Chiều hôm nhớ nhà đọc hiểu (4 đề có đáp án chi tiết)

Chiều hôm nhớ nhà đọc hiểu - Chiều hôm nhớ nhà là một tuyệt phẩm của bà Huyện Thanh Quan (Nguyễn Thị Hinh) mang một nỗi buồn li biệt hoặc hoài cổ. Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật sử dụng nhiều từ Hán Việt tạo nên phong cách trang trọng, cổ kính. Trong bài viết này Hoatieu xin chia sẻ tổng hợp bộ đề đọc hiểu văn bản Chiều hôm nhớ nhà của bà Huyện Thanh Quan, mời các bạn cùng tham khảo.

Mời các bạn cùng tham gia group Bạn Đã Học Bài Chưa? để cập nhật các kiến thức mới bổ ích về học tập cùng với Hoatieu nhé.

• Soạn bài Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ trang 64

Nội dung của bài thơ Chiều hôm nhớ nhà

Bài thơ Chiều hôm nhớ nhà của Bà Huyện Thanh Quan là một kiệt tác của nền thơ Nôm Việt Nam trong thế kỉ XIX. Bài thơ với phong cảnh trời chiều đượm buồn khiến con người như có cảm giác cô đơn lạc lõng khi màn đêm dần xuống. Qua bài thơ, tác giả đã bộc lộ những nỗi niềm tâm sự sầu thương tê tái của người lữ khách xa quê, nhớ nhà, nhớ quê. TUy nhiên ẩn sâu trong đó, ta còn cảm nhận được một tiếng thở dài về sự suy thoái của chế độ phong kiến, nỗi buồn của thời đại.

Chiều hôm nhớ nhà đọc hiểu trắc nghiệm

Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới:

CHIỀU HÔM NHỚ NHÀ

Chiều trời bảng lảng bóng hoàng hôn,

Tiếng ốc xa đưa lẩn trống đồn.

Gác mái, ngư ông về viễn phố,

Gõ sừng, mục tử lại cô thôn.

Ngàn mai gió cuốn chim bay mỏi,

Dặm liễu sương sa khách bước dồn.

Kẻ chốn trang đài[1], người lữ thứ,

Lấy ai mà kể nỗi hàn ôn?

( Bà Huyện Thanh Quan - Dẫn theo SGK Văn 8 NXBGD)

Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước phương án trả lời đúng cho các câu hỏi từ 1 đến 8:

Câu 1: Bài thơ được viết theo thể thơ nào?

A.Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật

B. Thất ngôn bát cú Đường luật

C. Ngũ ngôn

D. Lục bát

Câu 2: Bài thơ được gieo vần gì?

A.Vần lưng

B. Vần chân

C. Vần liền

D. Vần cách

Câu 3: Tâm trạng của nhân vật trữ tình trong bài thơ là gì?

A. Vui mừng, phấn khởi

B. Xót xa, sầu tủi

C. Buồn, ngậm ngùi

D. Cả ba phương án trên

Câu 4: Bài thơ sử dụng phương thức biểu đạt nào là chính?

A.Nghị luận kết hợp biểu cảm

B. Biểu cảm kết hợp tự sự

C. Miêu tả kết hợp tự sự

D. Biểu cảm kết hợp miêu tả

Câu 5: Nội dung của bài thơ là gì?

A. Tâm trạng buồn lê thê, một niềm sầu thương tê tái của người lữ khách đi xa nhớ nhà, nhớ quê hương da diết.

B. Tâm trạng hân hoan, vui sướng khi nhớ về quê nhà

C. Nhớ tiếc một thời vàng son của Thăng Long cũng là trở về cội nguồn của dân tộc, tự hào về sức sống và nền văn hiến Đại Việt

D. Hoài niệm về những tàn dư thủa trước

Câu 6: Nhận định nào sau đây đúng nhất về thơ của Bà Huyện Thanh Quan?

A.Trang nhã, đậm chất bác học và thấm đẫm niềm hoài cổ.

B.Trẻ trung, mạnh mẽ đầy hơi thở dân gian.

C. Ngôn ngữ bình dị, gần với lời ăn tiếng nói hàng ngày.

D.Trang nhã, đậm chất bác học.

Câu 7: Em có nhận xét gì về nghệ thuật đặc sắc của bài thơ Chiều hôm nhớ nhà?

A. Kết cấu bài thơ phù hợp với tâm trạng chủ thể trữ tình

B. Thủ pháp nghệ thuật phóng đại được sử dụng hiệu quả

C. Lời thơ trang nhã, sử dựng nhiều từ Hán Việt, giọng thơ man mác, hoài cổ

D. Ngôn ngữ thơ Nôm bình dị, hình ảnh gợi cảm, giàu màu sắc, nghệ thuật tả cảnh ngụ tình đặc sắc

Câu 8: Căn cứ vào nội dung bài thơ cho thấy rõ nhất điều gì ở nhân vật trữ tình?

A. Lòng tự trọng

B. Yêu nhà, yêu quê hương

C. Sự hoài cổ

D. Cả ba ý trên

Câu 9: Việc sử dụng nhiều từ Hán Việt mang lại giá trị lớn cho bài thơ. Hãy phân tích điều đó qua đoạn văn (5 – 7 dòng).

Gợi ý

Giá trị của việc sử dụng từ Hán Việt trong bài thơ:

- Yếu tố từ Hán Việt trong hai bài thơ đã thực sự mang lại cho người đọc một sự cảm nhận tinh tế về tình cảm, nỗi niềm, tài năng và nhân cách của bà Huyện Thanh Quan.

Điều đáng nói ở đây không phải là sự xuất hiện nhiều từ Hán Việt trong bài thơ một cách điêu luyện đã làm nên giá trị nghệ thuật đích thực cho toàn thi phẩm, gợi cho thi phẩm vẻ đẹp của sự tao nhã, đài các, thanh cao.

Câu 10: Từ nội dung của bài thơ, em hãy nêu rõ vai trò của quê hương đối với mỗi người. (Trả lời khoảng 5-7 dòng)

Gợi ý

- Quê hương chính là nơi chôn nhau cắt rốn của ta, là nơi nuôi ta lớn lên với biết bao kỉ niệm chẳng thể phai nhòa.

- Quê hương dạy ta biết lớn khôn và trưởng thành dần từ những ngây thơ, vụng dại của ngày bé. Quê hương cho ta những năm tháng tuổi thơ tuyệt vời mà suốt hành hình trình trưởng thành ta không bao giờ tìm lại được.

- Quê hương ấy, những con người quen thuộc ấy sẽ theo dấu chân ta trên suốt quãng đời của mình và rồi trở thành dòng suối mát lành tắm mát và gột rửa tâm hồn ta trước những muộn phiền, lo toan của cuộc sống.

Đọc hiểu Chiều hôm nhớ nhà - mẫu 1

Đọc bài thơ sau và trả lời câu hỏi:

Chiều trời bảng lảng bóng hoàng hôn

Tiếng ốc xa đưa vẳng trống đồn.

Gác mái ngư ông về viễn phố

Gõ sừng mục tử lại cô thôn

Ngàn mai gió cuốn chim bay mỏi

Dặm liễu sương sa khách bước dồn.

Kẻ chốn Chương Đài, người lữ thứ

Lấy ai mà kể nỗi hàn ôn.

(Chiều hôm nhớ nhà - Bà Huyện Thanh Quan)

Câu 1: Xác định thể thơ và phương thức biểu đạt của văn bản trên?

Câu 2: Xác định các từ hán việt, từ láy và từ ghép trong các câu thơ sau trong đoạn trích:

Chiều trời bảng lảng bóng hoàng hôn

Tiếng ốc xa đưa vẳng trống đồn.

Gác mái ngư ông về viễn phố

Gõ sừng mục tử lại cô thôn

Câu 3: Đọc bài thơ em hiểu tâm trạng gì của Bà Huyện Thanh Quan?

Trả lời:

Câu 1:

- Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật

- Phương thức biểu đạt: Biểu cảm kết hợp miêu tả

Câu 2:

- Từ Hán Việt:ngư ông,hoàng hôn,hàn ôn,mục tử, lữ thứ

- Từ ghép:cổ thôn

- Từ láy: bảng lảng

Câu 3:

Em hiểu tâm trạng của bà Huyện Thanh Quan: Đó là một tâm trạng buồn lê thê, một niềm sầu thương tê tái của khách đi xa nhớ nhà, nhớ quê hương da diết. Bài thơ chính là một niềm tâm sự,được giãy bày khi đi tới vùng đất lạ của tác giả.

Đọc hiểu Chiều hôm nhớ nhà - mẫu 2

Đọc đoạn thơ sau và thực hiện yêu cầu:

“Chiều trời bảng lảng bóng hoàng hôn

Tiếng ốc xa đưa vẳng trống dồn

Gác mái ngư ông về viễn phố

Gõ sừng mục tử lại cô thôn”

(Chiều hôm nhớ nhà – Bà Huyện Thanh Quan).

Câu 1: Đọc đoạn thơ trên gợi cho em nhớ tới bài thơ nào cũng của Bà Huyện Thanh Quan? Hãy chép chính xác bài thơ và cho biết hoàn cảnh sáng tác bài thơ em vừa chép.

Câu 2: Hãy tìm đại từ trong bài thơ em vừa chép và phân loại đại từ đó?

Câu 3: Nêu tác dụng của từ láy được dùng trong hai câu thơ sau:

“Lom khom dưới núi tiều vài chú

Lác đác bên sông chợ mấy nhà”

Câu 4: Từ bức tranh thiên nhiên trong bài thơ em tìm được ở câu 1, hãy viết đoạn văn (8-10 câu ) nêu cảm nghĩ của em về tình yêu quê hương đất nước , từ đó cho biết em cần làm gì để bồi dưỡng tình yêu quê hương. Trong đoạn văn có sử dụng một cặp từ đồng nghĩa và trái nghĩa (gạch chân, chú thích).

Trả lời:

Câu 1:

Đọc đoạn thơ trên gợi cho em nhớ tới bài thơ Qua đèo ngang.

Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà,

Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.

Lom khom dưới núi, tiều vài chú,

Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.

Nhớ nước đau lòng con quốc quốc,

Thương nhà mỏi miệng cái gia gia.

Dừng chân đứng lại trời, non, nước,

Một mảnh tình riêng ta với ta

→ Hoàn cảnh sáng tác : khi bà được mời vào kinh đô Huế giữ chức Cung Trung giáo tập để dạy học cho công chúa và cung phi.

Câu 2:

Đại từ: ta (dùng để xưng hô)

Tuy nhiên chữ ta cuối cùng với vẫn là dùng để xưng hô.

Câu 3:

Giúp câu thơ có vần, có nhịp điệu, đồng thời tạo ra khung cảnh hẻo lánh, cô đơn .

Câu 4:

Ngay từ khi sinh ra, ai cũng có cho mình một quê hương. Cho dù quê hương ấy có lớn hay nhỏ, trù phú hay nghèo nàn thì trong chúng ta vẫn luôn ghi nhớ, khắc sâu trong tim hình ảnh quê hương thân thuộc ấy. Bởi quê hương chính là nơi gắn bó với chúng ta suốt một thời thơ ấu là nơi nuôi chúng ta lớn từ những hạt gạo ngọt thơm, củ khoai thơm phức. Rồi cũng tại quê hương, ta có nhiều kỉ niệm thân thương. Đó là kỉ niệm cùng lũ bạn chăn trâu, hát hoa trong buổi chiều cùng tiếng sáo vi vu, hay được chứng kiến cảnh cả đồng lúa một màu vàng tươi thật đẹp, hay mỗi khi Tết đến, cả xóm lại tụ họp một nơi cùng nhau làm bánh chưng để ăn. Chao ôi! Cái mùi thơm của của lá cùng với mùi tiêu và mùi thịt lợn luôn khiến cho ta cảm thấy thèm thuồng.

Cứ như vậy, quê hương đã gắn bó với ta không biết qua bao cái Tết. Nhưng rồi khi ta lớn lên, trưởng thành, ta sẽ có cuộc sống riêng ở nơi thành thị ồn ào. Những lo âu, suy tư cứ bủa vây ta khiến ta mệt mỏi. Lúc đó, ta thật muốn về với quê mẹ, trải nghiệm những thứ mà hồi bé ta hay làm. Quê hương thật có ý nghĩa. Ta nên biết yêu quê hương, đừng ghét quê hương. Bởi nếu không có quê hương thì ta sẽ không có được những kỉ niệm tốt, tuyệt vời...

Từ trái nghĩa: yêu, ghét.

Đọc hiểu Chiều hôm nhớ nhà - mẫu 3

Đọc bài thơ sau và trả lời câu hỏi:

Chiều hôm nhớ nhà

Chiều trời bảng lảng bóng hoàng hôn

Tiếng ốc xa đưa vẳng trống đồn.

Gác mái ngư ông về viễn phố

Gõ sừng mục tử lại cô thôn

Ngàn mai gió cuốn chim bay mỏi

Dặm liễu sương sa khách bước dồn.

Kẻ chốn Chương Đài, người lữ thứ

Lấy ai mà kể nỗi hàn ôn.

(Bà Huyện Thanh Quan)

Câu 1: Hãy giải thích nghĩa của các từ in đậm.

Câu 2: Các từ Hán Việt tạo sắc thái gì cho bài thơ.

Trả lời:

Câu 1: Nghĩa : hoàng hôn, ngư ông, mục tử, lữ thứ, hàn ôn

+ Hoàng hôn: là khoảng thời gian sau khi Mặt Trời lặn cho đến khi trời tối hẳn.

+ Ngư ông: là người đánh cá hay bắt cá hay câu cá.

+ Mục tử: là người chăn nuôi động vật.

+ Lữ thứ: chỗ để tạm nghỉ lại của người đi đường xa.

+ Hàn ôn: là nỗi lạnh ấm, tương tự như là kể chuyện vui, chuyện buồn, nói chuyện phiếm.

Câu 2: Các từ Hán Việt tạo sắc thái tạo sắc thái trang trọng, tao nhã, tinh tế, tạo ra sắc thái cổ, phù hợp với xã hội xưa.

Trên đây là tổng hợp một số mẫu đề đọc hiểu bài Chiều hôm nhớ nhà của Bà huyện Thanh Quan. Các đề đọc hiểu Chiều hôm nhớ nhà đều có gợi ý đáp án chi tiết. Hy vọng thông qua nội dung bài viết này sẽ giúp các em nâng cao thêm vốn kiến thức đọc hiểu văn bản Chiều hôm nhớ nhà để từ đó nắm rõ hơn về phương thức biểu đạt, nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 7 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.