Cách lập bản thuyết minh báo cáo tài chính theo Quyết định 48

Cách lập bản thuyết minh báo cáo tài chính theo mẫu B09 - DNN

Bản thuyết minh báo cáo tài chính là một bộ phận hợp thành không thể tách rời của báo cáo tài chính doanh nghiệp dùng để mô tả mang tính chất tường thuật hoặc phân tích những thông tin số liệu đã được trình bày trong Bảng cân đối kế toán, Báo cáo KQHĐKD, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Cách lập bản thuyết minh báo cáo tài chính mới nhất theo Quyết định 48/2006/QĐ-BTC sẽ được hoatieu.vn hướng dẫn chi tiết và cụ thể trong bài viết dưới đây.

1. Mẫu bản thuyết minh báo cáo tài chính - Mẫu B09-DNN

2. Hướng dẫn lập bản thuyết minh báo cáo tài chính theo mẫu B09-DNN

a) Cơ sở lập bản thuyết minh báo cáo tài chính

• Căn cứ vào bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ;
• Căn cứ vào sổ kế toán tổng hợp;
• Căn cứ vào sổ, thể kế toán chi tiết hoặc bảng tổng hợp chi tiết có liên quan;
• Căn cứ vào bảng thuyết minh báo cáo tài chính năm trước;
• Căn cứ vào tình hình thực tế của doanh nghiệp và các tài liệu liên quan khác.

b) Nội dung và phương pháp lập các chỉ tiêu trong bản thuyết minh báo cáo tài chính

I. Đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp

Trong phần này cần nêu rõ:

• Hình thức sở hữu vốn: là công ty cổ phần, công ty TNHH, công ty hợp doanh hay doanh nghiệp tư nhân.
• Lĩnh vực kinh doanh: nêu rõ là sản xuất công nghiệp, kinh doanh thương mại, dịch vụ, xây lắp hoặc tổng hợp nhiều lĩnh vực kinh doanh.
• Tổng số công nhân viên và lao động khác: nêu số lượng lao động bình quân trong năm của doanh nghiệp kể cả lao động đăng ký trong quỹ lương và lao động thuê ngoài.
• Đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp trong năm tài chính có ảnh hưởng đến báo cáo tài chính: nêu rõ rang những sự kiện về môi trường pháp lý, diễn biến thị trường, đặc điểm hoạt động kinh doanh, quản lý, tài chính, thay đổi quy mô... có ảnh hưởng đến báo cáo tài chính doanh nghiệp.

II. Chính sách kế toán áp dụng tại doanh nghiệp

• Kỳ kế toán năm ghi rõ kỳ kế toán năm theo năm dương lịch bắt đầu từ ngày 01/01... đến ngày 31/12... Nếu doanh nghiệp có năm tài chính khác với năm dương lịch thì ghi rõ ngày bắt đầu và ngày kết thúc của kỳ kế toán.
• Đơn vị tiền tệ sử dụng trong kế toán: ghi rõ là Đồng việt nam, hoặc một đơn vị tiền tệ khác được lựa chọn theo quy định của Luật kế toán.
• Chế độ kế toán áp dụng: nêu rõ doanh nghiệp áp dụng chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa.
• Hình thức kế toán áp dụng: nêu rõ hình thức kế toán doanh nghiệp áp dụng là Nhật ký chung, chứng từ ghi sổ hoặc hình thức kế toán trên máy vi tính...
• Phương pháp kế toán hàng tồn kho:
• Nguyên tắc ghi nhận hàng tồn kho: nêu rõ ràng hàng tồn kho được ghi nhận theo giá gốc hoặc theo giá trị thuần có thể thực hiện được.
• Phương pháp tính giá trị hàng tồn kho cuối năm: nêu rõ doanh nghiệp áp dụng phương pháp nào trong bốn phương pháp tính giá trị hàng tồn kho (bình quân gia quyền, nhập trước, xuất trước; nhập sau, xuất trước hay tính theo giá đích danh).
• Phương pháp hạch toán kế toán hàng tồn kho: nêu rõ doanh nghiệp áp dụng phương pháp kê khai thường xuyên hay phương pháp kiểm kê định kỳ.
• Phương pháp khấu hao tài sản cố định đang áp dụng: nêu rõ là áp dụng phương pháp khấu hao đường thằng, phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần hoặc phương pháp khấu hao theo số lượng sản phẩm.
• Nguyên tắc ghi nhận chi phí đi vay: nêu rõ chi phí đi vay ghi nhận vào chi phí tài chính trong năm khi phát sinh hay được vốn hóa và phân bổ chi phí đi vay theo phương pháp nào.
• Nguyên tắc ghi nhận chi phí phải trả: Nêu rõ các khoản chi phí chưa chi nhưng được ước tính để ghi nhận vào chi phí sản xuất, kinh doanh trong năm là những khoản chi phí nào? Cơ sở để xác định giá trị của những chi phí đó.
• Nguyên tắc và phương pháp ghi nhận các khoản dự phòng phải trả:
• Nguyên tắc ghi nhận dự phòng phải trả: nêu rõ các khoản dự phòng phải trả đã ghi nhận là thỏa mãn hay không thỏa mãn các điều kiện quy định trong Chuẩn mực kế toán số 18 "các khoản dự phòng, tài sản và nợ tiềm tàng".
• Phương pháp ghi nhận dự phòng phải trả: nêu rõ các khoản dự phòng phải trả được lập thêm (Hoặc hoàn nhập) theo số chênh lệch lớn hơn (hoặc nhỏ hơn) giữa số dự phòng phải trả lập năm nay so với dự phòng phải trả đã lập năm trước chưa sử dụng đang ghi trên Sổ kế toán.
• Nguyên tắc ghi nhận chênh lệch tỷ giá hối đoái: nêu rõ ghi nhận theo tỷ giá nào? Nguyên tắc ghi nhận vào doanh thu hoặc chi phí tài chính hay ghi nhận vào vốn chủ sở hữu...
• Nguyên tắc và phương pháp ghi nhận doanh thu:
• Doanh thu bán hàng: nêu rõ việc ghi nhận doanh thu bán hàng của doanh nghiệp có tuân thủ đầy đủ 5 điều kiện ghi nhận doanh thu quy định tại Chuẩn mực kế toán số 14 hay không? Doanh thu bán hàng được xác định theo giá hợp lý của các khoản tiền đã thu hoặc sẽ thu được theo nguyên tắc kế toán dồn tích. Các khoản nhận trước của khách hàng nêu rõ không ghi nhận là doanh thu trong năm. Trường hợp bán hàng trả chậm thì nêu rõ phần ghi nhận là doanh thu trong năm. Trường hợp bán hàng trả chậm thì nêu rõ phần lãi trả chậm được hoãn lại ở khoản mục "Doanh thu chưa thực hiện" và sẽ ghi nhận vào doanh thu hoạt động tài chính khi đến hạn thu được khoản lãi tiền vay.
• Doanh thu cung cấp dịch vụ: nêu rõ việc ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ có tuân thủ đầy đủ 4 điều kiện ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ quy định tại Chuẩn mực kế toán số 14 hay không? Phần công việc đã hoàn thành của dịch vụ cung cấp được xác định theo phương pháp nào (trong ba phương pháp được quy định tại Chuẩn mực kế toán số 14 nói trên).
• Doanh thu cung cấp dịch vụ: nêu rõ việc ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ có tuân thủ đầy đủ 2 điều kiện ghi nhận doanh thu hoạt động tài chính quy đinh tại Chuẩn mực kế toán số 14 hay không.

III. Thông tin bổ sung cho các khoản mực trình bày trong Bảng cân đối kế toán

Trong phần này doanh nghiệp cần phải trình bày và phân tích chi tiết các số liệu đã được trình bày trong Bảng cân đối kế toán để giúp người sử dụng báo cáo tài chính hiểu rõ hơn nội dung các khoản mục tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu khác.

• Đơn vị tính giá trị trình bày trong Phần III là đơn vị tính được sử dụng trong Bảng cân đối kế toán. Số liệu ghi vào cột."Đầu năm" được lấy từ cột "Cuối năm" trong bảng thuyết minh báo cáo tài chính năm trước. Số liệu ghi vào cột "Cuối năm" được lập trên cơ sở số liệu lấy từ:
• Bảng cân đối kế toán năm nay
• Sổ kế toán tổng hợp
• Sổ và thẻ kế toán chi tiết hoặc Bảng tổng hợp chi tiết có liên quan
• Trường hợp doanh nghiệp có điều chỉnh hồi tố sai sót trọng yếu của các năm trước thì phải điều chỉnh số liệu so sánh (số liệu ở cột "đầu năm") để đảm bảo nguyên tắc có thể so sánh và giải trình rõ điều này. Trường hợp vì lý do nào đó dẫn đến số liệu ở cột "đầu năm" không có khả năng so sánh được với số liệu ở cột "Cuối năm" thì điều này phải được nêu rõ trong Bản thuyết minh báo cáo tài chính.