(12 mẫu) Thuyết minh về quy tắc, luật lệ một trò chơi dân gian siêu hay

Thuyết minh về trò chơi dân gian là một dạng đề hay trong chương trình Ngữ văn giúp các em học sinh hiểu rõ hơn về các quy tắc, luật lệ của một trò chơi dân gian. Từ đó giúp các em thêm hiểu và phổ biến các trò chơi dân gian đến nhiều người được biết hơn. Trong bài viết này Hoatieu xin chia sẻ dàn ý thuyết minh về trò chơi dân gian kèm theo các bài văn mẫu thuyết minh về trò chơi kéo co, thuyết minh về trò chơi dân gian ô ăn quan, thuyết minh về trò chơi thả diều... Mời các em cùng tham khảo.

• 9 mẫu thuyết minh về cây hoa đào hay chọn lọc

Sau đây là nội dung chi tiết bài văn thuyết minh về một trò chơi dân gian lớp 7 hay chọn lọc, mời các bạn cùng tham khảo.

1. Dàn ý thuyết minh về trò chơi dân gian

a) Mở bài

Giới thiệu về trò chơi dân gian bạn sẽ thuyết minh: kéo co, ô ăn quan, nhảy dây, trốn tìm,...

b) Thân bài

* Giải thích khái niệm:

Trò chơi dân gian là những hoạt động vui chơi giải trí do quần chúng nhân dân sáng tạo ra và được lưu truyền tự nhiên qua nhiều thế hệ, phản ánh đời sống tinh thần, văn hóa của dân tộc.

Trò chơi dân gian là hình thức sinh hoạt cộng đồng được nhân dân tiếp cận và gắn bó nhiều nhất, diễn ra mọi lúc, mọi nơi, không hạn định về mặt thời gian, không gian.

* Thuyết minh về một trò chơi cụ thể

- Tìm hiểu về nguồn gốc của trò chơi:

• Trò chơi ra đời khi nào, lấy cảm hứng từ đâu?
• Ngày nay trò chơi có còn phổ biến không hay được lưu giữ tại bảo tàng?

- Nêu những đặc điểm đặc trưng của trò chơi:

• Số lượng người chơi
• Độ tuổi thường chơi
• Thời gian chuẩn bị
• Thời gian chơi
• Các kỹ năng cần thiết

- Các dịp tổ chức trò chơi (lễ hội, thi đấu...)

- Đối tượng tham gia trò chơi: độ tuổi, giới tính, ...

- Giới thiệu về cách thức chơi và luật chơi

- Ý nghĩa của trò chơi dân gian:

• Giải trí, tạo niềm vui cho con người
• Nét văn hóa truyền thống của dân tộc.

c) Kết bài

Khẳng định lại ý nghĩa của trò chơi dân gian trong đời sống tinh thần của con người.

2. Thuyết minh về quy tắc/luật lệ trò chơi cướp cờ

Mở bài:

- Dẫn dắt, giới thiệu trò chơi: Việt Nam là một đất nước giàu truyền thống văn hoá dân tộc, mỗi vùng miền lại có những nét đặc trưng riêng, không trộn lẫn.

- Nêu vấn đề: trò chơi dân gian thể hiện sự lành mạnh, văn minh. Ta không thể không kể đến trò chơi cướp cờ.

Thân bài:

1. Nguồn gốc trò chơi

- Cướp cờ - trò chơi mang tính đồng đội rất phổ biến, thường được sử dụng khi tổ chức các hoạt động sinh hoạt thiếu nhi tập thể ở thôn, xóm, xã, phường

- Nguồn gốc thực sự của trò cướp cờ đến giờ vẫn còn là ẩn số, mọi người hầu như chỉ biết đến nó qua con đường truyền miệng

2. Yêu cầu về đối tượng chơi:

- Trò chơi cướp cờ phù hợp với mọi lứa tuổi

- Không bị giới hạn số lượng người chơi, nhưng cần có tổng số chẵn để chia thành 2 đội. Thường 1 đội sẽ có từ 5 người trở lên.

- Không gian chơi: không gian rộng rãi và bằng phẳng, không có các chướng ngại vật, các vật dụng có thể gây nguy hiểm xung quanh và không có xe cộ di chuyển qua lại

2. Chuẩn bị trò chơi (Để chơi được, cần phải chuẩn bị những gì?)

- Cờ hoặc có thể dùng khăn tay, cành cây tuỳ thuộc vào hoàn cảnh.

- Phấn vẽ: giữa sân chơi vẽ một vòng tròn có đường kính khoảng 20 – 25 cm. Ở giữa vòng tròn, đặt vật dùng để làm cờ. Ở mỗi đầu sân, kẻ 2 đường thẳng song song, đối xứng với nhau qua vòng tròn, cách vòng tròn khoảng 6 đến 7m.

3. Quy tắc, cách chơi

Luật chơi:

- Quản trò chia thành hai đội có số lượng bằng nhau, đứng hàng ngang tính từ vạch xuất phát bên phía đội của mình. Tiếp đó sẽ đếm theo số thứ tự từ 1, 2, 3, 4, 5…

- Quản trò gọi tới số nào thì người mang số đó phải nhanh chóng chạy đến vòng tròn để cướp cờ.

- Quản trò gọi số nào về thì những người mang số đó phải quay về.

- Khi đang cầm cờ mà bị đối thủ vỗ vào người thì sẽ được tính là thua 1 lượt.

- Khi lấy được cờ phải chạy ngay về vạch xuất phát của đội mình và tránh sao cho không bị người đội bạn vỗ vào người thì thắng 1 lượt.

- Nếu đang cầm cờ mà cảm thấy có nguy cơ bị đối thủ vỗ vào người thì được phép bỏ cờ xuống đất để tránh bị thua lượt.

- Người chơi số nào chỉ được vỗ đúng số đó, không được vỗ số khác. Nếu đang cầm cờ mà bị người số khác của đội bạn vỗ vào người thì không bị tính là thua lượt.

- Số nào bị thua thì quản trò sẽ không gọi số đó ra chơi nữa.

- Không được phép ôm, ghì, giữ thành viên đối thủ để cho đồng đội cướp cờ.-

- Không được cướp cờ đã rơi ra khỏi vòng tròn, chỉ được cướp cờ còn nằm trong vòng tròn.

Cách chơi

- Mọi người sẽ tự chọn hoặc oẳn tù xì để chia làm 2 đội. Hai đội xếp thành hàng ngang, đứng đối diện và cách nhau ít nhất 15m.-

- Mỗi thành viên trong đội sẽ có số thứ tự khác nhau, và 2 người đứng đối diện nhau của cả 2 đội sẽ có cùng một số thứ tự.

- Quản trò hô to số thứ tự nào thì những người chơi mang số thứ tự đó sẽ chạy thật nhanh đến vị trí cắm cờ.

- Tận dụng lúc người chơi đội bạn sơ hở để cướp cờ rồi chạy thật nhanh về ranh giới đội mình để lấy 1 điểm.

- Nếu cướp được cờ mà chưa kịp chạy qua vạch đích mà bị người bên đội đối phương rượt theo chạm vào người thì sẽ không được tính điểm mà điểm đó sẽ thuộc về đội bên kia.

- Sau khi xong một lượt sẽ mang cờ đặt vào vị trí cũ để chơi tiếp cho đến khi hết số lượt chơi quy định

- Kết thúc lượt chơi cuối cùng, đội nào chiếm được nhiều điểm hơn thì sẽ chiến thắng.

4. Ý nghĩa của trò chơi cướp cờ trong văn hóa dân gian

- Rèn luyện khả năng tập trung, sự khéo léo

- Tăng tinh thần đoàn kết, rèn luyện khả năng vận động

Kết bài:

- Khẳng định lại ý nghĩa trò chơi: chứa đựng cả một nền văn hóa dân tộc Việt Nam độc đáo và giàu bản sắc.

- Liên hệ bản thân: tích cực khuyến khích việc chơi những trò chơi dân gian và giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc.

3. Thuyết minh về một trò chơi dân gian lớp 7 ngắn gọn

Hòa cùng với dòng chảy của lịch sử là sự phát triển của văn hóa dân gian trong đời sống của con người. Có thể nói văn hóa dân gian là một phần không thể thiếu trong đời sống giúp tạo nên những nét đặc sắc về văn hóa của mỗi dân tộc. Và trong đó, không thể không nhắc đến các trò chơi dân gian đã được lưu truyền qua các thế hệ mang đậm dấu ấn lịch sử, văn hóa của người dân Việt Nam. Một trong các trò chơi dân gian vẫn được lưu truyền và thường được đưa vào trong các lễ hội, hội thi ngày nay chính là trò chơi kéo co.

Kéo co hay còn gọi khác là kéo dây. Đây là một môn thể thao và là một trò chơi dân gian xuất hiện phổ biến trên thế giới hiện nay không chỉ ở Việt Nam. Kéo co là một môn thể thao có tính đồng đội và môn sử dụng sức mạnh đây là một trò chơi rèn luyện sức khỏe mà còn thể hiện tinh thần đoàn kết mang tính đồng đội cao đem lại niềm vui, sự thoải mái cho mọi người khi tham gia trò chơi trong các dịp lễ hội tại Việt Nam. Kéo co là một trò chơi dân gian truyền thống được tổ chức ở các hội hè, trò chơi này luôn hấp dẫn nhiều người tham gia vào các dịp lễ, Tết.

Luật chơi kéo co ở mỗi nơi có những luật chơi khác nhau, nhưng phổ biến là cách chơi chia thành hai đội. Mỗi đội sẽ dùng sức mạnh để kéo cho phần dây bên kia ngã về phía mình. Giữa sợi dây có một chiếc khăn đỏ. Bên nào kéo đoạn dây có khăn đỏ về phía của mình trước sẽ thắng. Đội chơi có khi là hai bên nam, hai bên nữ hoặc lẫn lộn bên nam bên nữ và thường mọi người sẽ chọn những người chưa vợ, chưa chồng để có đủ sức khỏe để tham gia trò chơi này. Một cột trụ để giữa sân chơi sẽ có dây thừng buộc dài căng đều ra hai phía. Hai bên cùng nhau nằm đấy dây thừng để kéo. Một vị chức sắc hay Bô lão sẽ ra hiệu lệnh hai bên ra sức kéo sao cho sợi dây kéo về bên mình là thắng.

Trò chơi này cần đòi hỏi sức bền và tinh thần đoàn kết lớn. Trong khi chơi tay chúng ta có thể dễ bị phỏng rộp đau rát nhưng khi giành chiến thắng đó là cảm giác vô cùng tuyệt vời. Kéo co là một trò chơi đơn giản nhưng luôn nhận được sự ủng hộ của người chơi và các cổ động viên. TRong khi tham gia mọi người đều reo hò, cổ vũ để tiếp sức tinh thần cho các đội tham gia. Trò chơi kéo co thường được xuất hiện trong các dịp lễ hội để gắn kết tình cảm mọi người với nhau, thể hiện tình tinh thần đoàn kết.

Hiện nay, có rất nhiều trò chơi dân gian đã bị thay thế bởi những trò chơi game hiện đại, cuốn hút. Thế nhưng, trò chơi kéo co chắc chắn vẫn luôn được yêu mến, giữ gìn bởi những thế hệ về sau.

4. Thuyết minh về một trò chơi dân gian lớp 7 - cướp cờ

Từ xưa đến nay, Việt Nam đã là một đất nước giàu truyền thống văn hóa dân gian. Mỗi vùng miền trên cả nước lại mang một màu sắc riêng, đậm đà bản sắc dân tộc. Những nét văn hóa truyền thống vẫn được lưu giữ và truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác. Một trong những nét đặc trưng tiêu biểu của văn hoá Việt Nam ta đó chính là những trò chơi dân gian. Nó thể hiện sự kết tinh trong văn hóa đời sống của người Việt. Và một trong số các trò chơi dân gian tiêu biểu có thể kể đến trò chơi cướp cờ.

Cướp cờ là trò chơi mang tính đồng đội rất phổ biến, nhất là với các thế hệ 8x và đầu 9x. Trò chơi dân gian này thường được sử dụng khi tổ chức các hoạt động sinh hoạt thiếu nhi tập thể ở thôn, xóm, xã, phường… giúp tạo không khí vui vẻ và đoàn kết mọi người trong tập thể lại với nhau rất hiệu quả. Nguồn gốc thực sự của trò cướp cờ đến giờ vẫn còn là ẩn số. Tương tự như những trò chơi dân gian khác, mọi người hầu như chỉ biết đến nó qua con đường truyền miệng.

Trò chơi cướp cờ phù hợp với mọi lứa tuổi, bất kì đối tượng nào cũng có thể chơi trò chơi này. Vì là trò chơi tập thể nên cướp cờ không bị giới hạn số lượng người chơi, nhưng cần có tổng số chẵn để chia thành 2 đội chơi với nhau. Thường 1 đội sẽ có từ 5 người trở lên. Và về không gian chơi, muốn chơi cướp cờ, mọi người cần chuẩn bị một không gian rộng rãi và bằng phẳng, không có các chướng ngại vật cản đường, không có các vật dụng có thể gây nguy hiểm xung quanh và không có xe cộ di chuyển qua lại. Thông thường, người ta sẽ sử dụng sân trường hoặc sân tập thể dục để tổ chức chơi trò chơi.

Trước khi bước vào trò chơi ta cần tìm hiểu cách chuẩn bị và luật chơi. Về bước chuẩn bị, ta cần chuẩn bị cờ hoặc có thể dùng khăn tay, cành cây tuỳ thuộc vào hoàn cảnh. Thứ hai là phấn vẽ, giữa sân chơi vẽ một vòng tròn có đường kính khoảng 20 – 25 cm. Ở giữa vòng tròn, chúng ta sẽ đặt vật dùng để làm cờ. Ở mỗi đầu sân, chúng ta sẽ kẻ 2 đường thẳng song song, đối xứng với nhau qua vòng tròn, cách vòng tròn khoảng 6 đến 7m. Đây cũng chính là vị trí xuất phát lẫn vạch đích của mỗi đội. Về luật chơi, Đầu tiên, quản trò sẽ chia tập thể tham gia trò chơi thành hai đội có số lượng bằng nhau, và mọi người sẽ đứng hàng ngang tính từ vạch xuất phát bên phía đội của mình. Tiếp đó sẽ đếm theo số thứ tự từ 1, 2, 3, 4, … Các bạn cần phải ghi nhớ số của mình. Khi quản trò gọi tới số nào thì người mang số đó của cả hai đội phải nhanh chóng chạy đến vòng tròn để cướp cờ. Khi quản trò gọi số nào về thì những người mang số đó phải quay về. Cùng một lúc, quản trò có thể gọi nhiều số khác nhau. Khi đang cầm cờ mà bị đối thủ vỗ vào người thì sẽ được tính là thua 1 lượt. Khi lấy được cờ phải chạy ngay về vạch xuất phát của đội mình và tránh sao cho không bị người đội bạn vỗ vào người thì thắng 1 lượt. Nếu đang cầm cờ mà cảm thấy có nguy cơ bị đối thủ vỗ vào người thì được phép bỏ cờ xuống đất để tránh bị thua lượt. Người chơi số nào chỉ được vỗ đúng số đó, không được vỗ số khác. Nếu đang cầm cờ mà bị người số khác của đội bạn vỗ vào người thì không bị tính là thua lượt. Số nào bị thua (xem như “đã chết”) thì quản trò sẽ không gọi số đó ra chơi nữa. Không được phép ôm, ghì, giữ thành viên đối thủ để cho đồng đội cướp cờ. Vì trong suốt quá trình chơi, mọi người sẽ di chuyển liên tục nên cần phải lựa chọn sân chơi thật phù hợp để hạn chế các nguy cơ đáng tiếc có thể xảy ra. Không được cướp cờ đã rơi ra khỏi vòng tròn, chỉ được cướp cờ còn nằm trong vòng tròn. Khoảng cách vị trí đặt cờ đến hai đội phải bằng nhau. Cả hai đội cần thống nhất luật chơi trước khi bắt đầu chơi: số lượt chơi, cách tính điểm, hình phạt…

Bước vào trò chơi, đầu tiên, mọi người sẽ tự chọn hoặc oẳn tù xì để chia làm 2 đội. Hai đội xếp thành hàng ngang, đứng đối diện và cách nhau ít nhất 15m. Cờ sẽ đặt ở giữa 2 đội. Mỗi thành viên trong đội sẽ có số thứ tự khác nhau, và 2 người đứng đối diện nhau của cả 2 đội sẽ có cùng một số thứ tự. Khi người quản trò hô to số thứ tự nào thì những người chơi mang số thứ tự đó sẽ chạy thật nhanh đến vị trí cắm cờ. Tiếp đến, tận dụng lúc người chơi đội bạn sơ hở để cướp cờ rồi chạy thật nhanh về ranh giới đội mình để lấy 1 điểm. Nhưng nếu cướp được cờ mà chưa kịp chạy qua vạch đích để quay về đội mình mà bị người bên đội đối phương rượt theo chạm vào người thì sẽ không được tính điểm mà điểm đó sẽ thuộc về đội bên kia. Sau khi xong một lượt sẽ mang cờ đặt vào vị trí cũ để chơi tiếp cho đến khi hết số lượt chơi quy định (thông thường số lượt chơi sẽ tương ứng với số lượng thành viên trong một đội). Kết thúc lượt chơi cuối cùng, đội nào chiếm được nhiều điểm hơn thì sẽ chiến thắng. Nếu muốn thì mọi người có thể chơi lại thêm một lần nữa để phân thắng bại. Hình phạt cho đội thua là phải cõng đội thắng đi một vòng quanh sân, hoặc phải làm theo yêu cầu của đội thắng cuộc (được thỏa thuận trước khi chơi).

Cướp cờ là trò chơi dân gian bổ ích vui nhộn. Trò chơi này sẽ giúp rèn luyện cho người chơi khả năng tập trung, sự khéo léo trong di chuyển để “đánh lừa” đối phương nhằm cướp được cờ và phải phối hợp nhịp nhàng giữa các thành viên trong đội với nhau. Trò chơi dân gian cướp cờ được đánh giá là một phương pháp giúp tăng cường tinh thần đoàn kết trong một tập thể vô cùng hiệu quả. Ngoài ra, nó còn giúp cho con người rèn luyện khả năng vận động, xây dựng tinh thần đoàn kết và gắn kết tình cảm tốt đẹp.

Trò chơi cướp cờ không đơn thuần là một trò chơi dân gian mà nó chứa đựng cả một nền văn hóa dân tộc Việt Nam độc đáo và giàu bản sắc. Ngày nay, sự phát triển của công nghệ thông tin khiến trẻ em tiếp xúc quá sớm với những thiết bị công nghệ và những trò chơi dân gian đang dần bị lãng quên. Chúng ta cần tích cực khuyến khích việc chơi những trò chơi dân gian và giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc.

5. Viết bài văn thuyết minh về quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi thả diều

Tuổi thơ chúng ta ai mà không biết trò chơi thả diều, thú vui nhàn hạ của mỗi đứa trẻ ở vùng quê vào ngày hè, những cánh diều tuổi thơ sẽ mãi là kỉ niệm mà chúng ta mãi không quên.

Trò chơi dân gian thả diều xuất xứ tại Trung Quốc từ hàng ngàn năm trước, du nhập đến nước ta và được nhiều người đón nhận, với mỗi đứa trẻ hình ảnh những cánh diều cao vút trên cánh đồng mênh mông bát ngát đã rất đỗi quen thuộc. Đây cũng là trò chơi bình dị, giải trí của các em khi rảnh rỗi.

Diều được làm từ các chất liệu khác nhau giấy, vải, nilon, chất liệu bằng nilon được sử dụng nhiều nhất bởi có nhiều màu sắc, kiểu dáng và sử dụng lâu dài. Người chơi diều có thể chọn nhiều loại khác nhau dựa theo màu sắc, kiểu dáng. Với trẻ em vùng quê diều làm bằng giấy là lựa chọn thích hợp, đây là loại diều đơn giản dễ làm nhất, chỉ cần sử dụng giấy vở không dùng đến để làm diều.

Cánh diều thông thường thường có hình trăng lưỡi liềm. Khung diều làm bằng tre mềm, có độ căng cần thiết. Cánh diều có hình cong, cách làm diều nhìn thì có vẻ dễ nhưng khi bắt tay vào thực hiện đòi hỏi sự khéo léo mới cho ra con diều đẹp và đúng cách. Khi chơi người thả diều sẽ dựa vào sức gió để đưa diều lên cao bằng sợi dây dài. Điều kiện gió khi thả phải không quá mạnh mà phải gió nhẹ. Những cánh đồng hoặc khoảng không rộng không vướng vật cản là những nơi thả diều tốt nhất. Vào mỗi buổi chiều những cánh diều bay lên không trung rất đẹp và thơ mộng.

Theo thời gian trò chơi thả diều đã không còn xuất hiện nhiều nữa nhưng đối với các thế hệ trước kia hình ảnh cánh diều tung bay phấp phới trong gió và những đứa trẻ chạy theo nô đùa sẽ mãi là kỉ niệm không thể phai nhòa.

6. Thuyết minh về một quy tắc hoặc luật lệ trò Mèo đuổi chuột

Trò chơi dân gian ngày nay đang được quan tâm đúng mức. Các trò chơi này thường được chơi ở những nơi sinh hoạt tập thể, trong trường học. Một trong những trò chơi đơn giản mà không cần chuẩn bị. Đó là trò Mèo đuổi chuột. Đây là trò chơi vui và bổ ích. Ta cùng tìm hiểu trò chơi này.

Chưa ai khẳng định chắc chắn trò chơi Mèo đuổi chuột có từ bao giờ. Trò chơi này đã có ở Việt Nam từ rất lâu đời. Đây là trò chơi đã được phổ biến rộng rãi ở cả ba miền Bắc, Trung, Nam. Điểm khác nhau giữa ba miền là bài hát đồng dao dùng để hát khi chơi trò chơi này.Cách chơi

Số người tham gia chơi: khoảng 10 người trở lên. oẳn tù tì để chọn người làm mèo và người làm chuột. Người làm mèo và người làm chuột đứng riêng ra. Những người còn lại nắm tay nhau đứng thành vòng tròn. Sau đó, người làm mèo và người làm chuột ngồi quay lưng vào nhau ở giữa vòng tròn. Khi nghe hiệu lệnh xuất phát thì người làm chuột phải chạy thật nhanh và mèo thì cố sức đuổi theo chuột. Khi chuột chạy tới vòng tròn thì hai người đứng chỗ vòng tròn đó phải giơ cao tay cho chuột chạy ra ngoài. Nếu mèo chạy đến vòng tròn, hai người đứng chỗ đó liền đứng sát lại nhau để mèo không chui ra được. Mèo phải tìm cửa khác để ra. Nếu khi đuổi, mèo “vồ” được vào người chuột thì coi như mèo dã thắng, chuột thua. Ván chơi kết thúc. Trò chơi lại tiếp tục bằng đôi khác đóng mèo và chuột. Người chơi vừa chơi vừa hát bài đồng dao sau:

“Mời bạn ra đây
Tay nắm chặt tay
Đứng thành vòng rộng
Chuột chui lỗ hổng
Để chạy cho mau
Mèo đuổi phía sau
Chạy đâu cho thoát.
Thế là chú chuột
Lại hóa thành mèo
Co cẳng đuổi theo
Bắt mèo hóa chuột.

Trò chơi rất vui, tạo bầu không khí hào hứng, sôi nổi. Luyện tập sự nhanh nhẹn, khéo léo và rèn luyện sức dẻo dai.

7. Thuyết minh trò chơi dân gian ô ăn quan

Ô ăn quan đã có ở Việt Nam từ rất lâu đời, có thể nó được lấy cảm hứng từ những cánh đồng lúa nước ở nơi đây. Những câu chuyện lưu truyền về Mạc Hiển Tích (chưa rõ năm sinh, năm mất), đỗ Trạng nguyên năm 1086 nói rằng ông đã có một tác phẩm bàn về các phép tính trong trò chơi Ô ăn quan và đề cập đến số ẩn (số âm) của ô trống xuất hiện trong khi chơi[1]. Ô ăn quan đã từng phổ biến ở khắp ba miền Bắc, Trung, Nam của Việt nam nhưng những năm gần đây chỉ còn được rất ít trẻ em chơi. Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam có trưng bày, giới thiệu và hướng dẫn trò chơi này.

Theo các nhà nghiên cứu, ô ăn quan thuộc họ trò chơi mancala, tiếng Ả Rập là manqala hoặc minqala (khi phát âm, trọng âm rơi vào âm tiết đầu ở Syria và âm tiết thứ hai ở Ai Cập) có nguồn gốc từ động từ naqala có nghĩa là di chuyển. Bàn chơi mancala đã hiện diện ở Ai Cập từ thời kỳ Đế chế (khoảng 1580 – 1150 TCN). Tuy nhiên còn một khoảng trống giữa lần xuất hiện này với sự tồn tại của mancala ở Ceylon (Srilanka) những năm đầu Công nguyên và ở Ả Rập trước thời Muhammad. Tuy nhiên có những dấu hiệu để nhận định rằng một số dạng mancala lan truyền từ phía Nam Ả Rập hoặc vùng cực Nam của biển Đỏ qua eo biển Bab El Mandeb sang bờ đối diện thuộc châu Phi rồi từ đó xâm nhập lục địa này. Trong những giai đoạn sau, các tín đồ Hồi giáo đã phổ biến mancala sang những miền đất khác cùng với sự mở rộng của tôn giáo và văn hoá.

Bàn chơi: bàn chơi Ô ăn quan kẻ trên một mặt bằng tương đối phẳng có kích thước linh hoạt miễn là có thể chia ra đủ số ô cần thiết để chứa quân đồng thời không quá lớn để thuận tiện cho việc di chuyển quân, vì thế có thể được tạo ra trên nền đất, vỉa hè, trên miếng gỗ phẳng…. Bàn chơi được kẻ thành một hình chữ nhật rồi chia hình chữ nhật đó thành mười ô vuông, mỗi bên có năm ô đối xứng nhau. Ở hai cạnh ngắn hơn của hình chữ nhật, kẻ hai ô hình bán nguyệt hoặc hình vòng cung hướng ra phía ngoài. Các ô hình vuông gọi là ô dân còn hai ô hình bán nguyệt hoặc vòng cung gọi là ô quan.

Quân chơi: gồm hai loại quan và dân, được làm hoặc thu thập từ nhiều chất liệu có hình thể ổn định, kích thước vừa phải để người chơi có thể cầm, nắm nhiều quân bằng một bàn tay khi chơi và trọng lượng hợp lý để khỏi bị ảnh hưởng của gió. Quan có kích thước lớn hơn dân đáng kể cho dễ phân biệt với nhau. Quân chơi có thể là những viên sỏi, gạch, đá, hạt của một số loại quả hoặc được sản xuất công nghiệp từ vật liệu cứng mà phổ biến là nhựa. Số lượng quan luôn là 2 còn dân có số lượng tùy theo luật chơi nhưng phổ biến nhất là 50.

Bố trí quân chơi: quan được đặt trong hai ô hình bán nguyệt hoặc cánh cung, mỗi ô một quân, dân được bố trí vào các ô vuông với số quân đều nhau, mỗi ô 5 dân. Trường hợp không muốn hoặc không thể tìm kiếm được quan phù hợp thì có thể thay quan bằng cách đặt số lượng dân quy đổi vào ô quan.

Người chơi: thường gồm hai người chơi, mỗi người ngồi ở phía ngoài cạnh dài hơn của hình chữ nhật và những ô vuông bên nào thuộc quyền kiểm soát của người chơi ngồi bên đó.

Mục tiêu cần đạt được để giành chiến thắng: người thắng cuộc trong trò chơi này là người mà khi cuộc chơi kết thúc có tổng số dân quy đổi nhiều hơn. Tùy theo luật chơi từng địa phương hoặc thỏa thuận giữa hai người chơi nhưng phổ biến là 1 quan được quy đổi bằng 10 dân hoặc 5 dân.

Di chuyển quân: từng người chơi khi đến lượt của mình sẽ di chuyển dân theo phương án để có thể ăn được càng nhiều dân và quan hơn đối phương càng tốt. Người thực hiện lượt đi đầu tiên thường được xác định bằng cách oẳn tù tì hay thỏa thuận. Khi đến lượt, người chơi sẽ dùng tất cả số quân trong một ô có quân bất kỳ do người đó chọn trong số 5 ô vuông thuộc quyền kiểm soát của mình để lần lượt rải vào các ô, mỗi ô 1 quân, bắt đầu từ ô gần nhất và có thể rải ngược hay xuôi chiều kim đồng hồ tùy ý. Khi rải hết quân cuối cùng, tùy tình huống mà người chơi sẽ phải xử lý tiếp như sau:

Nếu liền sau đó là một ô vuông có chứa quân thì tiếp tục dùng tất cả số quân đó để rải tiếp theo chiều đã chọn.

Nếu liền sau đó là một ô trống (không phân biệt ô quan hay ô dân) rồi đến một ô có chứa quân thì người chơi sẽ được ăn tất cả số quân trong ô đó. Số quân bị ăn sẽ được loại ra khỏi bàn chơi để người chơi tính điểm khi kết thúc. Nếu liền sau ô có quân đã bị ăn lại là một ô trống rồi đến một ô có quân nữa thì người chơi có quyền ăn tiếp cả quân ở ô này … Do đó trong cuộc chơi có thể có phương án rải quân làm cho người chơi ăn hết toàn bộ số quân trên bàn chơi chỉ trong một lượt đi của mình. Trường hợp liền sau ô đã bị ăn lại là một ô vuông chứa quân thì người chơi lại tiếp tục được dùng số quân đó để rải. Một ô có nhiều dân thường được trẻ em gọi là ô nhà giàu, rất nhiều dân thì gọi là giàu sụ. Người chơi có thể bằng kinh nghiệm hoặc tính toán phương án nhằm nuôi ô nhà giàu rồi mới ăn để được nhiều điểm và có cảm giác thích thú.

Nếu liền sau đó là ô quan có chứa quân hoặc 2 ô trống trở lên thì người chơi bị mất lượt và quyền đi tiếp thuộc về đối phương.

Trường hợp đến lượt đi nhưng cả 5 ô vuông thuộc quyền kiểm soát của người chơi đều không có dân thì người đó sẽ phải dùng 5 dân đã ăn được của mình để đặt vào mỗi ô 1 dân để có thể thực hiện việc di chuyển quân. Nếu người chơi không đủ 5 dân thì phải vay của đối phương và trả lại khi tính điểm.

Cuộc chơi sẽ kết thúc khi toàn bộ dân và quan ở hai ô quan đã bị ăn hết. Trường hợp hai ô quan đã bị ăn hết nhưng vẫn còn dân thì quân trong những hình vuông phía bên nào coi như thuộc về người chơi bên ấy; tình huống này được gọi là hết quan, tàn dân, thu quân, kéo về hay hết quan, tàn dân, thu quân, bán ruộng. Ô quan có ít dân (có số dân nhỏ hơn 5 phổ biến được coi là ít) gọi là quan non và để cuộc chơi không bị kết thúc sớm cho tăng phần thú vị, luật chơi có thể quy định không được ăn quan non, nếu rơi vào tình huống đó sẽ bị mất lượt.

Ô ăn quan thú vị, dễ chơi đã từng là trò chơi hàng ngày của trẻ em Việt Nam. Chỉ với một khoảng sân nho nhỏ và những viên sỏi, gạch, đá là các em nhỏ đã có thể vui chơi. Có thể thấy dấu ấn của Ô ăn quan trong đời sống và văn học, nghệ thuật:

Thành ngữ: Một đập ăn quan – hàm ý chỉ những hành động đơn giản nhưng tức thì đạt kết quả to lớn.

Trích bài thơ “Chơi Ô ăn quan” của Lữ Huy Nguyên:

Bên rìa hầm trú ẩn
Em chơi ô ăn quan
Sỏi màu đua nhau chạy
Trên vòng ô con con.
Sỏi nằm là giặc Mỹ
Sỏi tiến là quân mình
Đã hẹn cùng nhau thế
Tán bàng nghiêng bóng xanh

Trích bài thơ “Thời gian trắng” của Xuân Quỳnh:

Những ô ăn quan, que chuyền, bài hát
Những đầu trần, chân đất, tóc râu ngô
Quá khứ em đâu chỉ ngày xưa
Mà ngay cả hôm nay thành quá khứ

8. Thuyết minh về một quy tắc hoặc luật lệ trò Rồng rắn lên mây

Trò chơi dân gian đơn giản mà thú vị, nhưng lại đang bị mai một dần trong xã hội. Chúng ta hãy cùng tìm lại một trò chơi con trẻ: Trò Rồng rắn lên mây.

Muốn chơi Rồng rắn lên mây phải có từ năm bạn trở lên (càng đông càng vui). Một người đứng ra làm thầy thuốc, những người còn lại sắp hàng một, tay người sau nắm vạt áo người trước hoặc đặt trên vai của người phía trước. Sau đó tất cả bắt đầu đi lượn qua lượn lại như con rắn, vừa đi vừa hát:

Rồng rắn lên mây
Có cây lúc lắc
Hỏi thăm thầy thuốc
Có nhà hay không?

Người đóng vai thầy thuốc trả lời:

- Thấy thuốc đi chơi ! (hay đi chợ, đi câu cá , đi vắng nhà... tùy ý mà chế ra). Đoàn người lại đi và hát tiếp cho đến khi thầy thuốc trả lời:

- Có!

Và bắt đầu đối thoại như sau : Thầy thuốc hỏi:

- Rồng rắn đi đâu?

Người đứng làm đầu của rồng rắn trả lời:

- Rồng rắn đi lấy thuốc để chữa bệnh cho con.

- Con lên mấy?

- Con lên một

- Thuốc chẳng hay

- Con lên hai.

- Thuốc chẳng hay

Cứ thế cho đến khi:

- Con lên mười.

- Thuốc hay vậy.

Kế đó, thì thầy thuốc đòi hỏi:

+ Xin khúc đầu.

- Những xương cùng xẩu.

+ Xin khúc giữa.

- Những máu cùng me.

+ Xin khúc đuôi.

- Tha hồ mà đuổi.

Lúc đó thầy thuốc phải tìm cách làm sao mà bắt cho được người cuối cùng trong hàng.

Ngược lại thì người đứng đầu phải dang tay chạy, cố ngăn cản không cho người thầy thuốc bắt được cái đuôi của mình, trong lúc đó cái đuôi phải chạy và tìm cách né tránh thầy thuốc. Nếu thầy thuốc bắt được người cuối cùng thì người đó phải ra thay làm thầy thuốc. Nếu đang chơi giằng co giữa chừng, mà rồng rắn bị đứt ngang thì tạm ngừng để nối lại và tiếp tục trò chơi.

9. Thuyết minh về một quy tắc hoặc luật lệ trò chơi bịt mắt bắt dê

Nét văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam được thể hiện qua rất nhiều hình thức, một trong những hình thức đó là các trò chơi dân gian. Từ xưa đến nay, chúng ta được biết đến với rất nhiều những trò chơi dân gian mang đậm nét truyền thống của dân tộc. Bịt mắt bắt dê được xem là một trong các trò chơi có từ lâu đời và vô cùng độc đáo.

Bịt mắt bắt dê là trò chơi đã xuất hiện từ rất lâu. Ngay từ trong những bức tranh cổ, chúng ta còn lưu lại những hình ảnh về một miền kí ức xưa kia với những cô bé, cậu bé chơi trò chơi hay những người lớn cùng nhau đứng trong một vòng tròn, bịt mắt để bắt dê. Như chính cái tên của trò chơi này, đây là trò chơi nhiều người cùng tham gia, bịt mắt để bắt được dê. Chúng ta đặt ra câu hỏi tại sao là "bắt dê" chứ không phải bắt một con vật nào khác. Điều này được lí giải bởi loài dê là loài có tính hiền lành, nhút nhát, linh hoạt và rất thích vận động. Chính vì thế, người bắt được nó đòi hỏi phải có sự tinh ý, nhanh nhẹn, thậm chí là cả chiến thuật nhất định. Mở mắt để bắt dê đã khó, bịt mắt để bắt được dê lại càng khó khăn hơn. Chính vì thế, đây được coi là trò chơi khá khó khăn nhưng lại vô cùng thú vị, hấp dẫn.

Thông thường, theo cách chơi trước kia, đúng nguyên bản của trò chơi, đây là trò chơi thường được tổ chức trong các lễ hội. Với sự tham gia của những người lớn là chủ yếu, đặc biệt là những bạn nam thanh nữ tú tham gia lễ hội. Có hai người chơi chính, họ được bịt mắt để tìm bắt dê. Con dê sẽ được đeo một vật để phát ra được tiếng động giúp cho người tìm dễ nhận biết được. Những người xung quanh không tham gia chơi sẽ đóng vai trò làm khán giả, hò reo cổ vũ người chơi. Tất cả tạo nên một không khí sôi nổi, sinh động và thú vị của lễ hội. Sau một quãng thời gian nhất định, người chơi phải tìm ra được con dê. Nếu cả hai không tìm được, trò chơi kết thúc và nhường lượt chơi cho những người tiếp theo.

Sau này, trò chơi bịt mắt bắt dê có rất nhiều những biến thể khác nhau. Có khi là hai hay nhiều người cùng chơi, họ vẫn bịt mắt nhưng điều khác biệt là không có con dê nào được bắt cả. Một người chơi chính sẽ bắt những người còn lại, những người còn lại hóa thân thành những chú dê, có thể phát ra những tiếng động để người chơi chính dễ tìm thấy. Vì thế, với biến thể này, nhiều đối tượng có thể tham gia chơi, ngay cả trẻ em cũng có thể chơi trò chơi này để rèn luyện tính phán đoán, sự nhanh nhạy và linh hoạt, rèn luyện các giác quan khác nhau. Cũng chính vì tính phổ biến của trò chơi, bịt mắt bắt dê được tổ chức ở rất nhiều địa điểm, những dịp khác nhau. Trong nhà trường, các hội thi, các lễ hội đều có thể tổ chức trò chơi này.

Ngày nay, khi xã hội hiện đại phát triển, khi nhu cầu giải trí, đời sống tinh thần của con người ngày một cao, có rất nhiều những trò chơi hiện đại, tiên tiến ra đời. Vậy nhưng, những trò chơi dân gian, trong đó có trò chơi bịt mắt bắt dê luôn là một phần kí ức của tuổi thơ, luôn là một mảnh kí ức đẹp trong tâm hồn người Việt. Cũng chính vì nét đẹp văn hóa này, chúng ta bắt gặp rất nhiều hình ảnh của trò chơi này trong các tác phẩm nghệ thuật như tranh ảnh hay thơ ca.

10. Thuyết minh trò chơi dân gian kéo co

Với đời sống văn hóa của con người Việt nam từ bao đời nay là vô cùng phong phú và đa dạng. Trước khi có sự xuất hiện của Internet, các hình thức giải trí game online, những trò chơi dân gian luôn dành được sự yêu thích của rất nhiều người. Một trong những nét đẹp văn hóa ấy là trò chơi kéo co..

Chẳng biết từ bao giờ, trò chơi kéo co đã được phổ biến, len lỏi vào trong đời sống văn hóa giải trí của nhân dân ta. Đây là một trò chơi mang tính đồng đội, tập thể, phù hợp với mọi lứa tuổi, không phân biệt già trẻ gái trai. Trò chơi ấy không chỉ phổ biến ở vùng đồng quê, nông thôn mà người dân thành phố cũng có thể tham gia. Đặc biệt trong các dịp lễ hội, thi đua, team building đều không thể có sự vắng mặt của trò chơi kéo co.

Để tổ chức chơi kéo co, người chơi cần chuẩn bị một chiếc dây thừng dài, chắc chắn. Tùy thuộc vào số lượng người chơi để chuẩn bị độ dài của dây cho phù hợp. Phần giữa của sợi dây được buộc dấu bằng vải màu. Cách vạch trung tâm về hai phía khoảng một mét là vạch xuất phát của hai đội. Thông thường, mỗi đội chơi thường có 10-15 người ngang sức ngang tài.

Sẽ có một người được cử ra làm trọng tài, khi tiếng còi cất lên hay có tiếng hiệu lệnh, thì cả hai bên phải dồn hết sức mạnh để kéo dây về phía mình. Bên nào kéo phần vải đã được đánh dấu trên dây về nhiều hơn thì sẽ dành chiến thắng. Khi kéo, cũng có rất nhiều luật lệ được đặt ra cho người chơi, như không được phép nằm, đè lên dây, không được phép gian lận. Thông thường, các đội sẽ có những cách bố trí chiến thuật chơi khác nhau, người đội trưởng thường đứng đầu làm chỗ dựa cho các thành viên. Những tiếng hô vang 1, 2 được vang lên dõng dạc như một biện pháp khích lệ tinh thần cho các thành viên.

Để phân chia thắng bại công minh, trò chơi thường được chia làm 3 vòng thi đấu. Mỗi vòng thi kéo dài có thể chỉ vài giây cho đến vài phút. Trò chơi đòi hỏi sức bền rất lớn, tinh thần đoàn kết của đồng đội. Trong quá trình chơi, tay có thể dễ bị phồng rộp, đau rát do lực ma sát của dây thừng. Thế nhưng, bỏ qua những mệt mỏi mà cảm giác dành được chiến thắng cũng rất vui vẻ. Trò chơi tuy đơn giản nhưng luôn nhận được sự ủng hộ, hô hào của cả người chơi và các cổ động viên. Mọi người khi tham gia cổ vũ đều hò hét, khua chiêng đánh trống vang dội để tiếp sức mạnh tinh thần cho người chơi.

Trò chơi kéo co được sử dụng qua rất nhiều các dịp lễ hội, trại hè. Như các ngày lễ tại trường học, nhà trường cũng thường tổ chức chơi kéo co cho các bạn học sinh, nhằm rèn luyện sức khỏe và tăng tính đồng đội, hợp tác cho các bạn học sinh.

Hiện nay, có rất nhiều trò chơi dân gian đã bị thay thế bởi những trò chơi game hiện đại, cuốn hút. Thế nhưng, trò chơi kéo co chắc chắn vẫn luôn được yêu mến, giữ gìn bởi những thế hệ về sau.

11. Thuyết minh về một quy tắc hoặc luật lệ trò chơi trốn tìm

Thời xa xưa, khi đời sống tinh thần của nhân dân chưa được như hiện nay, không hề có tivi, laptop, máy chơi game,… thì trẻ em dân gian đã nghĩ ra rất nhiều trò chơi dân gian để cùng nhau chơi đùa trong những buổi chiều mát mẻ. Trong đó có trò chơi trốn tìm, một trò chơi đầy sự sáng tạo và mang đậm màu sắc trẻ thơ.

Trò chơi trốn tìm có từ rất sớm trong đời sống sinh hoạt của người dân Việt Nam. Trò trốn tìm hay còn có một tên gọi khác là trò ú tim ở khu vực miền Trung và trò năm mươi năm mươi ở khu vực miền Nam. Trong không gian nông nghiệp, nông thôn xưa, những đứa trẻ trong cùng một xã, một làng hoặc một địa phương thường có xu hướng tập trung lại để cùng nhau chơi vào những buổi chiều hoặc buổi tối. Địa điểm tụ tập thường là ở đầu đình, gốc đa, những nơi diễn ra sinh hoạt văn hóa của một tập thể.

Trò chơi trốn tìm thường được chơi thành từng nhóm đông từ sáu đến hơn chục người, trong đó có một người khi oẳn tù xì thua sẽ bị mọi người bịt mắt lại bằng một tấm vải, một chiếc khăn, miễn sao người bị bịt mắt sẽ không nhìn thấy mọi người. Và trong một khoảng thời gian nhất định, đa số là thời gian trong vòng năm mươi giây người bị bịt mắt mới có thể cởi bỏ khăn vải, cũng trong khoảng thời gian ngắn ngủi ấy thì những người còn lại sẽ chạy đi tìm chỗ trốn an toàn nhất.

Sau ba mươi giây, người đi tìm sẽ đi xung quanh khu vực mà họ chơi để tìm kiếm những những người khác. Những người bị tìm thấy sẽ bị loại bỏ khỏi cuộc chơi, nếu như toàn bộ người chơi bị tìm ra thì người đi tìm sẽ sống sót và người đầu tiên bị tìm thấy sẽ tiếp tục thay người đi tìm chơi tiếp. Nếu người đi tìm không phát hiện ra mọi người trốn ở đâu, người đó có thể hô “tha gà” và người đó sẽ là người đi tìm ở lượt chơi tiếp theo cho đến lúc tìm thấy người thay thế.

Theo luật của trò chơi trốn tìm thì người đầu tiên bị tìm thấy sẽ có khả năng trở thành người đi tìm tiếp theo, nếu sau đó không có người nào giải cứu, khi ấy người đầu tiên bị tìm thấy sẽ tiếp tục thay thế cho người đi tìm. Chỉ đến người thứ hai, thứ ba và những người sau đó bất ngờ chạy ra tới nơi người tìm mà không bị họ phát hiện thì người đầu tiên bị tìm ra mới thoát cảnh đi tìm. Người đi tìm sẽ tiếp tục trò chơi mới và tìm người lại từ đầu.

Trò chơi trốn tìm thường được chơi vào xế chiều hoặc buổi tối và trong không gian rộng, có nhiều chỗ ẩn nấp, những người đi trốn khó bị tìm ra bởi người đi tìm, trò chơi sẽ hấp dẫn hơn nhiều nếu người đi tìm không thể nào tìm ra nơi những người khác đang ẩn nấp. Những người chơi cũng hào hứng hơn trong việc trốn thật kĩ, không để cho người tìm tìm ra nơi trú ẩn của mình.

Ai cũng mong muốn mình là người cuối cùng bị tìm thấy để có thể cứu những người đã bị tìm thấy và chiến thắng. Trò chơi dân gian này không những sáng tạo mà còn tạo cảm giác hồi hộp cho người chơi nhưng thường đối tượng tham gia chơi trò chơi này là những đứa trẻ con, chúng rất năng động và sôi nổi. Chính vì thế mà trò chơi trốn tìm trở thành một kí ức đẹp đẽ khi nhớ về tuổi thơ.

Trò chơi trốn tìm dường như rất phổ biến và trở thành một nét văn hóa ở nông thôn. Giờ đây xã hội tiến bộ, công nghệ ngày một phát triển, trẻ em hiếm khi chơi những trò chơi vận động thể chất như thế mà chúng thường say mê với những trò chơi điện tử,... Thật đáng tiếc nếu trẻ em - những thế hệ sau không được trải qua cảm giác vui sướng, hồi hộp khi chơi trốn tìm - một trò chơi dân gian lí thú.

Chúng ta luôn tin rằng, dù trò chơi điện tử, những chiếc laptop, ipad đầy cái mới lạ hiện nay sẽ chẳng bao giờ làm lu mờ đi những giá trị, những nét đẹp của trò chơi trốn tìm - một thú vui trong đời sống tinh thần người dân Việt lâu đời.

12. Thuyết minh về trò chơi dân gian: Nhảy dây

Việt Nam luôn nổi tiếng với bạn bè thế giới bởi tính cố kết cộng đồng vô cùng cao. Tính đoàn kết thể hiện trong nhiều lĩnh vực của đời sống nhưng chỉ cần nhìn qua những khía cạnh nhỏ hơn, thông thường hơn của cuộc sống là có thể thấy rõ được điều này. Một trong những trò chơi dân gian khá phổ biến ở Việt Nam, chính là trò chơi nhảy dây.

Nhảy dây là một trò chơi dân gian vô cùng quen thuộc, đặc biệt là ở những vùng quê, vùng nông thôn ở Việt Nam, giống như trò chơi chi chi chành chành hay chơi xóc hòn thì trò nhảy dây cũng vô cùng đơn giản, chỉ cần một sợi dây là mọi người có thể tham gia.

Một trong những đặc trưng riêng biệt của các trò chơi dân gian đó chính là tính cộng đồng cao. Bởi vậy mà bất kể trò chơi dân gian nào cũng đòi hỏi sự tham gia của cả tập thể, nó giúp gắn kết quan hệ giữa người với người trong một cộng đồng. Mang tính giải trí cao bởi thời gian lễ hội diễn ra các trò chơi dân gian thường là vào khoảng thời gian nông nhàn trong sản xuất nông nghiệp, vào cuối những mùa vụ, khi những người nông dân đã hoàn thành công tác mùa vụ, đang trong thời gian chờ bước vào mùa vụ mới.

Trò chơi dân gian nhảy dây cũng có rất nhiều phiên bản và nhiều hình thức chơi, bởi ở những nơi khác nhau thì con người lại có xu hướng chơi những hình thức mà mình cho là thú vị nhất, phù hợp nhất với mình. Trước hết, nói đến trò nhảy dây truyền thống, đây chính là trò chơi đòi hỏi sự nhạy bén, tinh tế và sự khéo léo của đôi chân. Theo đó, sợ dây sẽ dùng trong trò chơi dân gian này chính là dây thừng, dây chão, đây đều là những thứ rất dễ tìm trong cuộc sống xưa, bởi nó là thứ dùng để trói, buộc đồ đạc của người nông dân.

Người chơi sẽ bao gồm từ năm đến mười người, chia ra làm hai nhóm, một nhóm sẽ đảm nhận nhiệm vụ quất dây, nhiệm vụ này cần có hai người, mỗi người đứng ở một đầu của sợi dây, cùng ăn ý cùng quất sợi dây theo hướng xuôi kim đồng hồ. Nghe có vẻ dễ dàng nhưng nhiệm vụ này đòi hỏi sự nhịp nhàng của bàn tay, sự ăn ý của đồng đội, bởi nếu một người quất nhanh, một người quất chậm thì sợi dây thừng sẽ bị rối, người chơi sẽ không thể nhảy vào sợi dây được. Sợi dây thừng được quất lên sẽ tạo thành một vòng cung, có bán kính cao hơn đầu một người, bởi chỉ có như vậy người chơi mới có thể nhảy vào sợi dây, tương tác cùng với nó.

Nhóm còn lại sẽ là nhóm người chơi, nhóm này thì có thể có trên hai người, càng đông càng vui. Nhưng ngược lại, càng đông thì trò chơi càng trở nên khó khăn hơn, bởi đông người sẽ khó trong việc tương tác, nhịp nhàng nhảy. Người chơi sẽ nghe theo nhịp đếm một, hai, ba của người quất dây mà nhảy vào sợ dây, khi sợi dây chạm xuống mặt đất thì người chơi sẽ phải nhảy lên cao, sao cho đôi bàn chân của mình không làm vướng dây, người nhảy được càng nhiều thì sẽ là người chiến thắng. Trò chơi thú vị hơn ở chỗ, đó chính là không phải từng người nhảy một mà sẽ gồm bốn người nhảy một lượt, hai người bên này, hai người bên kia.

Khi có hiệu lệnh để nhảy thì sẽ cùng nhau nhảy vào sợi dây làm sao cho đồng đều nhất, khi có nhiều người cùng nhảy thì sẽ khó có thể điều khiển đôi chân của mình hơn, nhưng nếu hiểu ý của đồng đội, nhịp nhàng nhảy lên được thì sẽ vô cùng đều đặn, đẹp mắt.

Đây cũng là mục đích quan trọng của trò chơi, gắn kết mọi người lại với nhau, sau trò chơi mọi người sẽ hiểu nhau hơn, sẽ hiểu hơn quá trình hợp tác để hoàn thành một nhiệm vụ. Thế mới nói, trò chơi dân gian tuy đơn giản, dễ chơi nhưng bao giờ nó cũng ẩn chứa trong đó những ý nghĩa nhân văn cao cả của ông cha ta.

Ở những dị bản khác thì trò chơi nhảy dây không phải dùng dây thừng, dây chão để chơi mà dùng một loại dây khác có độ đàn hồi, co giãn cao hơn, như dây chun, dây nịt… và cùng với đó thì hình thức của trò chơi cũng hoàn toàn khác biệt. Thay vì sợi dây được quất cao lên để người chơi có thể nhảy vào thì trò chơi nhảy dây này sẽ do hai người đứng hai bên, để sợi dây vào chân của mình, người chơi phải nhảy vào khoảng trống của hai sợi dây, theo nhịp độ là: nhảy vào, xoạng ra, bắt chéo, nhảy vào và nhảy ra.

Quan trọng là hoạt động nhảy vào nhảy ra phải diễn ra thật nhanh, không được gián đoạn. Hoàn thành xong một phần thì sẽ có phần thi khó khăn hơn, mà người ta gọi là các bàn, thấp nhất là bàn gối, sau đó đến bàn đùi, bàn hông, bàn nách và cao nhất chính là bàn cổ. Cùng với đó là độ cao ngày càng được nâng lên.

Trò chơi dân gian nhảy dây tuy có nhiều phiên bản, ở mỗi phiên bản thì hình thức chơi có sự khác biệt, nhưng điểm chung chính là sự thú vị ở trò chơi, bởi nó đề cao tính cộng đồng, tính gắn kết giữa con người với nhau chứ không đơn giản là một trò chơi nhằm mục đích giải trí.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Tài liệu của HoaTieu.vn.