Đề cương ôn tập giữa kì 1 Văn 8 Kết nối tri thức

Đề cương ôn tập Ngữ văn 8 giữa kì 1 Kết nối tri thức được Hoatieu chia sẻ trong bài viết sau đây là tài liệu ôn tập học kì 1 môn Ngữ văn 8 sách KNTT với đầy đủ các nội dung kiến thức lý thuyết trọng tâm môn Ngữ văn 8 giữa học kì 1 kèm theo một số đề đọc hiểu vận dụng giúp các em củng cố kiến thức môn Ngữ văn thật tốt trước khi đi thi. Sau đây là nội dung chi tiết đề cương ôn thi giữa học kì 1 Ngữ văn 8 Kết nối tri thức, mời các em cùng tham khảo.

• 14 Đề thi học kì 2 Văn 8 Kết nối tri thức có đáp án

Đề cương ôn tập Ngữ văn 8 Kết nối tri thức giữa học kì 1 -  mẫu 1

I. Nội dung ôn thi giữa kì 1 môn Ngữ văn 8

1.Văn bản:

- Nhận biết được một số yêu cầu của truyện lịch sử như: cốt truyện, bối cảnh, nhân vật, ngôn ngữ.

- Nhận biết và phân tích được chủ đề, tư tưởng, thông điệp mà văn bản muốn gửi đến người đọc thông qua hình thức nghệ thuật của văn bản; phân tích được một số căn cứ để xác định chủ đề.

- Nhận biết được một số yếu tố thi luật của thơ thất ngôn bát cú và thơ tứ tuyệt Đường luật như bố cục, niêm, luật, vần, nhịp, đối

- Nhận biết và phân tích được tình cảm, cảm xúc của người viết thể hiện qua văn bản.

Truyện lịch sử

Các yếu tố	Đặc điểm truyện lịch sử
1. Khái niệm	Truyện lịch sử là tác phẩm truyện tái hiện những sự kiện nhân vật ở một thời kỳ, một giai đoạn lịch sử cụ thể. Tình hình chính trị của quốc gia dân tộc; khung cảnh sinh hoạt của con người...Là các yếu tố cơ bản tạo nên bối cảnh lịch sử của câu chuyện. Nhờ khả năng tưởng tượng, hư cấu và cách miêu tả của nhà văn, bối cảnh của một thời đại trong quá khứ trở nên sống động như đang diễn ra.
2. Cốt truyện	Cốt truyện lịch sử thường được xây dựng dựa trên cơ sở các sự kiện đã xảy ra; nhà văn tái tạo hư cấu sắp xếp theo ý đồ nghệ thuật của mình nhằm thể hiện một chủ đề tư tưởng nào đó
3. Nhân vật	Thế giới nhân vật trong truyện lịch sử cũng phong phú như cuộc đời thực. Việc chọn kiểu nhân vật nào để miêu tả trong truyện là dụng ý nghệ thuật của riêng nhà văn.
4. Ngôn ngữ	Ngôn ngữ của nhân vật phải phù hợp với thời đại được miêu tả, thể hiện vị thế xã hội, tính cách riêng của từng đối tượng
5. Nội dung	- Tái hiện lại không khí hào hùng trong công cuộc chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta. - Thể hiện lòng yêu nước nồng nàn, lòng căm thù giặc sâu sắc.

Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật

Nội dung	Kiến thức
1. Khái niệm	Thơ Đường luật là thuật ngữ chỉ chung các thể thơ được viết theo quy tắc chặt chẽ (luật) ra đời từ thời nhà Đường Trung Quốc (618 - 907), gồm hai thể chính là thất ngôn bát cú Đường luật và thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, trong đó thất ngôn bát cú (mỗi câu thơ có 7 tiếng, mỗi bài thơ có 8 câu) được xác định là dạng cơ bản nhất. Bài thơ Đường luật có quy định nghiêm ngặt về hoà thanh (phổi hợp, điều hoà thanh điệu), về niêm, đối, vần và nhịp. Ngôn ngữ thơ Đường luật rất cô đọng, hàm súc, bút pháp tả cảnh thiên về gợi và ngụ tình, ý thơ thường gắn với mối liên hệ giữa tình và cảnh, tĩnh và động, thời gian và không gian, quá khứ và hiện tại, hữu hạn và vô hạn...
2. Về bố cục	Bài thơ thất ngôn bát cú gồm bốn cặp câu thơ, tương ứng với bốn phần: đề (triển khai ý ẩn chứa trong nhan đề), thực (nói rõ các khía cạnh chính của đối tượng được bài thơ đề cập), luận (luận giải, mở rộng suy nghĩ về đối tượng), kết (thâu tóm tinh thần của cả bài, có thể kết hợp mở ra những ý tưởng mới). Khi đọc hiểu, cũng có thể vận dụng cách chia bố cục bài thơ thành hai phần: bốn câu đầu, bốn câu cuối hoặc sáu câu đầu, hai câu cuối.
3. Về niêm và luật bằng trắc	- Bài thơ phải sắp xếp thanh bằng, thanh trắc trong từng câu và cả bài theo quy định chặt chẽ. Quy định này được tính từ chữ thứ 2 của câu thứ nhất: Nếu chữ này là thanh bằng thì bải thơ thuộc luật bằng, là thanh trắc thì bài tai liệu của nhung tây thơ thuộc luật trắc. Trong mồi câu, các thanh bằng, trắc đan xen nhau đảm bảo sự hài hoà. cân bằng, luật quy định ở chữ thứ 2, 4, 6, trong mối cặp câu (Hèn), các thanh bằng, trắc phải ngược nhau. Về niêm, hai cặp câu liền nhau được “dính” theo nguyên tắc: Chữ thứ 2 của câu 2 và câu 3, câu 4 và câu 5, câu 6 và câu 7, câu 1 và câu 8 phải cùng thanh.
4. Về vần và nhịp	- Bài thơ thất ngôn bát cú chỉ gieo một vần là vần bằng ở chữ cuối các câu 1, 2, 4, 6, 8 riêng vần của câu thứ nhất có thể linh hoạt. Câu thơ trong bài thất ngôn bát cú thường ngắt theo nhịp 4/3. - Về đối: Bài thơ thất ngôn bát cú chủ yếu sử dụng phép đối ở hai câu thực và hai câu luận. (Câu 3-4 và 5-6)

..................

Đề cương ôn tập Ngữ văn 8 Kết nối tri thức giữa học kì 1 - mẫu 2

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP GIỮA KÌ I NĂM HỌC 2025-2026

MÔN: NGỮ VĂN 8

A. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC – KĨ NĂNG

1. Tri thức Ngữ văn:

- Một số khái niệm trong tác phẩm văn học: Truyện lịch sử, chủ đề tác phẩm.

- Các đặc điểm về thì luật của thơ Đường luật.

- Từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội; tử tượng thanh, từ tượng hình.

Biện pháp tu từ: Đảo ngữ.

* Yêu cầu: Học sinh nêu được khái niệm, nhận diện được đặc điểm của từng đơn vị kiến thức trong ngữ liệu cụ thể.

2. Nội dung chủ đề:

- Câu chuyện của lịch sử

- Vẻ đẹp cổ điển

3. Kĩ năng:

a. Đọc hiểu, nhận diện các đơn vị trì thức Ngữ văn.

b. Viết bài văn ( đoạn văn) phân tích một tác phẩm văn học, một đoạn thơ thuộc thể loại thất ngôn bát cú hoặc tử tuyệt Đường luật.

Dàn ý:

* Mỡ bài: Giới thiệu khái quát, ngắn gọn về tác giả và bài thơ, nêu ý kiến chung về bài thơ.

* Thân bài:

- Ý 1: Phân tích đặc điểm nội dung:

+ Phân tích hình tượng thơ (thiên nhiên, con người)

+ Phân tích cảm xúc, tâm trạng của nhà thơ

+ Khái quát chủ đề của bài thơ

- Ý 2: Phân tích một số nét đặc sắc về nghệ thuật:

+ Cách sử dụng thể thơ thất ngôn bát cú hoặc tứ tuyệt Đường luật (theo mô hình chuẩn mực hay có sự cách tân)

+ Những nét đặc sắc trong nghệ thuật tả cảnh, ngụ tình

+ Nghệ thuật trong sử dụng ngôn ngữ (từ ngữ, cấu trúc câu thơ, BPTT)

* Kết bài: Khẳng định vị trí, ý nghĩa của bài thơ

c. Viết bài văn kể về chuyến tham quan di tích lịch sử, văn hóa

Dàn ý:

* Mở bài:

- Giới thiệu khái quát về chuyến tham quan di tích lịch sử, văn hóa.

- Bày tỏ cảm xúc của em khi được trực tiếp tham gia chuyến đi.

* Thân bài:

+ Kể lại cụ thể diễn biến của chuyến tham quan (trên đường đi, lúc đến điểm tham quan, trình tự những điểm đến thăm, những hoạt động chính trong chuyến đi...).

+ Thuyết minh, miêu tả và nêu ấn tượng của em về những nét nổi bật của di tích lịch sử, văn hóa đó (thiên nhiên, con người, công trình kiến trúc,...)

* Kết bài: Nêu cảm xúc, suy nghĩ của em về chuyến tham quan di tích lịch sử, văn hóa.

B. BÀI TẬP THAM KHẢO:

ĐỀ SỐ 01:

PHẦN I. ĐỌC HIỂU (6 điểm)

Bài 1. Đọc bài thơ sau và trả lời câu hỏi:

THU ẨM

(Nguyễn Khuyến)

Năm gian nhà có thấp le te,

Ngõ tối đêm sâu đóm lập loè.

Lưng giậu phất phơ màu khỏi nhạt,

Làn ao lóng lánh bóng trăng loe.

Da trời ai nhuộm mà xanh ngắt?

Mắt lão không vẩy cũng đỏ hoe.

Rượu tiếng rằng hay, hay chẳng mấy.

Độ năm ba chén đã say nhè.

Câu 1. Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào? Xác định đề tài bài thơ.

Câu 2. Bức tranh mùa thu được miêu tả qua hình ảnh nào? Qua những hình ảnh đó, mùa thu hiện lên như thế nào trong cái nhìn của nhà thơ?

Câu 3. Chỉ ra các từ tượng hình trong bài thơ. Các từ ngữ ấy có tác dụng gì trong việc miêu tả bức tranh mùa thu?

Câu 4. Câu cá, uống rượu đều là những thú chơi, thú vui tao nhã mà các nhà nho khi ở ẩn tìm đến để tâm hồn thư thái, quên đi sự đời. Trong bài thơ Thu ẩm, Nguyễn Khuyến có đạt được điều đó hay không? Vì sao?

Câu 5. Từ nỗi niềm của nhà thơ về đất nước, em sẽ làm gì để thể hiện tình yêu quê hương đất nước mình? Trình bày đoạn văn 7 đến 9 câu.

Phần II: Viết ( 4 điểm)

Viết bài văn (khoảng 600 chữ) phân tích bài thơ “Thu ẩm” của tác giả Nguyễn Khuyến.

.................

Xem thêm trong file tải về.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Lớp 8 của HoaTieu.vn.