Phân tích tác phẩm Người đầm

Phân tích truyện ngắn Người đầm

Người đầm là một truyện ngắn của Thạch Lam, vốn in lần đầu trên báo Ngày nay (1937), sau in lại ở tập Nắng trong vườn (1938). Người đầm cũng như nhiều thiên truyện khác của Thạch Lam, được viết bằng một bút pháp cổ điển, nhưng ý nghĩa của mỗi dòng chữ, lời đề nghị toát ra qua tác phẩm thì với con người hôm nay vẫn còn là một cái gì mà chúng ta không dễ với tới. Sau đây là mẫu dàn ý phân tích nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện của truyện ngắn Người đầm, mời các bạn cùng tham khảo.

• Phân tích tác phẩm Cô hàng xén

Dàn ý phân tích tác phẩm Người đầm

Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm

Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ lí lẽ và dẫn chứng, đảm bảo các yêu cầu sau:

1. Mở bài:

- Giới thiệu về tác giả, tác phẩm:

+ Thạch Lam, tên thật là Nguyễn Tường Lân - thành viên của nhóm Tự lực văn đoàn. Tác phẩm của ông thể hiện niềm cảm thương kín đáo mà sâu sắc đối với cuộc sống của những người dân nghèo nơi phố huyện ở ngoại ô Hà Nội hay của những trí thức bình dân.

+ Người đầm là một truyện ngắn của Thạch Lam, vốn in lần đầu trên báo Ngày nay (1937), sau in lại ở tập Nắng trong vườn (1938).

- Nêu vấn đề nghị luận: Tác phẩm mang đậm dấu ấn phong cách sáng tác của Thạch Lam: Truyện không có cốt truyện đặc biệt, không có xung đột gay gắt, tác phẩm thể hiện cái nhìn bao dung, độ lượng và niềm tin vào vẻ đẹp lương thiện, tốt đẹp vốn có ở con người; cần phải có sự sâu sắc, thấu hiểu khi nhìn con người và cuộc sống.

2. Thân bài:

* Phân tích nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện của đoạn trích

- Mô tả, đánh giá cách tác giả xây dựng truyện kể: Cốt truyện đơn giản, xoay quanh việc nhân vật tác giả tới xem chiếu bóng ở rạp Pathé. Ở đó, ông gặp một người đầm, cùng đi xem với con gái. Có cái lạ là hai mẹ con người này chỉ ngồi ở ghế hạng nhì, chỗ vẫn thường dành cho người bản xứ. Chẳng những thế, ở bà toát ra vẻ khiêm nhường nhũn nhặn,“cái nhìn của bà rụt rè e lệ quá, khiến tôi ái ngại và cảm động”. Giờ nghỉ, ra ngoài, bà mua kẹo cho con, vẻ rất thân thiện với chú bé bán kẹo, nhất là khi thấy chú chạy vội đi vì sợ cảnh sát thì bà buồn hẳn.

-> Dụng ý nghệ thuật của nhà văn, chỉ tập trung thể hiện diễn biến tâm trạng nhân vật.

* Đặc điểm của người kể truyện:

- Ngôi kể: ngôi thứ nhất, vừa kể lại câu chuyện, vừa trực tiếp tham gia vào các sự kiện thông qua mối quan hệ với các nhân vật khác -> thúc đẩy cốt truyện phát triển, khắc họa diễn biến tâm trạng và hành động của nhân vật tôi; đồng thời thay tác giả đưa ra nhận xét, đánh giá về nhân vật người phụ nữ Pháp:

+ Hoàn cảnh, lai lịch: xuất thân là người Pháp; xuất hiện lẻ loi, đơn độc trong ánh mắt tò mò, sửng sốt của người bản xứ.

+ Vẻ đẹp:

Dịu dàng, lịch sự, khiêm tốn: không ngồi ở dãy ghế hạng nhất như phần đông người Pháp, ăn mặc giản dị, giọng nói của bà ngọt ngào, không chút kiêu ngạo, “xin phép ông”…

Thân thiện, giàu lòng trắc ẩn: mỉm cười, lấy tay xoa đầu, hỏi han quan tâm đứa bé bán kẹo rong; ngạc nhiên, buồn khi thấy đứa bé bỏ chạy trước sự xuất hiện của cảnh sát…

- Điểm nhìn: Sử dụng điểm nhìn linh hoạt, có sự kết hợp của nhiều loại điểm nhìn: bên ngoài, bên trong, không gian, thời gian…, phù hợp với nội dung trần thuật, cuối truyện chủ yếu sử dụng điểm nhìn bên trong bộc lộ nội tâm nhân vật: Nhạy cảm và biết điều; đơn độc song vẫn tế nhị; khiêm nhường cố thu mình lại, như bất cứ ai phải sống ở một nơi xa lạ, trong khi vẫn tìm cách khẳng định bản thân trước cái hoàn cảnh éo le và không có gì là dễ chịu ấy.

-> Tăng tính khách quan, lôi cuốn cho câu chuyện; góp phần thể hiện cảm hứng chủ đạo của toàn tác phẩm: Cái nhìn bao dung, độ lượng và niềm tin vào vẻ đẹp lương thiện, tốt đẹp vốn có ở con người; cần phải có sự sâu sắc, thấu hiểu khi nhìn con người và cuộc sống

- Vai trò của ngôi kể, điểm nhìn và lời kể trong việc xây dựng nhân vật: Tái hiện cái nhìn khách quan, chân thực với một người phụ nữ Pháp . Thạch Lam nhìn bà chẳng khác bao nhiêu so với cách ông vẫn nhìn những bà mẹ Lê, cô Tâm trong Cô hàng xén, cô Liên trong Hai đứa trẻ khiến người đầm ở đây trở nên sinh động, trước tiên là có một đời sống nội tâm phong phú, giàu lòng thương người.

- Giọng điệu kể chuyện nhẹ nhàng, sâu lắng, vừa chiêm nghiệm, thấm thía, vừa trăn trở, suy tư: Tôi nhận thấy, cũng như tôi, những người khác ngồi chung quanh tò mò nhìn vào người đầm. Nhưng họ nhìn một cách sống sượng và chăm chú quá; trong những con mắt đó, đôi khi lại còn thoáng qua một tia lãnh đạm và ác cảm nữ

-> Sau giai đoạn thù hận, đến giai đoạn chấp nhận người Pháp, bởi biết rằng, trong khi mang tới nhiều đau đớn và bất hạnh thì đồng thời họ cũng là cái cầu nối để chúng ta đến với thế giới hiện đại, và nhiều người trong họ vẫn là những người đáng mến.

Đánh giá khái quát: Qua nhân vật người phụ nữ Pháp, Thạch Lam thể hiện cái nhìn bao dung, độ lượng và niềm tin vào vẻ đẹp lương thiện, tốt đẹp vốn có ở con người; cần phải có sự sâu sắc, thấu hiểu khi nhìn con người và cuộc sống

3. Kết bài:

- Khẳng định khái quát những nét đặc sắc về chủ đề và nghệ thuật của bài.

- Nêu ý nghĩa của bài thơ đối với bản thân.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 11 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.