Viết bài văn thuyết minh giải thích một hiện tượng địa chất, thủy văn lớp 8 KNTT

Viết bài văn thuyết minh giải thích một hiện tượng địa chất, thủy văn là một trong số các đề gợi ý trong bài Viết bài văn thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên văn lớp 8 KNTT trang 103. Khi viết viết bài văn thuyết minh giải thích một hiện tượng thủy văn các em có thể lựa chọn các hiện tượng tự nhiên như thủy triều, núi lửa phun trào, động đất, sóng thần... Sau đây là gợi ý chi tiết, mời các bạn cùng theo dõi.

• Viết bài văn thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên lớp 8 KNTT

1. Dàn ý thuyết minh giải thích một hiện tượng thủy triều

Mở bài:

- Dẫn dắt, giới thiệu về hiện tượng tự nhiên: Thiên nhiên luôn đầy sự bí ẩn và kì diệu. Hiện tượng thuỷ triều cũng là một trong số những hiện tượng kì diệu của tự nhiên.

- Đánh giá, nhận định, đưa ra cái nhìn bao quát về hiện tượng này (đây là một hiện tượng như thế nào: Hiện tượng này không chỉ ảnh hưởng đến môi trường biển mà còn có tác động mạnh mẽ đến con người và hoạt động kinh tế, xã hội của chúng ta.

Thân bài:

1. Giải thích về hiện tượng thuỷ triều

- Hiện tượng thủy triều là sự biến đổi định kỳ của mực nước biển, từ việc tăng cao đến một mức đỉnh, sau đó giảm xuống một mức thấp, theo một chu kỳ nhất định.

- Hiện tượng này do sự tương tác của lực hấp dẫn giữa Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất.

- Hàng ngày chúng ta chứng kiến sự thay đổi của mực nước biển, từ thủy triều cao đến thủy triều thấp và ngược lại.

2. Biểu hiện của hiện tượng thuỷ triều

- Hiện tượng thủy triều biểu hiện qua sự biến đổi đáng kể của mực nước biển theo chu kỳ nhất định.

+ Thủy triều cao (thủy triều lên): giai đoạn mực nước biển tăng lên đạt đỉnh cao nhất trong chu kỳ thủy triều. Khi thủy triều cao, mực nước biển lấp đầy các bãi biển, cảng, kênh và lòng chảo trên bờ biển.

+ Thủy triều thấp (thủy triều xuống): giai đoạn mực nước biển giảm xuống đạt mức thấp nhất trong chu kỳ thủy triều. Khi thủy triều thấp, bãi biển, kênh và lòng chảo trên bờ biển có thể trở nên khô cạn hoặc nổi lên nhờ sự giảm mực nước.

- Trên nhiều bờ biển, có hai thủy triều cao và hai thủy triều thấp trong một ngày.

- Thời gian và độ cao của thủy triều có thể được dự đoán và biểu diễn theo các chu kỳ đều đặn. Chu kỳ thủy triều thường là khoảng 24 giờ 50 phút, tương ứng với một ngày và một ít hơn một giờ.

3. Nguyên nhân của thuỷ triều

- Nguyên nhân chính của hiện tượng thủy triều là sự tương tác giữa lực hấp dẫn của Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất.

- Mặt Trăng có khối lượng và lực hấp dẫn đối với Trái Đất: Mặt Trăng quay quanh Trái Đất trên một quỹ đạo elip, tạo ra một lực hấp dẫn ngược chiều với trọng lực trên Trái Đất. Lực hấp dẫn này kéo nước biển về phía Mặt Trăng, tạo thành một "gò" nước.

- Mặt Trời cũng có lực hấp dẫn đối với Trái Đất, mặc dù yếu hơn so với Mặt Trăng. Mặt Trời tạo ra một tác động phụ trên mực nước biển. Khi Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất thẳng hàng (trạng thái trăng tròn đầy), hiệu ứng kết hợp lại và tạo ra thủy triều cực đại.

- Bề mặt Trái Đất không đồng nhất và không đồng đều phân bố với các đại dương, lục địa và địa hình khác nhau. => các yếu tố này góp phần tạo ra những biến đổi thủy triều ở địa phương.

4. Chuyên gia nhận định về hiện tượng

- Các nhà địa chất học và biển nghiên cứu về tác động của thủy triều đến địa hình và môi trường biển. Họ quan tâm đến cách mực nước biển thay đổi và ảnh hưởng đến cấu trúc và hình thành đá, cát và các hệ sinh thái ven biển.

- Những bổ sung về hiện tượng thuỷ triều: một số yếu tố khác cũng góp phần vào hiện tượng thủy triều như địa hình biển, mật độ nước và các công trình thuỷ lợi. Ngoài ra, các hoạt động như khai thác vàng, dầu mỏ, khai thác khoáng sản dưới biển hay tàu biển di chuyển trên biển cũng có thể góp phần tạo ra tác động nhất định lên môi trường biển và thủy triều.

5. Tác động của thuỷ triều tới cuộc sống con người

- Thủy triều có vai trò quan trọng trong các hoạt động kinh tế ven biển như ngư nghiệp, du lịch và giao thông biển. => cơ hội kinh tế và thuận lợi cho nhiều ngành công nghiệp.

- Thủy triều ảnh hưởng đến việc đi lại, các hoạt động giải trí và sinh hoạt hàng ngày của con người trên bờ biển.

- Thủy triều cũng có thể gây ra hiện tượng lũ lụt ven biển trong các vùng có mực nước biển cao.

- Thủy triều cũng ảnh hưởng đến môi trường sống và các hệ sinh thái nội địa gần các vùng ven biển, chẳng hạn như vùng cửa sông. Mực nước biển cao hay lũ lụt ven biển có thể tác động đến các khu định cư, nơi sinh sống và nông nghiệp ven biển, gây ra nguy cơ thiệt hại và sự thay đổi trong cộng đồng.

Kết bài:

- Khẳng định lại về hiện tượng tự nhiên: Hiện tượng thủy triều không chỉ ảnh hưởng đến môi trường biển và hệ sinh thái, mà còn có tác động trực tiếp đến đời sống và hoạt động kinh tế của con người.

- Đưa ra những đánh giá/liên hệ cá nhân về hiện tượng tự nhiên này: Chúng ta cần tiếp tục nghiên cứu, theo dõi về hiện tượng thủy triều. Việc xây dựng các hệ thống dự báo, phòng ngừa lũ lụt và quản lý tài nguyên biển sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và sử dụng bền vững tài nguyên biển của chúng ta.

2. Thuyết minh giải thích hiện tượng thủy triều

Thiên nhiên luôn đầy sự bí ẩn và kì diệu. Hiện tượng thuỷ triều cũng là một trong số những hiện tượng kì diệu của tự nhiên. Mực nước biển lên cao, rồi lại xuống thấp theo những chu kỳ đều đặn. Hiện tượng này không chỉ ảnh hưởng đến môi trường biển mà còn có tác động mạnh mẽ đến con người và hoạt động kinh tế, xã hội của chúng ta. Thủy triều là một câu chuyện hấp dẫn về sức mạnh của tự nhiên và tác động của nó lên cuộc sống hàng ngày của chúng ta.

Hiện tượng thủy triều là sự biến đổi định kỳ của mực nước biển, từ việc tăng cao đến một mức đỉnh, sau đó giảm xuống một mức thấp, theo một chu kỳ nhất định. Hiện tượng này do sự tương tác của lực hấp dẫn giữa Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất. Mặt Trăng, đặc biệt, có tác động lớn đến mực nước biển, vì sự hấp dẫn của nó kéo nước biển đi theo một quỹ đạo xung quanh Trái Đất. Kết quả là, hàng ngày chúng ta chứng kiến sự thay đổi của mực nước biển, từ thủy triều cao đến thủy triều thấp và ngược lại. (Sản phẩm thuộc bản quyền .)

Hiện tượng thủy triều biểu hiện qua sự biến đổi đáng kể của mực nước biển theo chu kỳ nhất định. Thủy triều cao (thủy triều lên) là giai đoạn mực nước biển tăng lên đạt đỉnh cao nhất trong chu kỳ thủy triều. Khi thủy triều cao, mực nước biển lấp đầy các bãi biển, cảng, kênh và lòng chảo trên bờ biển. Và ngược lại, thủy triều thấp (thủy triều xuống) là giai đoạn mực nước biển giảm xuống đạt mức thấp nhất trong chu kỳ thủy triều. Khi thủy triều thấp, bãi biển, kênh và lòng chảo trên bờ biển có thể trở nên khô cạn hoặc nổi lên nhờ sự giảm mực nước. Trên nhiều bờ biển, có hai thủy triều cao và hai thủy triều thấp trong một ngày. Mỗi chu kỳ thủy triều kéo dài khoảng 12,5 giờ, do tương tác giữa Mặt Trăng và Trái Đất. Thời gian và độ cao của thủy triều có thể được dự đoán và biểu diễn theo các chu kỳ đều đặn. Chu kỳ thủy triều thường là khoảng 24 giờ 50 phút, tương ứng với một ngày và một ít hơn một giờ.

Nguyên nhân chính của hiện tượng thủy triều là sự tương tác giữa lực hấp dẫn của Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất. Mặt Trăng có khối lượng và lực hấp dẫn đối với Trái Đất. Mặt Trăng quay quanh Trái Đất trên một quỹ đạo elip, tạo ra một lực hấp dẫn ngược chiều với trọng lực trên Trái Đất. Lực hấp dẫn này kéo nước biển về phía Mặt Trăng, tạo thành một "gò" nước. Mặt Trời cũng có lực hấp dẫn đối với Trái Đất, mặc dù yếu hơn so với Mặt Trăng. Trong khi Mặt Trăng góp phần tạo ra thủy triều chính, Mặt Trời tạo ra một tác động phụ trên mực nước biển. Khi Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất thẳng hàng (trạng thái trăng tròn đầy), hiệu ứng kết hợp lại và tạo ra thủy triều cực đại. Không những vậy, sự quay của Trái Đất cũng ảnh hưởng đến hiện tượng thủy triều. Bề mặt Trái Đất không đồng nhất và không đồng đều phân bố với các đại dương, lục địa và địa hình khác nhau. Do đó, các yếu tố này góp phần tạo ra những biến đổi thủy triều ở địa phương.

Các nhà địa chất học và biển nghiên cứu về tác động của thủy triều đến địa hình và môi trường biển. Họ quan tâm đến cách mực nước biển thay đổi và ảnh hưởng đến cấu trúc và hình thành đá, cát và các hệ sinh thái ven biển. Các nhà khoa học này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp hiểu và bảo vệ môi trường biển. Các chuyên gia đã giải thích hiện tượng thủy triều dựa trên sự tương tác giữa lực hấp dẫn của Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất. Tuy nhiên, cần bổ sung rằng không chỉ có tác động của các hành tinh này, mà còn có một số yếu tố khác cũng góp phần vào hiện tượng thủy triều như địa hình biển, mật độ nước và các công trình thuỷ lợi. Ngoài ra, các hoạt động như khai thác vàng, dầu mỏ, khai thác khoáng sản dưới biển hay tàu biển di chuyển trên biển cũng có thể góp phần tạo ra tác động nhất định lên môi trường biển và thủy triều.

Hiện tượng thuỷ triều có tác động tích cực và tiêu cực tới cuộc sống. Thủy triều có vai trò quan trọng trong các hoạt động kinh tế ven biển như ngư nghiệp, du lịch và giao thông biển. Các hoạt động này phụ thuộc vào mực nước biển và thủy triều để xác định thời gian cập bến, khởi hành và hoạt động trên biển. Điều này có thể tạo ra cơ hội kinh tế và thuận lợi cho nhiều ngành công nghiệp. Hơn nữa, thủy triều ảnh hưởng đến việc đi lại, các hoạt động giải trí và sinh hoạt hàng ngày của con người trên bờ biển. Với thủy triều cao, bãi biển có thể thu hẹp hoặc mất đi, và các hoạt động như bơi, lướt sóng và chèo thuyền có thể bị ảnh hưởng. Ngược lại, thủy triều thấp có thể tạo điều kiện cho việc khám phá bãi biển và các hoạt động trên cạn. Tuy nhiên, thủy triều cũng có thể gây ra hiện tượng lũ lụt ven biển trong các vùng có mực nước biển cao. Thủy triều cũng ảnh hưởng đến môi trường sống và các hệ sinh thái nội địa gần các vùng ven biển, chẳng hạn như vùng cửa sông. Mực nước biển cao hay lũ lụt ven biển có thể tác động đến các khu định cư, nơi sinh sống và nông nghiệp ven biển, gây ra nguy cơ thiệt hại và sự thay đổi trong cộng đồng. .

Hiện tượng thủy triều không chỉ ảnh hưởng đến môi trường biển và hệ sinh thái, mà còn có tác động trực tiếp đến đời sống và hoạt động kinh tế của con người. Do đó, việc hiểu và nắm vững hiện tượng thủy triều là cực kỳ quan trọng. Điều này không chỉ giúp chúng ta ứng phó với những tác động tiêu cực mà còn tạo ra cơ hội và lợi ích trong việc phát triển bền vững và bảo vệ môi trường biển. Chúng ta cần tiếp tục nghiên cứu, theo dõi về hiện tượng thủy triều. Việc xây dựng các hệ thống dự báo, phòng ngừa lũ lụt và quản lý tài nguyên biển sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và sử dụng bền vững tài nguyên biển của chúng ta.

3. Dàn ý thuyết minh giải thích một hiện tượng núi lửa phun trào

A. Mở bài

- Dẫn dắt, giới thiệu hiện tượng: Núi lửa là một trong những hiện tượng tự nhiên thú vị, hấp dẫn trên Trái Đất.

- Đánh giá, nhận định khái quát về hiện tượng: Núi lửa có nhiều tác động đến cuộc sống của con người, thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu, những người yêu thích các hiện tượng tự nhiên.

B. Thân bài

1. Giải thích

- Núi lửa: núi có miệng ở đỉnh, theo thời gian, các chất khoáng trong lòng đất nóng chảy với nhiệt độ và áp suất lớn sẽ bị phun ra ngoài.

- Hiện tượng núi lửa phun trào là một hiện tượng tự nhiên xảy ra ở nơi vẫn còn hoạt động địa chấn, các vỏ thạch quyển di chuyển trên lớp chất khoáng nóng chảy.

- Trong quá trình núi lửa phun trào, khí ga nóng và các chất thể rắn khác cũng bị hất tung lên không trung.

- Hiện nay, trên thế giới, Indonesia, Nhật Bản và Mỹ là ba nước có nhiều núi lửa còn hoạt động nhất.

2. Biểu hiện/ Phân loại

- Dựa vào hình dáng, có 2 loại: núi lửa hình chóp và núi lửa hình khiên.

- Dựa vào dạng thức hoạt động, có 3 loại: núi lửa thức, núi lửa ngủ, núi lửa chết.

3. Nguyên nhân

- Nhiệt độ bên dưới bề mặt Trái Đất rất nóng, càng xuống sâu trong lòng Trái Đất, nhiệt độ càng tăng lên cao, thậm chí lên đến 6000 độ C, có thể làm tan chảy hầu hết các loại đá cứng.

- Khi đá được đun nóng và tan chảy, chúng giãn nở ra, do đó cần nhiều không gian hơn, hình thành các dòng mắc ma.

- Khi áp lực của các dòng chảy mắc ma cao hơn áp lực tạo bởi lớp đá bên trên, dòng mắc ma phun trào lên trên qua miệng núi và tạo thành núi lửa.

4. Ý nghĩa (Tác động): lợi ích hoặc tác hại

a. Lợi ích

- Tạo ra mỏ khoáng sản phong phú

- Mang lại năng lượng địa nhiệt

- Giúp cho đất đai tơi xốp màu mỡ

- Phát triển hoạt động du lịch

b. Tác hại

- Đối với con người: có thể gây hủy diệt hoàn toàn các vật thể sống xung quanh miệng núi lửa; làm hư hại các công trình giao thông, thủy lợi...

- Đối với môi trường tự nhiên: gây ra hiện tượng cháy rừng, thảm họa sóng thần… làm biến đổi hoàn toàn môi trường sinh thái, suy giảm tài nguyên sinh học của các vùng bị ảnh hưởng, tác động xấu đến khí hậu và tầng ozon

5. Giải pháp (nếu có) để phát huy lợi ích, khắc phục tác hại

- Những vùng có nguy cơ xảy ra núi lửa cần có sự chuẩn bị và kế hoạch ứng phó để giảm thiểu tác hại.

- Xây dựng hệ thống cảnh báo và di dời ngay dân cư khi có biểu hiện.

- Đầu tư cho các hoạt động nghiên cứu và dự đoán chu kì hoạt động của núi lửa

C. Kết bài

- Khẳng định lại về hiện tượng: Núi lửa là một hiện tượng tự nhiên đặc biệt và có ảnh hưởng đến cuộc sống của con người.

- Đưa ra những đánh giá, liên hệ của bản thân về hiện tượng: Việc tìm hiểu và nghiên cứu về núi lửa cho chúng ta hiểu thêm về các hiện tượng tự nhiên, về cuộc sống xung quanh mình; giúp chúng ta có thể tận dụng lợi ích và giảm thiểu rủi ro do núi lửa mang lại.

4. Thuyết minh giải thích một hiện tượng núi lửa phun trào

Núi lửa là một trong những hiện tượng tự nhiên thú vị, hấp dẫn trên Trái Đất. Núi lửa có nhiều tác động đến cuộc sống của con người, thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu, những người yêu thích các hiện tượng tự nhiên.

Núi lửa là một dạng núi có miệng ở đỉnh, theo thời gian, các chất khoáng trong lòng đất nóng chảy với nhiệt độ và áp suất lớn sẽ bị phun ra ngoài. Hiện tượng núi lửa phun trào là một hiện tượng tự nhiên xảy ra ở nơi vẫn còn hoạt động địa chấn, các vỏ thạch quyển di chuyển trên lớp chất khoáng nóng chảy. Trong quá trình núi lửa phun trào, khí ga nóng và các chất thể rắn khác cũng bị hất tung lên không trung. Những chất được phun trào ra từ miệng núi lửa sẽ rơi xuống, tràn trên sườn núi và chân núi, hình thành một ngọn núi hình nón. Hiện nay, trên thế giới, Indonesia, Nhật Bản và Mỹ là ba nước có nhiều núi lửa còn hoạt động nhất.

Núi lửa được phân loại dựa vào các tiêu chí về hình dáng và dạng thức hoạt động. Dựa vào hình dáng, người ta phân ra 2 loại là núi lửa hình chóp và núi lửa hình khiên. Dựa vào dạng thức hoạt động, người ta chia núi lửa thành 3 loại: núi lửa thức, núi lửa ngủ, núi lửa chết. Núi lửa hoạt động là những ngọn núi lửa có thể phun trào bất cứ lúc nào, núi lửa không hoạt động là những ngọn núi lửa chỉ còn duy trì hoạt động tối thiểu và núi lửa đã tắt là ngọn núi lửa cuối cùng phun trào, có niên đại hơn 25.000 năm.

Vậy vì sao những ngọn núi lửa lại phun trào? Đó là do bình thường nhiệt độ bên dưới bề mặt Trái Đất rất nóng, càng xuống sâu trong lòng Trái Đất, nhiệt độ càng tăng lên cao, thậm chí lên đến 6000 độ C, có thể làm tan chảy hầu hết các loại đá cứng. Khi đá được đun nóng và tan chảy, chúng giãn nở ra, do đó cần nhiều không gian hơn, hình thành các dòng mắc ma. Khi áp lực của các dòng chảy mắc ma cao hơn áp lực tạo bởi lớp đá bên trên, dòng mắc ma phun trào lên trên qua miệng núi và tạo thành núi lửa.

Hiện tượng núi lửa phun trào mang lại cả lợi ích và tác hại. Ở những nơi có núi lửa phun trào sẽ mang lại nguồn năng lượng địa nhiệt, tạo ra các mỏ khoáng sản phong phú và giúp cho đất đai tơi xốp, màu mỡ. Đồng thời, hiện tượng tự nhiên hấp dẫn này cũng có sức thu hút rất lớn với những người yêu thích du lịch mạo hiểm và khám phá thiên nhiên, góp phần phát triển hoạt động du lịch. Tuy thế, núi lửa mang đến những tác hại không nhỏ đối với con người. Với những dòng dung nham nóng chảy ở nhiệt độ cao, tốc độ nhanh; núi lửa phun trào có thể gây hủy diệt hoàn toàn các vật thể sống xung quanh miệng núi lửa; làm hư hại các công trình giao thông, thủy lợi... mà con người xây dựng. Đối với môi trường tự nhiên, núi lửa gây ra hiện tượng cháy rừng, thảm họa sóng thần… làm biến đổi hoàn toàn môi trường sinh thái, suy giảm tài nguyên sinh học của các vùng bị ảnh hưởng, tác động xấu đến khí hậu và tầng ozon.

Để có thể hạn chế tối đa những tác hại của núi lửa và khai thác được lợi ích từ hiện tượng thiên nhiên này thì những vùng có nguy cơ xảy ra núi lửa cần có sự chuẩn bị và kế hoạch ứng phó chu đáo. Cần có sự đầu tư thích đáng cho các hoạt động nghiên cứu và dự đoán chu kì hoạt động của núi lửa; đồng thời xây dựng hệ thống cảnh báo và di dời ngay dân cư khi có biểu hiện hoạt động của núi lửa.

Núi lửa là một hiện tượng tự nhiên đặc biệt và có ảnh hưởng đến cuộc sống của con người. Việc tìm hiểu và nghiên cứu về núi lửa cho chúng ta hiểu thêm về các hiện tượng tự nhiên, về cuộc sống xung quanh mình; giúp chúng ta có thể tận dụng lợi ích và giảm thiểu rủi ro do núi lửa mang lại.

Mời các em học sinh truy cập group Bạn Đã Học Bài Chưa? để đặt câu hỏi và chia sẻ những kiến thức học tập chất lượng nhé. Group là cơ hội để các bạn học sinh trên mọi miền đất nước cùng giao lưu, trao đổi học tập, kết bạn, hướng dẫn nhau kinh nghiệm học,...

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Lớp 8 của HoaTieu.vn.