Soạn bài Hoàng Lê nhất thống chí

 Soạn văn 9 Hoàng Lê nhất thống chí

Soạn văn lớp 9 tập 1 bài Hoàng Lê nhất thống chí (Hồi thứ mười bốn – trích) của Ngô Gia Văn Phái trong bài viết sau đây sẽ là tài liệu tham khảo bổ ích cho các bạn học sinh khi học bài Hoàng Lê nhất thống chí trong chương trình Ngữ văn lớp 9.

Soạn Hoàng Lê nhất thống chí trong bài viết dưới đây của Hoatieu sẽ là gợi ý giúp các bạn học sinh trả lời các câu hỏi trang 72 sgk Ngữ Văn 9 Tập 1, mời các bạn cùng tham khảo.

Soạn văn Hoàng Lê nhất thống chí ngắn gọn

I. Trả lời câu hỏi

Câu 1. Tìm đại ý và bố cục đoạn trích.

- Đại ý: Quang Trung tiến quân ra Bắc đại phá quân Thanh, vua Lê Chiêu Thống bán nước phải bỏ chạy theo kẻ thù.

- Bố cục:

Gồm 3 phần:

- Phần 1: Từ đầu đến “vào ngày 25 tháng Chạp năm Mậu Thân (1788)”. Quân Thanh chiếm thành Thăng Long, Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế đem quân đi đánh quân Thanh.

- Phần 2: Tiếp theo đến “vua Quang Trung tiến binh đến Thăng Lăng, rồi kéo vào thành”. Cuộc hành quân thần tốc và chiến thắng vang dội của Quang Trung.

- Phần 3: Còn lại. Sự đại bại của quân Thanh và sự thảm hại của vua tôi Lê.

Câu 2. Qua đoạn trích tác phẩm, em cảm nhận hình ảnh người anh hùng dân tộc Quang Trung

- Nguyễn Huệ như thế nào? Theo em, nguồn cảm hứng nào đã chi phối ngòi bút tác giả khi tạo dựng hình ảnh người anh hùng dân tộc này?

* Hình ảnh người anh hùng dân tộc Quang Trung - Nguyễn Huệ hiện lên:

- Con người hành động mạnh mẽ, quyết liệt:

Chỉ trong vòng một tháng khi quân Thanh chiếm kinh thành Thăng Long đã cho chuẩn bị mọi mặt cho cuộc tiến quân ra Bắc.

Tế cáo trời đất, lên ngôi hoàng đế và đổi niên hiệu là Quang Trung.

Sau khi lên ngôi hoàng đế, ngay lập tức tự mình đốc suất đại bình, cả thủy lẫn bộ cùng tiến quân ra Bắc.

Cho tuyển mộ quân lính ở Nghệ An, mở cuộc duyệt binh lớn và tổ chức lại hàng ngũ đội quân.

Đích thân cưỡi voi ra doanh yên ủi quân lính…

- Là người có trí tuệ sáng suốt, có tầm nhìn xa trông rộng:

Nhận định được tình hình của ta và địch, đưa ra những quyết định quan trọng.

Sáng suốt và nhạy bén trong việc xét đoán và dùng người. Ông biết khen chê đúng người đúng việc.

Bĩnh tĩnh, quyết đoán: “Khi nghe tin quân Thanh đã vào Thăng Long, ông không hề lo lắng”. “Ở Tam Điệp, Quang Trung phỏng đoán chính xác tình hình và đánh giá đúng chính sách của Ngô Thì Nhậm”

- Có ý chí kiên cường, biết trọng nhân tài và tài dùng binh như thần:

Trước khi xuất quân, tính toán mọi sách lược và tin chắc vào thắng lợi chỉ trong vòng mười ngày, hẹn với quân sĩ ngày mồng 7 năm mới thì vào Thăng Long mời tiệc ăn mừng.

“Ở Tam Điệp, Quang Trung phỏng đoán chính xác tình hình và đánh giá đúng sách lược của Ngô Thì Nhậm”.

Trong trận chiến: Quang Trung liên tiếp điều binh, khiển tướng và sử dụng những sách lược đã chuẩn bị trước để đánh bại quân Thanh.
=> Như vậy, hình ảnh Quang Trung hiện lên trong Hoàng Lê nhất thống chí là một vị anh hùng dũng cảm, mưu lược cũng như biết thu phục lòng người và trở thành linh hồn của trận chiến.

- Nguồn cảm hứng chi phối tác giả: Tinh thần yêu nước cũng như sự tôn thờ, ngưỡng mộ của người viết dành cho vua Quang Trung.

Câu 3. Sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh và số phận bi đát của vua Lê Chiêu Thống phản nước, hại dân đã được miêu tả như thế nào? Ngòi bút tác giả khi miêu tả hai cuộc tháo chạy của tướng quân nhà Thanh và vua Lê Chiêu Thống có gì khác biệt? Hãy giải thích vì sao có sự khác biệt đó?

* Sự thảm bại của:

- Hình ảnh của Tôn Sĩ Nghị và quân Thanh:

Một tên tướng giặc kiêu căng, tự mãn và khinh địch.

Bất tài, vô dụng và không có mưu lược, tầm nhìn.

Khi biết tin quân Tây Sơn sắp tiến đến: “ Tôn Sĩ Nghị sợ mất mật, ngựa không kịp đóng yên, người không kịp mặc áo, dẫn bọn lính kị mã của mình chuồn trước…”

Quân Thanh: đều hoảng hồn, tan tác bỏ chạy, tranh nhau qua cầu bắc sông, xô đẩy nhau đến nỗi rơi xuống sông mà chết.

=> Tình cảnh thất bại đến thảm hại của kẻ thù xâm lược.

- Hình ảnh vua Lê Chiêu Thống và bầy tôi:

Chịu chung số phận với bọn cướp nước, thậm chí còn ê chề nhục nhã hơn.

“Vua Lê ở trong điện nghe tin có biến vội vã cùng bọn Lê Quýnh, Trịnh Hiến đưa thái hậu ra ngoài…”

Đặc biệt là cuộc gặp gỡ của vua Lê và chủ tướng quân Thanh - Tôn Sĩ Nghị: “cùng nhìn nhau than thờ, oán giận chảy nước mắt’.
=> Tình cảnh khốn cùng của kẻ bán nước.

* Sự khác biệt:

- Cảnh tháo chạy của quân Thanh: thảm hại, ê chề với cái nhìn hả hê, thỏa mãn. Âm hưởng nhanh, dồn dập nhằm gợi tả chiến thắng vang dội của ta trước kẻ địch.

- Cảnh tháo chạy của vua tôi Lê Chiêu Thống: miêu tả dài hơn, âm hưởng chậm rãi, nhẹ nhàng hơn nhằm thể hiện sự chua xót, ngậm ngùi.

=> Sự khác biệt do cái nhìn chủ quan của người viết: Vẫn còn có lòng tôn kính với một vương triều mình từng phụng thờ.

Câu 4. Nêu nhận xét về nghệ thuật trần thuật của đoạn trích này.

Nghệ thuật trần thuật đặc sắc:

- Không ghi chép sự kiện một cách gấp gáp qua từng mốc thời gian (văn bản lịch sử) mà miêu tả cụ thể hành động, lời nói.

- Miêu tả được thế đối lập giữa hai đội quân và trung thành với lịch sử dân tộc.

=> Văn bản đã tái hiện chân thực một sự kiện lịch sử.

II. Luyện tập

Dựa vào tác phẩm, hãy viết đoạn văn ngắn miêu tả lại chiến công thần tốc đại phá quân Thanh của vua Quang Trung từ tối 30 đến ngày mồng 5 tháng Giêng năm Kỷ Dậu (1789).

Gợi ý

Chỉ trong vỏn vẹn mười ngày từ tối 30 đến mùng 5 tháng Giêng năm Kỷ Dậu (1789), nghĩa quân của Quang Trung đã chiến đấu và chiến thắng hơn hai mươi vạn quân Thanh. Đầu tiên, nghĩa quân tấn công nghĩa binh trấn thủ ở sông Gián, bắt sống không để sót một tên, ngăn cản chúng báo tin cho quân đội ở hai đồn Hà Hồi và Ngọc Hồi. Đến nửa đêm ngày mùng 3, vua Quang Trung dẫn binh lính tiến đánh và giành được Hà Hồi, tịch thu hết lương thực và vũ khí của kẻ thù. Đến ngày mùng 5 thì quân ta giành được đồn Ngọc Hồi. Chủ tướng giặc là Tôn Sĩ Nghị trước đó nghe tin cấp báo đã chạy trốn. Vua Lê Chiêu Thống ở trong cung nghe tin cũng tìm cách thoát chạy trong tình cảnh hết sức thảm hại. Nghĩa quân của ta đã dẹp tan quân Thanh, giành lại được kinh thành Thăng Long.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Tài liệu của HoaTieu.vn.

Đánh giá bài viết
3 1.382
0 Bình luận
Sắp xếp theo