Soạn Viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện lớp 8 trang 26

Viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện là nội dung bài học trang 26 sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập 2 kết nối tri thức. Thông qua bài học này các em sẽ nắm được dàn ý cơ bản của bài văn phân tích một tác phẩm (truyện) cũng như các bước làm bài cơ bản, viết bài và sửa lỗi. Sau đây là mẫu soạn bài Viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện lớp 8 Kết nối tri thức, mời các em cùng tham khảo.

• Phân tích truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa
• Phân tích truyện ngắn bầy chim chìa vôi của Nguyễn Quang Thiều lớp 8
• Phân tích tác phẩm Mắt sói lớp 8
• Soạn bài Bếp lửa lớp 8 ngắn gọn

1. Phân tích bài viết tham khảo trang 26 Ngữ văn 8 tập 2 KNTT

Đối tượng phân tích

Truyện “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” của Nguyễn Ngọc Thuần.

Nội dung giới thiệu phần mở bài

Tác giả, tác phẩm và giá trị khái quát của tác phẩm

Các vấn đề khai thác phần thân bài (nội dung chính, chủ đề, đặc sắc nghệ thuật)

- Nội dung chính: kể về những niềm vui nỗi buồn trong cuộc sống hằng ngày và cả những chuyện phiêu lưu li kì qua lời kể của cậu bé Dũng.

- Chủ đề: Dường như nhà văn muốn gửi đến…Hãy mở rộng mọi giác quan, mở rộng tâm hồn mình để cảm nhận vẻ đẹp kì diệu của sự sống, cỏ cây, đất trời.

+ Nhận định nội dung là bài ca về sự giao cảm đẹp đẽ tinh tế giữa người với người: kết hợp bằng chứng.

+ Cốt truyện đơn giản những hấp dẫn (kết hợp bằng chứng), xây dựng thành công một số hình ảnh chứa đựng nhiều lớp nghĩa (dẫn chứng)

Nội dung phần kết bài

Khẳng định vị trí, ý nghĩa của tác phẩm: là một món quà đẹp.

2. Thực hành Viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện

Đề bài trang 26, SGK Ngữ văn 8, tập 2 KNTT

Phân tích một tác phẩm truyện là làm sáng tỏ chủ đề và những nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm được thể hiện qua những yếu tố cơ bản của thể loại truyện như cốt truyện, nhân vật, người kể chuyện,… Phần Viết của bài học này sẽ hướng dẫn em viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện theo định hướng đó.

Dàn ý viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện

Mở bài: Giới thiệu truyện kể (tên tác phẩm, tác giả,…). Nêu khái quát các nội dung chính hay định hướng của bài viết.

Thân bài: Lần lượt trình bày các luận điểm làm nổi bật ý nghĩa, giá trị của chủ đề và những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật.

Kết bài: Khẳng định lại giá trị của chủ đề và hình thức nghệ thuật của truyện kể; nêu ý nghĩa của tác phẩm đối với bản thân và người đọc.

Dàn ý viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện Lặng lẽ Sa Pa

1. Mở bài: giới thiệu tác giả Nguyễn Thành Long, tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa

2. Thân bài: phân tích chi tiết tác phẩm

a. Cảnh sắc thiên nhiên Sa Pa

- Nắng đốt cháy rừng cây, mạ bạc con đèo…

- Cây hoa tử kinh thỉnh thoảng nhô cái đầu màu hoa cà lên trên màu xanh của rừng.

- Mây bị nắng xua, cuộn tròn lại từng cục, lăn trên các vòm lá ướt sương, rơi xuống đường cái, luồn cả vào gầm xe.

=> Vài nét chấm phá điểm xuyết, nghệ thuật nhân hóa, so sánh -> Tác giả đã khắc họa bức tranh thiên nhiên Sa Pa với vẻ đẹp rực rỡ, tráng lệ, thơ mộng, hữu tình. Miêu tả bức tranh thiên nhiên bằng ngôn ngữ trong sáng, mỗi chữ, mỗi câu như có đường nét, hình khối, sắc màu. Văn xuôi truyện ngắn mà giàu nhịp điệu mang âm hưởng một bài thơ về thiên nhiên đất nước.

- Có thể nói, vẻ đẹp của thiên nhiên Sa Pa hoàn toàn tương xứng và hài hòa với vẻ đẹp của con người giàu chất mộng mơ, đầy ý nghĩa.

b. Con người nơi Sa pa

* Nhân vật ông họa sĩ

Điểm nhìn trần thuật của nhà văn, rất yêu nghề, nhạy cảm và tinh tế. Chính ông đã làm cho chân dung anh thanh niên sáng đẹp hơn.

* Nhân vật cô kĩ sư

- Cô là hiện thân, là biểu tượng cho sức sống mãnh liệt của tuổi trẻ.

- Cuộc gặp gỡ bất ngờ cũng những câu chuyện, những lời tâm sự của anh thanh niên đã khiến cô cảm thấy "bàng hoàng", giúp cô hiểu hơn về anh và có niềm tin vào con đường mình đã chọn.

* Nhân vật bác lái xe

Bác là cầu nối giữa anh thanh niên với miền xuôi, với cuộc đời. Bác vui tính, cởi mở và rất yêu nghề.

* Nổi bật hơn cả là hình ảnh anh thanh niên

Hoàn cảnh sống và làm việc

- Hoàn cảnh sống và làm việc của anh thanh niên khá đặc biệt:

+ Một mình sống trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m, “bốn bề chỉ có cây cỏ và mây mù lạnh lẽo” => hoàn cảnh sống cô đơn, vắng vẻ, cô đơn đến mức “thèm người”.

+ Công việc: làm công tác khí tượng, kiêm vật lí địa cầu, đo nắng, đo gió, đo mưa, tính mây, đo chấn động mặt đất dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày để phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu => Công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách nhiệm cao.

+ Công việc không khó nhưng giản khổ: bốn lần trong một ngày đêm đều đặn, dù mưa, nắng, gió, bão,…

- Những phẩm chất tốt đẹp

- Lòng yêu nghề, tinh thần trách nhiệm về công việc:

+ Làm việc một mình trên đỉnh núi cao,không có ai giám sát, thúc giục anh vẫn luôn tự giác, tận tụy:.

+ Anh đã sống thật hạnh phúc khi được biết do kịp thời phát hiện đám mây khô mà anh đã góp phần vào chiến thắng của không quân ta trên bầu trời Hàm Rồng.

+ Anh yêu công việc của mình, anh kể về nó một cách say sưa và tự hào.

+ Với anh, công việc là niềm vui, là lẽ sống: “Công việc của cháu gian khổ thế đấy chứ cất nó đi cháu buồn đến chết mất” => anh đã thực sự tìm thấy niềm vui và hạnh phúc trong công việc thầm lặng giữa Sa Pa và sương mù bao phủ.

- Biết sắp xếp một cuộc sống một cách khoa học

+ Anh chủ động, sắp xếp cho mình một cuộc sống ngăn nắp, đầy đủ, phong phú và thơ mộng: trồng hoa, nuôi gà, đọc sách…

- Sự chân thành, cởi mở và lòng hiếu khách

+ Vì “thèm người” mà anh đã đẩy một khúc gỗ ra chắn giữa đường, buộc xe khách đi qua phải dừng lại => niềm khao khát được gặp gỡ, được trò chuyện với mọi người

+ Anh quan tâm đến người khác một cách thật lòng: gửi biếu vợ bác lái xe củ tam thất vì hôm nọ “bác chẳng bảo bác gái vừa ốm dậy là gì?”, đón tiếp ông họa sĩ và cô kĩ sư thật thân tình, nồng hậu

- Sự khiêm tốn, thành thật

+ Khi ông họa sĩ phác họa bức chân dung anh, anh đã khẩn khoản: “Không, xin bác đừng mất công vẽ cháu. Cháu không xứng đáng đâu, để cháu giới thiệu với bác những người khác đáng vẽ hơn” => Anh cảm thấy mình là người bình thường trong muôn vàn những người khác.

c. Nghệ thuật đặc sắc của truyện:Nguyễn Thành Long đã khắc họa thành công vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Sa Pa bằng tình huống giản dị tự nhiên: cuộc gặp gỡ tình cờ giữa 3 con người ở ba tuổi đời và nghề nghiệp. Để nhân vật chính hiện ra qua cái nhìn, đánh giá của người khác và bằng chính sự bộc bạch của mình. Lối văn kể chuyện nhẹ nhàng, giàu chất trữ tình kết hợp với việc không đặt tên riêng cho nhân vật khiến cho chúng ta ấn tượng về con người sống và lao động âm thầm, say mê cống hiến cho đời.

3. Kết bài: Khẳng định giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của tác phẩm.

Cảm nhận về truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam

Thông tin chung về tác giả, tác phẩm

Giới thiệu chung về tác giả Thạch Lam và truyện ngắn Gió lạnh đầu mùa -> cảm nhận của bản thân về tác phẩm.

Nội dung chính của tác phẩm

Tác phẩm kể câu chuyện đậm chất trữ tình về chị em Lan, Sơn và những đứa trẻ xóm chợ nghèo trong một buổi sáng đầu của mùa đông khi những cơn gióa lạnh đàu mùa ập đến từ đó gửi gắm thông điệp về tình yêu thương giữa con người với con người.

Những thông tin về chủ đề. (qua cốt truyện, qua các nhân vật, chi tiết nổi bật,..)

Chủ đề: Truyện ngắn là câu chuyện gửi gắm ý nghĩa sâu sắc về tình yêu thương và sự sẻ chia, đồng cảm; về tình người,..

+ Cốt truyện: Gió lạnh đầu mùa, chị em Sơn, Lan mặc áo ấm đi chơi với lũ trẻ trong xóm; hai chị em thương cô bé Hiên nhừ nghèo không có áo mặc nên lấy áo của em Duyên (đã mất) cho Hiên mượn; việc làm này bị em họ mách với mẹ khiến 2 chị em sợ hãi; về nhà thì 2 chị em thấy mẹ và mẹ Hiên đang ngồi nói chuyện; mẹ Hiên gửi lại chiệc áo và mẹ Sơn cho mẹ Hiên mượn tiền mua áo cho con,... -> cốt truyện nhẹ nhàng, đậm chất trữ tình -> gửi gắm sâu sắc chủ đề của tác phẩm: tình người thể hiện trong sự sẻ chia giữa những đứa trẻ; qua hành động của hai người mẹ; qua sự không phân biệt giàu nghèo,.... -> gió ạnh nhưng tình người không lạnh.

Những nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm. (cốt truyện, ngôi kể, lời kể, nghệ thuật xây dựng nhân vật,....)

-Ngôi kể thứ 3;

- Nhân vật được miêu tả chủ yêu qua diễn biến tâm lí, đặc biệt à tâm hồn nhạy cảm của nhân vật Sơn trước sự biến chuyển cuả thời tiết và tình người,..

-Đậm chất trữ tình (cảnh vật, chi tiết truyện,..).

- Ngôn ngữ giàu chất thơ.

....

Ý nghĩa chung của tác phẩm với người đọc.

Khẳng định lại giá trị của tác phẩm.

Viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện Lặng lẽ Sa Pa

Xem thêm:

• Phân tích Lặng lẽ Sa Pa

Nguyễn Thành Long là một nhà văn chuyên viết truyện ngắn. Truyện ngắn của ông thực sự là sự chắt lọc hiện thực của cuộc sống sôi động đang diễn ta hằng ngày trên đất nước ta, nhưng thường có những ẩn ý sâu sắc. Sau một chuyến đi nghỉ hè ở Sa Pa ông viết tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa”. Đây là một truyện ngắn hay có phong cách nhẹ nhàng ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của những người lao động mới đang ngày đêm âm thầm cống hiến hết sức mình cho đất nước.

Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” là kết quả của chuyến đi Lào Cai trong mùa hè 1970 của tác giả. Truyện rút từ tập Giữa rừng xanh in năm 1972.

Truyện ca ngợi những con người sống đẹp. Trước hết đây là câu chuyện về anh thanh niên sống một mình trên đỉnh núi cao “bốn bề chỉ có cây cỏ và mây mù lạnh lẽo”, anh vẫn chủ động gắn mình với cuộc sống chung. Qua công việc đo gió đo mưa, dự báo thời tiết hằng ngày, anh gắn bó với hàng chục triệu đồng bào miền xuôi. Ở nơi anh làm việc quanh năm vắng hẳn bóng người. Cảm giác cô đơn, “thèm người” khiến anh có lần nghĩ kế lăn khúc cây chặn xe đò lại để gặp người, nói chuyện vài câu cho đỡ nhớ. Một hành động buồn cười mà thật cảm động và thật đáng yêu vì nó rất “người”.

Phẩm chất nổi bật của anh là tinh thần trách nhiệm, tự giác vượt khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ. Mỗi lần có bốn lần đi “ốp”, anh không bỏ qua lần nào dù ban ngày hay đêm, khi gió lớn hay lúc tuyết rơi. Anh còn có trách nhiệm với bản thân. Qua đó ta thấy ở anh một mẫu người lao động cần cù, chịu thương chịu khó, tự tìm thấy niềm vui và hạnh phúc trong công việc phục vụ cho đời.

Qua cuộc tiếp xúc với ông họa sĩ và cô kĩ sư anh còn bộc lộ một tác phong bộc trực vô tư hồn nhiên, khiêm tốn giới thiệu người khác mà anh cho là đáng vẽ hơn. Anh tặng thuốc quý cho vợ bác lái xe, tặng hoa cho cô gái và tặng cả một làn trứng để đưa tiễn những người khách chỉ tình cờ gặp gỡ. Yêu con người, yêu cuộc sống gắn bó với công việc không ngừng học hỏi quan sát qua sách vở, đó là cách sống, là tác phong làm việc của cán bộ khoa học trẻ luôn có tinh thần cầu tiến trong thời đại ngày nay. Giữa khung cảnh Sa Pa lặng lẽ, nhân cách của anh cũng lặng lẽ tỏa sáng.

Những nhân vật khác trong truyện cũng sống đẹp, cũng đáng quý đáng yêu không kém. Đó là bác lái xe gắn bó suốt ba mươi năm với con đường từ Hà Nội đi Sa Pa khúc khuỷu, gập ghềnh, lắm đèo, nhiều dốc. Đó là ông họa sĩ già môt đời theo đuổi nghệ thuật. Đó là cô kĩ sư trẻ hăm hở bước vào đời như con chim khao khát trời rộng. Rồi ông kĩ sư ở vườn rau Sa Pa tự tay thụ phấn hoa cho su hào to củ để “nhân dân miền Bắc ăn được ngon hơn”, anh cán bộ nghiên cứu về sét, suốt mười năm không một ngày xa cơ quan, để hoàn thành tấm bản đồ sét cho đất nước.

Sa Pa lạnh lẽo nhưng quan hệ giữa người với người thật đầm ấm, nồng hậu. Bốn con người hoàn toàn khác nhau về quê hương tuổi tác, nghề nghiệp nhưng rất dễ thông cảm với nhau, bởi họ đều là những con người trung thực, yêu đời và biết yêu thương quan tâm đến người khác. Bác lái xe làm “môi giới” cho cuộc gặp gỡ. Anh thanh niên “thèm người” tặng củ tam thất cho vợ bác lái xe, tặng hoa cho cô gái, tặng trứng cho mọi người. Ông họa sĩ coi “cô gái như con”, vẽ anh thanh niên và muốn “đặt được chính tấm lòng nhà họa sĩ vào giữa bức tranh đó. Cô kĩ sư “để quên” chiếc khăn tay làm kỉ niệm đẹp cho anh thanh niên.. Cách biểu hiện của mỗi người khác nhau nhưng đều bộc lộ mối quan hệ tốt đẹp, thấm đượm tình người. Vì vậy đọc truyện lòng ta như ấm lại với một mối đồng cảm sâu sắc.

Tóm lại “Lặng lẽ Sa Pa” là một truyện ngắn hay, cho thấy mối quan hệ giữa người với người, giữa người với công việc thật đẹp. Những vẻ đẹp của tâm hồn, của tính cách nhân vật, của cảnh thiên nhiên được tái hiện trong tác phẩm bằng một lối viết văn nhẹ nhàng mà lôi cuốn và có chiều sâu tư tưởng. Từ những vẻ đẹp đó, độc giả sẽ tự soi vào mình để sống tốt hơn. Đó là ý nghĩa giáo dục của tác phẩm.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Lớp 8 của HoaTieu.vn.