SKKN: Vận dụng giáo dục STEM vào dạy học Toán lớp 1

Giáo dục STEM là một phương thức giáo dục nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức khoa học gắn liền với ứng dụng của chúng trong thực tiễn. Mẫu SKKN: Vận dụng Giáo dục STEM vào tổ chức dạy học môn Toán lớp 1 được HoaTieu.vn chia sẻ sau đây sẽ giúp giáo viên tham khảo để ứng dụng STEM vào dạy học môn Toán nhằm mang lại hiệu quả tích cực, sáng tạo, nâng cao chất lượng dạy và học. 

Sáng kiến kinh nghiệm Vận dụng Giáo dục STEM vào tổ chức dạy học môn Toán lớp 1

BÁO CÁO SÁNG KIẾN

- Họ và tên tác giả/Nhóm tác giả: ..............;

- Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ: Đại học Sư phạm.

- Chức vụ: Giáo viên

- Đơn vị công tác: Trường Tiểu học..................

- Tên sáng kiến: “Vận dụng giáo dục STEM vào tổ chức dạy học môn Toán lớp 1”

- Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Toán học

- Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Tháng ... năm 20...

I. Lý do chọn sáng kiến

Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 đã và đang được triển khai sâu rộng để thực hiện mục tiêu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục nước ta theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh. Trong đó, giáo dục STEM là một trong những nội dung quan trọng được thể hiện trong cả Chương trình Giáo dục phổ thông tổng thể và trong Chương trình Giáo dục các môn học, xuyên suốt từ cấp Tiểu học đến cấp Trung học phổ thông.

Giáo dục STEM là xu hướng giúp người học làm chủ tương lai và giúp người học phát triển các kỹ năng cần thiết: Giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo, giao tiếp, hợp tác, tư duy phản biện, khả năng ra quyết định và ứng dụng bài học vào thực tế, ... để tạo ra những sản phẩm có ích trong cuộc sống. Năm học 2023- 2024, Sở giáo dục – Đào tạo tỉnh Quảng trị tổ chức thực hiện nội dung giáo dục STEM tiếp cận theo định hướng của Chương trình GDPT 2018 đối với cấp Tiểu học.

Phương pháp giáo dục STEM là nâng cao rèn luyện kĩ năng liên quan đến các yếu tố Khoa học, Công nghệ, Kĩ thuật và Toán học. Toán học là một trong bốn lĩnh vực có liên hệ chặt chẽ với nhau trong nghiên cứu khoa học và ứng dụng khoa học, tạo ra sản phẩm phục vụ cuộc sống. Theo chương trình giáo dục phổ thông tổng thể, một trong những quan điểm xây dựng chương trình môn Toán ở phổ thông là: “Chương trình môn Toán chú trọng tính ứng dụng, gắn kết với thực tiễn hay các môn học, hoạt động giáo dục khác, đặc biệt với các môn học nhằm thực hiện giáo dục STEM”. Trong chương trình môn Toán 1, nhiều nội dung có thể ứng dụng giáo dục STEM để tăng cường các hoạt động trải nghiệm cho học sinh, góp phần phát triển năng lực, phẩm chất người học theo định hướng của Chương trình GDPT 2018.2

Với học sinh lớp 1, việc thay đổi môi trường và chương trình giáo dục mới sẽ khiến các em cần thời gian để làm quen và thích nghi. Ở các lớp mầm non, hoạt động chính của học sinh là vui chơi và thoải mái sáng tạo, không bị gò bó. Bước vào lớp1, các em sẽ bắt đầu làm quen với bài tập hàng ngày và kỷ luật học tập.

Việc phải tiếp thu những kiến thức sách vở và các thay đổi về môi trường sinh hoạt có thể sẽ tạo ra những áp lực vô hình cho trẻ. Thay vì chỉ giảng dạy kiến thức Toán học thông qua các bài giảng truyền thống, giáo viên có thể tạo ra các tình huống thực tế hoặc vấn đề cụ thể mà học sinh cần phải giải quyết. Vì thế việc phối hợp các phương pháp dạy học tích cực kết hợp với chương trình STEM sẽ mang lại hiệu quả tích cực trong phát triển phẩm chất, năng lực cũng như khả năng ứng dụng kiến thức toán học vào thực tế cuộc sống.

Với thực tế nêu trên, là giáo viên giảng dạy lớp 1, tôi luôn trăn trở, suy nghĩ để vận dụng STEM vào dạy học môn Toán để làm sao mang lại hiệu quả tích cực nhất, sáng tạo nhất. Đó cũng chính là lí do tôi chọn và áp dụng sáng kiến “Vận dụng giáo dục STEM vào tổ chức dạy học môn Toán lớp 1” trong năm học 2023 – 2024 ở lớp 1A5 Trường Tiểu học...................

II. Giải quyết vấn đề

1. Tính mới và sáng tạo của sáng kiến:

Năm học 2023-2024, Sở giáo dục – Đào tạo tỉnh Quảng Trị tổ chức thực hiện nội dung giáo dục STEM tiếp cận theo định hướng của Chương trình GDPT 2018 đối với cấp Tiểu học. Trường Tiểu học.................. là một trong những trường tham gia thí điểm áp dụng giáo dục STEM cấp Tiểu học trong năm học này. Hiểu được vai trò, vị trí quan trọng của dạy học STEM trong nhà trường, tôi đã mạnh dạn nghiên cứu, đưa phương pháp giáo dục này vào giảng dạy tại lớp 1A5, trong dạy học môn Toán. Ứng dụng STEM vào dạy học như thổi một luồng gió mới vào giảng dạy đó là: thay đổi PPDH, cách tổ chức dạy học cho phù hợp, thay đổi cách tiếp thu bài của một cách chủ động, sáng tạo. Để dạy học có hiệu quả cho học sinh lớp 1 tôi đã thực hiện một số giải pháp mới như sau:

Giải pháp thứ nhất: Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cá nhân về phương pháp giáo dục STEM

Tháng ... năm 20... tôi cùng đồng nghiệp tham gia tập huấn “Dạy học theo phương pháp giáo dục STEM” do Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện ............ tổ chức. Qua tập huấn, nghiên cứu tìm hiểu tôi nhận thức được STEM không phải là môn học mới mà là một định hướng giáo dục, đó là giáo dục mang tính ứng dụng, thực hành và giảng dạy thông qua các hoạt động trải nghiệm. Giáo viên có thể dạy STEM từ những phương tiện và nguyên vật liệu sẵn có, thậm chí từ các vật liệu tái sử dụng. Vấn đề cốt lõi của phương pháp giáo dục này cách dạy tích hợp nhằm tạo hứng thú, khơi gợi niềm say mê học tập, giúp học sinh khám phá tiềm năng của bản thân, khám phá khoa học, công nghệ, phát huy tính tích cực sáng tạo để vận dụng giải quyết các vấn đề cụ thể trong thực tiễn cuộc sống. Qua đó tôi nhận thấy việc dạy học vận dụng phương pháp giáo dục STEM là cực kỳ cần thiết cho giáo dục Tiểu học.

Để đáp ứng với giáo dục STEM, bản thân nghiên cứu tài liệu, học hỏi trao đổi với anh chị em đồng nghiệp để nâng cao kỹ năng tích hợp các môn học và hoạt động giáo dục, giúp kết nối kiến thức từ nhiều lĩnh vực và tạo ra trải nghiệm học tập thú vị cho học sinh. Bên cạnh đó, tôi còn phát triển kỹ năng hướng dẫn, nhận xét và đánh giá sản phẩm từ ứng dụng giáo dục STEM của HS một cách hiệu quả, từ đó tạo điều kiện để các em phát triển tốt hơn.

Ngoài ra, tôi còn tham gia các diễn đàn giáo dục STEM trên các trang mạng xã hội để giao lưu, học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm. Tôi dành nhiều thời gian cho việc nghiên cứu, học hỏi đồng nghiệp để tiếp cận phương pháp dạy học này và nâng cao trình độ chuyên môn.Tôi cùng các đồng chí giáo viên của Tổ khối 1 nghiên cứu lập kế hoạch năm học cho môn Toán, Tự nhiên và Xã hội có vận dụng phương pháp giáo dục STEM. Chọn lựa các nội dung phù hợp với thực tế học sinh, thực tế của địa phương để vận dụng có hiệu quả.

Với sự nỗ lực cùng sự chỉ đạo sát sao của cấp trên, bản thân tôi sẽ nâng cao được tay nghề cũng như lĩnh hội được phương pháp giáo dục hiệu quả, hướng đến vận dụng STEM vào thực tế dạy học thành công và hiệu quả.

Ưu điểm: Bồi dưỡng về giáo dục STEM giúp giáo viên nắm vững các phương pháp và kỹ thuật giảng dạy hiện đại, từ đó nâng cao khả năng giảng dạy và tạo ra một môi trường học tập tích cực và sáng tạo.

Tồn tại: Việc triển khai dạy học STEM yêu cầu giáo viên phải có kiến thức sâu rộng và kỹ năng giảng dạy đa môn. Tuy nhiên, không phải tất cả giáo viên đều có sẵn các kỹ năng trên, điều này có thể tạo ra một thách thức đối với việc triển khai chương trình giáo dục STEM.

Trong giải pháp này tính mới mà tôi áp dụng đó là: Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ nói chung, trong đó tiếp cận và thường xuyên bồi dường chuyên môn về giáo dục STEM sẽ giúp giáo viên khám phá sự đa dạng của ngành STEM và cách tích hợp nó vào các môn học khác nhau, từ Toán đến Khoa học, Công nghệ và Kĩ thuật...

>> Tải file về máy để xem tiếp nội dung.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Sáng kiến kinh nghiệm của HoaTieu.vn.

• Sáng kiến kinh nghiệm STEM Tiểu học