Thế nào là cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm?

Cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm được hiểu như thế nào? Pháp luật quy định nguyên tắc khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm là gì? Mời bạn đọc theo dõi bài viết dưới đây của Hoatieu.vn để biết thêm chi tiết.

Có nhận định cho rằng, cán bộ năng động, dám nghĩ, dám làm từ trước đến nay thường "cô đơn", nhưng đây là nhân tố quan trọng giúp bảo vệ sự vững mạnh của tổ chức Đảng, chính quyền, tạo ra sức mạnh cho toàn Đảng và hệ thống chính trị. Nghị định số 73/2023/NĐ-CP Chính phủ vừa ban hành, có hiệu lực chính thức từ ngày 29/9/2023 sẽ càng tiếp thêm sức mạnh cho những người cán bộ dám nghĩ, dám làm, năng động, sáng tạo và dám chịu trách nhiệm. Vậy thế nào là biểu hiện của một người cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm?

1. Thế nào là cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm?

Theo Khoản 3 Nghị định số 73 quy định: Cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm là cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý, viên chức quản lý, người giữ chức danh, chức vụ và người đại diện phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp theo quy định của Chính phủ có tư duy đổi mới, sáng tạo, dám làm, dám chịu trách nhiệm trong quá trình thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, xuất phát từ yêu cầu, đòi hỏi cấp thiết của thực tiễn nhằm tháo gỡ, giải quyết những điểm nghẽn, nút thắt trong cơ chế, chính sách chưa được quy định trong văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ, địa phương, mang lại giá trị, hiệu quả thiết thực, tạo được chuyển biến mạnh mẽ, đóng góp tích cực vào sự phát triển chung.

=> Như vậy, cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm là những cán bộ, đảng viên không trông chờ, ỷ lại vào tập thể, không sợ chịu trách nhiệm và dám quyết đoán đổi mới. Thực tế cho thấy, do những nguyên nhân chủ quan và khách quan đến từ cơ chế chính sách, môi trường làm việc, hoặc nguyên nhân đến từ chính bản thân cán bộ mà nhiều cán bộ hiện nay rất ngại đổi mới. Trong khi đổi mới, sáng tạo luôn là chủ trương đúng đắn, cần thiết trong quá trình đổi mới đất nước và hội nhập quốc tế. 

Dự ra đời của Nghị định 73 được coi là đòn bẩy tạo động lực giúp cán bộ, công chức, đảng viên nỗ lực phát huy năng lực, không ngừng đổi mới sáng tạo trong công việc, có tinh thần trách nhiệm, không sợ truy cứu trách nhiệm. Mà để có càng nhiều cán bộ như thế, cần có những quy định, nguyên tắc khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm.

2. 5 Nguyên tắc khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm

Căn cứ theo Điều 4 Nghị định 73/2023/NĐ-CP quy định nguyên tắc khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm gồm:

- Cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung phải được khuyến khích, bảo vệ.

- Khuyến khích, bảo vệ cán bộ có đề xuất đổi mới, sáng tạo được cơ quan sử dụng cán bộ xem xét, quyết định cho thực hiện trong phạm vi thẩm quyền quyết định theo quy định của pháp luật, bảo đảm không trái quy định của Đảng, văn bản quy phạm pháp luật của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cơ quan nhà nước cấp trên và Điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

- Cán bộ có đề xuất đổi mới, sáng tạo được cơ quan sử dụng cán bộ xem xét, quyết định cho thực hiện, có kết quả đóng góp vào công cuộc xây dựng, phát triển đất nước, của ngành, lĩnh vực, địa phương, cơ quan, đơn vị được ghi nhận, tôn vinh, khen thưởng xứng đáng. Cơ quan sử dụng cán bộ báo cáo, xin ý kiến cấp ủy, tổ chức đảng cùng cấp trước khi phê duyệt và đánh giá kết quả thực hiện đề xuất đổi mới, sáng tạo.

- Việc khuyến khích và bảo vệ cán bộ phải được thực hiện kịp thời, dân chủ, công khai, minh bạch; đúng đối tượng, trình tự, thủ tục theo quy định tại Nghị định 73/2023/NĐ-CP và pháp luật có liên quan. Cơ quan, người có thẩm quyền phải kịp thời xem xét, đánh giá kết quả thực hiện, xác định rõ các nguyên nhân khách quan, chủ quan, đánh giá khách quan, toàn diện đối với việc đề xuất và thực hiện đề xuất đổi mới, sáng tạo.

- Cán bộ năng động, sáng tạo vì lợi ích chung có thể không bị xử lý trách nhiệm, được loại trừ, miễn hoặc giảm nhẹ trách nhiệm theo quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều 11 Nghị định 73/2023/NĐ-CP.

=>  Có thể thấy Chính phủ đã quy định rất cụ thể chính sách khuyến khích giúp cán bộ Việc khuyến khích phải được thực hiện kịp thời, dân chủ; đúng người, đúng việc; nhưng cũng cần siết chặt quản lý để những kẻ có ý đồ xấu không được lợi dụng chính sách để bao che tham nhũng. 

3. Thực hiện khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm lấy kinh phí từ đâu?

Điều 22 Nghị định số 73 quy định về kinh phí thực hiện khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm như sau:

- Kinh phí thực hiện khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo và thực hiện đổi mới, sáng tạo được bố trí từ kinh phí ngân sách nhà nước của cơ quan hành chính nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập theo phân cấp hiện hành, kinh phí của cơ quan sử dụng cán bộ; kinh phí tài trợ của tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước theo quy định của pháp luật.

- Các cơ quan, tổ chức, đơn vị quy định tại Nghị định số 73 được huy động nguồn lực theo quy định của pháp luật để thực hiện khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo và tổ chức thực hiện đổi mới, sáng tạo.

=> Đây là nguồn kinh phí để hỗ trợ cho những cán bộ, công chức có kiến nghị đổi mới, sáng tạo cụ thể về việc làm nào đó. Những kiến nghị này phải thể hiện trên văn bản trình cấp trên, có tính thực tiễn cao, mang lại sự đổi mới toàn diện về mặt nào đó, đem lại lợi ích cho cả cơ quan nhà nước và người dân thụ hưởng. 

4. Điều kiện áp dụng chính sách khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm là gì?

Căn cứ theo Điều 5 Nghị định 73/2023/NĐ-CP quy định về điều kiện áp dụng chính sách khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm như sau:

- Có khả năng tháo gỡ, giải quyết điểm nghẽn, nút thắt trong cơ chế, chinh sách chưa được quy định trong văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ, địa phương và giải quyết hiệu qua vấn đề được đề xuất.

- Vì lợi ích chung, đem lại giá trị, hiệu quả thiết thực, tạo chuyển biển, đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của đất nước, địa phương, cơ quan, đơn vị.

- Xuất phát từ yêu cầu, đòi hỏi cấp thiết của thực tiễn.

- Không ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội; không làm ảnh hưởng đến sự phát triển của địa phương, cơ quan, đơn vị khách.

- Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước, cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin.

Trên đây Hoatieu.vn đã giải đáp đến bạn đọc Thế nào là cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm? theo Nghị định 73/2023/NĐ-CP. Mời các bạn theo dõi các nội dung hữu ích khác tại mục Hỏi đáp pháp luật nhé.