Chúng tôi ngồi trên đảo Sinh Tồn

Bóng đen sẫm như gốc cây khô cháy

Mắt đăm đăm nhìn về nơi ấy

Nơi cơn mưa thăm thẳm xa khơi

Ánh chớp xanh lấp loáng phía chân trời…

Ôi ước gì được thấy mưa rơi

Mặt chúng tôi ngửa lên như đất

Những màu mây sẽ thôi không héo quắt

Đá san hô sẽ nảy cỏ xanh lên

Đảo xa khơi sẽ hóa đất liền

Chúng tôi không cạo đầu để tóc lên như cỏ

Rồi khao nhau

Bữa tiệc linh đình bày toàn nước ngọt…

[…] Ôi ước gì được thấy mưa rơi

Chúng tôi sẽ trụi trần, nhảy choi choi trên mặt cát

Giãy giụa tơi bời trên mặt cát

Như con cá rô rạch nước đón mưa rào

Úp miệng vào tay, chúng tôi sẽ cùng gào

Như ếch nhái uôm uôm khắp đảo

[…] Ôi hòn đảo Sinh Tồn, hòn đảo thân yêu

Dẫu chẳng có mưa, chúng tôi vẫn sinh tồn trên mặt đảo

Đảo vẫn sinh tồn trên mặt đại dương gió bão..

Mưa vẫn giăng màn lộng lẫy phía xa khơi

Mưa yểu điệu như một nàng công chúa

Dù mưa chẳng bao giờ đến nữa

Thì xin cứ hiện lên thăm thẳm cuối chân trời

Để bao giờ cánh lính chúng tôi

Cũng có một niềm vui đón đợi…

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

ĐỌC HIỂU

4,0

1

Thể thơ của văn bản trên: Tự do.

*Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời như đáp án: chấm 0,5 điểm.

- Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời: không cho điểm.

0,5

2

Trong văn bản trên, các người lính trên đảo Sinh Tồn đang chờ đợi mưa rơi.

*Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời như đáp án: chấm 0,5 điểm.

- Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời: không cho điểm.

0,5

3

- Biện pháp tu từ so sánh: “Giãy giụa tơi bời trên mặt cát

Như con cá rô rạch nước đón mưa rào”

- Tác dụng:

+ Giúp cho câu văn sinh động, hấp dẫn hơn; đồng thời góp phần làm tăng sức gợi hình, gợi cảm…

+ Nhấn mạnh sự vui tươi, lạc quan, yêu đời của những người lính trên đảo.

*Hướng dẫn chấm: (GV linh động chấm với thực tế bài làm của HS)

- Học sinh trả lời như đáp án: chấm 0,5 điểm.

- Học sinh nêu được 1/2 ý đúng như đáp án: chấm 0,25 điểm.

- Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời: không cho điểm.

0,5

4

Ý nghĩa của đoạn thơ: Thể hiện sức sống mãnh liệt, chấp nhận vượt qua khó khăn của những con người trên đảo.

*Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời như đáp án hoặc có cách diễn đạt tương đương: chấm 0,5 điểm.

- Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời: không cho điểm.

0,5

5

B ài học cho bản thân :

*Gợi ý:

- Tinh thần vượt khó khăn, rèn khả năng chống chọi với những gian nan thử thách trong cuộc sống.

- Luôn lạc quan, yêu đời và suy nghĩ tích cực trong mọi hoàn cảnh…

- Biết cảm thông, chia sẻ, biết ơn những người lính.

- Phát huy truyền thống yêu nước của dân tộc.

…

*Hướng dẫn chấm: (GV linh động chấm với thực tế bài làm của HS)

- Học sinh trả lời đúng 01 đáp án trên hoặc có cách diễn đạt tương đương: chấm 1,0 điểm.

- Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời: không cho điểm.

1,0

II

VIẾT

6,0

1

Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày cảm nhận về hình tượng người lính trong văn bản “Đợi mưa trên đảo sinh tồn” của Trần Đăng Khoa.

2,0

a. Xác định được yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn.

Xác định đúng yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp hoặc song hành

0,25

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: cảm nhận về hình tượng người lính trong văn bản “Đợi mưa trên đảo sinh tồn” của Trần Đăng Khoa.

0,25

c. Xác định được các ý phù hợp để làm rõ vấn đề nghị luận. Gợi ý:

(1) Hình tượng người lính hải quân hiện ra với vẻ đẹp kiên cường trước thiên nhiên khắc nghiệt; đặc biệt là nỗi mong chờ những cơn mưa để có nước ngọt sử dụng.

(2) Những người lính luôn giữ tinh thần lạc quan, gắn bó với đảo như quê hương thứ hai của mình…

…

1,0

đ. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

0,25

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,25

2

Em hãy viết một bài văn (khoảng 600 chữ) bàn về ý nghĩa khát vọng cống hiến của thế hệ trẻ hiện nay.

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: Mở bài nêu được vấn đề; thân bài triển khai được vấn đề; kết bài khái quát được vấn đề.

0,25

b. Xác định đúng yêu cầu của đề: ý nghĩa khát vọng cống hiến của thế hệ trẻ hiện nay.

0,25

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm:

HS có thể viết bài nhiều cách trên cơ sở kết hợp được lí lẽ và dẫn chứng để tạo tính chặt chẽ, logic của mỗi luận điểm; đảm bảo các yêu cầu sau:

1. Mở bài:

- Dẫn dắt về tình yêu nước.

- Nêu vấn đề cần nghị luận: ý nghĩa khát vọng cống hiến của thế hệ trẻ hiện nay.

2. Thân bài:

- Giải thích: Cống hiến là tinh thần trách nhiệm, nghĩa vụ của mỗi con người làm cho lí tưởng, mục tiêu chung ngày càng tốt đẹp, làm cho tập thể ngày càng đi lên.

à Khẳng định: khát vọng cống hiến của thế hệ trẻ hiện nay có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với cá nhân, đất nước.

- Phân tích: Ý nghĩa khát vọng cống hiến của thế hệ trẻ hiện nay.

+Đối với cá nhân, cống hiến giúp mỗi người trẻ khẳng định giá trị bản thân, rèn luyện bản lĩnh, phát triển kỹ năng và hoàn thiện chính mình.

+ Đối với xã hội, tinh thần cống hiến của thế hệ trẻ góp phần thúc đẩy sự tiến bộ trong nhiều lĩnh vực, từ khoa học, công nghệ đến giáo dục, y tế và môi trường.

+ Đối với đất nước, khát vọng cống hiến là động lực quan trọng để phát triển kinh tế, bảo vệ chủ quyền và khẳng định vị thế trên trường quốc tế. Một thế hệ trẻ đầy nhiệt huyết, trách nhiệm chính là nền tảng vững chắc để xây dựng tương lai tươi sáng.

…

à Lấy dẫn chứng.

- Bàn luận mở rộng: Biểu dương khát vọng cống hiến của thế hệ trẻ…; phê phán người sống không có khát vọng cống hiến….

- Bài học nhận thức và hành động cho bản thân.

3. Kết bài:

- Khẳng định lại sự đúng đắn của khát vọng cống hiến của thế hệ trẻ.

- Rút ra thông điệp.

2,75

d. Chính tả, ngữ pháp và trình bày: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. Trình bày sạch, đẹp

0,25

e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,5

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

ĐỌC HIỂU

6,0

1

D

0,5

2

C

0,5

3

D

0,5

4

D

0,5

5

B

0,5

6

A

0,5

7

B

0,5

8

B

0,5

9

*Học sinh lí giải được lí do:

+ Bồ công anh lựa chọn phiêu lưu đến những vùng đất mới để khám phá thêm những điều thú vị từ cuộc sống.

+ Để có cơ hội duy trì sự tồn tại của giống loài.

0,5

0,5

10

*Học sinh nêu được thông điệp có ý nghĩa, lí giải thuyết phục, hợp lí.

Gợi ý: Thông điệp có thể rút ra: cần phải học cách sống kiên cường, mạnh mẽ; dũng cảm lựa chọn đối mặt với những khó khăn, thử thách để thay đổi bản thân;

+ Cần phải mạo hiểm bước ra khỏi vùng an toàn để tìm kiếm những cơ hội mới cho chính mình….

0,5

0,5

II

Viết

4,0

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn thuyết minh

Đủ 3 phần: Mở bài, thân bài, kết bài; các ý được sắp xếp theo một trình tự hợp lí.

0,25

b. Xác định đúng yêu cầu của một bài văn thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên.

c. Bài viết có thể triển khai theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo các ý sau:

- Mở bài: Nêu tên danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử sẽ thuyết minh và đưa ra những thông tin khái quát nhất về đối tượng.

- Thân bài:

+ Trình bày các đặc điểm của danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử theo một trình tự hợp lí.

+ Giải thích các điều kiện tạo nên nét đặc thù của danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử.

+ Nêu các giá trị nổi bật của danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử.

+ Cung cấp thông tin về tình trạng bảo tồn, phát huy giá trị của danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử.

- Kết bài: Khái quát ý nghĩa, giá trị của danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội - văn hóa của địa phương và đất nước.

0,5

1,0

0,5

0,5

0,5

0,5

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.

0,25

e. Sáng tạo: Diễn đạt sáng tạo, sinh động, giàu hình ảnh, có giọng điệu riêng.

Tổng điểm toàn bài

10

TT

Kĩ năng

Nội

dung/đơn vị kiến thức

Mức độ nhận thức

Tổng

% điểm

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Vận dụng cao

TNKQ

TL

TNKQ

TL

TNKQ

TL

TNKQ

TL

1

Đọc hiểu

Văn bản nghị luận

3

0

5

0

0

2

0

60

Văn bản thông tin

2

Viết

Nghị luận về một vấn đề cần giải quyết

0

1*

0

1*

0

1*

0

1*

40

Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh hay một di tích lịch sử.

Tổng

15

5

25

15

0

30

0

10

100

Tỉ lệ %

20%

40%

30%

10%

Tỉ lệ chung

60%

40%