I. Trải nghiệm cùng văn bản

a. Mục tiêu:

- Biết được một số nét khái quát về tác giả, xuất xứ, thể loại của tác phẩm.

b. Nội dung hoạt động:

- Tiến hành đọc văn bản “Cái bóng trên tường”.

- Nêu được các nét chung về tác giả, xác định được xuất xứ, thể loại,....

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS

d. Tổ chức thực hiện hoạt động:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

NV1. Tìm hiểu tác giả

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- Gv chuyển giao nhiệm vụ: HS trao đổi cặp đôi với bạn cùng bàn về tác giả.

B2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS quan sát phiếu học tập của bạn, cùng nhau chia sẻ, trao đổi và thống nhất ý kiến.

B3: Báo cáo, thảo luận

- HS đại điện cặp đôi trình bày sản phẩm. Các cặp đôi còn lại theo dõi, nhận xét và ghi chép kết quả thảo luận của các cặp đôi báo cáo. Những cặp đôi không báo cáo sẽ làm nhiệm vụ nhận xét, bổ sung cho cặp đôi báo cáo (nếu cần).

B4: Kết luận, nhận định

GV:

- Nhận xét thái độ làm việc HS

- Chốt kiến thức, chuyển dẫn sang mục sau

1. Tác giả: Nguyễn Đình Thi

N.vụ 2. Tìm hiểu chung về tác phẩm

B1: Chuyển giao nhiệm vụ:

+ GV hướng dẫn cách đọc (yêu cầu học sinh đọc trước khi đến lớp)

+ GV đọc mẫu thành tiếng một đoạn đầu, sau đó HS thay nhau đọc thành tiếng toàn VB.

+ GV hướng dẫn HS tìm hiểu chung về văn bản

? Nêu xuất xứ của văn bản?

? Văn bản thuộc thể loại nào?

B2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS lắng nghe phần trình bày của bạn, cùng nhau chia sẻ, trao đổi và thống nhất ý kiến.

B3: Báo cáo, thảo luận

- GV yêu cầu 1 vài cặp đôi báo cáo sản phẩm.

- HS đại điện cặp đôi trình bày sản phẩm. Các cặp đôi còn lại theo dõi, nhận xét và ghi chép kết quả thảo luận của các cặp đôi báo cáo.

B4: Kết luận, nhận định

HS: Những cặp đôi không báo cáo sẽ làm nhiệm vụ nhận xét, bổ sung cho cặp đôi báo cáo (nếu cần).

GV:

- Nhận xét thái độ làm việc và sản phẩm của các cặp đôi.

- Chốt kiến thức, chuyển dẫn sang mục sau

2. Tác phẩm

a. Đọc – hiểu chú thích

b. Tìm hiểu chung:

- Xuất xứ: In trong tuyển tập Nguyễn Đình Thi

- Thể loại: Bi kịch

II. Suy ngẫm và phản hồi

1. Những dấu hiệu nhận biết văn bản thuộc thể loại bi kịch

a. Mục tiêu:

- Nhận biết và phân tích được một số yếu tố của bi kịch như: Xung đột, hành động, cốt truyện, nhân vật, lời thoại.

b. Nội dung hoạt động:

- Vận dụng kiến thức trong phần tri thức Ngữ Văn để nhận biết các đặc điểm của bi kịch thể hiện trong văn bản.

c. Sản phẩm: HS hoàn thành phiếu học tập số 1

d. Tổ chức thực hiện hoạt động:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

B1: Chuyển giao nhiệm vụ

?Nêu một số dấu hiệu giúp em nhận biết văn bản trên thuộc thể loại bi kịch

B2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS thảo luận và trả lời câu hỏi

- Gv quan sát, cố vấn

B3: Báo cáo, thảo luận

- HS thuyết trình sản phẩm thảo luận

- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

B4: Kết luận, nhận định

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức

Phiếu học tập số 1

- Nhân vật: Người chồng, người vợ, đứa con

- Lời thoại kịch : Đối thoại

- Xung đột: Lòng tin yêu của người vợ >< người chồng ít học, đa nghi

2. Cốt truyện và xung đột kịch

a. Mục tiêu:

- Nhận biết và chỉ ra đặc điểm của cốt truyện và xung đột kịch được thể hiện trong văn bản

b. Nội dung hoạt động:

GV sử dụng kĩ thuật nhóm nhỏ để tìm hiểu cốt truyện và xung đột kịch của văn bản

HS làm việc cá nhân, làm việc nhóm để hoàn thành các câu hỏi và trình bày sản phẩm

c. Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh

d. Tổ chức thực hiện hoạt động:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

B1: Chuyển giao nhiệm vụ

- Chia nhóm lớp

- GV chuyển giao nhiệm vụ: yêu cầu HS thảo luận theo nhóm trả lời các câu hỏi:

(?) Tóm tắt cốt truyện và xác định xung đột/ kiểu xung đột kịch của văn bản.

B2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS thảo luận và trả lời câu hỏi

- Gv quan sát, cố vấn

B3: Báo cáo, thảo luận

- HS thuyết trình sản phẩm thảo luận

- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

B4: Kết luận, nhận định

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức

– Tóm tắt cốt truyện kịch: Người chồng, sau khi từng đi lính ở biên ải, tưởng là đã chết, bỗng nhiên trở về và gặp lại vợ con. Trong lúc đi thăm mộ mẹ, anh nghe con nói về một người bố khác vẫn thường xuyên đến với hai mẹ con. Nghĩ rằng vợ mình đã phản bội, anh đuổi vợ ra khỏi nhà. Người vợ nhảy xuống sông tự tử. Khi biết được sự thật, người chồng hối hận vì đã đối xử tệ với vợ. Đêm đến, khi anh thắp đèn lên, đứa con chỉ lên bóng của anh trên tường và nói đó mới chính là cha nó. Lúc này, người chồng mới hiểu ra rằng vợ mình vẫn luôn chung thuỷ, vì anh mà chịu đựng mọi khổ nhục. Thương xót vợ, người chồng ngã vật xuống và bất tỉnh. Trong cơn mê man, anh trông thấy bóng vợ an ủi mình, nói rằng nàng vẫn luôn ở bên anh qua cái bóng trên tường mỗi khi anh thắp đèn.

– Xung đột của vở kịch Cái bóng trên tường là xung đột giữa thói ghen tuông hồ đồ của người chồng với lòng thuỷ chung của người vợ. Đây là kiểu xung đột giữa cái cao cả với cái thấp kém, tạo nên bi kịch của tác phẩm.