Soạn bài Tạ Quang Bửu - Người thầy thông thái ngắn nhất

Tạ Quang Bửu - Người thầy thông thái là nội dung bài học trang 107 sách giáo khoa Ngữ văn Cánh Diều tập 1. Thông qua bài học này các em học sinh sẽ thấy được sự thông thái, uyên bác của giáo sư Tạ Quang Bửu cũng như thái độ trân trọng, ngưỡng mộ của tác giả trước sự tài năng, uyên bác của giáo sư Tạ Quang Bửu. Sau đây là mẫu soạn bài Tạ Quang Bửu - Người thầy thông thái ngắn nhất, mời các em cùng tham khảo.

• Viết một đoạn văn trả lời câu hỏi: Vì sao phải coi luật pháp như khí trời để thở?

1. Tạ Quang Bửu người thầy thông thái tác giả tác phẩm

1. Tác giả:

- Hàm Châu (1935-2016)

- Là một nhà báo - cây bút chuyên viết về những tấm gương sáng trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học - nghệ thuật của Việt Nam.

2. Tác phẩm

a. Đề tài: Sự thông thái của giáo sư Tạ Quang Bửu

b. Bố cục: 2 phần

- Sự thông thái, uyên bác của giáo sư Tạ Quang Bửu

- Tình cảm, thái độ của tác giả dành cho giáo sư Tạ Quang Bửu.

2. Chuẩn bị bài Tạ Quang Bửu - Người thầy thông thái

- Các bài viết về giáo sư Tạ Quang Bửu:

+ Giáo sư Tạ Quang Bửu – một trí thức uyên bác.

+ Giáo sư Tạ Quang Bửu với ngành Quân giới.

+ Nhà khoa học trọn đời phụng sự đất nước.

- Các bài viết về một số người khác tiêu biểu:

+ Bác Hồ: Sáng ngời theo những điển hình gương Bác.

+ Nguyễn Ngọc Ký: Thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký – tấm gương sáng về nghị lực sống.

+ Đại tướng Võ Nguyên Giáp - Vị tướng của hòa bình.

3. Đọc hiểu bài Tạ Quang Bửu - Người thầy thông thái

Câu 1. Phần mở đầu nêu lên vấn đề gì?

Phần mở đầu đặt vấn đề: nhận định của mọi người về Tạ Quang Bửu.

Câu 2. Chú ý các lĩnh vực mà Giáo sư Bửu hiểu biết.

- Lĩnh vực:

+ Cử nhân toán.

+ Thể thao.

+ Âm nhạc, hội họa, kiến trúc.

+ Tiếng Anh.

Câu 3. Tại sao Tạ Quang Bửu lại tìm học chữ Hán?

Tạ Quang Bửu lại tìm học chữ Hán vì ông muốn hiểu sâu sắc về văn hóa Việt Nam và phương Đông.

Câu 4. Điều gì khiến Giáo sư Lê Văn Thiêm kinh ngạc?

Giáo sư Lê Văn Thiêm kinh ngạc vì thấy Tạ Quang Bửu dù bận rộn với công việc vẫn dành ra thời gian để đọc sách.

Câu 5. Việc dẫn ra ý kiến của Chom-xki có ý nghĩa gì?

Việc dẫn ra ý kiến của Chom-xki có ý nghĩa khẳng định ông Tạ Quang Bửu là một người thông minh. Sự thông minh của ông đấy được cả người ngoại quốc khẳng định.

Câu 6. Chú ý các bằng chứng về năng lực ngoại ngữ của Giáo sư Bửu.

- Giáo sư Bửu học ba tháng đã đọc được tiếng Nga sau đó dịch ngay ra tiếng Pháp.

- Giáo sư đọc hẳn tiếng Ba Lan và thuyết trình cho mọi người về nghiên cứu toán cho thầy giáo dạy toán ở các trường đại học Hà Nội.

- Giáo sư giúp Bác soạn những bức công hàm gửi nước ngoài bằng Tiếng Anh.

Câu 7. Nội dung chính của phần 2 là gì?

Nội dung chính của phần 2 là: Những giá trị mà Tạ Quang Bửu để lại.

Câu 8. Đoạn thơ dẫn ra trong phần cuối có tác dụng gì?

Đoạn thơ dẫn ra trong phần cuối có tác dụng thể hiện sự tôn trọng, cũng như một lần nữa khẳng định Tạ Quang Bửu là một nhà thông thái, sống hết mình và nhận được yêu quý, kính trọng của nhiều người.

4. Trả lời câu hỏi bài Tạ Quang Bửu - Người thầy thông thái trang 112

Câu 1. Xác định đề tài, bố cục và nội dung chính của mỗi phần trong văn bản Tạ Quang Bửu – người thầy thông thái.

- Đề tài: Văn bản là sự ngợi ca về trí tuệ thông thái cũng như cách tư duy làm việc, cách sống và tài năng của giáo sư Tạ Quang Bửu.

- Bố cục:

+ Phần 1: Là phong cách, lối sống của Tạ Quang Bửu.

+ Phần 2: Những giá trị Tạ Quang Bửu để lại đến ngày nay.

Câu 2. Thống kê và tìm hiểu thông tin về các nhân vật liên quan đến Tạ Quang Bửu được tác giả Hàm Châu dẫn ra trong bài viết. Các nhân vật ấy có đặc điểm chung nào?

- Các nhân vật liên quan đến Tạ Quang Bửu được tác giả Hàm Châu dẫn ra trong bài viết:

+ Nhà ngôn ngữ - toán học Nô-am Chom-xki

+ Ông Nguyễn Xuân Huy

+ Mi-ku-xin-xki

+ Nguyễn Xiển

+ Giáo sư Lê Văn Thiêm Lê Văn Thiêm

+ Phan Đình Diệu

→ Đều là những người học rộng tài cao và họ đều khâm phục ông Tạ Quang Bửu.

Câu 3. Văn bản tập trung làm sáng tỏ vấn đề gì? Tác giả đã triển khai bài viết bằng cách nào? Việc trích dẫn ý kiến của nhiều nhân vật trên đây có tác dụng gì?

- Văn bản tập trung làm sáng tỏ vấn đề ông Tạ Quang Bửu là một người thông thái.

- Tác giả triển khai bài viết bằng cách liệt kê các câu chuyện liên quan đến Tạ Quang Bửu, những hồi ức, câu chuyện, nhận xét của người khác về ông để từ đó chứng minh vấn đề.

- Việc trích dẫn ý kiến của nhiều nhân vật trên đây có tác dụng tăng tính khách quan cho bài viết đồng thời chứng minh vấn đề mà tác phẩm đang đề cập đến.

Câu 4. Phân tích và làm sáng tỏ thái độ, tình cảm của người viết thể hiện trong văn bản qua một số câu văn cụ thể.

- Khi trình bày về lối sống, sự cống hiến to lớn của Giáo sư Tạ Quang Bửu, tác giả đã thể hiện thái độ kính trọng, ngưỡng mộ của một nhà báo với một bậc hiền tài; biết ơn và trân trọng những giá trị mà ông để lại cho đời. Điều đó thể hiện qua cách gọi, cách xưng hô: “ông Bửu”, “Giáo sư”, “nhà thông thái”; cách dùng nhận định: “Lê Quý Đôn thời nay”, “một thiên huyền thoại” (năng lực tự học) “một người có trí thông minh ghê gớm”, “mấy cuốn sách ấy có ảnh hưởng sâu sắc trong giới thí thức trẻ lúc bấy giờ”, “Chắc chắn nước ta sẽ có hàng trăm nhà toán học có tài không kém nước khác...

Câu 5. Văn bản Tạ Quang Bửu – người thầy thông thái mang lại cho em những thông tin và nhận thức bổ ích gì? Hãy nêu ra một ví dụ về phẩm chất cao đẹp của người Việt Nam mà em biết trong cuộc sống hoặc qua các phương tiện thông tin đại chúng.

Văn bản trên đem lại cho em nhiều thông tin có ích về lối sống, sự cống hiến hết mình của Giáo sư Tạ Quang Bửu. Ông không ngừng nỗ lực, dốc toàn tâm toàn lực của mình để tạo ra những bài học, những giá trị thiêng liêng cho muôn đời sau. Từ đó, em rút ra được nhiều bài học quý giá cho mình: em cần cố gắng học hỏi và rèn luyện; nỗ lực và ý chí mạnh mẽ hơn để theo đuổi ước mơ; sống cần có mục tiêu, phương hướng rõ ràng và phải học tập suốt đời để nâng cao giá trị của bản thân.

Câu 6. Dựa vào thông tin từ văn bản trên, hãy viết đoạn văn (khoảng 10 – 12 dòng) giới thiệu về Giáo sư Tạ Quang Bửu.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 11 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.