
- Soạn bài Chiếc đũa thần
- Soạn bài Bản đồ dẫn đường
- Thực hành tiếng Việt 7 trang 59 tập 2 Kết nối tri thức
- Soạn bài Hãy cầm lấy và đọc
- Thực hành tiếng Việt 7 tập 2 trang 64 Kết nối tri thức
- Soạn bài Nói với con lớp 7 Kết nối tri thức
- Viết bài văn nghị luận về một vấn đề trong đời sống (trình bày ý kiến phản đối)
- Nghị luận vệ sinh trường học là trách nhiệm của những người lao công đã được nhà trường trả lương
- Nghị luận có thể bỏ qua một số môn, chỉ nên học những môn mình yêu thích
- Nghị luận Tắt thiết bị điện trong Giờ Trái Đất chỉ là việc làm hình thức, không có tác dụng vì chẳng tiết kiệm điện được bao nhiêu
- Nghị luận Sách giáo khoa bố mẹ đã bỏ tiền mua, trở thành sở hữu của mình, nếu muốn, mình có thể viết, vẽ vào đó
- Chuyên đề nghị luận về một vấn đề đời sống (trình bày ý kiến phản đối)
- Viết bài văn nghị luận phản đối quan niệm cuộc sống chỉ cần gia đình không cần bạn bè
- Nói và nghe Trình bày ý kiến về một vấn đề trong đời sống trang 71
- Củng cố và mở rộng trang 73 lớp 7
- Soạn bài Câu chuyện về con đường ngắn gọn
- Soạn bài Thủy tiên tháng 1
- Thực hành tiếng Việt lớp 10 tập 2 trang 59 Kết nối tri thức
- Thực hành tiếng Việt 7 tập 2 trang 83 KNTT
- Soạn bài Lễ rửa làng của người Lô Lô
- Đoạn văn cảm nhận về những giá trị sống được bộc lộ qua lễ rửa làng của người Lô Lô
- Soạn bài Bản tin về hoa anh đào
- Viết bài văn thuyết minh về quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi hay hoạt động lớp 7 KNTT
- Nói và nghe Giải thích quy tắc hoặc luật lệ trong một trò chơi hay hoạt động
- Củng cố, mở rộng trang 97 lớp 7 tập 2 Kết nối tri thức
- Thực hành đọc Thân thiện với môi trường
- Soạn bài Thách thức đầu tiên Chinh phục những cuốn sách mới
- Soạn bài Vẻ đẹp giản dị và chân thật của Quê nội
- Soạn bài Mon và Mên đang ở đâu?
- Soạn Thách thức thứ hai Từ ý tưởng đến sản phẩm
- Nói và nghe Về đích Ngày hội với sách
- Soạn bài Ôn tập học kì 2 Ngữ văn 7 Kết nối tri thức
Có thể bạn cần
Top 8 mẫu phân tích khổ cuối bài Tràng giang hay chọn lọc
Hướng dẫn khai Phiếu đảng viên (mẫu 2-HSĐV)
Mẫu Bài thu hoạch nghị quyết trung ương 4 khóa 12 cho Đảng viên
Biên bản họp chi bộ đề nghị kết nạp Đảng viên
Top 4 mẫu Cảm nhận bài thơ Sóng hay chọn lọc
Thực hành theo hướng dẫn để tạo ra 02 sản phẩm hỗ trợ việc giảng dạy môn Toán cấp tiểu học
Bài thu hoạch bồi dưỡng thường xuyên module GVMN 3 năm 2024 mới cập nhật
Bộ tranh thiếu nhi về chào mừng Đại hội Đoàn 2024
Công văn xin hủy tờ khai Thuế GTGT do kê khai sai 2024
Suy nghĩ về số phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến
Tờ khai thuế thu nhập cá nhân Mẫu 05/KK-TNCN, 05-DK-TCT 2024
Mẫu nhận xét các môn học theo Thông tư 22, Thông tư 27
Bài viết hay Ngữ văn 7 KNTT
Soạn bài Đồng dao mùa xuân ngắn nhất
Gió chướng được tác giả miêu tả qua những chi tiết, hình ảnh nào?
Cảm nhận về tình cảm của tác giả đối với quê hương đất nước trong bài Gò Me
Phân tích nhân vật người cha trong văn bản Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ lớp 7
Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học An-tư-nai
Viết bài văn nghị luận về một vấn đề trong đời sống (trình bày ý kiến tán thành) siêu hay