SKKN biện pháp tăng hiệu quả ôn tập từ vựng tiếng Anh cho học sinh THCS

Một số biện pháp giúp học sinh ghi nhớ từ vựng tiếng Anh

Từ vựng tiếng Anh đóng vai trò then chốt trong việc hình thành và phát triển năng lực ngôn ngữ cho học sinh THCS. Tuy nhiên, trong quá trình giảng dạy, giáo viên gặp không ít khó khăn khi học sinh ghi nhớ từ vựng kém, học trước quên sau, thiếu hứng thú ôn tập. SKKN biện pháp tăng hiệu quả ôn tập từ vựng tiếng Anh cho học sinh THCS tập trung nghiên cứu và đề xuất các biện pháp nhằm tăng hiệu quả ôn tập từ vựng tiếng Anh cho học sinh THCS, giúp các em ghi nhớ từ vựng một cách chủ động, bền vững và vận dụng linh hoạt trong cả kỹ năng đọc, viết, nghe, nói. Đây cũng là cơ sở để nâng cao chất lượng dạy – học tiếng Anh trong nhà trường hiện nay.

• SKKN ứng dụng trò chơi vào dạy học Lịch sử 7

1. Tóm tắt SKKN giúp học sinh ghi nhớ từ vựng tiếng Anh

2.  Nội dung SKKN giúp học sinh ghi nhớ từ vựng tiếng Anh THCS

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

Nội dung chương trình sách giáo khoa môn Tiếng Anh thuộc Chương trình giáo dục phổ thông mới 2018 Cấp Trung học Cơ sở bao gồm các chủ điểm gần gũi với cuộc sống, sát thực với nhu cầu và hứng thú của các em học sinh. Nhờ vậy, một số học sinh rất yêu thích môn học và tự hình thành cho mình phương pháp học tập bộ môn này hiệu quả.

Trong thời gian giảng dạy bộ môn Tiếng Anh ở cấp Trung học Cơ sở, các khảo sát của bản thân và đồng nghiệp đã cho thấy, để sử dụng tốt Tiếng Anh, đòi hỏi các em học sinh phải đảm bảo việc học tốt từ vựng. Tuy nhiên, do những yếu tố chủ quan và khách quan, phần lớn các em học sinh vẫn gặp khó khăn khi học từ vựng, đặc biệt là ghi nhớ từ, dẫn tới vốn từ vựng của các em rất hạn chế. Điều này không chỉ làm ảnh hưởng kết quả học tập của các em, mà còn khiến các em thiếu đi sự tự tin khi thực hành giao tiếp Tiếng Anh trong đời sống. Để khắc phục điều này, một trong những yếu tố tiên quyết là phải có sự hỗ trợ tốt của giáo viên về các thủ thuật học và ghi nhớ từ vựng.

Hơn nữa, trong bối cảnh hiện nay, toàn ngành giáo dục đang nỗ lực đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong hoạt động dạy và học. Trong dạy học ngoại ngữ, những định hướng đổi mới này càng thiết thực vì không ai có thể thay thế người học trong việc nắm bắt, ôn luyện và sử dụng kiến thức trong hoạt động giao tiếp bằng chính năng lực của mình.

Từ thực trạng trên, với vai trò là một giáo viên dạy bộ môn Tiếng Anh, tôi luôn trăn trở làm thế nào để giúp các em ghi nhớ từ vựng nhiều hơn, lâu hơn và có thể sử dụng vốn từ học được trong giao tiếp. Tôi đã đặt ra nhiệm vụ cho mình là đổi mới phương pháp dạy – học từ vựng sao cho vừa phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh, vừa đảm bảo mục tiêu tăng khả năng ghi nhớ từ vựng Tiếng Anh cho các em. Đó là lý do tôi lựa chọn đề tài Một số biện pháp tăng hiệu quả ôn tập từ vựng tiếng Anh cho học sinh Trung học cơ sở. Để kiểm tra tính hiệu quả của biện pháp, tôi đã triển khai thực nghiệm với lớp mà tôi đảm nhiệm giảng dạy tại trường Trung học Cơ sở … là lớp 7A3, trong phạm vi thời gian là từ giữa học kỳ I đến giữa học kỳ II năm học 2022 – 2023.

II. NỘI DUNG BIỆN PHÁP

1. Cơ sở lý thuyết

Bộ nhớ của con người có khả năng thu nạp thông tin nhanh nhưng cũng dễ dàng bị mai một. Khi người học lần đầu tiếp nhận một kiến thức mới, khả năng ghi nhớ là 100%. Tuy nhiên, nếu không có sự tiếp cận lại, ôn tập lại phù hợp, người học sẽ nhanh chóng quên đi những kiến thức đã học. Đây là lý do vì sao dù người học có cách ghi nhớ kiến thức hiệu quả nhưng nếu những kiến thức này không được củng cố liên tục và đúng cách, sẽ dẫn đến việc chúng bị lãng quên.

Vậy nên, bên cạnh việc thu nạp kiến thức mới, người học nên dành thời gian ôn lại mảng kiến thức đã học một cách chủ động và liên tục để lưu trữ chúng một cách lâu dài.

Việc ôn tập kiến thức với tần suất thường xuyên và phương pháp phù hợp mang rất nhiều lợi ích cho người học. Về kiến thức môn học, chúng giúp chuyển những kiến thức ở dạng trí nhớ ngắn hạn thành trí nhớ dài hạn; tăng khả năng linh hoạt và vận dụng kiến thức trong nhiều tình huống khác nhau; tạo dựng sợi dây kết nối giữa các thông tin đa dạng, thuận lợi cho việc hệ thống hóa kiến thức. Về kỹ năng học, chúng giúp người học đánh giá việc học của chính mình và xác định điểm mạnh của bản thân cũng như bất kỳ lỗ hổng nào trong quá trình học, nhằm đưa ra biện pháp kịp thời để tăng hiệu quả trau dồi kiến thức.

2. Thực trạng vấn đề

Trên thực tế dạy và học Tiếng Anh ở trường phổ thông, việc ôn tập từ vựng được ứng dụng qua các hình thức truyền thống như: vào đầu tiết học, học sinh gấp hết sách vở rồi đọc lại nghĩa của một số từ vựng trong bài cũ, hay làm những bài kiểm tra viết ngắn. Ưu điểm của chúng là dễ dàng thực hiện, tiết kiệm thời gian và chi phí cho giáo viên, nhanh chóng đưa ra kết quả, phù hợp với lớp có sĩ số lớn (khoảng 40 học sinh).

Tuy nhiên, bản thân khi áp dụng những hoạt động này, tôi nhận thấy chúng chưa thực sự đạt được mục đích và đem lại hiệu quả như tôi mong muốn, vì những lý do sau đây.

Thứ nhất, do các hình thức này có bóng dáng của một bài kiểm tra, học sinh thường nhìn nhận chúng theo hướng bị áp đặt và thụ động. Học sinh thực hiện những hoạt động ôn tập từ vựng này theo hướng chống đối vì sợ điểm kém, sợ bị bạn chê cười, hơn là mục đích thực sự là củng cố trí nhớ từ vựng.

Thứ hai, bản thân các hoạt động ôn tập từ vựng cũng là thử thách, bởi việc truy xuất kiến thức cũ đòi hỏi nỗ lực trí óc và tính tự giác cao của học sinh. Trong khoảng thời gian hạn hẹp (thường là 5 đến 10 phút đầu tiết học), học sinh phải nêu ra các thông tin liên quan đến một hay nhiều từ (cách viết, cách phát âm, ý nghĩa, cách sử dụng) giữa khối lượng kiến thức rất lớn, là một việc không dễ. Bên cạnh đó, đại đa số học sinh chưa có kỹ năng ôn tập khoa học, khiến cho việc khơi gợi lại một kiến thức cũ càng trở nên khó khăn hơn.

Từ đây, tôi nhận thấy cần thực hiện đổi mới các hoạt động ôn tập từ vựng tại lớp học của mình trên nhiều khía cạnh để khơi gợi sự hứng khởi cho học sinh, từ đó kích thích tính chủ động, tích cực khi các em học từ vựng, đồng thời hình thành khả năng vận dụng các phương pháp ôn tập từ vựng này trong việc tự học từ vựng bên ngoài không gian lớp học.

.................

Mời các bạn tham khảo các Sáng kiến kinh nghiệm hay và chất lượng khác trên chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.