Vì sao các quyền tự do cơ bản của công dân cần phải được quy định trong Hiến pháp?

Vì sao các quyền tự do cơ bản của công dân cần phải được quy định trong Hiến pháp? Chúng ta ai cũng biết được các quyền cơ bản của công dân luôn được pháp luật bảo vệ, nhưng không hẳn bạn đã biết rõ rằng tại sao chúng lại được quy định trong hiến pháp mà không phải một văn bản pháp luật khác. Dưới đây hoatieu.vn sẽ giải thích cho các bạn hiểu rõ.

• Theo em có phải trong mọi trường hợp công an đều có quyền bắt người không? Vì sao?
• Thế nào là quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân? Nêu ví dụ

1. Quyền tự do cơ bản của công dân là?

Các quyền tự do cơ bản của công dân là những quyền về văn hoá, chính trị, kinh tế, giáo dục và các quyền tự do cơ bản của mỗi cá nhân. Chúng ta cũng đã biết rặng những quyền tự do cơ bản của công dân là những quyền như quyền được bầu cử, quyền được tự do ngôn luận, quyền được bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm; quyền được bảo mật và an toàn thư tín, điện thoại, điện tín;.....

2. Vì sao các quyền tự do cơ bản của công dân cần phải được quy định trong Hiến pháp?

Những quyền tự do cơ bản của công dân được nêu trên đều được quy định trong Hiến pháp. Vậy tại sao lại phải được quy định trong Hiến pháp?

Bởi lý do:

Thứ nhất Hiến pháp là luật cao nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam, mọi văn bản pháp luật khác đều phải tuân theo quy định của Hiến pháp, không được trái với quy định của Hiến pháp. Mọi văn bản trái với hiến pháp bị coi là vi hiến và bị huỷ bỏ.

Thứ hai quyền tự do cơ bản của công dân là những quyền quan trọng nhất của một con người, không thể tách rời với mỗi con người, nên cần được ưu tiên bảo vệ. Chính vì thế Hiến pháp là văn bản tối cao nhất có thể bảo vệ toàn vẹn những quyền tự do cơ bản đó của công dân mà không bị bất kỳ chủ thể nào xâm phạm.

Thứ ba là Hiến pháp là thể hiện mối quan hệ giữa nhà nước và quyền lợi của nhân dân. Những văn bản dưới hiến pháp sẽ quy định những điều khoản phù hợp với hiến pháp và bảo vệ những quyền cụ thể của con người trong đời sống.

Như vậy có thể thấy rằng những quyền cơ tự do cơ bản của con người chỉ được bảo vệ nghiêm minh khi quy định trong Hiến pháp. Nếu quy định trong những văn bản khác thấp hơn thì sẽ không bảo vệ toàn vẹn được những quyền tự do cơ bản đó.

3. Ví dụ về các quyền tự do cơ bản của công dân

>> Ví dụ về quyền tự do ngôn luận

+ Công dân có quyền tự do đi lại và cư trú ở trong nước, có quyền ra nước ngoài và từ nước ngoài về nước theo quy định.

+ Công dân có quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo, theo hoặc không theo một tôn giáo nào.

+ Công dân có quyền bầu cử, chọn ra ứng viên đáng tin cậy vào hệ thống bộ máy chính quyền.

+ Công dân có quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội theo hình thức trực tiếp hoặc gián tiếp:

• Gián tiếp: Công dân thực hiện các quyền bầu cử đại biểu Quốc hội và Đại biểu Hội đồng nhân dân. Đại biểu Quốc hội và Đại biểu Hội đồng nhân dân phải chịu sự giám sát, chất vấn của nhân dân về quản lý Nhà nước.
• Trực tiếp: Công dân có thể tham gia hoạt động trong các cơ quan Nhà nước thông qua việc tuyển dụng theo năng lực, trình độ chuyên môn mà công dân có thể được tuyển dụng vào cơ quan Nhà nước hoặc được bổ nhiệm vào những vị trí cụ thể trong bộ máy Nhà nước.
• Công dân có thể tham gia thảo luận và đưa ra ý kiến trực tiếp đối với các vấn đề ở tầm quốc gia khi nhà nước tổ chức trưng cầu dân ý. Ví dụ: công dân đưa ý kiến về việc thay đổi chính sách trong luật Giáo dục, luật đất đai, những thông tư nghị định về vấn đề xử phạt hành chính...

4. Các quyền tự do cơ bản của công dân được ghi nhận trong Hiến pháp

Các quyền tự do cơ bản của công dân là các quyền được ghi nhận trong Hiến pháp và luật, quy định mối quan hệ giữa công dân với Nhà nước.

Điều 14 Hiến pháp 2013 ghi nhận: “Ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các quyền con người, quyền công dân về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội được công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật. Quyền con người, quyền công dân chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng”.

Trong đó, các quyền tự do cơ bản của công dân được ghi nhận trong Hiến pháp gồm:

• Quyền bất khả xâm phạm về thân thể của công dân.
• Quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm công dân.
• Quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân.
• Quyền được đảm bảo an toàn và bí mật thư tín, điện thoại, điện tín.
• Quyền tự do ngôn luận

5. Quyền tự do cơ bản nào là quan trọng nhất? Vì sao?

Các quyền tự do cơ bản của công dân là những quyền quan trọng nhất, không thể tách rời đối với mỗi cá nhân.

Quyền tự do cơ bản quan trọng nhất của công dân là quyền bất khả xâm phạm về thân thể của công dân. Đây là quyền đã được quy định từ Hiến pháp năm 1992 vì nó liên quan đến quyền sống của con người, thể hiện pháp luật bảo vệ con người, xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

Xâm phạm thân thể bao gồm: tự ý bắt giữ người trái phép, có hành vi bạo lực, xúc phạm thân thể người khác, gây thương tích cho người khác (kể cả trường hợp vô tình)...

Quyền bất khả xâm phạm về thân thể của công dân được quy định trong Hiến pháp nhằm nhấn mạnh không một ai (kể cả người thân của công dân hay người ở bất kì cương vị chức quyền nào) có quyền xâm phạm về thân thể của công dân. Tự tiện bắt và giam, giữ người trái pháp luật là xâm phạm đến quyền bất khả xâm phạm về thân thể của công dân, là hành vi trái pháp luật, phải xử lý nghiêm minh theo pháp luật. Trừ một số trường hợp pháp luật cho phép bắt giữ người như sau:

+ Phải có quyết định của Tòa án hoặc phê chuẩn của Viện Kiểm sát trong phạm vi thẩm quyền bắt bị can,bị cáo để tạm giam. (trừ trường hợp phạm tội bắt quả tang).

+ Khi có căn cứ cho rằng người đó là tội phạm nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng. Khi có người chính mắt trông thấy và xác nhận đúng là người đã thực hiện tội phạm mà xét thấy cần bắt ngay để người đó không trốn được.

+ Bắt giữ người đang phạm tội bị truy nã.

- Trường hợp 3: Bắt người đang phạm tội quả tang hoặc đang bị truy nã.

Trên đây là những tìm hiểu của Hoa Tiêu về vấn đề Vì sao các quyền tự do cơ bản của công dân cần phải được quy định trong Hiến pháp? Mời bạn đọc tham khảo thêm những thông tin hữu ích trong mục Hỏi đáp pháp luật liên quan.