Top 11 bài phân tích Những ngôi sao xa xôi siêu hay

Phân tích Những ngôi sao xa xôi của tác giả Lê Minh Khuê để thấy được vẻ đẹp của những cô gái thanh niên xung phong trong cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng vẫn giữ tinh thần lạc quan yêu đời.

• Cảm nhận về 3 cô gái thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi (3 mẫu)
• Top 8 bài phân tích nhân vật Phương Định siêu hay

Phân tích Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê - Những ngôi sao xa xôi là một tác phẩm phản ánh chân thực sự khốc liệt, tàn bạo của chiến tranh cũng như ca ngợi tinh thần chiến đấu anh dũng, không ngại hy sinh gian khổ của những cô gái thanh niên xung phong. Lê Minh Khuê đã rất thành công khi khắc họa hình ảnh của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn chống Mỹ. Sau đây là tổng hợp các bài văn phân tích Những ngôi sao xa xôi hay nhất giúp các em học sinh hiểu rõ hơn về ý nghĩa của tác phẩm.

1. Dàn ý phân tích Những ngôi sao xa xôi

I. Mở bài

- Giới thiệu vài nét về tác giả Lê Minh Khuê: một tác giả thuộc thế hệ nhà văn trong thời kì kháng chiến chống Mĩ

- Giới thiệu về văn bản “Những ngôi sao xa xôi”: khắc họa thành công hình ảnh tiêu biểu của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn

II. Thân bài

1. Hoàn cảnh sống và chiến đấu

- Các cô gái sống trong một cái hang dưới chân cao điểm – nơi tập trung nhiều bom đạn và sự nguy hiểm ác liệt

- Họ uống nước suối đựng trong ca hoặc bi đông, tắm ở suối, dụng cụ giải trí duy nhất là một cây đài bán dẫn nhỏ để nghe nhạc và tin tức

- Công việc đặc biết nguy hiểm: chạy trên cao điểm cả ngày, phơi mình giữa vùng trọng điểm, sau mỗi trận bom phải đo khối lượng đất đá lấp vào hố bom, khi cần thì phải phá bom.

⇒ Hoàn cảnh sống vô cùng nguy hiểm, luôn căng thẳng, cái chết luôn rình rập đòi hỏi sự bình tĩnh, tự tin và dũng cảm.

2. Điểm chung của các cô gái

- Họ có phẩm chất chung của người chiến sĩ thanh niên xung phong:

- Họ có lí tưởng sống cao đẹp: họ sẵn sàng hi sinh tuổi thanh xuân, hi sinh hạnh phúc cá nhân để nghe tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc

- Kiên cường dũng cảm đối mặt với mưa bom bão đạn

+ Nơi các cô làm việc quả là một thử thách, không sợ hi sinh

+ Bị thương nhưng vẫn sẵn sàng bám trụ chia lửa cùng đồng đội

- Tinh thần trách nhiệm cao với công việc: Khối lượng công việc lớn nhưng các cô thường cố gắng hoàn thành tốt mà không cần nhờ đến sự giúp đỡ

- Họ còn có tình đồng chí, đồng đội gắn bó đầy yêu thương

+ Khi Nho bị thương, chị Thao lo cho Nho, Phương Định rửa cho Nho bằng nước đun sôi, tiêm cho Nho, chăm sóc Nho như một cô y tá thành thạo

⇒ Chính tình đồng đội ấy giúp các cô động viên nhau hoàn thành nhiệm vụ

3. Điểm riêng của mỗi người

- Nhân vật Nho

+ Nho là em út, tính trẻ con, thích ăn kẹo, có dáng vẻ nhỏ nhắn, cứ mỗi lần đi trinh sát về lại đi tắm khiến Phương Định liên tưởng Nho như một que kem mát mẻ. Nhưng khi bị thương lại luôn là một cô gái rắn rỏi và bản lĩnh

- Nhân vật Thao

+ Chị Thao là chị cả nhưng lại thích làm duyên: Lông mày tỉa nhỏ như cái tăm, áo lót cái nào cũng thêu chỉ màu. Chị rất chăm chép bài hát mặc dù không hát trôi chảy bài nào.

+ Trong công việc luôn dũng cảm quyết đoán nhưng lại rất sợ máu và sợ vắt

⇒ Trong cô có sự kết hợp giữa cái nhút nhát, mềm yếu và cái bản lĩnh quyết đoán đến vô cùng

- Nhân vật Phương Định

+ Định là một cô gái hồn nhiên, hay mơ mộng hay sống với kỉ niệm của thiếu nữ ở thành phố nơi cô sống

+ Phương Định còn rất dũng cảm trong một lần phá bom, cô bản lĩnh hơn khi nghĩ rằng có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình

+ Cô không sợ chết mà chỉ sợ đường không thông không hoàn thành nhiệm vụ

⇒ Các cô đều có những nét tính cách đẹp đẽ và đáng yêu, là những con người sinh động từ cuộc sống thực bước vào tác phẩm một cách tự nhiên

III. Kết bài

- Khẳng định lại những thành công về nội dung nghệ thuật:

+ Nghệ thuật: ngôi kể thứ nhất, miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế

+Nội dung: Khẳng định sự kiên cường bất khuất cùng những phẩm chất vô cùng đáng yêu của ba cô gái nói riêng và thế hệ trẻ Việt Nam bấy giờ nói chung.

2. Viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện những ngôi sao xa xôi

Viết bài văn phân tích một tác phẩm truyện là một trong số các dạng bài thường gặp trong chương trình Ngữ văn 8 sách mới. Dưới đây là mẫu dàn ý chi tiết phân tích truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của nhà văn Lê Minh Khuê sẽ là những gợi ý vô cùng bổ ích giúp các em hoàn thiện bài viết phân tích một tác phẩm truyện những ngôi sao xa xôi sao cho đúng và sát với yêu cầu của đề bài nhất. Mời các em cùng tham khảo.

Nội dung do Hoatieu biên tập, vui lòng không sao chép.

Dàn ý

A. Mở bài

- Giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm (nhan đề, tác giả): Lê Minh Khuê là một nhà văn nữ đương đại với phong cách viết dung dị, nữ tính và mang dấu ấn rất riêng. Các tác phẩm của bà luôn là sự phản ánh cuộc sống một cách chân xác nhưng không kém phần lãng mạn, đồng thời lại rất sâu sắc và giàu ý nghĩa.

- Nêu ý kiến khái quát về tác phẩm: Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” được sáng tác năm 1971, trong giai đoạn cuộc kháng chiến chống Mỹ diễn ra vô cùng khốc liệt. Khi đó, nhà văn Lê Minh Khuê tham gia với vai trò thanh niên xung phong, hoạt động trên tuyến đường Trường Sơn.

B. Thân bài

1. Nêu nội dung chính của tác phẩm

“Những ngôi sao xa xôi” là câu chuyện kể về cuộc sống, chiến đấu của ba cô thanh niên xung phong thực hiện công việc trinh sát mặt đường. Công việc hàng ngày của ba chị em Phương Định, Nho, Thao là quan sát địch ném bom, san lấp hố bom để đảm bảo cho những chuyến xe vào chiến trường miền Nam được an toàn. Trong một lần phá bom, Nho đã bị thương nặng, chị Thao và Phương Định đã rất lo lắng, hết lòng túc trực ngày đêm để chăm sóc bên cạnh Nho. Lúc này, bỗng nhiên một cơn mưa đá vụt đến, rồi cũng nhanh chóng đi qua. Cơn mưa đá đã gợi lên trong lòng ba cô gái không chỉ là sự tiếc nuối mà còn là bao nỗi niềm hoài niệm, khát khao. Nhất là Phương Định, trong lòng cô bỗng xuất hiện bao hoài niệm và khát khao về một tương lai mới.

2. Nêu chủ đề của tác phẩm

Qua việc khắc họa cuộc sống và chiến đấu hết sức nguy hiểm, luôn phải đối mặt với cái chết nơi chiến trường của ba nữ thanh niên xung phong; tác giả đã ca ngợi và tô thắm vẻ đẹp của những nữ chiến sĩ này; đồng thời gửi đến người đọc thông điệp ý nghĩa về lí tưởng, nhiệt huyết, cống hiến. Ba cô gái Thao, Nho, Phương Định cũng chính là đại diện cho thế hệ những thanh niên Việt Nam sẵn sàng xả thân, hi sinh cuộc sống cá nhân để góp phần vào công cuộc kháng chiến bảo vệ độc lập, tự do cho đất nước.

3. Chỉ ra và phân tích tác dụng của một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm

a, Ngôi kể thứ nhất (Sản phẩm thuộc bản quyền .)

- Truyện được kể qua lời của nhân vật chính Phương Định. Mọi tâm tư tình cảm thơ mộng của thiếu nữ cũng như những gian lao, vất vả; sự căng thẳng của công việc; sự nguy hiểm khi luôn cận kề cái chết… đều hiện lên rất rõ ràng và chân thực.

- Tác dụng: Kể chuyện bằng lời trần thuật từ ngôi kể thứ nhất làm tăng tính chân thực cho nội dung câu chuyện. Vì đó chính là những gì mà nhân vật đã chứng kiến, đã trải qua; vì thế mang đến cái nhìn chân thực nhất, chi tiết nhất về cuộc sống nơi chiến trường của ba cô gái thanh niên xung phong.

b, Nghệ thuật xây dựng nhân vật

Nghệ thuật xây dựng nhân vật thể hiện rõ nét nhất qua hình tượng nhân vật Phương Định. Tác giả khắc họa nhân vật Phương Định thông qua vẻ đẹp về ngoại hình và phẩm chất: một cô gái đang lứa tuổi đôi mươi tràn đầy sức sống, có vẻ đẹp tươi trẻ về ngoại hình; và hơn hết là vẻ đẹp về lí tưởng, sẵn sàng từ bỏ cuộc sống nhãn nhã để dấn thân vào chiến trường; một cô gái có đầy đủ những nét đẹp về phẩm chất, sự kiên cường, dũng cảm, yêu thương chăm sóc đồng đội… Qua nhân vật Phương Định, tác giả đã làm nổi bật vẻ đẹp của những cô gái thanh niên xung phong hết lòng vì nhiệm vụ, vẻ đẹp của cả một thế hệ trẻ sẵn sàng hi sinh lợi ích cá nhân để nỗ lực hết mình vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

* Thiếu nữ Hà thành với nét đẹp ngoại hình tươi trẻ, đầy sức sống

- Phương Định là một cô thiếu nữ đẹp: cô tự nhận mình là “ một cô gái khá” với “hai bím tóc dày tương đối mềm, một cái cổ cao kiêu hãnh như đài hoa loa kèn”, đôi mắt thì như “các anh lái xe bảo: Cô có cái nhìn sao mà xa xăm”…

- Cô thường xuyên được các anh bộ đội pháo binh nhìn trộm, thu hút nhiều ánh nhìn của những người đã từng gặp.

=> Đúng là một cô gái đẹp, một vẻ duyên dáng, đầy nữ tính và có chiều sâu của một cô gái thị thành. Cô cũng biết mình đẹp và được nhiều chàng trai để ý. Điều đó khiến cô vui và tự hào nhưng dù nhạy cảm cô cũng không để lòng xao động. Cô không săn sóc vội vã với các anh bộ đội mà thường đứng ra xa khoanh tay trước ngực và nhìn đi nơi khác. Đó là vẻ đẹp kiêu kì đáng yêu của một cô gái Hà Nội.

* Cô gái với lí tưởng sống cao đẹp, lòng yêu nước thiết tha

- Phương Định tham gia chiến trường ngay khi rời ghế nhà trường phổ thông.

- Ở Hà Nội, cô là con gái được chiều chuộng, nhiều mơ mộng, hoài bão. Cô có thể lựa chọn cho mình cuộc sống nhàn nhã, nhưng cô đã đi theo tiếng gọi của lí tưởng, sẵn sàng dấn thân vào chiến trường gian khổ ác liệt, sẵn sàng “quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”.

=> Phương Định cũng giống như những chàng trai, cô gái lúc đó; sẵn sàng vì tiếng gọi của lí tưởng, của nhiệt huyết mà từ bỏ cuộc sống an nhàn để dấn thân vào chiến trường. Chính lòng yêu nước thiết tha và lí tưởng sống cao đẹp đã giúp cô gái dũng cảm có động lực; sống theo nhiệt huyết, lí tưởng.

* Nữ chiến sĩ thanh niên xung phong kiên cường, quả cảm, anh dũng

– Phương Định là một cô gái dũng cảm, gan dạ, sẵn sàng đối đầu với những nguy hiểm: trong lúc đào bom, thỉnh thoảng lưỡi xẻng của cô đã chạm vào quả bom, tạo ra một tiếng động sắc đến gai người. Nhưng thay vì bỏ cuộc, cô biết đâu là việc cần làm, đâu là thứ cô cần tập trung hoàn thành. Đó không phải là sợ hãi mà là làm sao để phá được bom nhanh nhất, chính xác nhất, để những con đường an toàn cho những chuyến xe đi qua.

- Lòng gan dạ, dũng cảm thái độ bình tĩnh của Phương Định được thể hiện rõ nét trong một lần phá cô phá bom. Sau khi máy bay địch trút bom, không khí trên cao điểm vắng lặng đến phát sợ. Khói đen vật vờ trên không trung, còn bốn quả bom chưa nổ. Một mình Phương Định phá quả bom trên đồi, cô bình tĩnh và dũng cảm tiến gần lại quả bom. Cô cảm thấy có ánh mắt của các chiến sĩ đang dõi theo nên cô không đi khom mà đàng hoàng bước tới. Quả bom có hai vòng tròn màu vàng nằm lạnh lùng trên bụi cây khô một đầu vực trong đất. Khi thực hiện nhiệm vụ phá bom, ban đầu cô cũng thấy căng thẳng hồi hộp. Nhưng cô lại bình tĩnh chủ động tự tin thực hiện từng thao tác phá bom, chạy đua với thời gian để vượt qua cái chết.

▶ Hình ảnh nhân vật Phương Định là biểu tượng cho vẻ đẹp nữ anh hùng quả cảm, đại diện cho ý chí kiên cường của thế hệ thanh niên xung phong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ

* Nữ chiến sĩ thanh niên xung phong có trách nhiệm với công việc

Cô là người có tinh thần trách nhiệm cao, sống hết mình vì công việc:

- Nhiệm vụ của Phương Định vô cùng vất vả và nguy hiểm, thậm chỉ phải đối diện với cái chết thường xuyên. Do thuộc tổ trinh sát mặt đường trên tuyến đường Trường Sơn; công việc của cô mỗi khi bom nổ là chạy lên, đo khối lượng đất để lấp vào hố bom và phá bom nếu nó chưa nổ. Mục đích của công việc là nhằm đảm bảo các chuyến xe vận chuyển lương thực và vũ khí vào chiến trường miền Nam được an toàn. Suốt ba năm, tuy cảm giác căng thẳng khiến đầu óc cô “căng như chão” và “tim đập bất chấp cả nhịp điệu” nhưng chưa bao giờ Phương Định từ chối nhiệm vụ hay sợ hãi rút lui, nhiệm vụ nào cô cũng làm tốt.

- Trong một lần phá bom, cô đã từng nghĩ tới cái chết. Nhưng đó là “một cái chết mờ nhạt, không cụ thể”. Trong đầu cô hiện lên vô vàn câu hỏi “liệu mình có nổ, bom có nổ không?” hay “làm cách nào để châm mình lần thứ hai?”. Chính những câu hỏi này cho thấy Phương Định có sự quan tâm đến công việc phá bom nhiều hơn cái chết của chính cô. Cái chết thì “mờ nhạt” nhưng những mối lo về “phá bom” lại hiện lên vô cùng rõ ràng.

=> Phương Định là một nữ chiến sĩ thanh niên xung phong rất có trách nhiệm với công việc. Cô không nghĩ cho bản thân mà chỉ mong hoàn thành công việc vì biết công việc của mình có tầm quan trọng vô cùng, ảnh hưởng đến biết bao người khác. Vì thế, cho dù nguy hiểm đến mấy, căng thẳng đến mấy cô vẫn cố gắng hoàn thành công việc của mình.

*. Có tinh thần đồng đội, đồng chí nồng hậu

- Cô luôn yêu thương, lo lắng quan tâm tới đồng chí của mình đặc biệt là hai người bạn gái cùng tổ. Chị Thao ngã, cô đỡ dậy. Nho bị thương máu túa ra thấm vào đất cô bé Nho lên đùi băng rửa vết thương cho bạn, cử chỉ cẩn thận, biết bao trìu mến.

- Cô lo lắng cho chị Thao và Nho lên cao điểm chưa về đến nỗi “nói như gắt vào máy” khi đại đội trưởng hỏi tình hình. Cô hiểu chị Thao và Nho như biết về những chị em ruột thịt. Đó là chị Thao sợ máu và vắt nhưng khi chiến đấu lại rất dũng cảm. Trong cuộc việc, ai cũng gờm chị bởi sự bình tĩnh, cương quyết, táo bạo. Nho thì thích thêu thùa, rụt rè, nũng nịu như em út nhưng cũng rất kiên quyết, gan dạ trong công việc.

=> Dường như lúc ấy không còn một Phương Định điệu hay làm đỏm nữa mà đã nhường chỗ cho một Phương Định khác xuất hiện: nhanh nhẹn, tháo vát và giành tình yêu cho đồng đội. Nhìn Phương Định chăm sóc đồng đội thành thạo như một y tá, ta càng cảm thấy Phương Định là một cô gái đảm đang, thích ứng nhanh với hoàn cảnh chiến trường. Tình cảm của cô với đồng đội mãi làm ta cảm động.

* Cô gái hồn nhiên, có tâm hồn lãng mạn và nhạy cảm

– Cô quan tâm tới ngoại hình của mình: Luôn dành thời gian chăm chút cho ngoại hình và rất yêu thích đôi mắt của mình – một đôi mắt được các anh lính nhận xét là “có cái nhìn sao mà xa xăm”. Cô thích làm duyên và đắm chìm trong những suy tư của mình.

– Những lúc không làm nhiệm vụ, Phương Định thường hát để quên đi những cực nhọc và thêm yêu đời: Cô thích hát, chẳng cần thuộc lời, cứ nhớ một điệu nhạc nào đó là cô lại bịa lời để ngân nga. Tuy có ý chí kiên cường và dũng cảm nơi chiến trường, nhưng ẩn sâu trong tâm hồn cô vẫn là một cô gái mộng mơ với đầy khát khao, hoài bão phía trước.

– Sự hồn nhiên của Phương Định còn thể hiện qua cảm giác thích thú “cuống cuồng” trước một cơn mưa đá xảy ra chóng vánh giữa rừng. Trong cơn mưa đá bất chợt ấy, những kỷ niệm xa xôi bỗng ùa về trong tâm trí cô: nào là những căn nhà nhỏ ở quảng trường thành phố; những khung cửa sổ, những ngôi sao lấp lánh trên bầu trời Hà Nội,… Đó không chỉ là những kỉ niệm gắn với tuổi thơ cô mà còn góp phần không nhỏ trong việc nuôi dưỡng, sưởi ấm tâm hồn cô, giúp cô trải qua cuộc chiến gian khổ và khốc liệt

▶ Phương Định tham gia chiến trường ba năm, phải đối mặt với khó khăn gian khổ thường xuyên nhưng thế giới tâm hồn vẫn được cô giữ vẹn nguyên không đổi. Đó chính là biểu hiện rõ ràng cho sức sống mãnh liệt của cô gái trẻ xuất thân Hà Thành.

▶ Qua lời kể tự sự kết hợp cùng biểu cảm, miêu tả; Lê Minh Khuê đã thể hiện thành công hình tượng nhân vật Phương Định. Đó là một thiếu nữ Hà thành trẻ trung, mơ mộng, sẵn sàng đi theo tiếng gọi của lí tưởng, từ bỏ cuộc sống nhàn nhã để dấn thân vào chiến trường. Cô sống giữa chiến tranh khốc liệt nhưng vẫn nuôi dưỡng trong mình một trái tim giàu lòng yêu thương, tràn đầy niềm tin vào cuộc sống. Cô luôn yêu thương, chăm sóc đồng đội hết lòng. Cô anh dũng, kiên cường và quả cảm trong công việc; không nề hà gian khổ khó khăn, sẵn sàng đối mặt với cái chết cận kề để có thể hoàn thành nhiệm vụ của mình. Phương Định xứng đáng trở thành hình mẫu nhân vật lý tưởng khi nhắc đến những cô gái thanh niên xung phong trong văn học Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

*. Nhân vật Nho, Thao

- Bên cạnh nhân vật Phương Định, nghệ thuật xây dựng nhân vật của Lê Minh Khuê còn thể hiện ở nhân vật Nho và Thao.

- Chị Thao là tổ trưởng tổ trinh sát mặt đường. Trong công việc, chị là một người điềm tĩnh, hết sức quyết đoán và táo bạo, có những mệnh lệnh quyết đoán.

Khi sắp phải lên trên cao điểm để làm nhiệm vụ chị vẫn bóc bánh quy để ăn ngon lành, mặc cho đồng đội lo lắng thay cho chị. Lúc chứng kiến Nho bị thương, tuy rất lo lắng đến mức mặt tái đi nhưng chị nhất định không để cho mình khóc. Tuy thế, Thao cũng là một cô gái nữ tính, có tâm hồn nhạy cảm và cực kì giàu tình cảm. Chị chú ý đến ngoại hình (lông mày của chị lúc nào cũng được tỉa nhỏ như cái tăm; áo lót của chị thì cái nào cũng được thêu chỉ màu điệu đà…); chị yêu ca hát (thường ngân nga hát một mình); chị có những nỗi sợ hãi rất con gái (sợ máu và sợ vắt)

▶ Trong nhân vật Thao ta thấy có sự kết hợp giữa hai nét tính cách đối lập. Một bên là nhút nhát, mềm yếu, bên còn lại là bản lĩnh quyết đoán đến vô cùng. Sự đối lập ấy đã giúp tác giả tạo ra chiều sâu tư tưởng cho nhân vật. Đồng thời đưa nhân vật trở nên gần gũi, sống động hơn như hình ảnh một nữ anh hùng trong đời thật.

– Nho có trách nhiệm cao trong công việc, chưa bao giờ để nỗi sợ lấn át nhiệm vụ cần hoàn thành: cùng với các chị trong tổ trinh sát, Nho luôn dũng cảm đối mặt với đạn bom để hoàn thành công việc. Nho đúng như em gái nhỏ trong nhà, rất hay vòi vĩnh, làm nũng các chị, thậm chí còn đòi ăn kẹo.

▶ Nho là người ít tuổi nhất trong đội trinh sát mặt đường nên thường được các chị yêu thương, chiều chuộng như một cô em út trong nhà. Tuy nhỏ bé nhưng trong công việc, Nho hiện lên với tính cách can đảm, cứng rắn và mạnh mẽ. Nho đã làm nổi bật phẩm chất tốt đẹp của nữ thanh niên xung phong và những nét cá tính rất đặc trưng của em út, không thể lẫn với các chị.

-> Hai nhân vật Nho, Thao cùng với Phương Định đã thể hiện được sự tài tình trong việc khắc họa nhân vật của Lê Minh Khuê; làm nổi bật được hình ảnh những cô gái thanh niên xung phong đẹp về ngoại hình; có lí tưởng sống cao đẹp; dũng cảm kiên cường vượt lên hoàn cảnh khó khăn nguy hiểm ở chiến trường để hoàn thành nhiệm vụ, phục vụ cho mục tiêu chung, cho công cuộc đấu tranh anh dũng của dân tộc Việt Nam.

a. Đặc điểm ngôn ngữ

- Lời kể linh hoạt, tự nhiên, đan xen hợp lí giữa lúc miêu tả những tâm sự, giây phút mơ mộng của ba cô gái (khi thì nhận được thư của bạn Nho, khi thì hát, khi thì nghĩ, ngóng từng đoàn xe qua lại để hỏi thăm tin tức; những lúc Phương Định nghĩ ngợi về tương lai…) và lúc căng thẳng khi phải làm công việc đo khối lượng đất lấp hố bom, đếm và gỡ bom chưa nổ, bom nổ chậm.

- Câu văn ngắn, nhịp nhanh, sử dụng nhiều hình ảnh so sánh: tác giả thường xuyên sử dụng những câu văn ngắn với nhịp nhanh khi miêu tả sự căng thẳng, gấp gáp, nguy hiểm của công việc. Điều này tạo cho nhịp độ câu chuyện được đẩy lên cao, góp phần giúp cho người đọc thấy rõ hơn sự nguy hiểm nơi chiến trường khốc liệt.

- Ngôn ngữ kể chuyện tự nhiên, giàu màu sắc nữ tính: Truyện được kể từ lời kể của nhân vật Phương Định, dưới góc nhìn của một tác giả nữ; vì thế tuy nội dung câu chuyện nói về những nguy hiểm, căng thẳng nhưng câu chuyện vẫn mang đậm sắc thái nữ tính, nhẹ nhàng. Đây cũng chính là nét riêng của phong cách Lê Minh Khuê.

=> Tác dụng: Khiến cho nhịp độ của câu chuyện hài hòa và nhịp nhàng, khi thì căng thẳng, khốc liệt khi thì mơ mộng, lãng mạn; góp phần làm cho câu chuyện được kể hấp dẫn hơn, việc khắc họa nội dung chủ đề của tác phẩm được rõ ràng

C. Kết bài

- Khẳng định ý nghĩa, giá trị của tác phẩm: “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê là một truyện ngắn đặc sắc, phản ánh chân thực nhất hiện thực chiến tranh và đời sống lí tưởng của những cô thanh niên xung phong. Ở đây, hình ảnh những ngôi sao xa xôi đã được sử dụng như một ẩn dụ cho những cô gái thanh niên xung phong trên núi rừng Trường Sơn đầy anh dũng, kiên cường và gan dạ. Truyện hấp dẫn bởi lời kể chân thực, giọng điệu đa dạng, ngôn ngữ kể chuyện tự nhiên và nữ tính đặc trưng cho phong cách tác giả.

- Liên hệ: Em càng thấy biết ơn và trân trọng khi mình được sống trong tự do, độc lập. Tự do này đã được đánh đổi bằng những hi sinh, mất mát của biết bao thế hệ cha anh. Lí tưởng và nhiệt huyết sống, cống hiến của ba cô gái thanh niên xung phong đã góp phần truyền lửa cho thế hệ trẻ, giúp chúng em biết ơn, trân trọng cuộc sống hiện tại và biết cố gắng nỗ lực vì tương lai.

3. Phân tích bài Những ngôi sao xa xôi ngắn nhất

Để có một cuộc sống tốt đẹp như ngày hôm nay những thế hệ cha anh chúng ta đã phải đánh đổi biết bao máu xương và tuổi trẻ của họ. Họ là những chiến sĩ thanh niên xung phong đã chẳng vất vả hy sinh tuổi xuân để lên đường theo tiếng gọi của tổ quốc. Những con người trân quý ấy đã được nữ nhà văn Lê Minh Khuê phác họa lại trong tác phẩm Những ngôi sao xa xôi để chúng ta, những người được hưởng nền hòa bình độc lập tự do ngày hôm nay được biết đến và dành cho họ những tình cảm, sự tri ân chân thành nhất.

Tác phẩm là câu chuyện về ba người con gái sống dưới hang đá ngày đêm làm những công việc vô cùng nặng nhọc và nguy hiểm. Những tưởng công việc phá bom, đo lượng đất đá là để dành cho những đấng mày râu sức dài vai rộng vậy mà ở đây những cô gái lại có thể làm tốt công việc này. Đó là ba cô gái Phương Định, chị Nho và Thao.

Họ đều có chung một vẻ đẹp là gan dạ và dũng cảm trên chiến trường. Họ được gọi là tổ trinh sát mặt đường. Họ gỡ mìn dứt khoát, luôn lo lắng cho nhau và nhận trách nhiệm về mình. Sau những giờ căng thẳng trên cao xạ, họ trở về hang giống như một con người khác. Họ chơi đùa với nhau, họ đều có mơ ước, đều mơ mộng và vui vẻ.

Phương Định là cô gái khá xinh, đôi mắt giống như những ngôi sao trên bầu trời vậy. Cô thường nhớ về quá khứ của mình, nơi Hà Nội cổ kính, cô thường hát nghêu ngao khiến cho bác sĩ già bên cạnh không thể nào ngủ nổi. Cô vui khi có cơn mưa đá ở Hà Nội. Cô nhớ về mẹ, nhớ những nếp nhà mái đỏ. Cô thích hát nhưng chẳng thuộc bài nào ra hồn, có lúc cô chế cả lời bài hát. Cô ước mơ mai nay trở thành một người hát trong đội đồng ca hoặc một kiến trúc sư.

Chị Thao đã có chồng, chị mong muốn mai này chồng của mình sẽ làm đại úy còn mình thì làm y sĩ. Chị không biết hát nhưng thích chép lời bài hát, thậm chí còn chép cả lời bịa của Phương Định. Chị gan dạ trên chiến trường nhưng lại sợ con vắt. Chị thích tỉa tót đôi lông mày của mình nhỏ như tăm.

Nhân vật thứ ba là Nho. Cô nàng này rất cá tính và đôi chút bướng bỉnh. Nho thích thêu thùa nhưng toàn thêu những thứ hoa lòe loẹt, mỗi khi người khác chê Nho mặc kệ cùng lắm Nho chỉ nói để cho nó nổi. Nho không thích lấy chồng, hàng ngày vẫn có anh chàng nọ viết thư cho cô. Cô ước mơ mai này trở thành một tay bóng chuyền trong đội tuyển quốc gia.

Ba nhân vật, ba tính cách khác nhau thế nhưng họ đều đại diện cho thế hệ trẻ Việt Nam thời kì kháng chiến chống Mỹ, gan dạ kiên cường trên chiến trường nhưng cũng lạc quan, yêu đời và mơ mộng những lúc không có bom đạn. Họ như những ngôi sao sáng của bầu trời cách mạng Việt Nam.

4. Phân tích Phương Định trong Những ngôi sao xa xôi

Chiến tranh dù đã đi qua rất lâu nhưng hình ảnh những người nữ thanh niên xung phong vẫn luôn sống mãi và trở thành một biểu tượng về lòng dũng cảm, sự hy sinh can trường. Để tri ân và tưởng nhớ đến những người nữ thanh niên xung phong ấy, đã có rất nhiều tác giả viết nên những câu chuyện về những người con gái ấy như Hố bom và khoảng trời của tác giả Lâm Thị Mỹ Dạ hay Phương Định trong Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê.

Phương Định được giới thiệu là một cô gái trẻ, quê ở Hà Nội. Dù cuộc sống ở chiến trường có gian khổ hiểm nguy, các cô gái vẫn giữ cho mình một tâm hồn lạc quan, yêu đời yêu cuộc sống.

Phương Định là cô gái có vẻ bề ngoài vô cùng xinh đẹp. Chính cô cũng luôn ý thức về vẻ đẹp của bản thân mình và tự nhận mình là một “cô gái khá” với “hai bím tóc dày tương đối mềm”, “cái cổ cao kiêu hãnh như đài hoa loa kèn”, “đôi mắt nâu dài” và “có cái nhìn sao mà xa xăm” như một anh lính lái xe nào đó đã từng nhận xét.

Mặc dù có vẻ bề ngoài xinh đẹp, được biết bao chàng trai pháo thủ, những anh lính lái xe để ý nhưng Phương Định vẫn chưa dành riêng tình cảm của mình cho ai. Khác với đồng đội, cô không săn sóc, vồn vã với bất kì ai. Trái lại, cô rất kín đáo, không hề biểu lộ tình cảm của mình. Tất cả những chi tiết đó cho ta hình dung Phương Định là một cô gái xinh đẹp, đoan trang, đài các và có một chút gì đó rất kiêu kì, rất đặc trưng của người con gái Hà Nội.

Không chỉ đẹp ở hình thức, Phương Định còn có một tâm hồn trẻ trung, hồn nhiên, tươi tắn, luôn lạc quan, yêu đời yêu cuộc sống. Cái làm cho nhân vật Phương Định trở nên sống động và để lại một ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc không phải là vẻ đẹp kiêu sa của một thiếu nữ xuất thân nơi Hà thành hoa lệ mà là vẻ đẹp của một cô gái có chiều sâu tâm hồn, có lí tưởng sống cao đẹp, lúc nào cũng lạc quan, yêu đời, yêu cuộc sống, tâm hồn lãng mạn bay bổng.

Sống ở chiến trường nơi bom đạn kẻ thù liên tiếp dội xuống, nơi mạng sống của con người trở nên mỏng manh như sợi tóc thì Phương Định cũng như bao người lính ngày đó cũng đã từng nghĩ tới cái chết. Nhưng đó là một cái chết mờ nhạt, xa xăm, không cụ thể. Nó chỉ thoáng qua chứ không đủ sức khiến con người trở nên mềm yếu, khuất phục. Cô vẫn sống lạc quan, yêu đời yêu cuộc sống, vẫn yêu thích công việc của mình, một công việc tuy nguy hiểm nhưng có cái thú của nó. Cô vẫn tin tưởng vào cuộc chiến đấu, vào con đường mình đã chọn, vẫn vui khi nhìn lại quãng đường đã qua rồi thở phào nhẹ nhõm sau khi đã hoàn thành nhiệm vụ của mình.

Có thể nói những giờ phút phá bom là những giờ phút vô cùng căng thẳng, tuy biết rằng vẫn có đồng đội đứng quanh đây luôn sẵn sàng yểm trợ, bảo vệ cho mình nhưng thật ra chỉ có mình đối mặt với quả bom ấy. Cô hoàn toàn đơn độc và nỗi sợ hãi là một điều rất thực. Nhưng điều quan trọng ở đây mà nhà văn muốn nói tới ngay cả trong những giờ phút vô cùng nguy hiểm khi mạng sống bị đe dọa thì những người lính với một tinh thần chiến đấu vô cùng dũng cảm.

Chính những phút giây ấy đã làm con người đẹp đẽ lạ thường. Nó làm nổi bật những phẩm chất tốt đẹp của người lính, lòng quả cảm, tinh thần yêu nước nồng nàn, ý thức trách nhiệm đối với công việc, với đồng đội. Nhà văn đã rất tinh tế khi phát hiện ra rằng ngay trong những giờ phút căng thẳng ấy những người lính nỗi sợ hãi. Một nỗi sợ hãi rất đời thường. Nhưng điều quan trọng là con người đã chế ngự được nỗi sợ hãi ấy. Họ vẫn giữ cho mình những phẩm chất tốt đẹp của người lính, luôn biết đặt lợi ích của quốc gia dân tộc lên trên lợi ích của cá nhân mình, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ, yêu nước, anh hùng, kiên cường, dũng cảm.

Ở Phương Định còn tỏa sáng tinh thần đồng đội, đồng chí thiêng liêng, keo sơn, gắn bó, luôn biết yêu thương, quan tâm, chăm sóc lẫn nhau. Với đồng đội, cô yêu thương và gắn bó như chị em. Trong cuộc sống, cô hòa mình trong đời sống chung của người chiến sĩ. Cô vui vẻ hát hò, nói chuyện và trêu đùa cùng hai người đồng đội. Với các chiến sĩ khác, cô cũng hết sức quan tâm.

Cô hiểu rõ tính tình của từng người trong đơn vị. Mặc dù chị Thao đã cố che dấu bằng việc bảo cô hát, cô biết tâm trạng lo lắng của Thao khi Nho bị thương. Với đại đội trưởng, chỉ tiếp xúc qua điện thoại nhưng biết rõ từ cách ăn nói đến đặc điểm riêng. Cô quý trọng và cảm phục tất cả những chiến sĩ mà cô đã gặp trên tuyến đường Trường Sơn.

Trong nhiệm vụ, cô luôn kề vai sát cánh, gắn kết trong nhiệm vụ, cùng sống cùng chết bên cạnh đồng đội của mình. Cô luôn lo lắng và lo sợ nếu mình sơ xuất trong công việc phá bom sẽ khiến cho đồng đội phải hi sinh. Kho Nho bị thương, cô tận tình chăm sóc. Nhìn thấy nho khỏe mạnh lên, vết thương bắt đầu lành lại, cô vô cùng hạnh phúc. Chính đồng đội là nguồn hạnh phúc lớn lao và duy nhất của cô lúc này.

Hình ảnh nhân vật Phương Định là đại diện sinh động cho tuổi trẻ Việt Nam yêu nước. Lê Minh Khuê đã khắc họa thành công hình ảnh người nữ thanh niên xung phong giàu lòng yêu nước, tinh thần chiến đấu dũng cảm, sẵn sàng hi sinh mình vì nghĩa lớn. Họ là những cô gái có lí tưởng sống cao đẹp, yêu nước, anh hùng đó là hiện thân cho một thế hệ những người thanh niên Việt Nam yêu nước ngày ấy, là ngọn nguồn sức mạnh của dân tộc ta trong mọi cuộc đấu tranh chống lại kẻ thù.

Qua nhân vật Phương Định và các cô thanh niên xung phong, Lê Minh Khuê đã có cái nhìn thật đẹp, thật lãng mạn về cuộc sống chiến tranh, về con người trong chiến tranh. Chiến tranh là đau thương mất mát song chiến tranh không thể hủy diệt được vẻ đẹp tâm hồn rất tươi xanh của tuổi trẻ, của con người. Chính từ những nơi gian lao, quyết liệt ta lại thấy ngời sáng vẻ đẹp của tuổi trẻ, của chủ nghĩa anh hùng Cách mạng Việt Nam.

5. Phân tích Những ngôi sao xa xôi học sinh giỏi

Lê Minh Khuê thuộc thế hệ nhà văn trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Các tác phẩm của bà thường viết về những người thanh niên trên tuyến đường Trường Sơn, trong đó tiêu biểu là tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi”. Đến với truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi", ta không chỉ được chứng kiến những năm tháng chiến tranh ác liệt nhất mà còn thấy được tình cảnh đồng đội thắm thiết và cả những người nữ thanh niên xung phong với tính cách trong sáng, tràn đầy lạc quan.

“Những ngôi sao xa xôi” là tác phẩm viết về “tổ trinh sát mặt đường” gồm Nho, Thao và Phương Định, làm việc trên một trọng điểm của tuyến đường Trường Sơn máu lửa. Hoàn cảnh sống và chiến đấu của các cô chứa đựng đầy những gian khổ, vất vả và nguy hiểm. Bởi tuyến đường này là nơi quân Mỹ tập trung đánh phá ác liệt nhất mà nhiệm vụ của các cô gái ấy lại là san lấp những hố bom, đánh dấu những trái bom chưa nổ và khi cần thì phá bom. Công việc hết sức nguy hiểm, luôn phải đối mặt với “thần chết rình rập” khi họ phải “chạy trên cao điểm giữa ban ngày” và máy bay địch thì có thể ập tới bất cứ lúc nào. Người ta có thể thấy ngay được sự nguy hiểm của tuyến đường này khi nhìn vào mức độ mà giặc Mỹ đánh phá nó “Ðường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn. Hai bên đường không có lá xanh. Chỉ có những thân cây bị tước khô cháy. Những cây nhiều rễ nằm lăn lóc”. Có thể thấy rằng công việc của những người trinh sát ấy không chỉ là sự hiểm nguy về thể xác khi có thể bị bom vùi bất cứ lúc nào mà còn đòi hỏi ở họ sự tập trung cao độ, sự bình tĩnh, gan dạ và chính xác hết mực.

Thế nhưng, ba cô gái ấy, Nho, Thao, Phương Định dù trong gian khổ, hiểm nguy vẫn luôn mang trong mình vẻ đẹp, sự trong sáng của những cô gái tuổi mười bảy. Họ có những điểm chung, những điểm riêng khác biệt làm nổi bật lên hình ảnh của những đoá hồng nơi chiến trường bom đạn mịt mù.

Ở Nho, Thao và cả Phương Định nữa, ta thấy được rằng họ có chung một lí tưởng sống cao đẹp. Lí tưởng ấy đã dẫn dắt họ, để họ trở thành những người đồng đội gắn bó thân thiết trên cao điểm này. Họ đại diện cho lớp thanh niên yêu nước vào những năm 70 của thế kỉ trước, sẵn sàng hiến dâng tuổi thanh xuân phơi phới của mình cho sự nghiệp cứu quốc hào hùng. Công việc của những cô gái ấy là “Khi có bom nổ thì chạy lên, đo khối lượng đất phải lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom” – một công việc chứa đựng sự nguy hiểm vô cùng, vậy mà chỉ cần nghe tiếng máy bay địch và nghe tiếng bom nổ là họ sẵn sàng lao ngay ra cao điểm để thực hiện nhiệm vụ của mình. Điều đó cho ta thấy được sự can đảm, kiên cường, dũng cảm và gan dạ, không hề sợ hãi trước nguy hiểm của những cô gái thanh niên xung phong ấy. Họ có nghĩ đến cái chết nhưng chỉ là cái chết “mờ nhạt và không cụ thể”. Bởi trên tất cả điều họ mong muốn là bom nổ, thông đường và những chuyến xe của những người lính sẽ lăn bánh qua những con đường an toàn.

Ba cô gái trẻ ấy còn khiến chúng ta bất ngờ bởi tinh thần trách nhiệm rất cao trong công việc của mình. Hình ảnh của chị Thao và Nho quyết đoán chạy ngay ra ngoài để đo khối lượng bom vừa được thả xuống. Hay Phương Định khi cô phá quả bom nằm một mình trên đồi vắng. Họ đều thực hiện rất nghiêm túc công việc của mình mà không hề sợ hãi, hay có bất cứ băn khoăn nào. Bởi họ ý thức được công việc của mình quan trọng như thế nào đối với tiền tuyến, và tuyến đường này là tuyến đường xương máu, dù có hi sinh cũng phải giữ cho đường được an toàn. Ý chí, lòng yêu nước của những cô gái ấy khiến ta phải cúi đầu khâm phục.

Ở những cô gái kiên cường này còn toát lên tinh thần đồng đội sâu sắc. Sống chung với nhau lâu ngày, cùng nhau chiến đấu, Nho, Thao, Phương Định dường như đã coi nhau như chị em ruột thịt thân thiết. Họ hiểu nhau, biết nhau thích gì, sợ gì, quan tâm đến đồng đội của mình từng chút một. Khi đồng đội bị thương, họ cũng chăm sóc cho nhau, lo lắng cho nhau. Đó là tình đồng đội ấm áp, vững chắc mà chắc hẳn chỉ có cùng nhau chiến đấu mới có thể khăng khít đến nhường ấy.

Và cuối cùng, ở họ, những cô gái trinh sát, ta thấy được một tâm hồn lạc quan, phơi phới mộng mơ, dù đang ở trong chiến tranh ác liệt nhất. Họ giữ trong mình những sở thích như ăn kẹo ngọt, thêu thùa, hát,… và bộc lộ khát khao về hoà bình, nơi không còn thấy khói lửa chiến tranh và họ sẽ được làm những công việc mà họ mơ ước.

Đó là điểm chung của những cô gái trong “tổ trinh sát mặt đường” trên tuyến đường Trường Sơn. Vậy những điểm riêng của họ là gì? Điều gì khiến họ trở nên khác biệt so với những cô gái khác?

Ở Phương Định, ta thấy được cô là một người con gái hết sức đặc biệt và để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng bạn đọc. Phương Định là con gái Hà Nội, vừa rời ghế nhà trường đã xung phong ngay vào nơi chiến trường trọng điểm đánh phá của giặc Mỹ. Phương Định mới chỉ mười bảy tuổi, tâm hồn cô vẫn còn những thơ ngây, những mộng mơ, những nét hồn nhiên, tinh nghịch của tuổi học trò. Có lẽ bởi vậy điều mà cô thích nhất là hát: “dân ca quan họ mềm mại, dịu dàng”, “Ca-chiu-sa của Hồng quân Liên xô” hay “dân ca Ý trữ tình”, “thường cứ thuộc điệu nhạc nào đó rồi bịa ra lời mà hát”, dù rằng lời bịa ấy “lộn xộn mà ngớ ngẩn” đến mức chính cô còn “ngạc nhiên, đôi khi bò ra mà cười một mình”. Ở tuổi mười bảy, Phương Định tự ý thức được về bản thân mình, cô nhận định mình rằng: “Tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao kiêu hãnh như loài hoa loa kèn. Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo: “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm”. Chẳng vậy mà các anh lính lái xe, pháo thủ luôn “hỏi thăm cô”và “viết những thư dài gửi đường dây” dù rằng cô và họ gặp nhau mỗi ngày. Điều đó đã khiến cho Phương Định cảm thấy vui mừng và tự hào, nhưng cô luôn giữ điều đó vào trong lòng mình. Điều cô thích chỉ là ngắm mình trong gương, “mím môi thật chặt” làm điệu khi thấy các cô gái khác chuyện trò cùng anh bộ đội nào đó. Có thể nói, Phương Định là một người con gái Hà Nội hết sức duyên dáng, nhạy cảm, biết quan tâm tới hình thức của mình nhưng cũng rất khiêm tốn và kín đáo.

Và không chỉ có những điều đó, ta còn thấy ở cô là người trinh sát vô cùng gan dạ, và điều đó biểu hiện trong một lần cô phá bom. Quả bom mà cô cần phá “nằm trên đồi”, đây là một vị trí vô cùng nguy hiểm bởi nó có thể thu hút máy bay địch bất cứ lúc nào nên việc phá bom cần rất nhanh chóng và chính xác. Nhận nhiệm vụ từ tay chị Thao, Phương Định chạy ngay lên đồi nơi mà “vắng lặng đến phát sợ. Cây còn lại xơ xác. Đất nóng. Khói đen vật vờ tùng cụm trong không trung”. Quả bom mà cô cần phá “nằm lạnh lùng trên một bụi cây khô”. Khi bước đến gần quả bom, cô đã tự nhủ với mình rằng “không đi khom” mà phải “đàng hoàng” bước tới. Khi thực hiện nhiệm vụ của mình, cô cũng cảm thấy hồi hộp và căng thẳng, bởi công việc của cô là đối mặt với tử thần khi bom có thể nổ bất cứ lúc nào. Nhưng khi tiến hành công việc, cô càng cho thấy bản lĩnh tự tin và dũng cảm của mình, cô không sợ chết bởi cái chết với cô “mờ nhạt và không cụ thể”. Và lần phá bom ấy đã chứng tỏ một bản lĩnh dũng cảm, kiên cường của một cô gái trẻ, tiêu biểu cho những tấm gương thanh niên lên đường cứu quốc.

Phương Định là một cô gái có tâm hồn đa cảm, dễ xúc động. Là người con gái của Hà thành vào nơi đây chiến đấu, vậy nên lúc nào Phương Định cũng mơ về Hà Nội của mình. Ở nơi Hà Nội xa xôi ấy có mẹ của cô, có căn gác nhỏ mà cô hay ngồi hát, có “những ngôi sao to trên bầu trời”, “vòm tròn của nhà hát”, bà bán kem”,… Những điều đó gợi cô nhớ về Hà Nội thân yêu, nơi có những phồn hoa mà cô đã phải rời xa để tiến bước vào nơi chiến trường này! Chỉ một cơn mưa đá chợt đến, chợt đi cũng đủ để gợi dậy trong lòng Phương Định bao nhiêu xúc cảm.

Còn ở Thao, người ta thấy chị là một người chị cả, người đội trưởng rất quyết đoán, mạnh mẽ trong công việc nhưng trong cuộc sống chị lại rất dịu dàng và hay làm dáng. Khi thấy tiếng “máy bay trinh sát rè rè”, “phản lực gầm gào” thì Thao đã biết chúng sắp thả xuống đây những đợt bom mới. Chị chỉ “móc bánh quy trong túi, thong thả nhai. Sự “bình tĩnh đến phát bực” của người đội trưởng Thao có lẽ là được tôi luyện trong những năm tháng sống trên cao điểm này. Cuộc sống nơi đây đã dạy cho chị bản lĩnh, sự điềm tĩnh, gan dạ của một người chị cả. Khi tiếng bom nổ, chị đã phân công công việc hết sức rõ ràng và quyết đoán, khiến cho Phương Định phải thốt lên mà công nhận rằng “ai cũng gờm chị: cương quyết, táo bạo”.

Vậy nhưng chị Thao ngoài công việc lại là một người chị cả rất dịu dàng. Chị hay làm điệu “Áo lót của chị cái nào cũng thêu chỉ màu. Chị hay tỉa đôi lông mày của mình, tia nhỏ như cái tăm”. Và cũng như những người con gái trẻ khác, chị sợ máu và vắt, “thấy máu, thấy vắt là chị nhắm mắt lại, mặt tái mét”.

Với Nho, người em út của cả nhóm thì còn rất ngây thơ, rất trẻ con. Là một người lính trên tuyến đường máu lửa, ác liệt nhất trong kháng chiến chống Mỹ thế nhưng Nho lại mang trong mình sự ngây thơ, đáng yêu đến nỗi Phương Định coi Nho như là em gái của mình, dù rằng cả hai cô gái đều đang ở độ tuổi mười bảy. Nho thích ăn kẹo nên lúc nào Phương Định cũng phần sẵn cho cô trong túi áo. Với Phương Định, Nho như một “cây kem” mát mẻ giữa cái nóng “bức người” nơi chiến trường này. Trẻ con là thế nhưng khi trúng bom bị thương, cô cũng thể hiện bản lĩnh của một chiến sĩ. Bị mất máu, bị đau thế nhưng Nho không hề kêu than một lời, cô chỉ im lặng để đồng đội băng bó vết thương cho mình.

Về nội dung, truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” đã cho chúng ta thấy được cuộc sống và chiến đấu đầy gian khổ và hiểm nguy của những cô gái thanh niên xung phong Nho, Thao, Phương Định trên tuyến đường Trường Sơn trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ ác liệt. Thế nhưng dù ở trong hoàn cảnh như thế, ta vẫn thấy được tinh thần lạc quan, dũng cảm, tâm hồn mơ mộng, hồn nhiên của các cô gái ấy. Đó là những hình ảnh đẹp đẽ, tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược.

Về nghệ thuật, truyện được kể theo ngôi thứ nhất, thông qua con mắt nhìn của Phương Định, vậy nên khiến người đọc cảm thấy hết sức chân thực và sinh động. Ngôn ngữ đối thoại súc tích, ngắn gọn, bộc lộ sự quyết đoán, mạnh mẽ của các nhân vật trong công việc của mình. Việc lựa chọn miêu tả những hình ảnh tiêu biểu cũng đã giúp lột tả được vẻ đẹp cũng như bản lĩnh của những người con gái nơi đây. Hình tượng các nhân vật được xây dựng chỉ bằng vài nét chấm phá, thế nhưng ta vẫn có thể cảm nhận được toàn bộ nội tâm cũng như tính cách của nhân vật. Nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật cũng rất tinh tế, khéo léo.

Lê Minh Khuê đã xây dựng lên một câu chuyện về những người nữ thanh niên xung phong gan dạ trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ hết sức thành công. Họ là hình ảnh tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong những năm tháng ấy và sẽ mãi là tấm gương sáng cho các thế hệ sau noi theo.

6. Phân tích Những ngôi sao xa xôi - mẫu 1

Lê Minh Khuê thuộc thế hệ nhà văn trưởng thành trong thời kì kháng chiến chống Mĩ. Những tác phẩm đầu tay của chị ra mắt vào những năm 70, nội dung viết về cuộc sống chiến đấu sôi nổi, hào hùng của thanh niên xung phong và bộ đội trên tuyến đường Trường Sơn. Một số truyện ngắn đã gây được sự chú ý và tình cảm yêu mến của bạn đọc.

Truyện Những ngôi sao xa xôi phản ánh chân thực tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng rất hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong. Đó chính là những hình ảnh đẹp đẽ, tiêu biểu cho phẩm chất cao quý của thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ vừa qua. Cốt truyện đơn giản, mạch truyện phát triển theo diễn biến tâm trạng của người kể, kết hợp đan xen giữa hiện tại và quá khứ. Có thể tóm tắt như sau:

Ba nữ thanh niên xung phong làm thành tổ trinh sát mặt đường tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Tổ trưởng là chị Thao và tổ viên là hai cô gái trẻ tên Định và Nho. Nhiệm vụ của họ là quan sát máy bay địch ném bom, ước chừng khối lượng đất đá dùng để san lấp hố bom, đánh dấu vị trí các trái bom chưa nổ và phá bom nổ chậm. Công việc hết sức nguy hiểm vì máy bay địch có thể ập đến bất cứ lúc nào. Họ phải đối mặt với thần chết trong mỗi lần phá bom, mà công việc này thì lại diễn ra thường xuyên.

Các cô gái ở trong một cái hang dưới chân cao điểm, cách xa đơn vị. Cuộc sống dù khắc nghiệt và nguy hiểm nhưng họ vẫn có những niềm vui hồn nhiên, những giây phút thanh thản, mơ mộng. Đặc biệt là ba chị em rất gắn bó, yêu thương nhau trong tình đồng đội, dù mỗi người một cá tính.

Ớ phần cuối, tác giả tập trung miêu tả hành động và tâm trạng của các nhân vật, chủ yếu là của Phương Định trong một lần phá bom. Nho bị thương đã được đồng đội lo lắng và săn sóc. Cơn mưa đá ở cao điểm khiến cho Phương Định hồi tưởng về tuổi học trò ở Hà Nội: Chao ôi, có thể là tất cả những cái đó. Những cái đó ở thật xa...

Để cho nhân vật chính là Phương Định đứng ra kể chuyện, điều đó phù hợp với nội dung truyện và tạo thuận lợi để tác giả vừa miêu tả, vừa thể hiện đời sống tâm hồn của nhân vật. Truyện viết về chiến tranh nên có những chi tiết, hình ảnh về bom đạn, chiến đấu, hi sinh… nhưng chủ yếu vẫn hướng vào thế giới nội tâm, làm hiện lên vẻ đẹp tâm hồn của con người. Ba cô gái sống và chiến đấu trên một cao điểm giữa một vùng trọng điểm bắn phá của máy bay Mĩ trên tuyến đường Trường Sơn.

Công việc của họ rất nguy hiểm vì giữa ban ngày, họ phải phơi mình dưới tầm đánh phá của máy bay địch. Nguy hiểm khôn lường nhưng các cô tự hào về công việc của mình và cái tên gọi mà đơn vị đặt cho là: tổ trinh sát mặt đường. Gắn với cái tên gợi sự khát khao làm nên những sự tích anh hùng ấy là công việc chẳng nhẹ nhàng, đơn giản chút nào.

Định hồn nhiên kể: Chúng tôi bị bom vùi luôn. Có khi bò trên cao điểm về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thi hàm răng lóa lên trên khuôn mặt nhem nhuốc. Những lúc đấy chúng tôi gọi nhau là “những con quỷ mắt đen".

Sau mỗi trận bom, các cô phải lao ngay ra trọng điểm, đo đạc và ước tính khối lượng đất đá bị bom địch đào xới, đếm những quả bom chưa nổ và dùng những khối thuốc nổ đặt vào cạnh từng trái bom để phá. Đó là một công việc mạo hiểm với cái chết, thần kinh luôn căng thẳng, đòi hỏi sự dũng cảm và hết sức bình tĩnh. Nhưng với ba cô gái thì những công việc khủng khiếp ấy đã trở thành bình thường:

Có ở đâu như thế này không: đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dần. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp chung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ… Rồi khi xong việc, quay lại nhìn cảnh đoạn đường một lần nữa, thở phào, chạy về hang.

Đối lập với cảnh tàn khốc do bom đạn giặc gây ra là sự bình tĩnh đến lạ lùng của các cô gái. Cảnh các cô sống trong hang sao mà lạc quan, thơ mộng đến thế: Bên ngoài nóng trên 30 độ, chui vào hang là sà ngay đến một thế giới khác. Cái mát lạnh làm toàn thân run lên đột ngột - Rồi ngửa cổ uống nước trong ca hay trong bi đông. Nước suối pha đường. Xong thì nằm dài trên nền ẩm lười biếng nheo mắt nghe ca nhạc từ cái đài bán dẫn nhỏ mà lúc nào cũng có pin đầy đủ. Có thể nghe, có thể nghĩ lung tung… hình như ta sắp mở chiến dịch lớn.

Cả ba cô đều là con gái Hà Nội. Tuy cá tính và hoàn cảnh riêng mỗi người mỗi khác nhưng họ đều có phẩm chất chung vô cùng tốt đẹp của thanh niên xung phong tiền tuyến. Đó là tinh thần dũng cảm tuyệt vời, không sợ gian khổ, hi sinh, quyết tâm khắc phục khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ và tình cảm đồng đội gắn bó, yêu thương.

Ở họ còn có những nét chung của các cô gái trẻ là dễ xúc động, nhiều khát vọng và hay mơ mộng, dễ vui mà cũng dễ buồn. Trong bom đạn, cận kề cái chết mà họ vẫn thích làm đẹp cho cuộc sống của mình: Nho thích thêu thùa, chị Thao chăm chép bài hát, Định thích ngắm mình trong gương, thích ngồi bó gối thả hồn theo dòng hồi tưởng và cất tiếng hát.

Phương Định vốn là một học sinh Thủ đô. Tính cách Phương Định vừa vô tư, tinh nghịch, vừa dịu dàng, lãng mạn. Cô hay hồi tưởng những kỉ niệm của tuổi thiếu nữ vô tư giữa gia đình và thành phố thân yêu. Vào chiến trường, những kỉ niệm êm dẹp ấy luôn sống dậy trong tâm trí cô. Nó vừa là niềm khao khát, vừa làm dịu mát tâm hồn cô trong hoàn cảnh căng thẳng, khốc liệt của chiến tranh.

Giống như các cô gái mới lớn khác, Phương Định khá nhạy cảm về bản thân và cũng rất quan tâm đến hình thức của mình. Cô tự đánh giá: Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiều hãnh như đài hoa loa kèn. Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo: “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm”. Xa đến đâu mặc kệ, nhưng tôi thích ngắm mắt tồi trong gương. Nó dài dài màu nâu, hay nheo lại như chổi nắng.

Cô biết mình được nhiều người để ý, nhất là các anh lính lái xe. Điều đó làm cho cô thấy vui và tự hào, nhưng cô chưa dành riêng tình cảm cho một ai. Tuy vậy, cô không hay biểu lộ tình cảm và thường tỏ ra kín đáo giữa đám đông, nhìn qua sẽ tưởng như là kiêu kì.

Phương Định yêu mến hai bạn gái trong tổ trinh sát mặt đường và đồng đội trong đơn vị. Đặc biệt, cô dành tình yêu và niềm cảm phục cho tất cả chiến sĩ mà cô gặp trên đường vào mặt trận:

Không hiểu sao các anh pháo thủ và lái xe lại hay hỏi thăm tôi. Hỏi thăm hoặc viết những bức thư dài gửi đường dây làm như ở cách xa nhau hàng nghìn cây số, mặc dù có thể chào nhau hằng ngày. Tôi không săn sóc, vồn vã. Khi bọn con gái xúm nhau lại đối đáp với một anh bộ đội nói giỏi nào đấy, tôi thường đứng ra xa, khoanh tay lại trước ngực và nhìn đi nơi khác, môi mím chặt. Nhưng chẳng qua tôi điệu thế thôi. Thực tình trong suy nghĩ của tôi, những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục, có ngôi sao trên mũ.

Là một nhà văn thanh niên xung phong nên Lê Minh Khuê am hiểu và miêu tả khá tinh tế tâm lí của những cô gái trong nhóm trinh sát mặt đường mà tiêu biểu là nhân vật Phương Định. Tâm trạng của Định lúc phá bom nổ chậm được tác giả miêu tả rất thực: … máy bay rít, bom nổ. Nổ trên cao điểm, cách hang này khoảng 300 mét. Đất dưới chân chúng tôi rung. Mấy cái khăn mặt mắc ở dây cũng rung. Tất cả cứ như lên cơn sốt. Khói lên và cửa hang bị che lấp. Không thấy mây và bầu trời đâu nữa.

Quả bom nằm lạnh lùng trên một bụi cây khô, một đầu vùi xuống đất. Đầu này có vẽ hai vòng tròn màu vàng…Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom. Đất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành.

Hoặc là nóng từ bên trong quả bom. Hoặc là mặt trời nung nóng. Cảnh mưa bom bão đạn của giặc Mĩ diễn ra hằng giờ, hằng ngày, hết ngày này sang ngày khác và sức chịu đựng của các cô gái thật tuyệt vời: Quen rồi. Một ngày chúng tôi phá bom đến năm lần. Ngày nào ít: ba lần. Tôi có nghĩ tới cái chết. Nhưng một cái chết mờ nhạt, không cụ thể. Còn cái chính: liệu mìn có nổ, bom có nổ không?

Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai? Tôi nghĩ thế, nghĩ thêm: đứng cẩn thận, mảnh bom ghim vào cánh tay thì khá phiền. Và mồ hôi thấm vào môi tôi, mằn mặn, cát lạo xạo trong miệng. Nhưng quả bom nổ. Một thứ tiếng kì quái đến váng óc. Ngực tôi nhói, mắt cay mãi mới mở ra được. Mùi thuốc bom buồn nôn. Ba tiếng nổ nữa tiếp theo. Đất rơi lộp bộp, tan đi âm thầm trong những bụi cây. Mảnh bom xé không khí, lao và rít vô hình trên đầu.

Mặc dù đã thành thạo trong công việc nguy hiểm, thậm chí một ngày có thể phải phá tới năm quả bom, nhưng mỗi lần phá bom nổ chậm vẫn là một thử thách thần kinh cao độ đối với Phương Định. Từ khung cảnh và không khí chứa đầy sự căng thẳng đến cảm giác là các anh cao xạ ở trên kia đang dõi theo từng động tác, cử chỉ của mình, để rồi tinh thần dũng cảm ở cô như được kích thích bởi lòng tự trọng đáng khâm phục: Tôi đến gần quả bom. Cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới.

Ở bên quả bom, đối mặt với cái chết cảm giác của cô như nhạy cảm hơn, sắc bén hơn: Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành. Tiếp đó là cảm giác căng thẳng chờ đợi tiếng nổ của quả bom, đồng nghĩa với công việc đã hoàn thành.

Vào chiến trường đã ba năm, đã quá quen với những thử thách và nguy hiểm, giáp mặt hằng ngày với oái chết, nhưng Phương Định và đồng đội của cô không mất đi sự hồn nhiên, trong sáng và những mơ ước vẻ tương lai. Trong những phút giây yên tĩnh ngắn ngủi, cô thường tự tạo ra những niềm vui nho nhỏ: Tôi sẽ hát. Thường cứ thuộc một điệu nhạc nào đó rồi bịa ra lời mà hát. Lời tôi bịa lộn xộn mà ngớ ngẩn đến tôi cũng ngạc nhiên, đôi khi bò ra mà cười một mình…

Tôi thích nhiều bài. Những bài hành khúc bộ đội hay trên những ngả đường mặt trận. Tôi thích dân ca quan họ mềm mại, dịu dàng. Thích Ca-chiu-sa của Hồng quân Liên Xô. Thích ngồi bó gối mơ màng: “Về đây khi mái tóc còn xanh xanh…”. Đó là dân ca Ý trữ tình giàu có, phải lấy giọng thật trầm… Những lúc như thế nỗi nhớ Hà Nội lại ùa về, tràn ngập tâm hồn cô gái, khiến cô bâng khuâng, nuôi tiếc khi cơn mưa rừng chợt đến, chợt đi:

Nhưng tạnh mất rồi. Tạnh rất nhanh như khi mưa đến. Sao chóng thế! Tôi bỗng thẫn thờ, tiếc không nói nổi. Rõ ràng tôi không tiếc những viên đá. Mưa xong thì tạnh thôi. Mà tôi nhớ một cái gì đấy, hình như mẹ tôi, cái cửa sổ, hoặc những ngôi sao to trên bầu trời thành phố. Phải, có thể những cái đổ… Hoặc là cây, hoặc là cái vòm tròn của nhà hát, hoặc bà bán kem đẩy chiếc xe chở đầy thùng kem, trẻ con háo hức bâu xung quanh.

Con đường nhựa ban đêm, sau cơn mưa mùa hạ rộng ra, dài ra, lấp loáng ánh đèn trồng như một con sông nước đen. Những ngọn điện trên quảng trường lung linh như những ngôi sao trong câu chuyện cổ tích nói về những xử sở thẩn tiên. Hoa trong công viên. Những quả bóng sút vô tội vạ của bọn trẻ con trong một góc phố. Tiếng rao của bà bán xôi sáng có cái mủng đội trên đầu…

Chao ôi, có thể là tất cả những cái đó. Những cái đó ở thiệt xa… Rồi bỗng chốc, sau một cơn mưa đá, chúng xoáy mạnh như sóng trong tâm trí tôi… Tổ trưởng tổ trinh sát mặt đường là chị Thao, một con người từng trải và chín chắn. Những dự tính về tương lai của chị có vẻ thiết thực hơn nhưng những khát khao và rung động của tuổi trẻ vẫn nồng nàn trong tim chị. Chỉ vài nét phác họa tương phản, tác giả đã vẽ nên chân dung của chị: Tiếng máy bay trinh sát rè rè. Phản lực gầm gào lao theo sau… Chị Thao móc bánh bích quy trong túi, thong thả nhai.

Những khi biết rằng cái sắp tới sẽ không êm ả thì chị tỏ ra bình tĩnh đến phát bực. Nhưng thấy máu, thấy vắt là chị nhắm mắt lại, mặt tái mét. Áo lót của chị cái nào cũng thêu chỉ màu, Chị lại hay tỉa lông mày của mình, tỉa nhỏ như cái tăm. Nhưng trong công việc ai cũng gờm chị: cương quyết, táo bạo.

Nhân vật thứ ba trong nhóm là Nho, một cô gái nhỏ nhắn, trông mát mẻ như một que kem trắng, tưởng như mềm yếu nhưng thực ra rất can đảm, kiên cường. Ngày ngày, Nho cùng đồng đội phá bom nổ chậm. Có lần, Nho bị bom vùi và mảnh bom găm vào cánh tay, máu túa ra rất nhiều, da xanh xao, quần áo đầy bụi. Được đồng đội cứu kịp thời, Nho cắn răng chịu đau, không khóc. Cả ba cô gái đều không khóc bởi họ cho rằng: Nước mắt đứa nào chảy trong khi cần cái cứng cỏi của nhau là bị xem như bằng chứng của một sự tự nhục mạ.

Cách nhìn nhận và thể hiện con người thiên về cái tốt đẹp, trong sáng, cao thượng là nét chủ đạo và thống nhất trong văn học thời kì kháng chiến chống Mĩ. Tương tự như vậy nhưng truyện của Lê Minh Khuê không rơi vào tình trạng minh họa giản đơn vì tác giả đã phát hiện và miêu tả chân thật đời sống nội tâm với những nét tâm lí đa dạng, phong phú của từng nhân vật.

Tác giả tỏ ra rất sắc sảo trong việc thể hiện khung cảnh và không khí sôi sục ở một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn bằng một vài nét điển hình. Thành công hơn cả là nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật. Bằng cách để cho người đứng ra kể chuyện là cô thanh niên xung phong Phương Định, tác giả đã phản ánh một cách tự nhiên và tinh tế tâm trạng của những cô gái ở chiến trường, luôn đối mặt với cái chết mà vẫn sống hồn nhiên, lạc quan và không kém phần lãng mạn.

Chiến tranh làm cho họ dày dạn và cứng cỏi hơn, nhưng vẫn không thể làm mất đi nét hồn nhiên, trong sáng của tuổi trẻ. Trong truyện có nhiều chi tiết về cuộc sống gian khổ, hiểm nguy, về những chiến công thầm lặng và sự dụng cảm, hi sinh của thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn ác liệt. Nhưng cái tạo nên sức hấp dẫn của truyện ngắn này là ở sự am hiểu cặn kẽ của tác giả về đời sống của những con người đang hiến dâng tuổi thanh xuân cho Tổ quốc.

Qua đó, người đọc hình dung được phần nào về chủ nghĩa anh hùng cách mạng của tuổi trẻ Việt Nam và dân tộc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước oanh liệt vừa qua.

7. Phân tích Những ngôi sao xa xôi - mẫu 2

Cùng mắc võng trên đường Trường Sơn

Hai đứa ở hai đầu xa thẳm

Đường ra trận mùa này đẹp lắm

Trường Sơn đông nhớ Trường Sơn Tây

Phạm Tiến Duật

Đâu chỉ có thế, trên nẻo đường Trường Sơn ta còn gặp những gì? Những chàng trai lái xe không kính hay còn kính và những chàng ngự lâm pháo thủ trò chuyện chớp nhoáng với các cô gái thanh niên xung phong, những cô trinh sát mặt đường, chuyên phá bom nổ chậm, mở đường cho xe qua thật thú vị và cảm động. Truyện ngắn những ngôi sao xa xôi kể lại cuộc sống và khắc họa chân dung tâm hồn tính cách của ba cô gái trẻ, ba vì sao xa xôi trên cao điểm Trường Sơn.

Ba cô gái thanh niên xung phong Thao, Định, Nho biên chế thành một tổ trinh sát mặt đường tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn trong thời kỳ chống Mỹ. Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp đánh dấu các vị trí các quả bom chưa nổ và phá chúng. Công việc của họ hết sức nguy hiểm vì phải thường xuyên chạy trên cao điểm giữa ban ngày và máy bay địch có thể ập đến bất cứ lúc nào.

Cuộc sống và chiến đấu của họ nơi trọng điểm giữa chiến trường dù khắc nghiệt và muôn vàn nguy hiểm nhưng ba cô gái vẫn bình thản tươi vui hồn nhiên và không kém phần lãng mạn, đặc biệt là rất gắn bó yêu thương nhau trong tình đồng chí, đồng đội dù mỗi người một cá tính.

Tuyến đường Trường Sơn vào những năm 1969, 1970 vô cùng khắc nghiệt. Mỹ dội những trận mưa bom bão đạn trên con đường huyết mạch này, con người tiếp viện cho chiến trường miền Nam. Lực lượng thanh niên xung phong có nhiệm vụ gỡ bom lấp hố bom, mở đường cho bộ đội ta tiến quân. Ba cô gái trong truyện sống và chiến đấu trên một cao điểm giữa vùng trọng điểm tập trung bom đạn của giặc Mỹ. Nơi họ ở là một cái hang đá mát lạnh ngay dưới chân cao điểm tách xa đơn vị. Ban ngày, họ phải phơi mình dưới tầm bắn phá của máy bay. Sau mỗi trận dội bom họ phải lao ngay ra trọng điểm để làm nhiệm vụ.

Trước cái chết ai cũng run sợ và né tránh. Thế mà họ phải mạo hiểm với cái chết, thần kinh luôn căng thẳng, đòi hỏi sự bình tĩnh và sáng suốt dũng cảm. Đây là công việc hàng ngày, có khi một ngày hai ba lần phá bom như thế thật nguy hiểm. Nguy hiểm không lường nhưng các cô tự hào với cái tên mà đơn vị đặt cho là tổ trinh sát mặt đường.

Gắn với cái tên gợi sự khao khát làm nên sự tích anh hùng ấy là công việc chẳng nhẹ nhàng đơn giản nào: Chúng tôi bị bom vùi luôn. Có khi bò trên cao điểm về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thì hàm răng lóa lên trên khuôn mặt nhem nhuốc. Những lúc đó chúng tôi gọi nhau là những con quỷ mắt đen.

Cả cô đều là con gái Hà Nội. Tuy cá tính và hoàn cảnh riêng của mỗi người khác nhau nhưng họ đều có phẩm chất vô cùng tốt đẹp của thanh nhiên xung phong tiền tuyến. Đó là tinh thần dũng cảm tuyệt vời, không sợ gian khổ hi sinh quyết tâm khắc phục tốt khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ và tình cảm đồng đội gắn bó, yêu thương.

Ở họ còn có những nét chung của các cô gái trẻ là dễ xúc động, nhiều khát vọng hay mơ mộng dễ vui và dễ buồn. Trong bom đạn cận kề cái chết mà họ vẫn thích làm đẹp cho cuộc sống mình. Nho thích thêu thùa chị Thao chăm chép bài thơ, Định thích ngắm mình trong gương, thích ngồi bó gối thả mình theo dòng hồi tưởng và cất tiếng hát.

Riêng Phương Định, Lê Minh Khuê dành nhiều lời viết về cô, một cô gái xuất thân từ Hà Nội xinh đẹp, hồn nhiên, vô tư, tinh nghịch vừa dịu dàng lãng mạn. Kỷ niệm gia đình luôn trở về với cô trong những lúc chiến trường khốc liệt làm dịu mát tâm hồn cô. Cô còn rất nhạy cảm quan tâm đến bản thân và muốn được người khác để ý. Cũng như bao cô gái khác thì cô rất vui và tự hào về điều này.

Là một nữ sĩ từng trưởng thành từ lực lượng thanh niên xung phong, Lê Minh Khuê am hiểu khá tinh tế tâm lý của những cô gái trong nhóm trinh sát mặt đường mà tiêu biểu là nhân vật Phương Định. Tâm trạng của Định lúc phá bom được đặc tả rất chân thực “Tôi dùng xẻng… một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình”. Mặc dù thành thạo trong công việc, có ngày phá đến 5 quả bom nhưng mỗi lần phá bom nổ chậm là một thử thách, căng thẳng nhất là lúc chờ đợi tiếng nổ chậm của quả bom đồng nghĩa với việc đã hoàn thành.

Công việc nguy hiểm là thế nhưng riêng lúc nào rảnh rỗi các cô vẫn hồn nhiên cất cao tiếng hát. Hát chưa hay bài chưa thuộc lời nhưng vẫn hát. Thậm chí Thao còn không bao giờ hát đến một bài, giọng chua chát nhưng vẫn mê say chép lời. Nhân vật Nho có vẻ lặng lẽ nhất trong 3 người nhưng thực ra cô là người rất can đảm kiên cường.

Trông xinh đẹp “như một que kem trắng” mà lại không ủy mị ướt át chút nào. Hằng ngày cô cùng đồng đội phá bom nổ chậm, có lần bị bom lùi và mảnh bom găm vào cánh tay, máu túa ra rất nhiều, da xanh xao quần áo đầy bụi, được đồng đội cứu kịp thời, Nho cắn răng chịu đau nhưng không khóc và cả ba người đều không ai khóc bởi họ cho rằng “Nước mắt đứa nào chảy trong khi cần cái cứng cỏi của nhau là bị xem như bằng chứng của một sự tự nhục mạ”.

Lê Minh Khuê thành công khi xây dựng truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi. Động viên tiếp sức cho tuổi trẻ Việt Nam luôn ý thức vươn lên trong cuộc sống.

8. Phân tích bài Những ngôi sao xa xôi - mẫu 3

Nhắc đến khoảng trời Trường Sơn là nhắc đến biết bao sự hy sinh mất mát, nơi mà lính Mỹ đã thả bom dồn dập nhằm ngăn cản bước tiến dũng mãnh của các đoàn quân tiến về Sài Gòn giải phóng miền Nam. Nhưng Trường Sơn đâu chỉ mang trong mình bao sự thương đau, Trường Sơn còn là nơi ghi dấu của những tâm hồn tự nhiên, lạc quan của những người chiến sĩ lái xe không kính, những chàng trai cô gái thanh niên xung phong đã hy sinh tuổi trẻ để cống hiến cho đất nước.

Là một người đã từng gắn bó với khoảng trời bom đạn ấy, nhà văn Lê Minh Khuê đã khai thác đề tài quen thuộc đã làm nên nhiều tên tuổi lớn trên văn đàn chống Mỹ nhưng cùng với sự sáng tạo và một chút lãng mạn của mình, “Những ngôi sao xa xôi” của bà, đã khắc họa hình ảnh của những cô gái thanh niên xung phong, mà tiêu biểu là nhân vật Phương Định với những vẻ đẹp hồn nhiên vốn có của tuổi trẻ Việt Nam trong thời chống Mỹ.

Câu chuyện kể về ba cô gái, ba cô gái thanh niên xung phong Nho, Thao và Phương Định, sống trên một cao điểm giữa mênh mông khói bụi Trường Sơn, nơi mà “màu đất đỏ, trắng lẫn lộn”. Công việc của họ là “ngôi đây”,”khi có bom nổ thì chạy lên, đo khối lượng đất lấp vào hồ bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom”.

Trong lúc đơn vị thường làm việc khi mặt trời lặn, thì tổ trinh sát lại làm việc ban ngày, khi thần chết luôn “lẩn trong ruột những quả bom”, khi mà lính Mỹ thả bom nhiều nhất và cái chết luôn theo sát ba cô gái ấy. Công việc của họ là công việc quan trọng và cũng đầy gian khổ hy sinh, đòi hỏi tinh thần dũng cảm, sự nhạy bén quyết đoán và sự nhanh nhẹn. Trong hoàn cảnh ấy, ta mới thấy sáng ngời lên là những phẩm chất cao đẹp của ba nhân vật, và đặc biệt là Phương Định, nhân vật chính của truyện.

Phương Định là một cô gái Hà Nội, “một cô gái khá”, chỉ vừa mới bước ra khỏi cuộc đời hồn nhiên vô tư lự của mình. Cô có vẻ bề ngoài đáng yêu trẻ trung và xinh xắn, “hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn”, còn đôi mặt thì có “cái nhìn sao mà xa xăm”.

Những nét đẹp của cô đã được những anh lái xe để ý đến, bằng chứng là những bức thư dài gửi đường dây mặc dù có thể chào nhau hằng ngày, nhưng Phương Định cũng không săn sóc vồn vã, cô gái vẫn hay đứng ra xa, khoanh tay trước mặt và nhìn đi nơi khác mỗi khi một đám con gái xúm lại đối đáp với một anh bộ đội nói giỏi nào đấy. Một hành động đó thôi đã làm Phương Định trở nên thật kiêu kì, cái điệu của cô thật đáng yêu và cũng thật phù hợp với một người con gái như vậy.

Tâm hồn cô giữa khoảng trời Trường Sơn thật làm cho người ta thật ngạc nhiên. Cô mê hát, “thường cứ thuộc một điệu nhạc nào đó rồi bịa ra lời mà hát”, lời cô bịa lộn xộn ngớ, ngẩn ngơ đến không ngờ, đôi lúc nó cũng làm cho cô bò ra mà cười một mình, cô thích “những bài hành khúc bộ đội hay hát trên những ngả đường mặt trận”, cô thích “dân ca quan họ mềm mại dịu dàng” và kể cả “Ca-chiu-sa của Hồng quân Liên Xô”, "ngồi bó gối mơ màng: “Về đây khi mái tóc còn xanh xanh””.

Và Phương Định hát khi có sự im lặng không bình thường, “tiếng máy bay trinh sát rè rè”, cô hát để cổ động viên hai người đồng đội Nho, Thao và cũng là hát để động viên chính bản thân mình. Chính những lúc mê hát ấy đã làm cô quên đi cái sự buồn chán của cuộc sống Trường Sơn, quên đi mùi khói bom đạn mà cô vẫn tiếp xúc hằng ngày, và đó cũng là bước đà để cô có được một tâm hồn mơ mộng khi cơn mưa đá vừa ập đến.

Mang theo tuổi trẻ của mình vào Trường Sơn, Phương Định còn mang theo cả những kỉ niệm đẹp về góc phố Hà Nội của mình, đó là hình ảnh người mẹ, cái cửa sổ, tiếng rao của bà bán xôi có cái mủng đội trên đầu, kể cả những cú sút vô tội vạ của bọn trẻ con trong một góc phố. Cơn mưa đá đi nhanh cũng như lúc nó vừa đến, nhưng lại mang những dòng kí ức tuổi thơ về cho Phương Định, và tất cả như xoáy mạnh trong tâm trí cô. Có lẽ chính những điều ấy đã tiếp thêm sức mạnh cho cô gái, để cô luôn nghĩ rằng, gia đình, bạn thân và cả những kỉ niệm kia sẽ luôn theo cô trong suốt quãng đời ở Trường Sơn.

Tâm hồn, tính cách của Phương Định hồn nhiên như thế, nhưng nổi bật lên trên tất cả vẫn là tinh thần dũng cảm, vượt lên trên hiểm nguy luôn ẩn chứa trong thân hình nhỏ bé của cô gái Hà Nội kia. Đó là những lúc mà bom của giặc Mỹ vẫn còn chưa nổ, và cô phải làm nhiệm vụ của mình, còn thần chết thì có vẻ vẫn đang “lẩn trong ruột những quả bom” chờ đợi cô.

Tuy vậy, Phương Định vẫn tỏ ra thật bình thản, cái chết thì cô có nghĩ đến nhưng lại là “một cái chết mờ nhạt, không cụ thể”, mà cô quan tâm nhất là liệu bom có nổ hay không, không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai, cô luôn đặt nhiệm vụ của mình lên hàng đầu. Và trong những lúc phá bom như vậy, ta vẫn còn thấy thấp thoáng cái sự nhạy cảm, tinh tế trong cảm xúc của cô, “một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi.

Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí!! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành.”, phải là một người bình tĩnh mới có được những cảm nhận chân thực như vậy. Chính những lúc đó, ta mới thấy được cái sự dũng cảm của cô gái. Công việc không có một chút gì là an toàn, nhưng do “quen rồi”, ngày nào cũng phải phá bom đến năm lần, ngày nào ít thì ba lần, mà Phương Định luôn cố gắng hoàn thành nhiệm vụ của mình.

Và trong cái sự dũng cảm ấy, ta vẫn thấy Phương Định luôn thường trực một tình cảm đồng chí đồng đội nồng ấm và chân thành. Đó là tấm lòng vị tha với mọi người mà cô quan tâm, cô lo lắng khi Thao lên cao điểm chưa về, cô tận tình, vỗ về chăm sóc Nho khi cô ấy bị thương lúc phá bom. Ngược lại, chính tình cảm đồng chí đồng đội, đã làm cho Phương Định thêm một chút tự tin, ấm lòng khi được sống giữa tình yêu thương của mọi người.

Hiểu được công việc của mình là gian khổ, nhưng Phương Định vẫn luôn ngưỡng mộ “những người mặc quân phục, có ngôi sao trên mũ” bởi họ là những đẹp nhất, thông mình, can đảm và cao thượng nhất. Những lúc chạy đi phá bom, vẫn mang một chút lo sợ trong người, nhưng nhờ những cái nhìn của những người chiến sĩ, đã đập tan đi nỗi sợ trong cô và chỉ còn một mục tiêu hoàn thành nhiệm vụ, “ cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi mà có thể đàng hoàng mà bước tới”.

Trong truyện ngắn, nhân vật kể chuyện cũng là nhân vật chính, điều đó giúp cho tác phẩm càng trở nên chân thực, những cảm xúc, thế giới nội tâm của nhân vật đều được thể hiện tự nhiên rõ nét, vẽ lên một khoảng trời mộng mơ ngay giữa Trường Sơn mênh mông và ác liệt.

Mang trong mình những phẩm chất cao đẹp, Phương Định xứng đáng là biểu tượng của những cô gái thanh niên thời chống Mỹ, là hình tượng người con gái Việt Nam trong thời gian chiến đấu, là đại diện của thế hệ trẻ Việt Nam thời kháng chiến chống Mỹ.

Cũng giống như tựa đề “Những ngôi sao xa xôi”, những con người được ví như vì sao lấp lánh giữa bầu trời đêm, mang trong mình những phẩm chất đáng quý, “xa xôi” là bởi vì phải ngắm nhìn thật kỹ thì mới có thể thấy được những tâm hồn cao đẹp ấy.

9. Phân tích truyện Những ngôi sao xa xôi - mẫu 4

Từ lâu, hình ảnh những cô gái thanh niên xung phong đã đi vào thi ca, nhạc họa nuôi một nguồn cảm hứng dồi dào, bất tận. Ta có thể kể đến bài thơ "Gửi em cô gái thanh niên xung phong" của nhà thơ Phạm Tiến Duật hay bài hát "Cô gái mở đường" của cố nhạc sĩ Xuân Giao...

Và cũng góp một tiếng nói riêng, tiếng nói của một thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn vào đề tài này, Lê Minh Khuê với truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi" đã khắc họa thành công hình ảnh những cô gái xung phong phá bom, mở đường thật chân thực: hồn nhiên, trong sáng, giàu mộng ước, lạc quan, yêu đời và rất dũng cảm, mạnh mẽ trong chiến đấu. Tác phẩm là "đứa con tinh thần" đầu tiên của nhà văn, được viết vào năm 1971, trong cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc đang diễn ra rất ác liệt.

Sức hấp dẫn của thiên truyện không chỉ dừng lại ở việc phản ánh chân thực cuộc sống chiến đấu đầy khốc liệt của các cô gái thanh niên xung phong ở tuyến đường Trường Sơn mà truyện còn lôi cuốn người đọc ở nghệ thuật trần thuật và miêu tả tâm lí nhân vật độc đáo của Lê Minh Khuê. Nhà văn đã rất khéo léo trong việc lựa chọn ngôi kể cho truyện ngắn của mình: ngôi thứ nhất qua nhân vật Phương Định.

Điều này có tác dụng làm cho thế giới nội tâm với những ấn tượng, hồi tưởng của nhân vật hiện lên thật phong phú, đậm nét. Đồng thời, cách chọn ngôi kể qua một cô gái trẻ hồn nhiên, nhạy cảm, trong sáng và lại là người trong cuộc không chỉ làm cho câu chuyện trở nên khách quan, chân thực mà còn khiến cho câu chuyện mang một giọng điệu sôi nổi, đầy nữ tính.

Trước hết, truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi", Lê Minh Khuê đã phản ánh một cách chân thực cuộc sống và chiến đấu hết sức gian khổ, hiểm nguy nơi chiến trường đầy bom rơi đạn nổ. Đó là câu chuyện về ba nữ thanh niên trẻ xung phong, sống ở dưới chân một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn tạo thành tổ trinh sát mặt đường. Họ bao gồm có: Thao, Nho và Phương Định, với nhiệm vụ quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá để lấp hố bom, đánh dấu các vị trí có bom chưa nổ và phá bom.

Đây là một công việc vô cùng nguy hiểm, có thể đối diện với cái chết bất cứ lúc nào. Thậm chí, ở nơi cư trú của họ cũng luôn có sự rình rập của tử thần: "Chúng tôi ở trong một hang dưới chân cao điểm. Con đường đi qua trước của hang, kéo lên đồi... đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn. Hai bên đường không có lá xanh. Chỉ có những thân cây bị tước khô cháy. Những cây nhiều rễ nằm lăn lóc...".

Đó là một hiện thực tàn khốc của chiến tranh, của sự tàn phá khủng khiếp khi mà màu xanh của cây cỏ tự nhiên cũng không thể sống nổi. Vì thế, sự che chắn giản đơn của thiên nhiên như là ngụy trang để bảo vệ mạng sống của họ cũng không có được. Trước mắt người đọc là cảnh tượng của hoang phế, trần trụi, ảm đạm chết chóc, tang thương. Không dừng lại ở đó, khi làm nhiệm vụ họ phải chạy trên cao điểm giữa cái nắng chói chang, phơi mình giữa trọng điểm bắn phá của máy bay định.

Vì thế, "Chúng tôi bị bom vùi luôn. Có khi bò trên cao điểm, về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thì hàm răng lóe lên khuôn mặt nhem nhuốc [...] thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp xung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ...". Lê Minh Khuê tiếp tục lia ống kính quay chậm vào một lần phá bom của Phương Định, tái hiện thật chân thực, tinh tế cảnh tượng kinh khủng đó.

Mặc dù đã rất nhiều lần phá bom, nhưng với Phương Định mỗi lần làm công việc này vẫn là một thử thách với thần kinh cho đến từng cảm giác: "Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom. Đất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm chậm quá. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành.

Hoặc là nóng từ bên trong quả bom. Hoặc là mặt trời nung nóng. Lời văn như dao nhọn, sắc lạnh đến rợn người, khiến người đọc như cảm giác đang trực tiếp trải nghiệm tham gia công việc phá bom cùng với nhân vật vậy!. Tiếp đó là những giây phút chuẩn bị kích nổ trái bom: "Tôi cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống cái hố đã đào, châm ngòi. Dây mìn dài, cong, mềm. Tôi khỏa đất rồi chạy lại chỗ ẩn nấp của mình...".

Những giây phút đợi chờ tiếng nổ của quả bom thật căng thẳng, "tim tôi cũng đập không rõ", thậm chí cô còn nghĩ tới cái chết, nhưng đó là cái chết mờ nhạt, không cụ thể. Cái chính lúc này là "bom có nổ không?. Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai? [...] nhưng quả bom nổ. Một thứ tiếng kì quái, đến vang óc. Ngực tôi nhói, mắt cay xè... mùi thuốc bom buồn nôn... Mảnh bom xé không khí, lao và rít vô hình trên đầu"...

Quả là một cuộc chiến đấu không cân sức, nguy hiểm đầy ngoạn mục nhưng cô gái đã mạnh mẽ vượt qua. Đến đây, người đọc càng cảm nhận thấy sự tàn ác khốc liệt của chiến tranh bao nhiêu thì lại càng cảm phục tinh thần trách nhiệm trong công việc, lòng quả cảm vô song, sẵn sàng hi sinh vì tổ quốc, vì hòa bình của những cô gái thanh niên xung phong phá bom mở đường đến bấy nhiêu. Qua đó, chúng ta mới thấy hết được ý thức, trách nhiệm công dân cao độ của những con người anh hùng xả thân vì kháng chiến, cách mạng:

"Chúng tôi đã đi không tiếc đời mình

(Những tuổi hai mươi làm sao không tiếc)

Nhưng ai cũng tiếc tuổi hai mươi thì còn chi tổ quốc."

Tiếp đến, sự thành công của truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi" còn được thể hiện ở nghệ thuật xây dựng nhân vật, nhất là việc miêu tả tâm lí các nhân vật trong truyện. Điều này không chỉ được thể hiện ở việc tác giả khắc họa thái độ và trạng thái nhân vật trong mỗi lần làm nhiệm vụ phá bom, mà nữ nhà văn còn đặc biệt lách sâu vào trong mạch ngầm đời sống nội tâm của các cô gái thanh niên xung phong, làm hiện lên những vẻ đẹp tâm hồn thật sinh động, phong phú.

Đó là những nét đẹp chung của những cô gái trẻ như nhạy cảm, dễ xúc động, nhiều mộng mơ nhưng ở họ lại có những nét đẹp, sức hấp dẫn riêng của các cô gái ra đi từ đất Hà Thành mĩ lệ. Chị Thao là đội trưởng, người lớn tuổi nhất, luôn "cương quyết, táo bạo" và "bình tĩnh đến phát bực" trong mọi hoàn cảnh nhưng lại sợ nhìn thấy máu chảy và sợ vắt. Chị có sở thích là chép lại các bài hát, dù chẳng thuộc nhạc, giọng lại chua.

Nho thì ít tuổi hơn, trẻ trung, hồn nhiên "trông mát mẻ như một que kem trắng", lại thích nhai kẹo, tắm suối, dù biết là ở đó hay có bom nổ chậm... nhưng khi làm nhiệm vụ thì luôn tỉnh táo, mạnh mẽ, dũng cảm. Khi bị thương, Nho không hề rên la và không muốn mọi người xung quanh phải lo lắng: "Không chết đâu. Đơn vị đang làm đường kia mà. Việc gì phải khiến cho nhiều người lo lắng. Ơ, cái bà này! Sao bà cứ cuống quýt lên vậy?".

Nhất là Phương Định, dưới ngòi bút của Lê Minh Khuê, cô hiện lên là một cô gái hồn nhiên, trẻ trung, lạc quan và giàu mơ ước về tương lai. Cô luôn tự hào, hãnh diện về vẻ đẹp ngoại hình của mình, khiến các anh lính phải ngả nghiêng, ngây ngất, luôn tìm cách để bắt chuyện, làm quen: "Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá. Hai bím tóc dầy, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn...".

Đặc biệt Phương Định luôn thích ngắm mình trong gương, nhất là ngắm đôi mắt. "Nó dài, màu nâu, hay nheo lại như chói nắng" và được các anh lái xe khen "Cô có cái nhìn sao mà xa xăm!". Vì thế, Phương Định luôn có ý thức giữ gìn hình tượng của mình trong mọi hoàn cảnh. Dù trong lúc đang phá bom, cảm thấy rất sợ nhưng cô "cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom.

Các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đang hoàng mà bước tới". Cô có sở thích mê hát, "thường cứ thuộc một điệu nhạc nào đó rồi bịa ra lời mà hát...". Nhưng hình ảnh gây ấn tượng nhất trong lòng người đọc khi nói tới Phương Định là cảnh tượng cô bất ngờ gặp cơn mưa đá. "Tôi chạy vào, bỏ trên bàn tay đang xòe ra của Nho mấy viên đá nhỏ. Lại chạy ra, vui thích cuống cuồng".

Để rồi sau những niềm vui con trẻ "say sưa, tràn đầy" là những nỗi nhớ da diết về người mẹ, cái cửa sổ ngôi nhà, những ngôi sao to trên bầu trời thành phố, là cây, là cái vòm nhà hát hoặc bà bán kem đẩy những chiếc xe chở đầy kem... Tất cả như vừa thực, vừa hư, cứ xoáy sâu vào trong tâm trí của Phương Định. Và tất cả điều đó đã trở thành hành trang trong tâm hồn, giúp họ có thể vượt qua sự tàn khốc của hiện thực chiến tranh, đốt lên trong lòng họ niềm tin yêu cuộc sống. Đó là những nét đẹp tâm hồn đầy nhân bản đáng quí, đáng trân trọng.

Đến đây, người đọc đã nhận ra vẻ đẹp nhan đề tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi" của nhà văn. Đây là một nhan đề lãng mạn, hay, độc đáo. Hình ảnh những ngôi sao xa ấy đã được trở đi trở lại nhiều lần trong thiên truyện với nhiều ý nghĩa khác nhau. Đó là những ngôi sao trên mũ của người chiến sĩ, là những ngôi sao trên bầu trời thành phố, là những ngôi sao trong câu chuyện cổ tích nói về xứ xở thần tiên...

Và đặc biệt, những ngôi sao còn chất chứa biểu tượng cho những phẩm chất cách mạng sáng ngời, cho tâm hồn trong sáng, lạc quan, đầy mơ mộng của những cô gái trẻ thanh niên xung phong luôn khao khát hướng tới một cuộc sống thanh bình, yên ả.

Khép lại "Những ngôi sao xa xôi", Lê Minh Khuê đã làm nổi bật lên chủ nghĩa anh hùng và vẻ đẹp tâm hồn của thế hệ trẻ Việt Nam trong hoàn cảnh chiến tranh. Mạnh mẽ, dũng cảm, bất khuất trong chiến đấu; hồn nhiên, tươi trẻ, lạc quan trong cuộc sống. Đọc xong câu chuyện, người đọc, nhất là những thế hệ trẻ mới thấy hết được vai trò, trách nhiệm của mình trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước quan trọng biết nhường nào!.

10. Phân tích tác phẩm Những ngôi sao xa xôi - mẫu 5

Lê Minh Khuê thuộc thế hệ nhà văn trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ, bà từng là thanh niên xung phong và bắt đầu sáng tác vào đầu những năm 70. Trước chiến tranh các tác phẩm của bà tập trung phản ánh đời sống, cuộc chiến đấu của những con người trẻ tuổi trên tuyến đường Trường Sơn, ca ngợi vẻ đẹp phẩm chất và tinh thần của họ. Những ngôi sao xa xôi là một trong những tác phẩm nổi bật nhất của bà thời kì kháng chiến chống Mĩ.

Những ngôi sao xa xôi được sáng tác năm 1971 trong giai đoạn cuộc kháng chiến chống Mĩ diễn ra ác liệt. Tác phẩm không chỉ làm nổi bật cuộc sống chiến đấu gian khổ của những người chiến sĩ, của những thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn, mà còn làm nổi bật tinh thần anh dũng của họ. Tác phẩm xoay quanh ba nhân vật: Nho, Thao, Phương Định mỗi người một cá tính, một tâm hồn nhưng tựu chung đều có lòng yêu nước nồng nàn.

Nhân vật chính trong tác phẩm là Phương Định, một cô gái người Hà Nội, trẻ trung và hội tụ trong mình biết bao phẩm chất tốt đẹp, đại diện tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam thời kì đó. Trước hết cô là một người kiên cường, dũng cảm. Cô cùng đồng đội đảm đương công việc hết sức nguy hiểm, gian khổ trên cung đường Trường Sơn, giữa những năm tháng kháng chiến chống Mỹ ác liệt nhất: cô thuộc tổ trinh sát mặt đường, hàng ngày phải đo khối lượng đất đá lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần cô sẽ phá những trái bom đó để đảm bảo an toàn cho những chiếc xe tiến vào miền Nam.

Nhiệm vụ chứa đầy sự nguy hiểm, ngay khi máy bay địch vừa đi qua cô cùng đồng đội phải lập tức lên cao điểm: “đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay ầm ì xa dần. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp chung quanh đó nhiều quả bom chưa nổ”. Tình thế nguy hiểm là vậy, nhưng cô vẫn dũng cảm tiến đến hoàn thành nhiệm vụ của mình.

Cô đi thẳng đến chỗ những quả bom, cô chiến thắng nỗi sợ hãi của chính mình, tất cả các giác quan trở nên tinh nhạy hơn bao giờ hết. Tinh thần trách nhiệm cùng với sự kiên cường dũng cảm khiến cái chết trở nên mờ nhạt, cũng có đôi lúc cô nghĩ đến cái chết “nhưng một cái chết mờ nhạt, không cụ thể”, điều Phương Định quan tâm nhất là: “liệu mìn có nổ? bom có nổ không? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai”, tuyệt nhiên cái chết không phải mối bận tâm hàng đầu của cô. Tinh thần ấy, vẻ đẹp ấy tiêu biểu cho sự quả cảm, gan dạ của nữ chiến sĩ thanh niên xung phong.

Đằng sau sự dũng cảm, kiên cường lại là một tâm hồn nhạy cảm, mơ mộng và giàu tình yêu thương. Dù đã vào chiến trường ba năm, trải qua nhiều thử thách, khó khăn, gian khổ nhưng Phương Định vẫn giữ vẹn nguyên thế giới tâm hồn mình, cô mang trong mình nét hồn nhiên, mơ mộng, trẻ trung. Cô tự nhận mình “là một cô gái khá. Hai bím tóc dày, tương đối mềm và một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn.

Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo: “cô có cái nhìn sao mà xa xăm”, qua những lời tự nhận xét ấy, cho thấy Phương Định là một cô gái xinh đẹp và rất tự tin về bản thân. Đặc biệt cô rất thích hát ở nhiều thể loại khác nhau, thậm chí cô còn tự bịa ra để hát. Tâm hồn cô luôn trẻ trung, tươi vui dù trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt.

Cô còn là một cô gái tinh tế, nhạy cảm, trước một cơn mưa đá bất chợt cô vui sướng như con trẻ, hồi tưởng về quá khứ, về tuổi thơ, về căn nhà nhỏ của mình ở Hà Nội. Không chỉ vậy, Phương Định còn là tình cảm gắn bó sâu nặng và tình yêu thương, sự quan tâm với những đồng đội của mình. Điều này được thể hiện rõ nhất trong lần Nho bị thương, cô cẩn thận, kĩ lưỡng chăm sóc cho cô em gái nhỏ. Tất cả những yếu tố trên đã cho thấy một Phương Định nhạy cảm, tinh tế, hồn nhiên nhưng cũng không kém phần dũng cảm, gan dạ.

Ngoài Phương Định ta cũng không thể không nhắc đến một chị Thao cứng cỏi, điềm tĩnh nhưng lại có những nét rất con gái, rất yếu mềm. Những lúc sắp bước vào cuộc chiến chị bình tĩnh đến phát bực “móc bánh quy trong túi, thong thả nhai”, trở về từ trận địa chị vẫn bình thản như không hề có chuyện gì xảy ra.

Nhưng chị lại có những nét rất con gái, chị tỉa lông mày nhỏ như cái tăm, áo lót cái nào cũng thêu chỉ, dù không biết hát nhưng chị lại có những ba quyển sổ tay chép dày đặc những lời bài hát, đặc biệt mỗi lần nhìn thấy máu chị tái mét mặt. Lần Nho bị thương, chị vừa lo lắng, lại vừa sợ hãi khi thấy máu, “mắt mở to, mờ trắng đi như không còn sự sống”, luống cuống muốn gọi điện về đơn vị.

Tất cả những hành động cử chỉ ấy cho thấy tình yêu thương, sự quan tâm, tinh thần đồng đội sâu nặng ở chị. Bên cạnh đó hẳn chúng ta cũng không thể nào quên cô bé Nho, em út của đội, luôn được các chị cưng chiều, quan tâm. Nho mang vẻ xinh xắn, nhẹ nhõm, dễ thương, cô như một cây kem nhỏ trắng, mà ai cũng muốn ôm ấp và bế trên tay. Nhưng cô cũng hết sức mạnh mẽ, can đảm. Đối mặt với bom đạn chiến tranh cô không hề sợ hãi, khi bị thương không hề kêu rên, cô không về viện quân y mà bám trụ cùng đồng đội đến cùng.

Tác phẩm kể ở ngôi thứ nhất, theo điểm nhìn của nhân vật Phương Định. Sự lựa chọn ngôi kể như vậy phù hợp với nội dung của tác phẩm, tạo điều kiện để tác giả biểu hiện thế giới nội tâm và những suy nghĩ, cảm xúc của nhân vật, cũng như khắc họa được sự hồn nhiên, lạc quan giàu tình cảm của ba cô gái trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt. Không chỉ vậy nó còn tạo ra độ tin cậy lớn cho người đọc về tính chân thực của câu chuyện vì người kể cũng là người tham gia, chứng kiến câu chuyện.

Ngôn ngữ tự nhiên, giàu chất khẩu ngữ, lời thoại ngắn, sử dụng câu đặc biệt, rút gọn. Lời kể với nhịp điệu linh hoạt: có khi dùng câu văn ngắn, nhịp nhanh phù hợp với không khí căng thẳng, khẩn trương ở chiến trường. Ở những đoạn hồi tưởng nhịp kể chậm lại, gợi nhớ những kỉ niệm thời niên thiếu, vô tư, không khí thanh bình trước chiến tranh.

Tác phẩm đã khắc họa thành công những nữ thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn thời chống Mĩ là: Nho, Thao, Phương Định. Họ trở thành biểu tượng cho vẻ đẹp của thế hệ trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mĩ. Qua đó, ngợi ca tâm hồn trong sáng, tính cách dũng cảm và tinh thần lạc quan của người chiến sĩ thanh niên xung phong Trường Sơn.

11. Phân tích bài Những ngôi sao xa xôi

Lê Minh Khuê là một trong những cây bút nữ tiêu biểu của nền văn học kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Bà chuyên viết truyện ngắn với ngòi bút miêu tả tâm lý tinh tế, sắc sảo, đặc biệt là tâm lý nhân vật người phụ nữ. Những ngôi sao xa xôi được sáng tác năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ, cứu nước đang diễn ra vô cùng gay go, ác liệt. Qua hình ảnh cuộc sống và chiến đấu kiên cường của ba nữ thanh niên xung phong làm nhiệm vụ phá bom trên tuyến đường Trường Sơn, tác giả ca ngợi phẩm chất anh hùng của tuổi trẻ Việt Nam thời kháng chiến chống Mĩ cứu nước.

Hoàn cảnh sống và chiến đấu của ba cô gái thanh niên xung phong vô cùng khó khăn. Họ sống dưới chân một cao điểm giữa vùng trọng điểm của tuyến đường Trường Sơn, nơi tập trung bom đạn ác liệt. Nơi đồn trú là một cái hang, dưới chân cao điểm, cách xa đơn vị. Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp do bom địch gây ra, đánh dấu các trái bom đang nổ và phá bom.

Công việc của họ hết sức nguy hiểm vì thường xuyên phải chạy trên cao điểm giữa ban ngày và máy bay địch có thể ập đến bất cứ lúc nào. Đó là một công việc mạo hiểm, thần kinh luôn căng thẳng đòi hỏi sự bình tĩnh tập trung cao độ.

Ba cô gái trẻ mang những phẩm chất vô cùng cao đẹp. Họ có tinh thần trách nhiệm cao; dũng cảm, kiên cường, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Tình đồng đội gắn bó sâu sắc, hiểu được tính tình của nhau, quan tâm chăm sóc nhau chu đáo, cùng vào sinh ra tử, chẳng chút sợ hãi trước bom đạn của kẻ thù. Họ trẻ trung, giàu cảm xúc, hay mơ mộng, dễ vui nhưng cũng dễ trầm tư; rất nữ tính, thích làm đẹp.

Ở họ còn có những nét riêng thật đáng trân trọng. Nho được coi như em út, thích ăn kẹo, tính nết như trẻ con, thích thêu thùa, khi bị thương lại rất cứng rắn. Chị Thao là chị cả, hay làm dáng, lông mày tỉa nhỏ như que tăm, thích chép bài hát, trong công việc rất “cương quyết, táo bạo” nhưng lại sợ máu, sợ vắt. Phương Định là cô gái hồn nhiên, hay mơ mộng, hay nhớ lại kỷ niệm những ngày ở thành phố. Người chiến sĩ thanh niên xung phong kiên cường, quả cảm. Là một cô gái Hà Nội duyên dáng, trẻ trung, lãng mạn, dũng cảm, gắn bó với đồng đội qua hành động, lời nói, suy nghĩ và đặc biệt qua diễn biến tâm trạng ở các sự việc: khi ở trong hang chờ Nho, khi Thao đi phá bom trở về, khi trực tiếp tham gia phá bom nổ chậm và khi cơn mưa đá bất ngờ ào đến.

Ngôn ngữ tự nhiên, trẻ trung, nữ tính; đặc biệt với nhiều câu ngắn phù hợp với không khí căng thẳng, khẩn trương nơi chiến trường. Truyện sử dụng vai kể là nhân vật chính, có cách kể chuyện tự nhiên, ngôn ngữ sinh động, trẻ trung và đặc biệt thành công về nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật.

Truyện ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của ba cô gái thanh niên xung phong – vẻ đẹp của các nhân vật tiêu biểu cho chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mĩ cứu nước.

Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê đã làm nổi bật tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng rất hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Đó chính là hình ảnh đẹp, tiêu biểu về thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mĩ.

12. Phân tích Những ngôi sao xa xôi nhân vật Phương Định

Lê Minh Khuê là cây bút nữ chuyên viết về truyện ngắn. Truyện của bà thường viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ trên tuyến đường Trường Sơn. ” Những ngôi sao xa xôi” là tác phẩm đầu tay của bà được sáng tác năm 1971 giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra rất ác liệt. Truyện ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của các cô thanh niên xung phong tổ trinh sát mặt đường làm nhiệm vụ phá bom trên tuyến đường Trường Sơn. Nổi bật trong số đó là Phương Định, một cô gái trẻ mơ mộng yêu đời có tinh thần chiến đấu dũng cảm. Cô đã để lại trong lòng người đọc nhiều ấn tượng sâu sắc.

Tổ trinh sát mặt đường gồm ba cô gái: Chị Thao, Phương Định, Nho. Phương Định là nhân vật chính của tác phẩm và cũng là người kể chuyện. Cô đến với người đọc bằng lời tự giới thiệu thật dễ mến: ” Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá hai bím tóc dày tương đối mềm, một cái cổ cao kiêu hãnh như đài hoa loa kèn còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo: Cô có cái nhìn sao mà xa xăm”. Đúng là một cô gái đẹp, một vẻ duyên dáng, đầy nữ tính và có chiều sâu của một cô gái thị thành. Cô cũng biết mình đẹp và được nhiều chàng trai để ý. Điều đó khiến cô vui và tự hào nhưng dù nhạy cảm cô cũng không để lòng xao động. Cô không ” săn sóc vội vã” với các anh bộ đội mà thường đứng ra xa khoanh tay trước ngực và nhìn đi nơi khác. Đó là vẻ đẹp kiêu kì đáng yêu của một cô gái Hà Nội như chính cô đã từng thú nhận: Chẳng qua là cô chỉ điệu thế thôi. Ai mà có thể ghét được một chút điệu như thế của một cô gái đẹp trước chiến trường ác liệt.

Ngoài là một cô gái đẹp có dáng vẻ kiêu kì, nữ tính xong Phương Định là một cô thanh niên xung phong gan dạ, anh hùng. Sinh ra và lớn nên ở thủ đô Hà Nội, có lẽ cô dễ dàng chiếm lấy một chỗ ngồi ở giảng đường đại học, xung quanh cô tíu tít là phụ nữ bè áo trắng. Nhưng cuộc chiến tranh xâm lược của đế quốc Mĩ đã cướp đi sự bình yên của đất nước. Bác Hồ đã từng kêu gọi dù có phải hi sinh tới đâu, dù có phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng phải giành được độc lập. Nghe theo tiếng gọi thiêng liêng đó, những lớp thanh niên trường mình dòng máu của bà Trưng, bà Triệu, bao chàng trai cô cô gái như Phương Định khát khao được cống hiến cho đất nước, họ ra đi với khí thế quyết tâm ” đánh cho Mĩ cút, đánh cho ngụy nhào” để giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.

Cũng như đồng đội của mình Phương Định rất có trách nhiệm trong công việc của mình. Tổ trinh sát mặt đường của cô chỉ có ba người cả ba đều là con gái, các cô ở trong một cái hang dưới chân cao điểm. Nơi cô ở là một vùng trọng điểm luôn phải hứng chịu những trận bom dữ dội của kẻ thù. Nơi đây ” đường đất bị cày xới lở loét, màu đất đỏ trắng lẫn lộn. Hai bên đường không có lá xanh chỉ có những thân cây bị tước khô cháy”. Công việc hàng ngày của cô là phải chèo chạy lên cao điểm giữa ban ngày trong cả mưa bom bão đạn dưới cái nóng trên 30 độ C của thời tiết. Trên đầu máy bay Mĩ quần thảo dưới mặt đất bao nhiêu quả bom chưa nổ, nó có thể nổ bất cứ lúc nào. Sau mỗi trận bom cô phải chạy lên đo khối lượng đất đá lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và phá bom. Chừng ấy có nhưng với cô tất cả đều quen thuộc và nhẹ nhàng. Một cô gái trẻ vừa tạm biệt tuổi học trò vào chiến trường cô đã trở thành người có bản lĩnh. Cô gái khi còn ở nhà chỉ biết làm nũng mẹ và gào to gọi mẹ chỉ vì mớ sách vở, giấy tờ bày bừa trên bàn không biết sắp xếp thế nào cho gọn. Chiến tranh và bom đạn Mĩ đã làm cô lẫm len và trở thành dũng sĩ mạnh mẽ từ lúc nào mà cô không hề biết. Cô không trực tiếp đối diện với kẻ thù mà phải đối diện với thần chết khi kẻ thù ném bom. Cô hiểu thần chết là một tay không thích đùa. Thần chết luôn ẩn trong ruột quả bom. Một ngày cô phải có đến vài lần đối diện với thần chết, nhưng cô không hề ghê sợ. Cô nói:” Tôi có nghĩ đến cái chết nhưng là một cái chết mờ nhạt, không cụ thể còn cái chính hiện bên mình là liệu mìn có nổ không? Không thì làm thế nào để châm ngòi lần 2″. Như bao người lính khác Phương Định xác định rõ lẽ sống của mình: Quyết tử cho tổ quốc quyết sinh với Phương Định cô coi cái chết nhẹ tựa lông hồng. Thế nên vết thương chưa lành, Phương Định không đi bệnh viện cũng chẳng ở trong hang mà đã cùng đơn vị lên cao điểm phá bom. Cô hiểu rằng công việc của mình quan trọng như thế nào đối với biết bao nhiêu sinh mạng của đồng chí. Với những chuyến hàng chi viện cho tiền tuyến đánh thắng quân thù. Còn bom là còn đồng đội phải hi sinh. Phải chăng vì tình yêu tổ quốc mà những cô gái thanh niên xung phong như Phương Định quyết chiến đấu dù có hi sinh cũng phải giữ cho con đường giao thông duy nhất không bao giờ đứt mạch.

Lòng yêu nước ý chí quyết tâm, tinh thần trách nhiệm cao trong công việc của Phương Định khiến cho ta phải cảm phục. Lòng gan dạ, dũng cảm thái độ bình tĩnh của Phương Định được thể hiện rõ nét trong một lần phá cô phá bom. Sau khi máy bay địch trút bom, không khí trên cao điểm vắng lặng đến phát sợ. Khói đen vật vờ trên không trung, còn bốn quả bom chưa nổ. Một mình Phương Định phá quả bom trên đồi, cô bình tĩnh và dũng cảm tiến gần lại quả bom. Cô cảm thấy có ánh mắt của các chiến sĩ đang dõi theo nên cô không đi khom mà ” đàng hoàng bước tới”. Quả bom có hai vòng tròn màu vàng nằm lạnh lùng trên bụi cây khô một đầu vực trong đất. Khi thực hiện nhiệm vụ phá bom, ban đầu cô cũng thấy căng thẳng hồi hộp. Nhưng cô lại bình tĩnh chủ động tự tin thực hiện từng thao tác phá bom, chạy đua với thời gian để vượt qua cái chết Phương Định ” tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom đất rắn…dấu hiệu chẳng lành”. Thật đáng sợ cái công việc phải đối mặt với thần chết. Ai dám chắc nó sẽ không nổ ngay bây giờ, lúc mà Phương Định đang hì hoạch đào bới ấy, lúc mà cô vẫn không dùng tay vẫn tập trung công việc ” Tôi cẩn thận bỏ cái gói thuốc mìn xuống cái lỗ đã đào, châm ngòi. Tôi khả đất rồi chạy lại chỗ ẩn lấp của mình” căng thẳng chờ đợi: ” Liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Nếu không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai” thời gian chờ đợi thật đáng sợ ” mồ hôi thấm vào môi, cát lạo xạo trong miệng: Rồi quả bom nổ” một thứ tiếng kì quái đến váng óc. Ngực tôi đau nhói, mắt cay mãi mới mở được ra. Mùi thuốc bom buồn nôn. Cái công việc khủng khiếp bóp nghẹt trái tim ấy không chỉ đến một lần trong đời mà đến hằng ngày. Rõ ràng bản chất tự tin, dũng cảm, bản lĩnh, kiên cường càng khắc sâu trong những lần phá bom này. Cô đã chiếm được lòng yêu mến và cảm phục của người đọc, một cô gái bé nhỏ, trẻ trung nhưng thật anh hùng. Phương Định là một hình ảnh đẹp tiêu biểu cho vẻ đẹp của thế hệ trẻ Việt Nam thời chống Mĩ.

Phương Định không những là một cô gái dũng cảm mà là một cô gái có yêu quý trái tim nhân hậu giàu tình yêu thương. Giữa chiến trường ác liệt, tấm lòng Phương Định luôn dành cho đồng đội, yêu quý những anh bộ đội có ngôi sao trên mũ. Cô luôn yêu thương, lo lắng quan tâm tới đồng chí của mình đặc biệt là hai người bạn gái cùng tổ. Chị Thao ngã, cô đỡ dậy. Nho bị thương máu túa ra thấm vào đất cô bé Nho lên đùi băng rửa vết thương cho bạn, cử chỉ cẩn thận, biết bao trìu mến. Dường như lúc ấy không còn một Phương Định điệu hay làm đỏm nữa mà đã nhường chỗ cho một Phương Định khác xuất hiện: nhanh nhẹn, tháo vát và giành tình yêu cho đồng đội. Nhìn Phương Định chăm sóc đồng đội thành thạo như một y tá, ta càng cảm thấy Phương Định là một cô gái đảm đang, thích ứng nhanh với hoàn cảnh chiến trường. Tình cảm của cô với đồng đội mãi làm ta cảm động.

Phương Định là cô gái hồn nhiên, mơ mộng, lạc quan yêu đời vào chiến trường đã ba năm, cô luôn phải đối mặt với không khí, nguy hiểm. Cô luôn cận kề với cái chết. Nhưng ở cô không hề mất đi sự lạc quan, hồn nhiên, trong sáng, yêu đời. Cô vẫn giữ nguyên sở thích yêu âm nhạc. Hồi ở nhà cô hát say mê có lúc hát ầm ĩ đến nỗi ông hàng xóm mất ngủ phải gõ cửa nhắc nhở. Cô hồn nhiên, tinh nghịch đến nỗi cô ngồi trên cửa sổ tầng hai say sưa hát suýt chút nước lăn nhào xuống đất. Cô đem niềm say mê ca hát vào Trường Sơn ác liệt cô thích những bài hát hành khúc, các điệu dân ca quan họ, bài ca chiu sa của Hồng quân liên xô, dân ca ý, chắc giọng hát của Phương Định phải hay lắm, chẳng thế mà chị Thao thường yêu cầu cô hát. Cô còn có tài bịa ra lời bài hát. Sống trong hoàn cảnh bom đạn ác liệt, sống chết kề bên Phương Định vẫn hay hát. Cô hát trong những khoảnh khắc im lặng trong các trận đánh, hát ngay khi máy bay trinh sát rè rè trên đầu, hát cả khi bom nổ. Tiếng hát say sưa của cô thực sự đã ” át tiếng bom” phải thực sự là cô gái giàu bản lĩnh, hồn nhiên, lạc quan cô mới có thể cất lên những tiếng hát đó ta hiểu dù giặc tàn bạo bao nhiêu, dù muốn hủy diệt cả sự sống nhưng làm sao ngăn được lòng lạc quan yêu đời, vô tư, hồn nhiên của các cô gái trẻ như Phương Định.

Nét hồn nhiên đáng yêu của Phương Định còn được thể hiện khi cô gặp cơn mưa đá trên cao điểm. Cô vui thích cuống cuồng như chưa hề có bom rơi đạn nổ. Trận mưa đá bất ngờ đã kéo cô về với tuổi thơ ngày nào. Một cô học trò hồn nhiên mơ mộng hay làm nũng mẹ. Một căn nhà nhỏ ở một đường phố yên tĩnh. Nơi ấy là một xứ sở thần tiên có hàng cây bốn mùa thay lá những ngọn đèn trên Quảng Trường lung linh như những ngôi sao trong câu truyện cổ tích, hoa trong công viên, tiếng giao của bà bán xôi sáng có cái mũ đội trên đầu…Những kỉ niệm ấy luôn luôn sống lại trong cô ngay giữa chiến trường ác liệt. Nó vừa là niềm khao khát, vừa làm dịu mát tâm hồn trong hoàn cảnh khốc liệt của chiến tranh, chiến tranh ngỡ như lùi xa trong giây phút bình yên của những mơ mộng ấy ngay giữa chiến trường ác liệt mà Phương Định vẫn có được nét hồn nhiên vô tư thật đáng khâm phục.

Với nghệ thuật kể chuyện sinh động, xây dựng nhân vật thành công, ngôn ngữ giàu hình ảnh, truyện ” Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê đã tái hiện chân thực, xúc động cuộc sống chiến đấu gian khổ mà hào hùng của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Phương Định và đồng đội của cô là những ngôi sao xa mà gần của một thời oanh liệt một thời không thể nào quên của dân tộc. Những cô gái ấy đã đóng góp một phần không nhỏ vào chiến công kì diệu của đất nước. Đọc truyện ta càng khâm phục tự hào vì thế hệ cha anh đi trước không tiếc xương máu của mình để bảo vệ đất nước. Câu chuyện còn làm chúng ta suy nghĩ về lí tưởng, ý chí và mục đích sống của chúng ta hôm nay. Tuy không phải đối mặt với mũi tên hòn đao như Phương Định nhưng chúng ta phải đối diện với không khí thử thách của cuộc sống mới. ” Những ngôi sao xa xôi” sẽ giúp chúng nhìn nhận cuộc sống tốt hơn và có lẽ sống đúng đắn hơn

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Văn học - Tài liệu của HoaTieu.vn.