SKKN ứng dụng trò chơi vào dạy học Lịch sử 7

SKKN sử dụng trò chơi trong dạy học Lịch sử 7

Làm sao để môn Lịch sử 7 trở nên hấp dẫn, sinh động và dễ nhớ hơn đối với học sinh? Sáng kiến kinh nghiệm ứng dụng trò chơi học tập vào dạy học Lịch sử lớp 7 sẽ giúp giáo viên tạo ra môi trường học tập tích cực, kích thích sự hứng thú, chủ động tiếp nhận kiến thức của học sinh. Tài liệu trình bày các hình thức trò chơi cụ thể, cách tổ chức, vận dụng phù hợp với từng bài học, góp phần nâng cao hiệu quả dạy học và phát triển năng lực học sinh một cách toàn diện.

• SKKN bồi dưỡng học sinh giỏi môn Giáo dục công dân lớp 9

Ứng dụng trò chơi trong dạy học Lịch sử 7

PHẦN 1. ĐẶT VẤN ĐỀ

I. Lý do chọn đề tài

Môn Lịch sử trong nhà trường phổ thông nói chung và ở lớp 7 nói riêng có chức năng và nhiệm vụ quan trọng trong việc đào tạo và giáo dục thế hệ trẻ. Không chỉ ở nước ta mà ở các nước tiên tiến trên thế giới cũng chú trọng việc dạy môn Lịch sử vì nó đào tạo con người có bản sắc dân tộc. Bộ giáo dục coi trọng việc dạy và học bộ môn Lịch sử. Đúng như Hồ Chí Minh đã khẳng định trong hai câu thơ mở đầu trong cuốn Lịch sử nước ta:

“Dân ta phải biết sử ta.

Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”

Nhưng trong thực tế cũng không ít người cho rằng, môn Lịch sử là bộ môn học thuộc, nặng về ghi nhớ những sự kiện năm tháng dài lê thê và xếp vào môn phụ, vì vậy ảnh hưởng không tốt vào mục tiêu đào tạo và giáo dục thế hệ trẻ.

Trong quá trình giảng dạy và thông qua kết quả học tập của học sinh, tôi đã xác định Lịch sử là một bộ môn khoa học có ưu thế hình thành nhân sinh quan cho học sinh, rèn tư duy sáng tạo cho các em, đặc biệt giúp cho học sinh từ hiểu biết lịch sử mà rút ra kinh nghiệm quý giá để xây dựng và bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Hơn thế nữa, tôi nhận thấy các em thích được trải nghiệm, thích được vui chơi, không thích sự gò bó và ép buộc.

Đặc biệt, môn Lịch sử là môn có nhiều sự kiện, hiện tượng vì vậy học tập bằng trò chơi sẽ làm cho tiết dạy nhẹ nhàng sinh động. Nếu chúng ta biến mỗi giờ học Lịch sử thành các hoạt động trò chơi thì quá trình học tập sẽ diễn ra tự nhiên, học sinh tích cực tham gia một cách chủ động, kèm theo các hiệu ứng về hình ảnh và âm thanh giúp các em thêm hứng thú học tập từ đó đem lại hiệu quả cao hơn.

Đặc điểm của học sinh lớp 7 là còn bỡ ngỡ khi các em bước vào một cấp học mới, môi trường mới với phương pháp học và cách tiếp cận mới, nên việc sử dụng trò chơi học tập sẽ làm cho học sinh ham thích học môn Lịch sử. Thực hiện tốt việc tổ chức trò chơi học tập lịch sử cho học sinh vừa phát huy tính tích cực, chủ động, hứng thú trong học tập vừa rèn luyện kĩ năng lịch sử cho học sinh. Từ đó giúp học sinh tự bổ sung kiến thức cho mình thêm phong phú.

Tổ chức dạy học Lịch sử dưới dạng trò chơi là một hình thức tổ chức dạy học nhằm gây hứng thú, củng cố, mở rộng, khắc sâu kiến thức, phát triển năng lực và phẩm chất, bồi dưỡng năng khiếu và tư duy sáng tạo của học sinh.

Chính vì lẽ đó, tôi lựa chọn biện pháp “Sưu tầm và ứng dụng trò chơi vào dạy học Lịch sử 7” làm đề tài nghiên cứu của mình nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng học tập bộ môn Lịch sử khối 7, giúp các em ham thích học lịch sử và có được một số kĩ năng cơ bản về lịch sử. Năm học 2022-2023 là năm đầu tiên áp dụng chương trình dạy học theo sách mới nên phương pháp dạy cũng cần có nhiều sự đổi mới để phù hợp hơn với chương trình học của các em. Bản thân là giáo viên dạy môn Lịch sử tôi nhận thấy việc tổ chức trò chơi học tập giúp học sinh dễ hiểu nội dung bài học, dễ khắc sâu kiến thức, nắm được một số kĩ năng lịch sử. Đồng thời làm cho tiết học sinh động hơn, học sinh ham thích học hơn.

II. Nhiệm vụ nghiên cứu.

- Đề tài này nhằm nêu lên phương pháp tổ chức trò chơi trong giờ học lịch sử 7.

- Phương pháp sử dụng trò chơi trong dạy học là một trong các phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh trong môn Lịch sử 7 nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tập của học sinh. Từ đó, giúp các em dễ hiểu, dễ khắc sâu kiến thức lịch sử và góp phần hình thành, rèn luyện những kĩ năng cơ bản cho học sinh trong học tập, giao tiếp cũng như khẳng định vai trò cá nhân của các em, hướng tới việc đào tạo các em trở thành những con người năng động, hiểu biết, có ích cho tương lai, những con người “vừa hồng, vừa chuyên” như Bác Hồ mong muốn. Đồng thời với phương pháp đó làm cho tiết học sinh động, hấp dẫn.

III. Phương pháp nghiên cứu.

- Phương pháp sưu tầm: Đọc tài liệu sách báo, tạp chí, Internet có nội dung liên quan đến tổ chức và các trò chơi.

- Phương pháp nghiên cứu lý luận: Nghiên cứu lý thuyết về phương pháp trò chơi trong dạy học nói chung và sử dụng trò chơi trong dạy học Lịch sử nói riêng.

- Phương pháp điều tra, quan sát: Tìm hiểu thực trạng về sự hiểu biết và yêu thích của học sinh lớp với bộ môn.

- Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Tổ chức dạy và đánh giá tại trường THCS nơi công tác.

- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Tổng kết kinh nghiệm giảng dạy của bản thân khi sử dụng phương pháp trò chơi trong dạy học Hóa học.

- Phương pháp thống kê toán học: Để xử lí các kết quả thực nghiệm, các dữ liệu thống kê nhằm rút ra các kết luận khoa học và thực tiễn của đề tài.

IV. Phạm vi, đối tượng và giới hạn phạm vi nghiên cứu.

- Phạm vi nghiên cứu: Do hạn chế về thời gian và nguồn lực nên về mặt không gian đề tài chỉ nghiên cứu trong phạm vi trường THCS ….. - ... - Hà Nội.

- Đối tượng nghiên cứu: Học sinh khối lớp 7. Cụ thể, học sinh lớp 7A, 7B trường THCS ... - ... - Hà Nội.

- Thời gian nghiên cứu: Từ .... đến .... (dự kiến).

PHẦN 2: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

1. Cơ sở lí luận

1.1. Cơ sở khoa học.

- Quan điểm về phương pháp dạy học.

Phương pháp dạy học được hiểu là tổng thể các định hướng về hành động phương pháp, mà ở đó có sự kết hợp của nhiều yếu tố như: nguyên tắc dạy học; cơ sở lý thuyết của lý luận dạy học; môi trường và điều kiện dạy học; định hướng cụ thể về vai trò của giáo viên, học sinh khi tham gia vào quá trình dạy học. Quan điểm dạy học bao gồm các định hướng có tính chiến lược và nó chính là mô hình lý thuyết của phương pháp dạy học.

Có rất nhiều phương pháp dạy học như phương pháp thảo luận, nghiên cứu, trò chơi hay xử lý tình huống, đóng vai, học nhóm,… Ở đây, phương pháp dạy học sẽ được hiểu là những hành động, cách thức của giáo viên và học sinh nhằm đạt được mục tiêu của việc dạy học, ở trong những điều kiện dạy học nhất định.

- Phương pháp trò chơi.

Phương pháp trò chơi học tập là phương pháp dạy học mà giáo viên sẽ tổ chức cho các em học sinh tìm hiểu về một vấn đề nào đó thông qua chơi trò chơi. Phương pháp này thuộc danh sách các phương pháp dạy học mới giúp tăng sự kích thích, hứng thú tìm hiểu vấn đề của học sinh.

Bản chất của phương pháp sử dụng trò chơi học tập là dạy học thông qua việc tổ chức hoạt động cho học sinh. Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh được hoạt động bằng cách tự chơi trò chơi trong đó mục đích của trò chơi chuyển tải mục tiêu của bài học. Luật chơi (cách chơi) thể hiện nội dung và phương pháp học, đặc biệt là phương pháp học tập có sự hợp tác và sự tự đánh giá.

........

Mời các bạn tham khảo các Sáng kiến kinh nghiệm hay và chất lượng khác trên chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.