Tiêu chí đề nghị mở, nâng cấp cửa khẩu, lối mở biên giới năm 2024

Tiêu chí đề nghị mở, nâng cấp cửa khẩu, lối mở biên giới năm 2024 mới nhất theo Nghị định 34/2023/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 112/2014/NĐ-CP ngày 21/11/2014 của Chính phủ quy định về quản lý cửa khẩu biên giới đất liền.

Theo đó, ngày 16/6/2023 Chính phủ đã ban hành Nghị định 34/2023/NĐ-CP đã sửa đổi quy định trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành tại cửa khẩu biên giới. Cụ thể, quy định tại Phụ lục III của Nghị định này nêu rõ những tiêu chí đề nghị mở, nâng cấp cửa khẩu, lối mở biên giới.

1. Biên giới là gì?

Biên giới là đường ranh giới hoặc ranh giới vật lý giữa hai quốc gia, khu vực hoặc vùng lãnh thổ khác nhau. Nó xác định ranh giới hành chính, chính trị, kinh tế và văn hóa giữa các quốc gia. Biên giới có thể là một sông, một dãy núi, một đường chắn, hoặc các phần tử khác của địa lý như hồ, biển, sa mạc và rừng rậm. Biên giới có vai trò quan trọng trong việc quản lý di cư, an ninh quốc gia, thương mại và quan hệ đối ngoại giữa các quốc gia. Việc thiết lập và quản lý biên giới thường được quy định bởi các hiệp định quốc tế, luật pháp nội địa và các tổ chức như Liên Hợp Quốc và các tổ chức khu vực khác.

Quy định về biên giới được thể hiện trong pháp luật Việt Nam bao gồm:

• Hiến pháp Việt Nam: Hiến pháp năm 2013 của Việt Nam quy định về đơn vị hành chính, trong đó có quy định về lãnh thổ quốc gia và biên giới của Việt Nam.
• Luật Biên giới năm 2009: Đây là luật cơ bản quy định về biên giới của Việt Nam. Luật này nêu rõ về định nghĩa, quản lý, bảo vệ, sử dụng và phát triển biên giới quốc gia.
• Các văn bản liên quan khác: Ngoài Luật Biên giới, còn có các văn bản pháp luật khác như Nghị định, Thông tư và Quyết định của Chính phủ liên quan đến quản lý và bảo vệ biên giới Việt Nam.

Các quy định trong pháp luật Việt Nam về biên giới nhằm đảm bảo chủ quyền lãnh thổ quốc gia, an ninh quốc gia, quản lý biên giới, phát triển kinh tế và thúc đẩy hợp tác với các quốc gia và vùng lãnh thổ láng giềng. Các quy định này có thể bao gồm việc quy định về kiểm soát di cư, xuất nhập cảnh, quá cảnh, nhập khẩu và xuất khẩu hàng hóa qua biên giới.

Tham khảo thêm:

• Biên giới quốc gia trên biển là gì?
• Xác định biên giới quốc gia trên đất liền giữa các nước có chung đường biên giới như thế nào?

2. Cửa khẩu là gì?

Cửa khẩu biên giới đất liền (gọi tắt là cửa khẩu biên giới) là nơi thực hiện các hoạt động xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh, xuất khẩu, nhập khẩu và qua lại biên giới quốc gia trên đất liền. Các cửa khẩu biên giới bao gồm cửa khẩu đường bộ, cửa khẩu đường sắt và cửa khẩu biên giới đường thủy nội địa. Điều này được quy định trong Khoản 2 Điều 3 của Nghị định số 112/2014/NĐ-CP ngày 21 tháng 11 năm 2014 về quản lý cửa khẩu Biên giới đất liền.

Theo Điều 4 của Nghị định số 112/2014/NĐ-CP, cửa khẩu biên giới đất liền được chia thành các loại: cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu chính (cửa khẩu song phương), cửa khẩu phụ và lối mở biên giới, tổng chung gọi là cửa khẩu biên giới.

Các cửa khẩu biên giới đất liền được chia thành cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu chính (cửa khẩu song phương), cửa khẩu phụ và lối mở biên giới, dựa trên phạm vi đối tượng xuất, nhập.

Tại Điều 4 Nghị định 112/2014/NĐ-CP về quản lý cửa khẩu biên giới đất liền quy định:

Căn cứ vào phạm vi đối tượng xuất, nhập; cửa khẩu biên giới đất liền được chia thành cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu chính (cửa khẩu song phương), cửa khẩu phụ và lối mở biên giới (sau đây gọi chung là cửa khẩu biên giới).

- Cửa khẩu quốc tế được mở cho người, phương tiện của Việt Nam và nước ngoài xuất cảnh, nhập cảnh; hàng hóa, vật phẩm xuất khẩu, nhập khẩu.

- Cửa khẩu chính (cửa khẩu song phương) được mở cho người, phương tiện Việt Nam và nước láng giềng có chung cửa khẩu xuất cảnh, nhập cảnh; hàng hóa, vật phẩm xuất khẩu, nhập khẩu.

- Cửa khẩu phụ được mở cho người, phương tiện Việt Nam và nước láng giềng thuộc tỉnh biên giới hai bên xuất cảnh, nhập cảnh; hàng hóa, vật phẩm xuất khẩu, nhập khẩu.

- Lối mở biên giới (đường qua lại chợ biên giới, cặp chợ biên giới; điểm thông quan hàng hóa biên giới; đường qua lại tạm thời) được mở cho cư dân biên giới hai bên, phương tiện, hàng hóa của cư dân biên giới hai bên qua lại và các trường hợp khác nhằm thực hiện chính, sách thương mại biên giới theo quy định của Thủ tướng Chính phủ; hoặc được mở trong trường hợp bất khả kháng hay yêu cầu đặc biệt của hai bên biên giới.

Tham khảo thêm:

• Giấy tờ cần thiết khi xuất nhập cảnh qua cửa khẩu Việt Nam 2024

3. Tiêu chí đề nghị mở, nâng cấp cửa khẩu theo Phụ lục III, Nghị định 34/2023/NĐ-CP

Căn cứ theo quy định tại Phụ lục III Tiêu chí đề nghị mở, nâng cấp cửa khẩu, lối mở biên giới của Nghị định số 34/2023/NĐ-CP ngày 16 tháng 6 năm 2023 của Chính phủ:

Như vậy, căn cứ từ những quy định trên, tại Việt Nam, cửa khẩu quốc tế quy định đảm bảo phạm vi có diện tích tối thiểu khoảng 10ha; tiếp đó là cửa khẩu chính (cửa khẩu song phương) với phạm vi đảm bảo là khoảng 7ha và cửa khẩu phụ (cửa khẩu địa phương) có phạm vi diện tích tối thiểu là 03ha. Điều này đảm bảo rằng các khu vực cửa khẩu có đủ không gian để phục vụ các hoạt động xuất nhập cảnh, quá cảnh và thương mại biên giới tương ứng với loại hình cửa khẩu đó.

Điều này đảm bảo rằng các cửa khẩu có đường giao thông tiện lợi để liên kết với mạng lưới đường bộ chính và đáp ứng yêu cầu kỹ thuật phù hợp với từng loại hình cửa khẩu.

Việc dự báo lưu lượng này rất quan trọng để đảm bảo rằng cửa khẩu được nâng cấp có khả năng đáp ứng nhu cầu xuất nhập cảnh và thương mại biên giới dự kiến trong tương lai. Thông qua việc so sánh với lưu lượng trung bình của một cửa khẩu cùng loại hình đã tồn tại trên cùng tuyến biên giới, việc dự báo có thể được thực hiện một cách chính xác và cung cấp căn cứ cho quá trình nâng cấp cửa khẩu.

4. Tiêu chí đề nghị mở lối mở biên giới theo Phụ lục III, Nghị định 34/2023/NĐ-CP

Căn cứ theo quy định tại Phụ lục III Tiêu chí đề nghị mở, nâng cấp cửa khẩu, lối mở biên giới của Nghị định số 34/2023/NĐ-CP ngày 16 tháng 6 năm 2023 của Chính phủ:

Vị trí của cửa khẩu biên giới đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thương mại, di cư và giao lưu văn hóa giữa các quốc gia hoặc vùng lãnh thổ. Đặc điểm vị trí như gần các trục giao thông quan trọng, kết nối với các khu vực phát triển kinh tế, và có khả năng kiểm soát tốt đối với việc xuất nhập cảnh và hàng hóa là những yếu tố quan trọng. Sự thuận lợi về vị trí giúp tạo điều kiện cho việc phát triển kinh tế-xã hội trong khu vực, đồng thời cũng hỗ trợ quá trình quản lý và kiểm soát tốt hơn của cửa khẩu biên giới.

Việc đường giao thông kết nối một cửa khẩu biên giới với các trục giao thông chính của tỉnh là rất quan trọng. Điều này giúp tạo ra sự liên kết và tiếp cận thuận lợi đến các điểm đến quan trọng trong tỉnh, cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển của người và hàng hóa qua cửa khẩu. Sự kết nối thuận lợi này giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của cửa khẩu biên giới và đóng góp vào sự phát triển kinh tế-xã hội của khu vực và tỉnh.

Diện tích xây dựng của một cửa khẩu biên giới quan trọng để đảm bảo sự hoạt động hiệu quả và tiện ích. Với diện tích tối thiểu khoảng 03 ha, cửa khẩu có đủ không gian để xây dựng các cơ sở và cơ sở hạ tầng cần thiết như các trạm kiểm soát, khu vực lưu trú, bãi đỗ xe và khu vực hậu cần khác. Điều này giúp tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập cảnh, quá cảnh, và thương mại qua cửa khẩu, đồng thời đảm bảo sự an toàn và hiệu quả trong việc quản lý biên giới.

Đối với cửa khẩu lối mở biên giới, việc xác định triển vọng hàng hóa và vật phẩm được trao đổi là rất quan trọng. Cần phải đảm bảo rằng các mặt hàng được trao đổi qua cửa khẩu đáp ứng được nhu cầu và yêu cầu của cư dân trong xã (phường, thị trấn) hoặc đơn vị hành chính tương đương ở cả hai bên biên giới. Việc này giúp thúc đẩy sự phát triển kinh tế và đáp ứng nhu cầu của cộng đồng địa phương, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi và giao lưu hàng hóa giữa các khu vực biên giới.

Để đảm bảo hoạt động hiệu quả và phát triển bền vững của cửa khẩu biên giới, cần có điều kiện hạ tầng thuận lợi như mặt bằng phù hợp, mạng lưới giao thông tốt, cung cấp đủ nguồn nước và các nguồn lực khác. Điều này cần được hỗ trợ bằng việc đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kỹ thuật, bao gồm việc xây dựng, nâng cấp và bảo dưỡng các cơ sở vật chất như đường, cầu, trạm kiểm soát, hệ thống nước và điện, và các tiện ích khác. Việc đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kỹ thuật sẽ đảm bảo hoạt động suôn sẻ và tiện ích cho cửa khẩu biên giới, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế-xã hội của khu vực xung quanh.

• Vùng trời quốc gia là gì?
• Đưa trái phép thuốc, vật tư y tế qua biên giới nhằm thu lợi bất chính bị xử tội gì?

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Phổ biến pháp luật của HoaTieu.vn.