(Mới 2024) Giáo án Khoa học lớp 5 Kết nối tri thức Trọn bộ cả năm

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU (5 phút)

Mục tiêu: Nêu được một số cây trên cạn được trồng trên đất ở các nơi khác nhau. Cách tiến hành:

– GV tổ chức cho HS chơi trò chơi Tôi được trồng ở đâu?

+ Cách chơi: GV lần lượt đưa ra các bức ảnh có cây trồng để HS đoán xem cây đó được trồng ở đâu. Ai có câu trả lời đúng sẽ được thưởng.

– GV khen thưởng HS sau câu trả lời đúng.

– GV dẫn dắt: Cây có thể sống và phát triển trên các loại đất nhưng không thể trồng trên đá. Vậy, trong đất có những thành phần nào giúp cho cây trồng có thể phát triển, các em cùng tìm hiểu ở các hoạt động sau.

– GV giới thiệu bài 1, ghi bảng.

– HS lắng nghe.– HS lắng nghe và tham gia chơi theo điều khiển của GV.

Ảnh 1: Cây rau cải trồng trên đất trong vườn.

Ảnh 2: Cây phi lao trồng trên đất ngoài bờ biển.

Ảnh 3: Cây ngô được trồng trong các khe đất mà không được trồng trên đá (hình 1 SGK).

– HS nghe, nhận thưởng nếu trả lời đúng.– HS lắng nghe, suy nghĩ.

– HS lắng nghe, ghi vở.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚi (25 phút)

1. THàNH PHẦN CỦA ĐẤT

– Yêu cầu HS đọc khung thông tin và dựa vào tài liệu sưu tầm thông tin về đất đã chuẩn bị, cho biết trong đất có thành phần nào giúp cây trồng có thể phát triển?

– GV: Để tìm hiểu về các thành phần có trong đất các em thực hiện các hoạt động tiếp theo.

HĐ 1

Mục tiêu: Nhận biết được trong đất có không khí. Cách tiến hành:

– GV cho HS thực hiện TN 1 để chứng minh trong đất có không khí theo nhóm 6 và ghi vào Phiếu TN của nhóm lần lượt theo các bước:

+ Bước 1: Kiểm tra việc chuẩn bị đồ dùng TN.

+ Bước 2: Các nhóm thảo luận viết dự đoán hiện tượng xảy ra ngay sau khi thả đất vào cốc nước (hình 2).

+ Bước 3: Các nhóm tiến hành thả đất vào cốc nước, quan sát hiện tượng xảy ra.

+ Bước 4: Kết luận và so sánh với dự đoán ban đầu. – GV yêu cầu các nhóm báo cáo kết quả.

GV kết luận: Hiện tượng xảy ra ngay khi thả đất vào cốc nước là có bọt khí nổi lên. TN chứng tỏ trong đất có không khí.

HĐ 2

Mục tiêu: Nhận biết được trong đất có nước. Cách tiến hành:

– GV tổ chức cho HS quan sát video hoặc ảnh minh hoạ TN ở hình 3 và mô tả TN.

– GV yêu cầu các nhóm thảo luận nêu hiện tượng xảy ra trong TN và cho biết trong đất có những thành phần nào?

– Yêu cầu đại diện các nhóm báo cáo kết quả, các nhóm khác bổ sung ý kiến. – GV nhận xét, khen ngợi HS.

GV kết luận: Sau khi đun ống nghiệm chứa đất thấy xuất hiện những giọt nước nhỏ bám vào thành ống nghiệm.

TN chứng tỏ trong đất có nước.

– HS đọc cá nhân khung thông tin. Một số HS trả lời: Trong đất có không khí, nước, các chất dinh dưỡng (chất khoáng và mùn). HS cũng có thể trả lời trong đất có cả tạp chất, lá cây, sỏi,... – HS nghe.

– HS hoạt động nhóm 6, nhóm trưởng phân công các bạn thực hiện TN 1 và ghi vào Phiếu TN theo từng bước GV đã hướng dẫn.

+ HS kiểm tra đồ dùng của nhóm: 1 đĩa chứa ít đất, 1 cốc thuỷ tinh chứa nước, găng tay.

+ Các nhóm đưa ra dự đoán trước khi làm TN: có bọt nổi lên, cốc nước đục màu hơn lúc đầu, trong nước có tạp chất,...

+ Các nhóm tiến hành làm TN. Lưu ý: HS phải quan sát thật nhanh khi mới thả đất vào cốc nước.

+ Các nhóm đưa ra kết luận và so sánh với dự đoán ban đầu.

– Đại diện nhóm trình bày, nhóm khác đặt câu hỏi bổ sung.

– HS lắng nghe.

– HS quan sát hình 3 dựa vào video hoặc tranh ảnh của GV; so sánh và nhận xét ống nghiệm ở hình 3a trước khi đun và hiện tượng của ống nghiệm sau khi đun:

+ Trước khi đun ống nghiệm chứa đất không có hiện tượng gì xảy ra.

+ Khi đun ống nghiệm chứa đất thấy xuất hiện những bong bóng nước nhỏ bám vào thành ống.

- HS lắng nghe, ghi nhớ.

HĐ 3

Mục tiêu: Nhận biết được thành phần của đất. Cách tiến hành:

– GV cho HS quan sát hình 4 và đọc thông tin về thành phần của đất.

– GV yêu cầu HS: Quan sát hình 4 và cho biết ngoài không khí và nước, trong đất còn có thành phần nào? Thành phần nào có nhiều nhất ở trong đất?

GV kết luận: Trong đất có nước và không khí, chất khoáng, mùn,...

– HS quan sát hình 4 và đọc thông tin.

– HS trả lời: Ngoài không khí và nước, trong đất còn có chất khoáng, mùn và một số thành phần khác. Chất khoáng chiếm tỉ lệ nhiều nhất trong đất (HS có thể kể thành phần của đất là chất dinh dưỡng hoặc các sinh vật, xác sinh vật, lá cây, rễ cây,...).

– HS nghe, ghi nhớ.

MỞ RỘNG - LIÊN HỆ (5 phút)

Mục tiêu: Bổ sung cho HS kiến thức về đất và vận dụng để nhận biết được một số loại đất. Cách tiến hành:

– GV cho HS đọc thông tin “Em có biết?” và chia sẻ thêm các thông tin khác về đất mà các em sưu tầm được.

– GV yêu cầu HS vận dụng những kiến thức đã đọc phần “Em có biết?” để phân biệt, giới thiệu về các loại đất: đất cát, đất thịt, đất sét.

– GV: Ở địa phương em trồng nhiều loại cây nào? Loại đất nào thích hợp để các cây trồng đó sống và phát triển tốt?

– Về nhà : HS tìm hiểu vai trò của đất đối với cây trồng.

– HS đọc thông tin trong SGK và chia sẻ thêm các thông tin khác sưu tầm được.

– HS giới thiệu về các loại đất đã sưu tầm được (đất thật hoặc tranh ảnh).

– HS trả lời theo thực tế địa phương. Ví dụ: Trồng lúa trên đất phù sa, trồng phi lao trên đất cát, trồng rau màu trên đất thịt,...

– HS nghe và thực hiện.

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

1. Khởi động:

- Mục tiêu:

+ Nêu được một số cây trên cạn được trồng trên đất ở các nơi khác nhau.

+ Thông qua khởi động, giáo viên dẫn dắt bài mới hấp dẫn để thu hút học sinh tập trung.

- Cách tiến hành:

- GV tổ chức trò chơi “Tôi được trồng ở đâu?”

Cách chơi

- GV đưa ra các bức ảnh có cây trồng để HS đoán Xem cây đó được trồng ở đâu. Ai có câu trả lời đúng sẽ được thưởng.

- GV khen thưởng HS trả lời đúng.

- GV nhận xét và dẫn dắt vào bài mới:

Cây có thể sống và phát triển trên các loại đất nhưng không thể trồng trên đá. Vậy, trong đất có những thành phần nào giúp cho cây trồng có thể phát triển, các em cùng tìm hiểu ở các hoạt động sau.

- Cả lớp lắng nghe và tham gia trò chơi.

+ Ảnh 1: Cây rau cải trồng trên đất trong vườn. (Tự chọn)

+ Ảnh 2: Cây phi lao trồng trên đất ngoài bờ biển. (Tự chọn)

+ Ảnh 3: Cây ngô trồng trong các khe đất mà không được trồng trên đá (Hình 1 SGK)

- HS nhận thưởng

- HS lắng nghe.