PowerPoint Tiếng Việt 5 Bài 8: Khu rừng của Mát

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

TIẾT 1 + 2: ĐỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Tổ chức thực hiện

- GV cho HS xem những bức tranh về một số tấm gương vượt khó trong học tập:

- GV cho HS xem video Nguyễn Ngọc Ký tấm gương vượt qua nghịch cảnh:

https://www.youtube.com/watch?v=gLVGcjCzycM

- GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm đôi và thảo luận: Trao đổi với bạn về tấm gương một người đã vượt qua khó khăn để tiếp tục làm việc hoặc học tập mà em biết?

GV mời đại diện 1 – 2 nhóm đôi trình bày ý kiến trước lớp. Các HS khác lắng nghe, nêu câu hỏi (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và khích lệ HS: Tấm gương vượt khó khăn để học tập mà em biết: Bạn Phạm Trần Trung Hiếu, học sinh lớp 4b, trường Tiểu học Ninh Phong – thành phố Ninh Bình. Khi Hiếu vừa ra đời được 36 ngày tuổi thì mẹ mất. Bốn năm sau, bố cũng qua đời để lại Hiếu bơ vơ. Nhà nghèo, mồ côi cả cha lẫn mẹ nhưng Hiếu vẫn nỗ lực vươn lên, ngoan ngoãn, chăm chỉ học tập được nhiều người yêu mến.

- GV hướng dẫn HS quan sát tranh minh họa SGK tr.38, dẫn dắt và giới thiệu bài đọc:

Bài đọc “Khu rừng của Mát” là câu chuyện kể về một chàng trai đã vượt qua nhiều khó khăn để trồng lại khu rừng sau những khó khăn vất vả. Tiết học hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu những khó khăn mà chàng trai ấy đã phải trải qua như thế nào nhé!

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Đọc văn bản

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Lắng nghe GV đọc mẫu, hướng dẫn đọc, luyện đọc từ khó, luyện cách ngắt nghỉ và đọc câu thể hiện cảm xúc của nhân vật.

- Đọc được bài đọc trong nhóm và trước lớp.

b. Tổ chức thực hiện

- GV đọc mẫu cho HS nghe: Giọng đọc diễn cảm, nhấn giọng ở những từ ngữ thể hiện cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật: buồn bã, tuyệt vọng, bừng tỉnh, lóe lên, ...; ngữ điệu đọc phù hợp với nhân vật trong đoạn đối thoại giữa bà cụ và Mát

- GV hướng dẫn HS đọc và luyện đọc một số từ khó, hướng dẫn cách ngắt nghỉ, luyện đọc một số câu dài và luyện đọc một số câu thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật:

+ Luyện đọc một số từ khó: trang trại, gửi gắm, thiệu rụi,…

+ Luyện đọc câu dài: Nghe bà cụ nói,/ Mát bừng tỉnh.// Anh trở về nhà,/ quyết tâm khôi phục trang trại.// Nhưng kiếm đâu ra tiền vốn?// Một ý tưởng loé lên trong đấu:/"Mình còn những thân cây cháy đen cơ mà!”.// Mát thuê người tới,/ biến những thân cây bị đốt cháy thành than củi đem vào thành phố bán.// Anh thu được một số tiền để mua cây giống,/ trồng trong trang trại, thực hiện lời hứa với ông.//

+ Luyện đọc những từ ngữ thể hiện cảm xúc của nhân vật: Mát cũng hứa với ông...; ...Mát đau xót và kiệt sức, ngất lịm đi; Mát bừng tỉnh...; Một ý tưởng loé lên trong đầu...;...

- GV tổ chức cho HS đọc thành tiếng, luyện đọc trong nhóm nhỏ và trước lớp. Bài đọc có thể chia thành ba đoạn để luyện đọc và tìm ý:

+ Đoạn 1: Từ đầu đến “cùng ông tại nơi này”.

+ Đoạn 2: Tiếp theo đến “Cậu còn trẻ mà!”.

+ Đoạn 3: Còn lại.

* Tùy thuộc vào năng lực HS, GV có thể tách hoặc ghép đoạn để tuận tiện trong việc hướng dẫn các em luyện đọc.

Hoạt động 2: Trả lời câu hỏi

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Giải nghĩa được một số từ khó.

- Đọc thầm lại bài đọc và trả lời các câu hỏi liên quan đến bài đọc.

- Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài đọc.

b. Tổ chức thực hiện

- GV hướng dẫn HS giải nghĩa một số từ khó:

+ Trang trại: trại lớn sản xuất nông nghiệp (nói khái quát).

+ Cơ nghiệp: toàn bộ những tài sản đã gây dựng được, làm cơ sở cho việc làm ăn.

+ Ủ rũ: (nói về người) buồn rầu đến mức như rũ xuống, đến mức như không còn sức sống.

+ Ngất lịm: ở trạng thái bất tỉnh đột ngột vì thiếu máu lên não hoặc vì ức chế thần kinh quá mạnh.

- GV tổ chức cho HS đọc thầm lại bài đọc và thảo luận trong nhóm hoặc nhóm nhỏ để trả lời từng câu hỏi dưới đây:

+ Câu 1: Hãy giới thiệu về “Trang trại rừng” và sự gắn bó của Mát với trang trại.

+ Câu 2: Sự việc gì đã xảy ra với trang trại? Điều đó khiến Mát rơi vào tình trạng như thế nào?

+ Câu 3: Nói về những việc Mát đã làm để khôi phục trang trại.

+ Câu 4: Theo em, vì sao Mát bừng tỉnh, quyết tâm khôi phục trang trại khi nghe bà cụ nói: “Cây bị thiêu cháy thì trống lại là được. Cậu còn trẻ mà!”?

+ Câu 5: Nêu cảm nghĩ của em về nhân vật Mát trong câu chuyện trên,

- GV mời 1 – 2 HS trả lời câu hỏi, các HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

+ Câu 1:

· Giới thiệu về trang trại: trang trại rộng lớn, nổi tiếng trong vùng, cơ nghiệp do tổ tiên để lại, có nhiều loại cây và có giống cây quý hiếm.

· Sự gắn bó của Mát với trang trại: cùng ông chăm sóc cây hằng ngày, nhớ được tên và đặc tính của nhiều loại cây, hứa với ông sẽ bảo vệ trang trại thật tốt.

+ Câu 2:

· Trong một đêm, do sét đánh vào một cây cao nhất, cây bốc cháy và cháy lan ra, trang trại bị cháy trở nên hoang tàn.

· Điều này đã khiến Mát đau xót và kiệt sức, ngất lịm đi. Khi tỉnh dậy trong bệnh viện, Mát buồn bã và tuyệt vọng.

+ Câu 3: Với quyết tâm khôi phục trang trại, Mát thuê người đến, biến những thân cây bị đốt cháy thành than củi, đem bán để có tiền mua cây giống. Mua cây giống, trồng trong trang trại. Nhiều năm sau, trang trại lại được phủ một màu xanh mướt.

+ Câu 4:

Thứ nhất, bà cụ đã nêu cho Mát phương hướng để khôi phục trang trại – trồng lại các loại cây đã bị thiêu rụi; thứ hai, Mát có thể thực hiện được điều đó vì cậu còn trẻ – có sức lực, có thời gian.

Điều quan trọng là: nếu biết vượt qua khó khăn, thất bại trong cuộc sống, công việc, chúng ta sẽ thành công trong tương lai. => Kết quả, nhiều năm sau, trang trại phủ một màu xanh mướt đã chứng minh câu nói của bà cụ giúp Mát có quyết tâm khôi phục trang trại và thành công.

+ Câu 5: HS trả lời theo suy nghĩ, cảm nhận riêng. VD:

· Mát biết giữ lời hứa với ông, tìm cách có tiền mua cây giống từ những thứ tưởng như bỏ đi.

· Khâm phục Mát vì có ý chí, có nghị lực và quyết tâm lớn để khôi phục trang trại, để gây dựng lại cơ nghiệp, đi lên từ những khó khăn và rất nhiều trở ngại,…

Lưu ý: Tuỳ thuộc vào trình độ HS, thời lượng tổ chức hoạt động và nội dung cụ thể của từng bài đọc, GV có thể hướng dẫn HS tìm ý từng đoạn:

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 1:

® Rút ra ý đoạn 1: Sự trưởng thành của Mát gắn bó với trang trại rừng của ông nội.

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 2:

® Rút ra ý đoạn 2: Biến cố ập tới Mát vì ông nội mất và khu rừng bị cháy khiến cậu vô cùng đau xót.

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 3, 4:

® Rút ra ý đoạn 3: Quá trình gây dựng lại khu rừng của Mát và Mát đã thành công.

+ Sau khi HS trả lời câu hỏi 5:

® Rút ra nội dung, ý nghĩa bài đọc.

Hoạt động 3: Luyện đọc lại

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Nhắc lại được nội dung, ý nghĩa bài đọc; xác định được giọng đọc của nhân vật.

- Luyện đọc trong nhóm và trước lớp.

b. Tổ chức thực hiện

- GV mời đại diện 1 – 2 HS nhắc lại nội dung, ý nghĩa bài đọc Khu rừng của Mát.

- GV tổ chức cho HS đọc nối tiếp đoạn 2 và xác định giọng đọc đoạn này: Đọc diễn cảm, đọc giọng nghẹn ngào diễn tả được nỗi buồn của Mát và giọng điệu ôn tồn, nhẹ nhàng, an ủi của bà lão.

Đáng tiếc,/ một đêm nọ,/ sấm chớp đùng đùng nổi lên.// Một tia sét đánh trúng ngọn cây cao nhất trong trang trại.// Cây bốc cháy,/ ngọn lửa mau chóng lan khắp rừng./ Mọi người hô hào,/ cùng nhau dập lửa,/ nhưng đành bất lực trước ngọn lửa cao cả chục mét.// Trang trại cháy suốt một ngày một đêm mới dần tắt.//

Nhìn cảnh hoang tàn của trang trại,/ Mát đau xót/ và kiệt sức,/ ngất lịm đi.// Mọi người vội đưa anh vào bệnh viện.// Lúc tỉnh dậy,/ anh buồn bã/ và tuyệt vọng.// Bà lão cạnh giường của Mát thấy vậy,/ liền hỏi:/

– Chàng trai trẻ,/ sao trông cậu ủ rũ vậy?//

– Cây cối trong trang trại nhà cháu bị thiêu rụi cả rồi!//

– Cây bị thiêu cháy/ thì trồng lại là được.// Cậu còn trẻ mà!//

- GV tổ chức cho HS luyện đọc trong nhóm, trước lớp đoạn 2.

- GV mời 1 – 2 HS khá, giỏi đọc cả bài, các HS khác lắng nghe, nhận xét (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của lớp.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động của HS:

- Ôn lại kiến thức và nội dung chính của bài đọc Khu rừng của Mát.

- Ôn tập lại kiến thức về câu ghép và cách nối các vế câu ghép.

b. Tổ chức thực hiện

- GV tổ chức cho HS xác định yêu cầu của hoạt động bằng PHT dưới đây:

+ GV hướng dẫn HS làm PHT theo hình thức nhóm đôi.

+ GV mời đại diện 1 – 2 nhóm trình bày kết quả, các nhóm HS lắng nghe và nhận xét.

+ GV nhận xét, đánh giá, chốt đáp án:

Bài 1:

– Câu ghép: b (Cây bốc cháy, ngọn lửa mau chóng lan khắp rừng.).

– Các vế của câu ghép được nối trực tiếp (dấu câu: dấu phẩy). Bài 2:

+ Trang trại của ông có nhiều loại cây và Mát rất yêu quý trang trại.

+ Khi trang trại bị cháy hết, Mát vô cùng đau đớn và buồn bã thì bà cụ đã giúp cậu bừng tỉnh, những lời nói của bà cụ đã giúp cậu quyết tâm khôi phục lại trang trại.

- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi “Nhà thông thái”.

- GV chiếu các câu hỏi trắc nghiệm lên màn hình:

Câu 1: Bài đọc “Khu rừng của Mát” nhân vật chính trong bài đọc là ai?

A. Một chú chim.

B. Một cậu bé.

C. Một cô bé.

D. Một ông lão.

Câu 2: Ông nội của Mát sống tới khi cậu bao nhiêu tuổi?

A. 18 tuổi.

B. 19 tuổi.

C. 20 tuổi.

D. 21 tuổi.

Câu 3: Điều khi đã xảy ra với Mát vào đêm đó?

A. Trang trại đã bị chính quyền san phẳng.

B. Trang trại đã bị mưa gió tàn phá khiến cây cối đổ hết.

C. Trang trại đã bị bọn lâm tặc cướp.

D. Trang trại đã cháy suốt một ngày một đêm.

Câu 4: Tâm trạng của Mát như thế nào sau khi chứng kiến cảnh hoang tàn của trang trại?

A. Vui mừng, phấn khởi.

B. Đau xót, kiệt sức và ngất lịm đi.

C. Sợ hãi, chán nản và bực tức.

D. Sợ hãi và tuyệt vọng.

Câu 5: Nội dung chính của bài đọc “Khu rừng của Mát” là gì?

A. Mô tả vẻ đẹp của khu rừng.

B. Kể về cuộc sống của các loài động vật trong rừng.

C. Mỗi người nếu biết vượt qua khó khăn, thất bại trong cuộc sống sẽ thành công trong tương lai.

D. Nói về sự cần thiết phải bảo vệ rừng.

- GV mời đại diện lần lượt HS trả lời. Các HS khác lắng nghe, bổ sung đáp án (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học.

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ

- GV nhắc nhở HS:

+ Đọc lại bài Khu rừng của Mát, hiểu nội dung, ý nghĩa bài đọc.

+ Chia sẻ với người thân về bài đọc.

+ Đọc trước Tiết 3: Viết – Viết bài văn tả người (Bài viết số 2).

- HS xem tranh

- HS lắng nghe video.

- HS làm việc nhóm đôi.

- HS trình bày ý kiến trước lớp, các HS khác lắng nghe.

- HS quan sát, tiếp thu.

- HS quan sát tranh minh họa, lắng nghe và tiếp thu.

- HS lắng nghe GV đọc mẫu, đọc thầm theo.

- HS luyện đọc theo hướng dẫn của GV.

- HS luyện đọc theo nhóm.

- HS cùng GV giải nghĩa một số từ khó.

- HS đọc thầm, HS làm việc nhóm đôi để trả lời các câu hỏ.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS nhắc lại nội dung bài.

- HS luyện đọc theo nhóm.

- HS đọc bài, các HS khác lắng nghe, đọc thầm theo.

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS lắng nghe và tiếp thu.

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

- HS làm theo hướng dẫn của HS.

- HS trình bày kết quả.

- HS chú ý lắng nghe, tiếp thu.

- HS tham gia trò chơi.

- HS chú ý lên màn hình.

- HS trả lời câu hỏi, các HS khác bổ sung đáp án (nếu có).

- HS quan sát, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, thực hiện.