Lễ tạ Thổ công cuối năm

Nghi lễ tạ Thổ công cuối năm là một trong các nghi lễ quan trọng ngày cuối năm cần thực hiện để đón Tết cổ truyền. Vậy lễ tạ Thổ công được thực hiện như thế nào, mời các bạn cùng theo dõi bài viết sau đây để biết thêm chi tiết.

• Văn khấn Giao thừa ngoài trời

Tạ đất cuối năm có ý nghĩa to lớn đối với văn hoá Việt Nam từ xưa đến nay. Thổ công là vị thần quan trọng đối với mỗi gia đình khi mà làm công việc liên quan đến đất đai như đào giếng, đào ao, làm nhà, đào huyệt,… đều phải cúng Thổ công. Trước khi mời gia tiên về nhà ăn tết thì cần cúng thổ công để xin phép.

1. Lễ vật cúng tạ Thổ công

Trong ban thờ gia đình có 3 lư hương thờ quan đương xứ Thổ Địa chính Thần, Hội đồng gia tiên và bà cô Tổ dòng họ. Lễ tạ thần làm ngay tại ban thờ nhà mình, nghi thức cúng ở gia đình, lễ vật gồm: Hương thơm, hoa tươi (cúc vàng, hoặc bình hoa ngũ sắc, hoa hồng đỏ) 10 bông chia ra hai lọ hai bên (nếu là ban thờ lớn); Trầu 3 lá, cau 3 quả dài đẹp, đĩa ngũ quả gồm 5 loại quả, 5 màu hoa, quả 2 đĩa bày ở hai bên, xôi trắng 2 đĩa to bày hai bên.

Lễ mặn gồm:

Gà luộc nguyên con bày vào 1 đĩa (gà giò, gà trống thiến), hoặc 1 cái chân giò lợn luộc (chân giò trước, trái hay phải đều được), cút rượu trắng (với 3 chén đựng rượu), 10 lon bia, 6 lon nước ngọt bày ở hai bên ban thờ; Thuốc lá, chè, bánh kẹo… bày vào 1 đĩa to. 1 chén rượu, 1 chén trà khô, 1 chén nước, 1 chén gạo, 1 chén muối.

Một số gia đình thường có đèn thờ thì không cần phải dùng nến cốc, nếu không có đèn thờ thì phải dùng đôi nến khi thắp hương làm lễ.

Phần mã thì tùy từng gia đình, có thể tham khảo như sau:

Bộ Ngũ phương gồm: 5 ông ngựa 5 màu (đỏ, xanh, trắng, vàng, tím, kèm theo 5 bộ mũ áo (loại nhỏ), cờ lệnh, kiếm, trên lưng mỗi ông ngữa đặt 10 lễ tiền vàng.

Bộ Thần linh gồm 1 ông ngựa đỏ, cùng kèm theo mũ, áo hia, cờ kiếm.

1 cây vàng hoa đỏ (1000 vàng), 1 cây vàng ngũ phương.

1 đĩa đựng 50 lễ vàng tiền (để dâng gia tiên).

2. Cúng tạ thần cuối năm theo đạo Phật

Theo sư thầy Thích Trí Hóa (chùa Bằng A, Hà Nội), nhà chùa không khuyến khích cúng mã, vì tốn kém. Khuyên người dân không nên tổ chức tiệc tùng linh đình, giết nhiều gà vịt để cúng cho thần linh, như thế là sát sinh.

Nhiều gia đình theo đạo Phật đã lễ tạ Thần bằng tụng kinh Địa Tạng, lợi lạc và lễ nghĩa không cầu kỳ, cụ thể:

Hoa tươi, trái cây, các món đồ chay, hương đèn trên ban thờ Phật, hoặc trên chiếc bàn nhỏ đặt ở gần cửa đi, hay giữa nhà - nơi sạch sẽ. Gia chủ ăn mặc chỉnh tề (quần dài, áo dài tay), sạch sẽ.

Kinh Địa Tạng dù là giấy hay trong điện thoại nên kê đặt, chứ không nên để dưới nền nhà để đọc. Sau khi lên hương thì ngồi bán già, khoanh chân đọc nghi thức kinh Địa Tạng, quá trình đọc cần giữ tâm thái cho trang nghiêm, thành kính vì theo quan niệm đạo Phật như thế mới có nhiều lợi lạc, bởi trong lúc trì tụng kinh sẽ có nhiều chư Thiên, Long Thần, Hộ Pháp đến dự lễ.

Cách lễ tạ Thần này cần nhiều thời gian hơn cách thông thường khác (vì 1 bộ kinh Địa Tạng 3 cuốn Thượng, Trung, Hạ) và phải đọc 3 giờ mới hết, nhưng lợi lạc thì rất lớn, các thiện thần và thần Thổ Công sẽ bảo hộ nơi đất sinh sống của gia chủ bình an, may mắn, âm phù, dương trợ đến với gia đình. Nhưng để được các thiện thần bảo hộ, thì người sống trên mảnh đất đó cần sống hướng thiện, phù hợp với tâm chí của các ngài.

3. Cúng tạ đất cuối năm 2023 ngày nào đẹp?

Theo Lịch Ngày Tốt, trong tháng Chạp năm Nhân Dần 2022, có những ngày đẹp để tiến hành cúng tạ đất cuối năm gồm:

• Thứ Sáu, ngày 20/1/2023 tức ngày 29/12/2022 Tức ngày Mậu Dần, tháng Quý Sửu, năm Nhâm Dần.

Giờ hoàng đạo: Nhâm Tý (23h-01h); Quý Sửu (01h-03h); Bính Thìn (07h-09h); Đinh Tỵ (09h-11h); Kỷ Mùi (13h-15h); Nhâm Tuất (19h-21h)

• Thứ Bảy, ngày 21/1/2023 tức ngày 30/12/2022 Tức ngày Kỷ Mão, tháng Quý Sửu, năm Nhâm Dần.

Giờ hoàng đạo: Giáp Tý (23h-01h); Bính Dần (03h-05h); Đinh Mão (05h-07h); Canh Ngọ (11h-13h); Tân Mùi (13h-15h); Quý Dậu (17h-19h)

4. Bài khấn lễ tạ cuối năm

Dưới đây là bài văn khấn tạ Thần linh Thổ địa (văn khấn tạ đất cuối năm) (từ khoảng 15 đến 30 tháng Chạp).

Cách cúng thổ công thì nhiều vùng miền khác nhau nhưng theo một sự tích và truyền thống của người miền Nam thì ông Thổ Công là người bị đầu độc chết nên ông rất sợ trường hợp đó lại xảy ra. Vì thế trong lễ cúng của người miền Nam thì khi cũng ông Thổ công thì phải thử một miếng thì Thổ công mới dám ăn. Còn miền Bắc vẫn cúng như bình thường.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Tết cổ truyền của HoaTieu.vn.