Soạn Ôn tập cuối học kì 1 Văn 7 Chân trời sáng tạo

Soạn Văn 7 CTST tập 1 trang 121-124

Soạn Ôn tập cuối học kì 1 Ngữ văn 7 CTST

Soạn bài văn 7 Ôn tập cuối học kì 1 - Chân trời sáng tạo

Soạn bài Ôn tập cuối học kì I SGK Ngữ Văn 7 tập 1 Chân trời sáng tạo được Hoatieu chia sẻ trong bài viết này là các hướng dẫn trả lời câu hỏi phần Ôn tập cuối học kì 1 trang 121 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 7 tập 1 Chân trời sáng tạo. Sau đây là nội dung chi tiết bài soạn Ôn tập cuối học kì 1 Văn 7 Chân trời sáng tạo, mời các bạn cùng tham khảo.

Soạn bài văn 7 Ôn tập cuối học kì 1 - Chân trời sáng tạo

Đọc và tiếng Việt

Câu 1 trang 121 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 CTST

Trình bày ngắn gọn đặc điểm các thể loại đã được học ở học kì I bằng cách hoàn thành bảng sau:

Thể loại	Đặc điểm
Thơ bốn chữ	là thể thơ mỗi dòng có bốn chữ, thường có nhịp 2/2
Thơ năm chữ	là thể thơ mỗi dòng có năm chữ, thường có nhịp 3/2 hoặc 2/3
Truyện ngụ ngôn	là những truyện kể ngắn gọn, hàm súc, bằng văn xuôi hoặc bằng văn vần. Truyện thường đưa bài học về cách nhìn sự việc, cách ứng xử của con người trong cuộc sống.
Tùy bút	là một thể trong kí, dùng để ghi chép, miêu tả những hình ảnh, sự việc mà người viết quan sát, chứng kiến; đồng thời chú trọng thể hiện cảm xúc, tình cảm, suy nghĩ của tác giả trước các hiện tượng và vấn đề của đời sống.
Tản văn	là loại văn xuôi ngắn gọn, hàm súc có cách thể hiện đa dạng (trữ tình, tự sự, nghị luận, miêu tả…) nhưng nhìn chung đều mang tính chất chấm phá, bộc lộ trực tiếp suy nghĩ, cảm xúc của người viết qua các hiện tượng đời sống thường nhật, giàu ý nghĩa xã hội.
Văn bản giới thiệu một quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi hay hoạt động	Giới thiệu một quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi hay hoạt động là một trong các kiểu văn bản thông tin. Trò chơi được giới thiệu có thể là trò chơi truyền thống hay trò chơi hiện đại. Hoạt động được giới thiệu có thể là hoạt động trong sinh hoạt, học tập hay lao động.
Văn bản nghị luận phân tích một tác phẩm văn học	Nghị luận văn học là dạng văn bản dùng để bày tỏ sự cảm thụ tác phẩm văn học theo suy nghĩ của cá nhân, là những lý lẽ để đánh giá, phân tích, bàn bạc về vấn đề thuộc lĩnh vực văn học để khám phá thế giới nội tâm của tác giả, đồng thời tìm ra những giá trị thuyết phục người khác nghe theo quan điểm, ý kiến cá nhân

Câu 2 trang 121 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 CTST

Đọc văn bản Ve và kiến và thực hiện các yêu cầu phía dưới:

Ve và kiến

Ve sầu kêu ve ve

Suốt mùa hè

Đến kỳ gió bấc thổi

....

a. Văn bản trên thuộc thể loại nào? Dựa vào những dấu hiệu nào trong văn bản để em xác định như vậy?

b. Tóm tắt văn bản trên bằng một đoạn văn ngắn.

c. Nêu nhận xét của em về hai nhân vật ve và kiến.

d. Xác định chủ đề hoặc thông điệp của văn bản.

Trả lời

a. Văn bản trên thuộc thể loại thơ ngụ ngôn dựa vào những dấu hiệu:

+ Hình thức: thơ ngắn gọn, súc tích

+ Viết bằng văn vần

+ Đưa ra bài học về cách sống, cách sinh hoạt.

+ Nhân vật: là loài vật kiến, ve sầu,..

b. Tóm tắt:

Mùa đông đến, ve sầu không có nơi trú rét, không có thức ăn phải đến nhà kiến xin vay. Kiến hỏi ve suốt mùa hè đã làm gì. Ve nói suốt mùa hè ve ca hát còn Kiến thì bảo để kiến múa cho ve xem.

c. Nhận xét:

- Ve: đam mê ca hát, lười biếng, không chịu làm lụng

- Kiến: chăm chỉ, cần mẫn và thông minh.

d. Chủ đề: bài học về sự tiết kiệm, chăm chỉ

Câu 3 trang 122 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 CTST

Đọc diễn cảm một bài thơ hoặc đoạn thơ hoặc đoạn thơ 4 chữ hoặc 5 chữ mà em yêu thích. Nêu ấn tượng của em về bài thơ, đoạn thơ ấy.

- Sưu tầm các bài thơ: Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải), Lượm (Tố Hữu), Ông đồ (Vũ Đình Liên), Tiếng gà trưa (Xuân Quỳnh),...

- Ấn tượng của em với bài thơ Lượm: một bài thơ cảm động về một tấm gương bé bỏng hi sinh trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp

Câu 4 trang 122 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 CTST

Nêu nhận xét về tác dụng của việc kết hợp sử dụng phương tiện giao tiếp ngôn ngữ với phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ trong văn bản thông tin qua văn bản Chúng ta có thể đọc nhanh hơn (A- đam- khu) hoặc Cách ghi chép để nắm nội dung bài học (Du Gia Huy).

Trả lời:

Việc kết hợp sử dụng phương tiện giao tiếp ngôn ngữ với phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ trong văn bản thông tin qua văn bản Chúng ta có thể đọc nhanh hơn (A- đam- khu) hoặc Cách ghi chép để nắm nội dung bài học (Du Gia Huy) giúp phát triển tổng hợp kĩ năng để có thể học tập một cách hiệu quả nhất khi kết hợp nhiều phương tiện giao tiếp.

Câu 5 trang 122 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 CTST

Qua việc đọc các văn bản Em bé thông minh – nhân vật kết tinh trí tuệ dân gian (Trần Thị An) , hình ảnh hoa sen trong bài ca dao “ Trong đầm gì đẹp bằng sen ” (Hoàng Tiểu Tựu) , Sức hấp dẫn của truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng” (Minh Khuê) , em rút ra những lưu ý gì trong cách đọc hiểu văn bản nghị luận phân tích một tác phẩm văn học?

Trả lời:

Lưu ý:

- Đọc kĩ và hiểu các chi tiết được phân tích để nắm nội dung văn bản.

- Sự mạch lạc trong viết văn nghị luận.

Câu 6 trang 122 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 CTST

Hãy liệt kê tên các văn bản, đoạn trích ở phần Đọc mở rộng theo thể loại trong học kì I theo các thể loại sau:

Bài đọc	Thể loại	Tên văn bản, đoạn trích đọc mở rộng
1	Thơ	Lời của cây, sang thu, ông Một, con chim chiền chiện.
2	Truyện ngụ ngôn	Những cái nhìn hạn hẹp, những tình huống hiểm nghèo, biết người biết ta, Chân, tay, tai, mắt, miệng.
3	Tùy bút, tản văn	Cốm vòng, Mùa thu về Trùng Khánh nghe hạt dẻ hát, Mùa phơi sân trước
4	Văn bản thông tin	Chúng ta có thể đọc nhanh hơn, cách ghi chép để nắm chắc nội dung bài học, bài học từ cây cau, phòng tránh đuối nước
5	Văn bản nghị luận	Em bé thông minh- nhân vật kết tinh trí tuệ dân gian, hình ảnh hoa sen trong bài ca dao “Trong đầm gì đẹp bằng sen”, Bức thư gửi chú lính chì dũng cảm, Sức hấp dẫn của truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng”

Câu 7 trang 123 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 CTST

a. Công dụng: Tỏ ý còn nhiều sự vật, hiện tượng tương tự chưa liệt kê hết.

b. Các phó từ: để, còn, đã.

c. Ba từ địa phương: hồi, mau, rặt.

d. Chủ đề xuyên suốt đoạn văn: nói về cảnh sinh hoạt ở thôn quê khi bước vào mùa phơi

=> Trình tự sắp xếp các câu trong đoạn văn trên giúp chủ đề được liền mạch, thông suốt

Câu 8 trang 123 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 CTST

Đọc đoạn trích và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

Chi tiết trong văn bản thông tin là đơn vị nhỏ làm cơ sở và góp phần làm sáng tỏ thông tin chính. Trong văn bản thông tin, thông tin cơ bản thường được tóm lược khái quát trong nhan đề, sa- pô. Thông tin chi tiết thường được triển khai qua các đề mục, tiểu mục hoặc các phần, các đoạn lớn nhỏ trong văn bản, bao gồm cả chi tiết biểu đạt bằng ngôn ngữ lẫn phi ngôn ngữ (số liệu, hình ảnh, bảng biểu, ... ) Khái niệm “chi tiết” được hiểu linh hoạt theo nhiều cấp độ. Có thể sơ đồ hóa các cấp độ như sau:

[ Thông tin cơ bản⟹ Thông tin chi tiết bậc 1⟹ Thông tin chi tiết bậc 2⟹v. v. ]

a. Xác định các thuật ngữ có trong đoạn văn trên. Đây là các thuật ngữ của ngành khoa học nào?

b. Giải thích ý nghĩa của từ ngữ được in đậm trong đoạn văn trên. Em hãy tìm thêm một số từ ngữ có chứa yếu tố Hán Việt “hóa”

Trả lời:

a. Xác định các thuật ngữ có trong đoạn văn: Số liệu, hình ảnh, bảng biểu, sơ đồ hóa

Đó là thuật ngữ của ngành khoa học xã hội.

b. Sơ đồ hoá kiến thức là một phương pháp dạy học trong đó người giáo viên sử dụng sơ đồ như một phương tiện giảng dạy trong các tiến trình lên lớp. Khi xây dựng sơ đồ, cần lưu ý những yêu cầu về tính khoa học, tính sư phạm, tư tưởng, tính mĩ thuật.

Một số từ ngữ có chứa yếu tố Hán Việt “hóa”: Văn hóa, xã hội hóa.

Viết, Nói và Nghe

Câu 9 trang 124 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 CTST

Vẽ sơ đồ trình bày các bước trong quy trình viết

Bước 1: Trước khi viết ⟹ Bước 2: Tìm ý tưởng cho bài viết ⟹ Bước 3: Thực hành viết bài ⟹ Bước 4: Chỉnh sửa, chia sẻ và rút kinh nghiệm.

Câu 10 trang 124 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 CTST

Ghi lại những kinh nghiệm của em khi thực hiện quy trình viết các kiểu bài đã được học ở học kì I dựa vào bảng sau:

Kiểu bài	Trước khi viết	Tìm ý và lập dàn ý	Viết bài/viết đoạn	Xem lại và chỉnh sửa, rút kinh nghiệm
Đoạn văn ghi lại cảm xúc về một bài thơ bốn chữ hoặc 5 chữ	Đọc nhiều bài thơ học cách cảm nhận cuộc sống của các nhà thơ, chú ý quan sát cảnh vật xung quanh,	Tập trung vào sự vật, hiện tượng để lại trong em ấn tượng sâu sắc. Liệt kê tất cả ý tưởng, cảm xúc em có.	Sử dụng từ ngữ thích hợp Dùng nhiều biện pháp tu từ, từ ngữ gợi tả âm thanh, mùi vị, màu sắc…	Chỉnh sửa những lỗi sai thường gặp ,lỗi chính tả, ngữ pháp.
Bài văn kể lại sự việc có thật liên quan đến nhân vật/sự kiện lịch sử	Xác định đúng đề tài và thu thập tư liệu chính xác.	Ghi lại ý tưởng, xác định những hướng chung như: mối quan hệ giữa sự việc và nhân vật/sự kiện, bằng chứng, phối hợp sử dụng nhiều tư liệu khác nhau.	Lần lượt viết theo bố cục, khi thuật luật nội dung diễn biến cần chỉ ra mối liên hệ giữa sự việc với nhân vật/sự kiện lịch sử qua các bằng chứng, tư liệu tin vật. Sử dụng yếu tố miêu tả và kể chuyện hài hòa.	Chỉnh sửa những lỗi sai thường gặp ,lỗi chính tả, ngữ pháp.
Bài văn biểu cảm về sự việc	Chọn sự việc, nhân vật có cảm xúc, tình cảm sâu sắc chân thực.	Ghi ra đặc điểm, khái quát bằng những tính từ cụ thể. Dàn ý đảm bảo lí lẽ, mạch lạc	Bài viết sử dụng yếu tố biểu cảm, giàu cảm xúc, ngôn từ có lựa chọn	Chỉnh sửa những lỗi sai thường gặp ,lỗi chính tả, ngữ pháp.
Bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học	Chọn sự việc, nhân vật sâu sắc, có tính cách đa dạng, thú vị, mang thông điệp.	Phân tích hợp lí, mạch lạc những đặc điểm chính của nhân vật, từ khái quát đến chi tiết.	Bài phân tích mạch lạc, chỉ ra được những đặc điểm của nhân vật mà em ấn tượng	Chỉnh sửa những lỗi sai thường gặp ,lỗi chính tả, ngữ pháp.
Bài văn thuyết minh về quy tắc hay luật lệ của hoạt động	Tìm kiếm và thu thập thông tin đầy đủ về luật lệ và hoạt động chính xác nhất.	Ghi những ý chính về luật lệ hay hoạt động mà em định thuyết minh tuần tự theo các bước, đề mục rõ ràng.	Bài thuyết minh đảm bảo yêu cầu đầy đủ thông tin, dễ hiểu.	Chỉnh sửa những lỗi sai thường gặp ,lỗi chính tả, ngữ pháp.

Câu 11 trang 124 SGK Ngữ văn lớp 7 Tập 1 CTST

Cần lưu ý điều gì khi sáng tác một bài thơ bốn hoặc năm chữ?

- Nội dung ý nghĩa, cụ thể phù hợp với văn hóa.

- Hình thức chỉnh chu đúng với yêu cầu của bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ. Thơ bốn chữ là thể thơ mỗi dòng có bốn chữ, thường có nhịp 2/2. Thơ năm chữ là thể thơ mỗi dòng có năm chữ, thường có nhịp 3/2 hoặc 2/3