Lớp

Tiết

Ngày dạy

Sĩ số

Vắng

Hoạt động của Gv và Hs

Dự kiến sản phẩm

1. HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình.

b. Nội dung:

- GV tổ chức trò chơi “Đi tìm mật thư”; GV có 2 mật thư (1) Bạn bè, (2) Bố mẹ; Trong mật thư sẽ gồm các từ ngữ cùng nghĩa với từ đã cho;

- HS chia làm 2 nhóm, chọn mật thư, tìm các từ ngữ cùng nghĩa với từ đã cho trong mật thư thể hiện sự trang trọng; HS dùng bút lông hoặc ghi lên bảng các đáp án đúng; Nhóm nào trả lời nhanh và có nhiều từ nhất sẽ dành chiến thắng.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1. Giao nhiệm vụ học tập: GV tổ chức trò chơi “Đi tìm mật thư”, HS chia làm 2 nhóm, tìm các từ ngữ cùng nghĩa với từ đã cho trong mật thư thể hiện sự trang trọng:

(1) Bạn bè: Bằng hữu, tớ, thân hữu, đồng môn, cậu, đồng chí, mình, đồng đội, đồng minh, tri kỉ,...

(2) Bố mẹ: Ba mẹ, phụ mẫu, thầy u, phụ huynh, tía má, phụ thân mẫu thân, ba má, thân phụ thân mẫu, đại phụ, đại mẫu,...

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ: HS suy nghĩ tìm câu trả lời.

Bước 3. Báo cáo thảo luận: HS cử đại diện lên bảng viết câu trả lời.

Bước 4. Kết luận, nhận định: Trong cuộc sống giao tiếp hằng ngày ở một số ngữ cảnh và đối tượng giao tiếp nhất định, chúng ta sẽ cần sử dụng ngôn ngữ trang trọng thể hiện sự tôn trọng và lịch sự đối với người khác, khẳng định sự lịch lãm và đẳng cấp, tạo ra môi trường giao tiếp chuyên nghiệp và để lại ấn tượng tích cực với người khác. Vậy ngôn ngữ trang trọng có đặc điểm gì chúng ta cùng tìm hiểu qua bài học hôm nay.

- Nhận thức được nhiệm vụ cần giải quyết của bài học.

- Tập trung cao và hợp tác tốt để giải quyết nhiệm vụ.

- Có thái độ tích cực, hứng thú.

Đáp án: Các từ ngữ xưng hô thể hiện sự trang trọng

(1) Bạn bè: Bằng hữu, thân hữu, đồng môn, đồng chí, đồng đội, đồng minh, tri kỉ,...

(2) Bố mẹ: Phụ mẫu, phụ huynh, phụ thân mẫu thân, thân phụ thân mẫu, đại phụ, đại mẫu,...

2. HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

a. Mục tiêu: Học sinh phân tích được các đặc điểm cơ bản của ngôn ngữ trang trọng.

b. Nội dung: Học sinh hoàn thiện bài tập thực hành tiếng Việt.

c. Sản phẩm: Phần đọc và câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động hình thành kiến thức/ Ôn lại kiến thức

Bước 1. Giao nhiệm vụ học tập: GV yêu cầu HS đọc khung YCCĐ, quan sát (đọc lướt) phần Tri thức Ngữ văn trang 10 SGK Ngữ văn 12, tập 1 và hoàn thành phiếu học tập theo mẫu sau:

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ: HS nghe GV yêu cầu, đọc thông tin trong SGK để chuẩn bị trình bày trước lớp.

Bước 3. Báo cáo, thảo luận: GV mời 1 - 2 HS trình bày kết quả trước lớp, yêu cầu cả lớp nghe, nhận xét.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức, lưu ý HS các từ khóa quan trọng để nắm được khái niệm và đặc điểm cơ bản của ngôn ngữ trang trọng.

I. LÝ THUYẾT

1. Khái niệm

- Ngôn ngữ trang trọng là loại ngôn ngữ thể hiện thái độ nghiêm túc, mang tính chất lễ nghi, chủ yếu được dùng trong hoàn cảnh giao tiếp theo nghi thức.

- Loại ngôn ngữ này xuất hiện ở cả dạng viết và dạng nói.

2. Đặc điểm

- Thường sử dụng từ ngữ có sắc thái nghiêm trang, tôn kính, tao nhã; không dùng tiếng lóng, khẩu ngữ;

- Thường sử dụng câu có cấu trúc đầy đủ, rõ ràng.

Lưu ý: Những tác phẩm văn học sáng tác theo phong cách cổ điển thường sử dụng ngôn ngữ trang trọng (ngôn ngữ tao nhã, mang tính ước lệ, tượng trung).