Phân tích bài thơ Mẹ của Huỳnh Minh Nhật

Phân tích bài Mẹ Huỳnh Minh Nhật

“Mẹ” là đề tài không mới, nhưng Huỳnh Minh Nhật đã rất thành công khi viết về mẹ bằng giọng văn thủ thỉ tâm sự như đang trò chuyện với mẹ để bày tỏ những lời gan ruột của đứa con xa mẹ mong được trở về bên mẹ trong bài thơ “Mẹ”. Trong bài viết này Hoatieu xin chia sẻ bài văn mẫu phân tích bài thơ Mẹ của tác giả Huỳnh Minh Nhật sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tác phẩm.

• Phân tích bài thơ Con yêu mẹ của Xuân Quỳnh

Bài thơ “Mẹ” của Huỳnh Minh Nhật

Từ ngày con thơ bé

Đến bây giờ lớn khôn

Tiếng ru hỏi khe khẽ

Vẫn thấm đượm trong hồn

Qua những ngày nắng cháy

Chân mẹ đã khô cằn

Mùa lũ về nước chảy

Mẹ dãi dầu vai xương

Này dáng mẹ thon thon

Này bàn tay nhỏ nhắn

Ủa đâu rồi mẹ nhỉ?

Sao nhiều quả nếp nhăn?

Một đời mẹ trở trăn

Lo những ngày con ốm

Mẹ trăm bề thấp thỏm

Cho con giấc ngủ lành

Mẹ cắt bớt tuổi xanh

Bao nhiêu mẹ cũng đành

Người hanh hao gầy guộc

Con biền biệt trời xa

Mẹ ơi tháng năm qua

Con bây giờ đã lớn

Mười mấy năm xa nhà

Nhớ mẹ! Lòng đau đớn!

Con cứ hẹn xuân về

Sẽ thăm lại vườn quê

Mà bao mùa mai nở

Vẫn riêng mình thỏa thuê!

Viết bài văn phân tích một tác phẩm thơ Mẹ của Huỳnh Minh Nhật

Bersot đã tâm sự rằng: “Trong vũ trụ có lắm kì quan, nhưng kì quan đẹp nhất là trái tim của người mẹ”. Thật vậy, “trái tim” - tình yêu thương của mẹ dành cho con cái rộng lớn như trời bể, không gì sánh bằng. Có lẽ vì vậy mà mỗi nhà thơ khi viết về mẹ đều mang đến những nét riêng đầy xúc động. Ta đã từng biết đến “Mẹ và quả” của Nguyễn Khoa Điềm, “Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa” của Nguyễn Duy, “Trở về với mẹ ta thôi” của Đồng Đức Bốn, ... và trong những bài thơ hay viết về mẹ không thể không nhắc đến bài thơ “Mẹ” của Huỳnh Minh Nhật. Bài thơ đã để lại trong lòng bạn đọc những rung động thẩm mỹ sâu sắc.

Nếu những lời dậy ân tình của cha giúp con trưởng thành, rắn rỏi và mạnh mẽ hơn trên bước đường đời thì dòng sữa ngọt ngào và lời ru của mẹ nuôi con khôn lớn. Từ khi được sinh ra trên thế gian này lời ru ầu ơ, ngọt ngào, dịu dàng, êm ái của mẹ đã ở bên con. Đến bây giờ, khi con đã lớn khôn, trưởng thành và rời xa vòng tay của mẹ nhưng trong tâm hồn, sâu thẳm trái tim con lời ru vẫn vang vọng đâu đây.

“Từ ngày con thơ bé

Đến bây giờ lớn khôn

Tiếng ru hời khe khẽ

Vẫn thấm đượm trong hồn”

Lời ru của mẹ khe khẽ chạm vào miền kí ức của con. Nhớ lại những ngày tháng được ở bên mẹ lại thấy chạnh lòng biết bao! Bao vất vả, nhọc nhằn “Những ngày nắng cháy” hay “mùa lũ về nước chảy” mẹ phải “dãi dầu vai xương”. Mẹ chẳng quản ngại khó khăn, nhọc nhằn, vất vả để cho con cuộc sống đủ đầy. Bao vất và bản tay mẹ lo toan để con có được cuộc sống bình yên. Thương mẹ biết bao, vì con mà mẹ có thể hi sinh tất cả để con được giấc ngủ tròn

“Qua những ngày nắng cháy

Chân mẹ đã khô cằn

Mùa lũ về nước chảy

Mẹ dãi dầu vai xương”

Khổ thơ sử dụng câu hỏi tu từ - câu hỏi không nhận được lời đáp “Ủa đâu rồi mẹ nhỉ?” để lại trong lòng con một thắc mắc hồn nhiên: tại sao trên mặt mẹ lại có nhiều nếp nhăn đến vậy? Nhìn vào những nếp nhăn ấy lại cảm thấy xót xa làm sao! Thời gian đã hằn in trên làn da mẹ, đôi bàn tay của mẹ. Tuổi xuân của mẹ trôi qua lúc nào con không hay biết, chỉ biết rằng thời gian đã lấy đi “dáng mẹ thon thon” “bàn tay nhỏ nhắn” Không một ai trả lời được tại sao trên mặt mẹ lại nhiều nếp nhăn, cũng không ai ngăn được guồng quay của thời gian tàn nhẫn:

“Này dáng mẹ thon thon

Này bàn tay nhỏ nhắn

Ủa đâu rồi mẹ nhỉ?

Sao nhiều quá nếp nhăn”

Mẹ đã hi sinh tất cả để con có cuộc sống êm ấm, có tuổi hồn nhiên, trong sáng. Mẹ trăn trở khi con ốm, thấp thỏm khi con ngủ, chỉ mong sao cho con tròn giấc. Mẹ đã hi sinh tất cả vì con thơ. Thế mới thấy được đức hi sinh thầm lặng của mẹ cao cả biết bao!

“Một đời mẹ trở trăn

Lo những ngày con ốm

Mẹ trăm bề thấp thỏm

Cho con giấc ngủ tròn”

Con khôn lớn, rời xa vòng tay của mẹ, hoà vào cuộc đời rộng lớn, sự biền biệt xa nhà tháng ngày của con khiến mẹ “cắt bớt tuổi xanh” mẹ lặng thầm hi sinh, dõi theo bước chân con dù cho “người hanh hao gầy guộc”. Mẹ đã vì con mà người mẹ hanh hao, gầy guộc đi rất nhiều. Con ở nơi phương kia xót xa khi nhìn thấy màu thời gian đã nhuốm lên tuổi mẹ:

“Mẹ cắt bớt tuổi xanh

Bao nhiêu mẹ cũng đành

Người hanh hao gầy guộc

Con biền biệt trời xa”

Nhiều tháng năm qua đi, con đã khôn lớn, trưởng thành, đã ra nơi biển đời rộng lớn, nhưng chưa báo đền công lao của mẹ. Xa nhà, nhớ mẹ chỉ biết nhủ thầm “Nhớ mẹ! Lòng đau đớn!” Nhà thơ đã nhấn mạnh những từ “nhớ mẹ”, “lòng đau đớn” để làm nổi bật nỗi nhớ nhung mẹ da diết, thể hiện lòng yêu kính mẹ. Một chút xót xa, ân hận, con gửi vào tình yêu và nỗi nhớ mẹ:

“Mẹ ơi tháng năm qua

Con bây giờ đã lớn

Mười mấy năm xa nhà

Nhớ mẹ! Lòng đau đớn!”

Đã bao nhiêu mùa xuân rồi, con cứ hẹn với mẹ mãi, sẽ về với mẹ vào mùa xuân. Về thăm lại quê hương, khu vườn nhà và quan trọng là về thăm mẹ yêu dấu của mình nhưng con chưa làm được. Đã bao lần con hứa, rồi bao lần con thất hứa, đã “qua bao mùa mai nở” con vẫn chưa về đoàn tụ được với mẹ. Mẹ vẫn một mình đón tết mà không có con... Phải chăng đó cũng là lời tự trách của đứa con phương xa chưa kịp về thăm mẹ.

“Con cứ hẹn xuân về

Sẽ thăm lại vườn quê

Mà bao mùa mai nở

Vẫn riêng mình thỏa thuê!”

Bài thơ “Mẹ” của nhà thơ Huỳnh Minh Nhật được viết theo thể thơ năm chữ; ngôn ngữ, hình ảnh mộc mạc, bình dị mà có ý nghĩa vô cùng sâu xa, gợi nhắc trong lòng chúng ta về đức hi sinh thầm lặng của mẹ, tha thiết như khúc tâm tình của người con đang tỏ lòng cùng mẹ, biết ơn mẹ. Tác giả sử dụng nhiều biện pháp tu từ có giá trị biểu cảm cùng câu hỏi tu từ để khắc sâu tình cảm yêu thương, lòng biết ơn sâu nặng của người con đối với mẹ khiến người đọc rưng rưng xúc động.

Những bài thơ viết về mẹ luôn có sức lay động, truyền cảm đặc biệt bởi tình mẫu tử thật thiêng liêng với mỗi người, bởi mẹ là suối nguồn yêu thương, là tình yêu và nỗi nhớ của con. Nhà thơ Huỳnh Minh Nhật đã nói hộ tiếng lòng của những đứa con xa chưa tròn chữ hiếu với mẹ kính yêu trong bài thơ “Mẹ”!

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Học tập - Lớp 9 của HoaTieu.vn.