TIẾT 3: VIẾT

Tìm hiểu cách viết đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc về một câu chuyện

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Giúp HS nắm được nội dung bài học, khơi gợi sự hứng thú của HS vào tiết học.

b. Tổ chức thực hiện

- GV yêu cầu HS nhắc lại kiến thức của các bài trước và GV đặt ra những câu hỏi cho HS:

+ HS gặp khó khăn gì khi viết đoạn văn giới thiệu nhân vật trong một cuốn sách?

+ HS tự đánh giá bài làm của mình ở mức nào?

+ Em đã rút ra kinh nghiệm gì khi được đọc và trao đổi bài viết với các bạn?

- GV khen ngợi những HS có bài làm tốt, có những chi tiết sáng tạo đặc sắc.

- GV giới thiệu bài học: Trong tiết học này, HS sẽ được tìm hiểu cách viết đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc về một câu chuyện.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Nhận diện đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc về một câu chuyện

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Giúp HS hiểu những yêu cầu và cách viết đoạn văn nêu cảm xúc về một câu chuyện.

b. Tổ chức thực hiện

- GV tổ chức cho HS xác định yêu cầu của BT1: Đọc câu chuyện dưới đây và trao đổi với bạn:

Không nên phá tổ chim

Thấy trên cành cây có một tổ chim chích choè, ba con chim non mới nở, tôi liền trèo lên cây, bắt chim non xuống để chơi. Chị tôi thấy vậy, nhẹ nhàng bảo: “Chim non đang sống với mẹ, sao em nỡ bắt nó? Lát nữa chim mẹ về, không thấy con, sẽ buồn lắm dầy. Còn lũ chim non xa mẹ, chúng sẽ chết. Hãy đặt lại chim vào tổ. Sau này chim lớn, chim sẽ hát ca, bay lượn, ăn sâu bọ giúp ích con người.”.

Nghe lời chị, tôi đem những chú chim non đặt lại vào tổ.

(Theo Quốc vẫn giáo khoa thư)

a. Vì sao người chị khuyên em không nên phá tổ chim?

b. Theo lời người chị, loài chim có ích gì đối với con người?

c. Câu chuyện này giúp em nhận ra điều gì?

+ GV tổ chức cho HS đọc bài văn trao đổi trong nhóm nhỏ.

+ GV tổ chức cho HS hoàn thành sơ đồ tư duy vào VBT ( có thể sử dụng Phiếu học tập để hỗ trợ học sinh học nhóm.

+ GV mời 1 – 2 nhóm HS chia sẻ kết quả trước lớp, các nhóm HS khác lắng nghe, nhận xét và bổ sung ( nếu có).

+ GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

a. Người chị khuyên em không nên phá tổ chim vì khi chim mẹ về, chim mẹ không thấy con sẽ buồn, còn chim non xa mẹ sẽ chết. Không những thế, loài chim còn có rất nhiều lợi ích.

b. Th eo lời người chị, khi chim lớn, chim sẽ hát ca, bay lượn, ăn sâu bọ giúp ích cho con người.

c. Câu chuyện giúp em nhận ra rằng cần phải trân trọng sự sống của muôn loài. (Đáp án C có thể có thêm những cách hiểu khác.)

- GV tổ chức hoạt động cho HS xác định yêu cầu của BT2: Đọc đoạn văn dưới đây và trả lời câu hỏi

Không nên phá tổ chim là một câu chuyện giản dị nhưng lại mang đến cho tôi nhiều cảm xúc khó quên. Câu chuyện kể về một em nhỏ vì tò mò mà trèo lên cây, bắt ba con chim non xuống để chơi. Nhưng lời khuyên của chị gái đã làm cho em tỉnh ngộ. Chị đã nói về nỗi buồn của chim mẹ khi không tìm thấy con, số phận của những chim non khi bị tách ra khỏi mẹ. Chị còn nói với em về lợi ích mà loài chim mang lại cho con người. Lời khuyên của chị thật nhẹ nhàng mà thấm thía. Nó giúp người em có một hành động đáng khen: đem những con chim non đặt lại tổ của chúng. Câu chuyện tuy ngắn nhưng thật xúc động bởi ý nghĩa nhân văn cao đẹp: Cuộc đời sẽ tốt đẹp hơn, hạnh phúc hơn nếu chúng ta biết yêu quý và trân trọng sự sống của muôn loài. Gấp trang sách lại, hình ảnh những chú chim non bé bỏng quấn quýt bên mẹ vẫn in đậm trong tâm trí tôi.

(Phan Nguyên)

a. Người viết muốn nói điều gì qua đoạn văn trên?

b. Tìm các câu văn trong đoạn ứng với phần mở đầu, triển khai, kết thúc của đoạn văn và xác định nội dung tương ứng của mỗi phần.

- Mở đầu: Nhấn mạnh ấn tượng của câu chuyện đối với bản thân.

- Triển khai: Giới thiệu câu chuyện Không nên phá tổ chim và nêu ấn tượng chung về câu chuyện.

- Kết thúc

+ Nêu nội dung chính, những chi tiết gây ấn tượng trong câu chuyện.

+ Bộc lộ cảm xúc trước ý nghĩa nhân văn cao đẹp của câu chuyện.

c. Tìm trong đoạn văn những từ ngữ hoặc câu văn thể hiện tình cảm, cảm xúc của người viết.

+ GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm, thống nhất kết quả.

+ GV mời 1 – 2 nhóm HS chia sẻ kết quả trước lớp, các nhóm khác nhận xét, bổ sung (nếu có).

+ GV nhận xét, đánh giá, bổ sung và chốt đáp án:

a. Tác giả Phan Nguyên muốn thể hiện những tình cảm, cảm xúc của mình về chuyện Không nên phá tổ chim.

b. Đoạn văn có 5 câu. Phần mở đầu là câu thứ nhất. Còn lại sẽ là các câu ở phần triển khai. Câu cuối cùng là phần kết thúc.

Vị trí các phần:

· Mở đầu: Giới thiệu về câu chuyện mang đến cảm xúc cho bản thân

· Triển khai: Nêu tóm tắt nội dung câu chuyện và những tình cảm, cảm xúc của mình về câu chuyện

· Kết thúc: Khẳng định giá trị của câu chuyện và nhấn mạnh tình cảm của mình

c. Các từ ngữ thể hiện cảm xúc, tình cảm: – Lời khuyên của chị thật nhẹ nhàng mà thấm thía. – Hành động của người em thật đáng khen. – Câu chuyện tuy ngắn nhưng thật xúc động

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của HS.

Hoạt động 2: Trao đổi và rút ra kết luận

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Giúp HS nắm được những điểm cần lưu ý khi viết đoạn văn nêu tình cảm, cảm xúc về một câu chuyện.

b. Tổ chức thực hiện

- GV tổ chức cho HS xác định yêu cầu của BT3: Trao đổi về những điểm cần lưu ý khi viết đoạn văn nêu tình cảm, cảm xúc về một câu chuyện:

G:

+ Đoạn văn nêu tình cảm, cảm xúc về một câu chuyện thường có mấy phần? Đó là những phần nào?

+ Nội dung chính của mỗi phần là gì?

+ Người viết thể hiện tình cảm, cảm xúc như thế nào?

- GV yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ để thực hiện nhiệm vụ:

Đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc về một câu chuyện thường có 3 phần:

· Mở đầu: Giới thiệu tên câu chuyện, tên tác giả và nêu ấn tượng chung về câu chuyện.

· Triển khai: Kể tóm tắt nội dung câu chuyện, nêu những điều yêu thích ở câu chuyện (nhân vật, sự việc, ý nghĩa của câu chuyện,…) và thể hiện tình cảm, cảm xúc đối với câu chuyện.

· Kết thúc: Khẳng định một lần nữa giá trị, ý nghĩa của câu chuyện hoặc nhấn mạnh tình cảm, cảm xúc đối với câu chuyện.

- GV yêu cầu HS đọc kĩ phần ghi nhớ.

C. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Nắm được kiến thức đã học và giải quyết các bài tập, câu hỏi liên quan.

b. Tổ chức thực hiện

- GV yêu cầu HS đọc nhiệm vụ: Tìm đọc câu chuyện kể về tấm gương học tập hoặc những đóng góp của một nhà khoa học

- GV giao nhiệm vụ cho HS về nhà hoàn thiện.

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của HS.

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học.

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ

- GV nhắc nhở HS:

+ Xem lại kiến thức bài: Tìm hiểu cách viết đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc về một câu chuyện, hiểu và vận dụng được kiến thức vào thực hành.

+ Chia sẻ với người thân về bài học.

+ Hoàn thiện bài tập phần Vận dụng

+ Đọc và chuẩn bị trước phần Bài đọc Từ những câu chuyện ấu thơ.

- HS lắng nghe và làm theo hướng dẫn của GV.

- HS lắng nghe.

- HS chú ý lắng nghe.

- HS đọc nhiệm vụ BT.

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS chia sẻ kết quả.

- HS lắng nghe và tiếp thu.

- HS đọc nhiệm vụ của hoạt động.

- HS lắng nghe hướng dẫn của GV.

- HS phát biểu ý kiến.

- HS chú ý lắng nghe.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc nhiệm vụ BT.

- HS chú ý lắng nghe.

- HS đọc kĩ phần ghi nhớ.

- HS đọc nhiệm vụ BT.

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

- HS chú ý lắng nghe và tiếp thu.

- HS lắng nghe và tiếp thu.

- HS lắng nghe và tiếp thu.

- HS lắng nghe và thực hiện.