Cấu tạo của bài văn tả cảnh lớp 5

Giải bài tập SGK Tiếng Việt 5 Cánh Diều tập 2 trang 6, 7, 8: Cấu tạo của bài văn tả cảnh lớp 5 là hướng dẫn giải bài tập Tiếng Việt lớp 5 theo nội dung chương trình sách giáo khoa mới. Các em học sinh tham khảo để hoàn thiện bài tập của mình nhé!

Bên cạnh đó, mời thầy cô tham khảo bài Soạn Tập làm văn: Cấu tạo của bài văn tả cảnh lớp 5 nhằm phục vụ cho công tác biên soạn giáo án, kế hoạch bài dạy sao cho nội dung sinh động, trực quan, hấp dẫn hơn.

1. Nhận xét Cấu tạo của bài văn tả phong cảnh trang 6, 7 SGK Tiếng Việt 5 Tập 2 Cánh Diều

Đề bài: 

  • Câu hỏi 1 Nhận xét trang 7 SGK Tiếng Việt 5 Cánh Diều: Bài văn có mấy đoạn? Nêu nội dung của từng đoạn
  • Câu 2 Nhận xét trang 7 SGK Tiếng Việt 5 Cánh Diều: Xếp các đoạn văn vào mỗi phần phù hợp: mở bài, thân bài, kết bài.
  • Câu 3 Nhận xét trang 7 SGK Tiếng Việt 5 Cánh Diều: Theo em, ngoài trình tự miêu tả như trong phần thân bài nói trên, còn có thể miêu tả phong cách theo trình tự nào khác?

Câu 1: Bài văn có mấy đoạn? Nêu nội dung của từng đoạn

Lời giải chi tiết:

Bài văn có 4 đoạn

- Đoạn 1: từ đầu đến “xa lắc xa lơ chạy về bản” (Miêu tả về sự bắt nguồn của con suối)

- Đoạn 2 từ “Con suối chảy qua bản tôi” đến “nước lững thững như kẻ nhàn rỗi dạo xuôi dòng” (Miêu tả về nước suối qua 4 mùa, cách người dân đi lại qua con suối và con thác chảy qua suối)

- Đoạn 3: từ “Con suối đơn sơ” đến hết. (Nói lên tình cảm của tác giả đối với con suối)

Câu 2: Xếp các đoạn văn vào mỗi phần phù hợp: mở bài, thân bài, kết bài

Lời giải chi tiết:

- Mở bài: Đoạn 1

- Thân bài: Đoạn 2.

- Kết bài: Đoạn 3.

Câu 3: Theo em, ngoài trình tự miêu tả như trong phần thân bài nói trên, còn có thể miêu tả phong cách theo trình tự nào khác?

Lời giải chi tiết:

Ngoài trình tự miêu tả trong phần thân bài, ta cũng có thể miêu tả phong cảnh theo trình tự từ tổng quan đến chi tiết (ví dụ, từ cảnh vật lớn như núi, sông đến những chi tiết nhỏ như cây cỏ, con vật), hoặc từ gần đến xa (ví dụ, từ cảnh vật gần mình như cây cỏ, con đường đến cảnh vật xa như núi, mây trời).

2. Cấu tạo của bài văn tả cảnh

Bài văn tả cảnh thường gồm có mấy phần?

Từ hai bài văn đã phân tích, học sinh tự rút ra nhận xét về cấu tạo của bài văn tả cảnh. Một bài văn tả cảnh thường gồm có ba phần: mở bài, thân bài và kết bài. Trong đó:

  1. Mở bài: Giới thiệu bao quát về cảnh sẽ tả
  2. Thân bài: Tả từng phần của cảnh hoặc sự thay đổi của cảnh theo thời gian
  3. Nhận xét hoặc cảm nghĩ của người viết

3. Luyện tập trang 8 SGK Tiếng Việt 5 Cánh Diều

Bài văn sau có những điểm nào giống và khác bài Con suối bản tôi:

a, Về cấu tạo?

b, Về trình tự miêu tả?

Chiều tối

Nắng bắt đầu rút lên những chòm cây cao, rồi nhạt dần như hoà lẫn với ánh sáng trắng nhợt cuối ngày.

Lúc đó, trong những bụi cây đã thấp thoáng, thập thò những mảng tối. Màu tối lan dần dưới từng gốc cây, ngả dài trên thảm cỏ, rồi đổ lốm đốm trên là cành, nhất là những vòm xanh rậm rạp. Bóng tối như bức màn mỏng, như thứ bụi xốp, mỡ đen, phủ dẫn lên mọi vật.

Trong nhập nhoạng, thỉnh thoảng lại bật lên một mảng sáng mờ của ánh ngày vương lại. Một vài tiếng dế gáy sớm, vẻ thăm dò, chờ đợi. Có đôi ảnh đom đóm chấp chới, lúc lên cao, lúc xuống thấp, lúc lại rơi xuống mặt cỏ không còn rõ hình cây lá nữa mà mịn màng hoà lẫn như một mặt nước lặng êm.

Trong im ắng, hương vườn thơm thoảng bắt đầu rón rén bước ra và tung tăng trong ngọn gió nhẹ, nhảy trên cỏ, trườn theo những thân cành.

PHẠM ĐỨC

Phương pháp giải:

Lời giải chi tiết:

a) Về cấu tạo: giống với bài Con suối bản tôi vì đều có cả 3 phần mở bài, thân bài, kết bài

b) Về trình tự miêu tả: khác với bài Con suối bản tôi vì bài này được miêu tả theo trình tự thời gian, còn bài Con suối bản tôi được miêu tả theo trình tự không gian.

Theo em, ngoài trình tự miêu tả như trong phần thân bài nói trên, còn có thể miêu tả phong cách theo trình tự nào khác?

4. Giải bài tập Cấu tạo của bài văn tả cảnh SGK Tiếng Việt 5 tập 1 trang 11, 12

Đề bài câu 1, câu 2 Tiếng Việt 5 trang 11, 12:

  • Đọc và tìm các phần mở bài, thân bài, kết bài của bài văn Hoàng hôn trên sông Hương
  • Thứ tự miêu tả trong bài văn trên có gì khác với bài Quang cảnh làng mạc ngày mùa mà em đã được học? Từ hai bài văn đó, hãy rút ra nhận xét về cấu tạo của bài văn tả cảnh

Câu 1. Đọc và tìm các phần mở bài, thân bài, kết bài của bài văn Hoàng hôn trên sông Hương

Đây là bài tập Câu 1 trang 11 sgk Tiếng Việt 5, mời các em cùng tham khảo:

Hoàng hôn trên sông Hương

Cuối buổi chiều, Huế thường trở về trong một vẻ yên tĩnh lạ lùng, đến nỗi tôi cảm thấy hình như có một cái gì đang lắng xuống thêm một chút nữa trong thành phố vốn hằng ngày đã rất yên tĩnh này.

Mùa thu, gió thổi mây về phía cửa sông, mặt nước phía dưới cầu Tràng Tiền đen sẫm lại, trong khi phía trên này lên mãi gần Kim Long, mặt sông sáng màu ngọc lam in những vệt mây hồng rực rỡ của trời chiều. Hình như con sông Hương rất nhạy cảm với ánh sáng nên đến lúc tối hẳn, đứng trên cầu chăm chú nhìn xuống, người ta vẫn còn thấy những mảnh sắc mơ hồng ửng lên như một thứ ảo giác trên mặt nước tối thẳm. Phố ít người, con đường ven sông như dài thêm ra dưới vòm lá xanh của hai hàng cây.

Phía bên sông, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tre trúc. Đâu đó, từ sau khúc quanh vắng lặng của dòng sông, tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cá cuối cùng truyền đi trên mặt nước, khiến cho mặt sông nghe như rộng hơn. Và khi dãy đèn bên đường bắt đầu thắp lên những quả tròn màu tím nhạt, chuyển dần sang màu xanh lá cây và cuối cùng nở bung ra trong màu trắng soi rõ mặt người qua lại thì khoảnh khắc yên tĩnh của buổi chiều cũng được chấm dứt.

Huế thức dậy trong một nhịp chuyển động mới, đi vào cuộc sống ban đầu của nó.

Theo Hoàng Phủ Ngọc Tường

Hướng dẫn làm bài: Em hãy đọc kĩ bài văn và chú ý tìm các phần:

- Mở bài: giới thiệu về cảnh vật.

- Thân bài: Tả cụ thể, chi tiết cảnh vật.

- Kết bài: Nhận xét và cảm nghĩ về cảnh vật.

Giải đáp chi tiết: Bài văn Hoàng hôn trên sông Hương có ba phần:

- Mở bài (Từ đầu... đến trong thành phố vốn hằng ngày đã rất yên tĩnh này): Huế đặc biệt yên tĩnh lúc hoàng hôn xuống.

- Thân bài (Từ Mùa thu... đến khoảnh khắc yên tĩnh của buổi chiểu cũng chấm dứt): Sự thay đổi màu sắc của sông Hương và hoạt động của con người bên sông từ lúc hoàng hôn đến lúc thành phố lên đèn. Phần này có hai đoạn:

+ Đoạn đầu từ "Mùa thu... đến hai hàng cây": Sự thay đổi sắc màu của sông Hương từ hoàng hôn đến tối hẳn.

+ Đoạn 2 (còn lại): Hoạt động của con người bên sông từ lúc hoàng hôn đến lúc thành phố lên đèn.

- Kết bài (câu cuối): Sự thức dậy của Huế sau hoàng hôn

Câu 2. Thứ tự miêu tả trong bài văn hoàng hôn trên sông Hương có gì khác với Quang cảnh làng mạc ngày mùa?

Thứ tự miêu tả trong bài văn hoàng hôn trên sông Hương có gì khác với Quang cảnh làng mạc ngày mùa
Thứ tự miêu tả trong bài văn hoàng hôn trên sông Hương có gì khác với Quang cảnh làng mạc ngày mùa

Đề bài: Thứ tự miêu tả trong bài văn trên có gì khác với bài Quang cảnh làng mạc ngày mùa mà em đã học? Từ hai bài văn đó, hãy rút ra nhận xét về cấu tạo của bài văn tả cảnh. (Câu 2 trang 12 sgk Tiếng Việt 5).

Hướng dẫn làm bài: Em đọc lại hai bài văn và nhận xét thứ tự miêu tả cảnh vật trong mỗi bài theo thứ tự không gian hay theo thời gian.

Giải đáp chi tiết: Sự khác biệt về thứ tự miêu tả của hai bài văn:

* Quang cảnh làng mạc ngày mùa:

- Giới thiệu màu sắc bao trùm làng mạc ngày mùa là màu vàng.

- Tả các màu vàng rất khác nhau của cảnh vật.

- Tả thời tiết, con người.

  • Tóm lại: Bài văn này tả từng bộ phận của cảnh.

* Hoàng hôn trên sông Hương:

- Nêu nhận xét chung về sự yên tĩnh của Huế lúc hoàng hôn.

- Tả sự thay đổi sắc màu của sông Hương từ lúc bắt đầu hoàng hôn đến lúc tối hẳn.

- Tả hoạt động của con người trên bờ sông, trên mặt sông lúc bắt đầu hoàng hôn đến lúc thành phố lên đèn.

- Nhận xét về sự thức dậy của Huế sau hoàng hôn.

  • Tóm lại: Bài này tả sự thay đổi của cảnh theo thời gian.

Luyện tập SGK Tiếng Việt 5 tập 1 trang 11, 12

Nhận xét cấu tạo của bài văn sau:

Nắng trưa

Nắng cứ như từng dòng lửa xối xuống mặt đất.

Buổi trưa ngồi trong nhà nhìn ra sân, thấy rất rõ những sợi không khí bé nhỏ, mỏng mảnh, nhẹ tênh, vòng vèo lượn từ mặt đất bốc lên, bốc lên mãi.

Tiếng gì xa vắng thế? Tiếng võng kẽo kẹt kêu buồn buồn từ nhà ai vọng lại. Thỉnh thoảng, câu ru em cất lên từng đoạn ạ ời… Hình như chị ru em. Em ngủ và chị cũng thiu thiu ngủ theo. Em chợt thức làm chị bừng tỉnh và tiếp tục câu ạ ời. Cho nên câu hát cứ cất lên từng đoạn rồi ngừng lại, rồi cất lên, rồi lại lịm đi trong cái nặng nề của hai mi mắt khép lại.

Con gà nào cất lên một tiếng gáy. Và ở góc vườn, tiếng cục tác làm nắng trưa thêm oi ả, ngột ngạt. Không một tiếng chim, không một sợi gió. Cây chuối cũng ngủ, tàu lá lặng đi như thiếp vào trong nắng. Đường làng vắng ngắt. Bóng tre, bóng duối cũng lặng im.

Ấy thế mà mẹ phải vơ vội cái nón cũ, đội lên đầu, bước vào trong nắng, ra đồng cấy nốt thửa ruộng chưa xong.

Thương mẹ biết bao nhiêu, mẹ ơi!

Theo Băng Sơn

Hướng dẫn giải:

Em đọc kĩ bài văn và chỉ ra cấu tạo ba phần: mở bài, thân bài, kết bài. Nêu nội dung chính của mỗi phần.

Giải đáp chi tiết:

* Cấu tạo của bài văn Nắng trưa có ba phần:

- Mở bài: (Câu văn đầu): Nhận xét chung về nắng trưa.

- Thân bài: Cảnh vật trong nắng trưa. Có bốn đoạn:

+ Đoạn 1: (từ Buổi trưa trong nhà... đến bốc lên mãi): Không khí bốc lên trong nắng dữ dội.

+ Đoạn 2: (từ Tiếng gì xa vắng... đến hai mi mắt khép lại): Tiếng võng tiếng hát ru em trong nắng trưa.

+ Đoạn 3: (từ Con gà nào... đến bóng duổi cũng lặng im): Cây cối và con vật trong nắng trưa.

+ Đoạn 4: (từ Ấy thế mà... đến cấy nốt thửa ruộng chưa xong): Hình ảnh mẹ trong nắng trưa.

- Kết bài (câu cuối - kết bài mở rộng): Cảm nghĩ về mẹ.

Trên đây là đáp án cho bài tập SGK Tiếng Việt 5 Cánh Diều tập 2 trang 6, 7, 8. Các em học sinh truy cập group Bạn Đã Học Bài Chưa? trên trang Facebook để đặt câu hỏi và tìm các bài văn mẫu đạt điểm cao chọn lọc nhé.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Tiếng Việt 5 - Lớp 5 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.

Đánh giá bài viết
24 1.801
Cấu tạo của bài văn tả cảnh lớp 5
Xác thực tài khoản!

Theo Nghị định 147/2024/ND-CP, bạn cần xác thực tài khoản trước khi sử dụng tính năng này. Chúng tôi sẽ gửi mã xác thực qua SMS hoặc Zalo tới số điện thoại mà bạn nhập dưới đây:

Số điện thoại chưa đúng định dạng!
Số điện thoại này đã được xác thực!
Bạn có thể dùng Sđt này đăng nhập tại đây!
Lỗi gửi SMS, liên hệ Admin
0 Bình luận
Sắp xếp theo
⚛
Xóa Đăng nhập để Gửi
    Đóng
    Chỉ thành viên Hoatieu Pro tải được nội dung này! Hoatieu Pro - Tải nhanh, website không quảng cáo! Tìm hiểu thêm
    Chia sẻ
    Chia sẻ FacebookChia sẻ Twitter
    Đóng