Rửa tiền là gì 2024?

Rửa tiền là gì? Tội rửa tiền bị phạt tù bao nhiêu năm? Quy trình rửa tiền như thế nào? Đây là những câu hỏi nhiều người thắc mắc. Để giải đáp được, mời các bạn tham khảo nội dung bài viết dưới đây của HoaTieu.vn.

1. Rửa tiền là gì?

Rửa tiền là việc biến đổi thu nhập phi pháp thành tài sản mà các cơ quan công quyền không thể truy ra nguồn gốc phi pháp ấy. Rửa tiền không phải là một hiện tượng mới. Theo nhiều sử gia, thương nhân Trung Quốc đã biết “rửa tiền” hơn ba ngàn năm trước để tránh thuế của triều đình. Tuy nhiên, hoạt động này đã bùng nổ với toàn cầu hóa, gây nhiều hậu quả nghiêm trọng về kinh tế và xã hội, đặc biệt ở các nước đang phát triển hoặc chuyển tiếp.

2. Rửa tiền tiếng Anh là gì

Theo từ điển tiếng Anh rửa tiền có tên gọi là Money laundering là một danh từ được dùng tùy thuộc vào ngữ cảnh

Rửa tiền là hành vi của một hay nhiều cá nhân, tổ chức dùng để trục lợi bất hợp pháp cho bản thân bằng cách chuyển đổi các khoản lợi nhuận hoặc các loại tài sản khác thu được từ hành vi phạm tội hoặc tham nhũng để trở thành các tài sản được coi là “hợp pháp”.

3. Những đối tượng thực hiện rửa tiền

Những đối tượng thực hiện rửa tiền là ai? Mời các bạn tham khảo thông tin dưới đây:

• Các tổ chức khủng bố
• Những người buôn lậu (ma túy, vũ khí, lao động bất hợp pháp…)
• Những đối tượng tham nhũng
• Những người muốn tránh thuế, các đối tượng muốn giữ kín thu nhập thật sự (dù là hợp pháp) của mình nói chung.

Tiền bẩn có thể từ các doanh nghiệp làm ăn công khai, chẳng hạn khi họ chuyển tiền từ nước này sang nước khác để tránh thuế. Có hai phương pháp để làm việc này. Một là khai gian giá trị những dịch vụ mà bản chất là hợp pháp. Hai là khai (như trong hóa đơn) một dịch vụ hoàn toàn không có (kể cả việc lập công ty ma). Trong các nguồn tiền cần rửa thì có lẽ nguồn kinh doanh là phản ánh tính toàn cầu hóa nhiều nhất, mà một trong những biểu hiện là việc khai man giá chuyển giao (transfer price) để tránh thuế của các công ty xuyên quốc gia.

4. Quy trình rửa tiền

Ba giai đoạn rửa tiền là gì? Quy trình rửa tiền thường diễn ra ở 3 giai đoạn, cụ thể như sau:

• Giai đoạn sắp xếp (placement): Tội phạm tìm cách đưa các khoản tiền có nguồn gốc từ hành vi phạm tội vào hệ thống tài chính để chuẩn bị thực hiện bước tiếp theo. Giai đoạn này là giai đoạn dễ bị phát hiện nhất trong quy trình rửa tiền.
• Giai đoạn phân tán (layering): Các khoản tiền đã được đưa vào hệ thống tài chính sẽ được chuyển đổi qua lại giữa các tài khoản ngân hàng, các quốc gia, đầu tư dự án, mua bán qua lại... nhằm che giấu nguồn gốc của tài sản.
• Giai đoạn quy tụ (integration): Các khoản tiền chính thức nhập vào nền kinh tế hợp pháp và có thể sử dụng cho tất cả các mục đích.
  Hoạt động rửa tiền có thể diễn ra ngay tại các doanh nghiệp làm ăn công khai, khi họ chuyển tiền từ nước này sang nước khác để tránh thuế. Trong các nguồn tiền cần rửa thì có lẽ nguồn kinh doanh là phản ánh tính toàn cầu hóa nhiều nhất, mà một trong những biểu hiện là việc khai man giá chuyển giao (transfer price) để tránh thuế của các công ty xuyên quốc gia.

Tất nhiên, ba nhóm tham nhũng, rửa tiền và kinh doanh bất chính không hoàn toàn biệt lập mà cũng có nhiều chỗ giống nhau, cấu kết với nhau và tiếp sức cho nhau.

Ví dụ: Tham nhũng thì cần có người để rửa tiền hối lộ, người rửa tiền này có thể là tội phạm chuyên nghiệp hoặc công ty ma. Ngược lại, tội phạm và doanh nghiệp cũng thường đút lót các quan chức tham ô để làm ngơ dịch vụ rửa tiền.

5. Ví dụ về rửa tiền

Rửa tiền diễn ra rất nhiều trên thế giới nếu không muốn nói là rất sôi động. Có thể kể đến những ví dụ đơn giản như sau:

• Các công ty phạm tội rửa tiền thường sẽ dùng sổ sách ghi không đúng nội dung (làm giả sổ sách) để nộp cho kiểm toán hay phục vụ cho hoạt động điều tra để trốn thuế.
• Tội phạm dùng tiền bẩn (tiền có nguồn gốc phạm tội) để mua bitcoin hay các đồng coin khác trong thế giới crypto sau đó chuyển cho những tài khoản giao dịch hay thực hiện các hành vi phạm tội (gọi là rửa tiền)... Nhưng những giao dịch này có tính chất phi tập trung và bảo mật thông tin người dùng nên không thể biết được ai là chủ tài khoản. Vì vậy sẽ rất khó để phát hiện tội phạm rửa tiền trong trường hợp này.
• Hay ví dụ khác là đằng sau các cửa hàng rượu, thuốc lá và hàng hóa ở vùng tam giác Quảng Đông - Hong Kong - Macau là một thế giới ngầm với các hoạt động chuyển tiền không ngừng nghỉ. Nó cho phép chuyển hàng trăm triệu USD xuyên biên giới mỗi ngày nhanh chóng, rẻ và an toàn. Các hoạt động chuyển tiền ngầm diễn ra gần như công khai nhằm né tránh các biện pháp kiểm soát tiền tệ cho giới kinh doanh vì mục đích làm ăn hay che giấu tài sản. Tại Macau, hoạt động chuyển tiền thường gắn liền với các sòng bài. Một người chuyển tiền sau khi gửi nhân dân tệ, chỉ cần mang mẩu giấy có chữ số tài khoản viết tay là có thể đến rút tiền tại hầu hết các sòng bài, giống như ngân hàng vậy, có thể nộp và rút tiền bất cứ lúc nào.

6. Cách rửa tiền trên mạng

Cùng với sự phát triển bùng nổ của internet và các ứng dụng trên nền tảng trực tuyến, các hình thức rửa tiền mới cũng đã xuất hiện. Báo cáo thường niên năm 2019 của Nhóm châu Á – Thái Bình Dương (APG) về chống rửa tiền đã chỉ ra một số phương thức rửa tiền mới được thực hiện qua các nền tảng trực tuyến.

• Rửa tiền thông qua các nền tảng gây quỹ cộng đồng mạng và phát sóng trực tiếp
• Rửa tiền thông qua các nền tảng đánh bạc trực tuyến
• Rửa tiền qua hệ thống các ngân hàng ngầm

Có thể thấy rằng hoạt động rửa tiền qua mạng là rửa tiền thông qua internet, vì thế nó diễn ra rất nhanh chóng và khá là khó nhận biết, gây khó khăn trong điều tra tội phạm. Vì thế mà đòi hỏi hệ thống pháp luật luôn được cải tiến và bổ sung để có những chế tài xử lý phù hợp.

7. Tội rửa tiền bị phạt tù bao nhiêu năm?

Tội rửa tiền được quy định rõ tại điều 324 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017) và Nghị quyết số 03/2019 Hội đồng thẩm phán TAND tối cao.

Theo đó, tùy vào tính chất, giá trị tiền và tài sản, khoản thu lợi bất chính, hành vi phạm tội có thể đối mặt với khung hình phạt lên đến 15 năm tù.