Đề thi học kì 1 Ngữ văn 9 Chân trời sáng tạo

CÂU

SƠ LƯỢC LỜI GIẢI

ĐIỂM

I. ĐỌC- HIỂU

4,0

Câu 1

- Văn bản thông tin thuyết minh về một danh lam thắng cảnh

0,5

Câu 2

- UNESCO là tên viết tắt của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc

0,5

Câu 3

- HS giải thích được những câu in đậm trong văn bản cho biết:

+ Thông tin khái quát về động Phong Nha;

+ Giải thích tên gọi của động Phong Nha;

+ Đặc điểm cấu tạo của động Phong Nha.

+ Giá trị văn hóa của động Phong Nha

0,25

0,25

0,25

0,25

Câu 4

Chỉ ra hương tiện phi ngôn ngữ được sử dụng trong văn bản và nêu tác dụng.

- Phương tiện phi ngôn ngữ:

+ cách thành phố Đồng Hới về phía Tây Bắc khoảng 45km.

+ Động dài 7.729 m, cửa động rộng 20-25m, cao 10m, sâu 83m, gồm 12 hang chính

- Tác dụng:

+ Số liệu đều góp phần tryền tải thông tin, giúp nội dung của văn bản thông tin rõ nét và có sức thuyết phục hơn.

+ Người đọc có thể hình dung rõ hơn vị trí, chiều dài, độ rộng, chiều cao, sâu và số lượng hang chính ở động Phong Nha

0,5

0,5

Câu 5

Học sinh có thể có nhiều cách diễn đạt khác nhau nhưng nêu ra được thông điệp phù hợp với nội dung văn bản, có ý nghĩa tích cực, phù hợp với đạo đức xã hội cho điểm tối đa.

Gợi ý:

- Hãy giữ gìn bảo vệ vẻ đẹp tự nhiên của các danh lam thắng cảnh bởi đó là những vẻ đẹp tuyệt vời mà không một bàn tay con người nào có thể làm nên.

- Mỗi người cần có trách nhiệm bảo vệ môi trường, giảm thiểu tác động tiêu cực đến thiên nhiên

- Khuyến khích khách du lịch có trách nhiệm, không xả rác, không phá hoại cảnh quan thiên nhiên.

(nêu ra được 2 bài học 1,0 điểm)

1,0

II. VIẾT

6,0

Câu 1

Từ nội dung đoạn trích trên, hãy viết 1 đoạn văn từ 5 - 7 câu trình bày suy nghĩ của em về vai trò của thiên nhiên đối với đời sống con người.

a. Xác định đúng yêu cầu về hình thức, dung lượng đoạn văn

- Thí sinh viết đúng hình thức của đoạn văn - khoảng 5-7 câu văn

0,25

b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: Vai trò của thiên nhiên đối với đời sống con người.

0,25

c. Đề xuất hệ thống ý phù hợp để làm rõ nội dung bài viết

Xác định được các ý phù hợp để làm rõ nội dung: Vai trò của thiên nhiên đối với đời sống con người.

Sau đây là một số gợi ý :

* Mở đoạn: Vai trò của thiên nhiên đối với đời sống con người.

* Thân đoạn: Ý nghĩa của thiên nhiên với đời sống con người:

- Trước hết, thiên nhiên cung cấp cho ta môi trường sống, sinh hoạt.

- Không chỉ vậy, thiên thiên còn cung cấp cho ta những tài nguyên để phục vụ cho cuộc sống và sản xuất sinh hoạt của con người.

- Thiên nhiên cung cấp cho con người những đồ ăn, thức uống để tồn tại.

- Thiên nhiên còn là nơi giúp con người nghỉ ngơi, giải lao, giải tỏa căng thẳng khi được đắm chìm trong đó.

- Thiên nhiên còn mang lại cho con người nguồn lực kinh tế lớn, mở ra nhiều cơ hội để con người phát triển cuộc sống của mình

=>Mọi hành động huỷ diệt thiên nhiên sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của con người.

- Tuy nhiên, các hoạt động sinh sống và khai thác của con người ở một số vùng hiện nay đang phá hủy thiên nhiên và môi trường tự nhiên.

· * Kết đoạn: Vì vậy, mỗi người cần chung tay trong việc bảo vệ thiên nhiên.

0,5

d. Viết đoạn văn đảm bảo yêu cầu sau

- Triển khai được các ý cơ bản trên

- Lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp

- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu phù hợp kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và bằng chứng

0,5

đ. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ nghĩa, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản

0,25

e. Sáng tạo

- Thể hiện sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,25

Câu 2

Phân tích nhân vật trong một tác phẩm truyện

Xác định yêu cầu của kiểu bài: Nghị luận văn học.

- Điểm 0,25: thực hiện đầy đủ các yêu cầu

a. - Điểm 0: viết không đúng yêu cầu kiểu bài

0,25

b. Xác định đúng vấn đề: Hình ảnh nhân vật người bố trong tác phẩm

- Điểm 0,25: thực hiện đầy đủ các yêu cầu

- Điểm 0: không xác định đúng vấn đề

0,25

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài viết

- Xác định được các ý chính của bài viết

- Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận

Có thể triển khai theo một số ý sau

- Nội dung cơ bản

I.Mở bài

- Giới thiệu về tác phẩm
- Giới thiệu về tác giả Cao Văn Tỵ và tác phẩm "Bố tôi".

- Giới thiệu khái quát về hình ảnh người bố qua lăng kính yêu thương và trân trọng của người con: Vất vả, lam lũ, giàu đức hi sinh cao cả……
II. Thân bài:

a. Khái quát chung

- HCST, Nhan đề, chủ đề

- Tình huống truyện

- Khái quát về hoàn cảnh của người bố

b. Phân tích nhân vật bố tôi

1. Hình ảnh người bố qua lời kể của người con: Vất vả, lam lũ, giàu đức hi sinh

* Ngoại hình:

- Người bố có vẻ ngoài mộc mạc, giản dị.

- Hình ảnh đôi bàn tay chai sạn, cơ thể rắn rỏi gợi lên sự vất vả, lao động cần cù.

* Tính cách:

- Tấm lòng bao dung, độ lượng: Người bố luôn ứng xử bình tĩnh và sẵn sàng tha thứ cho những lỗi lầm của con.

- Sự kiên nhẫn, nghiêm khắc: Luôn dạy con bằng tình yêu thương nhưng không nuông chiều.

* Lời nói và hành động:

- Giọng nói trầm ấm, giản dị nhưng đầy sức thuyết phục.

- Hành động chăm sóc gia đình tận tụy, hết lòng vì con cái.

2. Tình yêu thương của người bố dành cho con

- Hy sinh thầm lặng:

+ Luôn đặt lợi ích của gia đình và con cái lên trên bản thân mình.

+ Làm việc quần quật để lo cho cuộc sống của gia đình.

- Dẫn dắt tình huống truyện bất ngờ

- Tấm lòng nhân hậu:

+ Hiểu và cảm thông với những cảm xúc, suy nghĩ của con.

+ Hướng dẫn con sống tốt, trở thành người có ích cho xã hội: Hình ảnh và lời dặn của bố với con trước lúc ra đi

* Đánh giá khái quát

- Người bố - hình mẫu của tình cha sâu sắc. Người bố hiện lên không chỉ là trụ cột gia đình mà còn là người bạn lớn của con….

- Nghệ thuật xây dựng hình ảnh người bố trong truyện

+ Ngôn ngữ: Sử dụng từ ngữ giản dị, giàu sức biểu cảm, tạo sự gần gũi và chân thật.

+ Lối kể chuyện: Đan xen giữa hiện tại và quá khứ, lời kể mang đậm cảm xúc.

+ Miêu tả nội tâm: Khắc họa sâu sắc tình cảm của người bố qua lời nói, hành động, và suy nghĩ của nhân vật con.

+ Ngôi kể thứ nhất xưng “tôi” chân thực; Tình huống giản dị, nhan đề ngắn gọn làm nổi bật chủ đề, phấm chất nhân vât…..

- Tình cảm tác giả và liên hệ các tác phẩm khác cùng chủ đề

III. Kết bài

- Khẳng định ý nghĩa hình ảnh người bố trong truyện: Người bố không chỉ là biểu tượng của tình phụ tử mà còn thể hiện giá trị đạo đức và tình cảm gia đình truyền thống. .
- Liên hệ bản thân

1,0

d.Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau

- Triển khai được các nội dung của kỉ niệm để làm rõ quan điểm của cá nhân

- Lựa chọn được kỉ niệm, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai nội dung

1,5

đ. Diễn đạt: Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ nghĩa, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết văn bản

0,25

e. Sáng tạo

- Thể hiện sâu sắc về vấn đề cần nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,5

Tổng điểm

10,0

TT

Kỹ năng

Nội dung/đơn vị kỹ năng

Cấp độ tư duy

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Tổng

Số câu

Tỉ lệ

Số câu

Tỉ lệ

Số câu

Tỉ lệ

I

Đọc hiểu

- Văn bản thông tin

2

10%

2

20%

1

10%

40%

II

Viết

1. Viết đoạn văn

- Viết đoạn văn trình bày suy nghĩ về một khía cạnh của vấn đề đời sống, xã hội (NLXH)

5%

5%

10%

20%

2. Viết bài văn

Viết văn bản nghị luận phân tích nhân vật trong tác phẩm truyện

10%

10 %

20%

40%

Tỉ lệ

25%

35%

40%

100%

Tổng

100%