TIẾT 2: LUYỆN TỪ VÀ CÂU

Cách nối các vế câu ghép

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Tổ chức thực hiện

- GV cho HS xem video vui nhộn dưới đây:

https://www.youtube.com/watch?v=_RnZX2qa8o0

- GV giới thiệu bài học mới và ghi tên bài học mới.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Cách nối các vế câu ghép bằng kết từ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- HS nhận biết được các vế câu trong câu ghép; biết cách nối các vế của câu ghép bằng một kết từ.

b. Tổ chức thực hiện

- GV mời đại diện 1 – 2 HS đọc yêu cầu của BT1: Tìm câu ghép trong các đoạn dưới đây và cho biết kết từ nào được dùng để nối các vế câu?

a. Hoa bưởi là hoa cây còn hoa nhài là hoa bụi. Hoa cây có sức sống mạnh mẽ. Hoa bụi có chút gì giản dị hơn. Hương toả từ những cành hoa nhưng hương bưởi và hương nhài chẳng bao giờ lẫn.

(Theo Ngô Văn Phú)

b. Năm nay, vườn của ông tôi được mùa cả hoa lẫn quả. Ôi chao, cây khế sai chi chít những quả chín và giản nhót đỏ mọng những chùm trái ngon lành.

(Vũ Tú Nam)

c. Chiếc xe lao đi khá nhanh mà rất êm. Thỉnh thoảng, xe chạy chậm lại vì vướng những xe phía trước rồi xe lại lướt lên như mũi tên.

(Theo Trần Thanh Địch)

G:

- GV chia nhóm cho HS, sử dụng kĩ thuật Mảnh ghép để thực hiện hoạt động này.

- GV mời 1 – 2 HS phát biểu ý kiến, các HS khác đóng góp ý kiến.

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của HS:

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của HS.

Hoạt động 2: Cách nối các vế câu ghép bằng dấu câu

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- HS nhận biết được các vế câu trong câu ghép; biết cách nối trực tiếp các vế của câu ghép (không dùng kết từ mà chỉ dùng

các dấu câu như dấu phẩy, dấu chấm phẩy,...)

b. Tổ chức thực hiện

- GV mời đại diện 1 – 2 HS đọc yêu cầu của BT2: Tìm các vế của mỗi câu ghép dưới đây và cho biết cách nối các vế câu ở bài tập này có gì khác so với cách nối các vế câu ở bài tập 1?

a. Hoa cánh kiến nở vàng trên rừng, hoa sở và hoa kim anh trắng xoá.

(Xuân Quỳnh)

b. Dưới ánh trăng, dòng sông sáng rực lên, những con sông nhỏ lăn tăn gợn đều mơn man vỗ nhẹ vào hai bên bờ cát.

(Khuất Quang Thụy

c. Ở mảnh đất ấy, tháng Giêng, tôi đi đốt bãi, đào ổ chuột; tháng Tám nước lên, tôi đánh giậm, úp cá, đơm tép; tháng Chín, tháng Mười, đi móc con da dưới vệ sông.

(Nguyễn Khải)

+ GV tổ chức hoạt động theo nhóm đôi, GV quan sát, hỗ trợ HS khi cần.

+ GV mời 1 – 2 HS đại diện trình bày kết quả thảo luận.

+ GV nhận xét, chốt đáp án:

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của HS.

Hoạt động 3: Rút ra bài học

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- HS nắm được các cách nối vế trong câu ghép.

b. Tổ chức thực hiện

- GV tổ chức cho HS rút ra những điều cần ghi nhớ về cách nối câu ghép, chiếu phần ghi nhớ lên màn hình:

· Các vế của câu ghép có thể nối với nhau bằng một kết từ (và, rồi, hoặc, còn, hay, nhưng, mà, song,…).

· Các vế của câu ghép có thể nối trực tiếp với nhau: giữa các vế không có kết từ mà chỉ có dấu câu (dấu phẩy, dấu chấm phẩy,…)

- GV mời 1 – 2 HS nhắc lại phần ghi nhớ.

C. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Vận dụng kiến thức vào thực hiện các câu hỏi, bài tập liên quan.

b. Tổ chức thực hiện

- GV tổ chức cho HS xác định yêu cầu của dưới đây:

Bài tập 3: Chọn kết từ thay cho mỗi bông hoa trong các câu ghép sau:

a. Chích bông là loài chim bé nhỏ ֎ nó lại là loài chim có ích đối với nhà nông.

b. Ngoài sân, mèo mum đang nằm sưởi nắng ֎ cún con cũng vậy.

c. Vườn nhà em, ban ngày, hoa mẫu đơn, hoa lan, hoa cúc đua nhau khoe sắc ֎ ban đêm, hoa nguyệt quế, hoa hoàng lan, hoa mộc lại cùng nhau tỏa hương.

d. Ngày nghỉ, em dậy sớm đá bóng với bố ֎ em cùng mẹ ra vườn tưới cây.

- GV cho HS hoạt động nhóm theo kĩ thuật XYZ, trình bày bài làm của mình trước lớp, các HS khác lắng nghe và nhận xét.

- GV mời 1 – 2 HS trình bày bài làm của mình.

- GV nhận xét, chốt đáp án:

a. Chích bông là loài chim bé nhỏ nhưng nó lại là loài chim có ích đối với nhà nông.

b. Ngoài sân, mèo mun đang nằm sưởi nắng và cún con cũng vậy.

c. Vườn nhà em, ban ngày, hoa mẫu đơn, hoa lan, hoa cúc đua nhau khoe sắc còn ban đêm, hoa nguyệt quế, hoa hoàng lan, hoa mộc lại cùng nhau toả hương.

d. Ngày nghỉ, em dậy sớm đá bóng với bố rồi em cùng mẹ ra vườn tưới cây.

- GV giao nhiệm vụ cho HS về nhà hoàn thiện BT4: Viết đoạn văn (3 – 5 câu) về bài thơ Hạt gạo làng ta, trong đó có câu ghép gồm các vế nối bằng một kết từ hoặc nối trực tiếp.

- GV nhận xét, đánh giá hoạt động của HS.

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học.

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ

- GV nhắc nhở HS:

+ Xem lại kiến thức bài Luyện từ và câu – Cách nối vế câu ghép, hiểu, phân biệt và vận dụng được kiến thức.

+ Chia sẻ với người thân về bài học.

+ Hoàn thiện BT4 phần Vận dụng.

+ Đọc trước Tiết 3: Viết – Quan sát để viết bài văn tả người.

- HS xem video.

- HS ghi bài mới.

- HS đọc nhiệm vụ BT.

- HS lắng nghe hướng dẫn của GV.

- HS phát biểu ý kiến.

- HS chú ý lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc nhiệm vụ BT.

- HS làm theo hướng dẫn của GV.

- HS phát biểu ý kiến.

- HS chú ý lắng nghe.

- HS tiếp thu, lắng nghe.

- HS đọc ghi nhớ.

- HS nhắc lại ghi nhớ.

- HS đọc nhiệm vụ BT.

- HS làm theo hướng dẫn của GV.

- HS phát biểu ý kiến.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS thực hiện nhiệm vụ.

- HS chú ý lắng nghe, tiếp thu.

- HS lắng nghe và tiếp thu.

- HS lắng nghe và tiếp thu.

- HS lắng nghe và thực hiện.