Tham luận công tác bồi dưỡng học sinh giỏi 2024 hay nhất (9 bài)

Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi là một nhiệm vụ quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, bồi dưỡng nhân tài cho quê hương, đất nước. Dưới đây, Hoatieu.vn xin gửi tới bạn đọc bài viết tham luận công tác bồi dưỡng học sinh giỏi để bạn đọc cùng tham khảo và có thể viết được bài tham luận cho riêng mình nhé.

1. Tham luận bồi dưỡng học sinh giỏi là gì?

Tham luận thường được viết dưới dạng báo cáo nhằm phân tích, đánh giá tình hình thực tiễn, thể hiện ý kiến, quan điểm của người viết về một vấn đề gì đó, đồng thời đưa ra giải pháp thực hiện, kết quả thực hiện (nếu có) về vấn đề cụ thể.

Công tác phát hiện, bồi dưỡng học sinh giỏi nhiều năm qua luôn là công tác mũi nhọn của ngành giáo dục - đào tạo, hướng tới bồi dưỡng nhân tài cho nhà trường nói riêng, quốc gia nói chung. Do đó, đây là công việc khó khăn và lâu dài, đòi hỏi nhiều công sức của nhà trường, phụ huynh học sinh, thầy và trò. Với những giáo viên có kinh nghiệm nhiều năm trong bồi dưỡng học sinh giỏi, việc chia sẻ kinh nghiệm của bản thân trong công tác giảng dạy, phát hiện năng lực, phẩm chất của học sinh là điều cần thiết.

Tham luận về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi thường được trình bày tại các hội thi giáo viên giỏi, hội thi của cán bộ quản lý giáo dục tổ chức thường niên, hoặc tại các buổi Đại hội tổng kết năm học. Nội dung tham luận gồm các quan điểm, luận cứ về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, được người viết (giáo viên) đúc rút qua thời gian giảng dạy thực tế và quá trình đào sâu nghiên cứu, học hỏi các phương pháp dạy học mới, hiệu quả.

Thông thường, nội dung Tham luận bồi dưỡng học sinh giỏi sẽ bao gồm những phần sau:

- Phần mở đầu: Sơ lược tình hình thực tế tại nhà trường và lý do trình bày đề tài liên quan.

- Phần nội dung: Tóm tắt ngắn gọn quá trình giảng dạy, bồi dưỡng học sinh giỏi của bản thân, những kết quả đạt được, phân tích vì sao đạt được kết quả trên.

- Phần kết: Đề xuất phương hướng nhiệm vụ thời gian tới và nêu ý kiến đề nghị cấp trên (nếu có).

Tham luận không cần quá dài, độ dài chỉ nên dưới 3 mặt giấy A4 và đảm bảo về thể thức trình bày, tính logic và thuyết phục người nghe.

2. Bài tham luận công tác bồi dưỡng học sinh giỏi năm học 2022 - 2023

Kính thưa các vị đại biểu!

Kính thưa đoàn chủ tịch!

Thưa hội nghị.

Vừa qua, tôi đã được nghe kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học 2022 – 2023 của trường THCS ....... đề ra, tôi hoàn toàn nhất trí với kế hoạch trên. Sau đây tôi có bổ sung thêm tham luận về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi trong trường THCS .........

Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi là một nhiệm vụ quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, bồi dưỡng nhân tài cho nhà trường nói riêng, cho địa phương nói chung. Nhận thức được nhiệm vụ quan trọng đó, tổ KHTN đã xây dựng kế hoạch ngay từ đầu năm học. Bồi dưỡng HSG là một công việc khó khăn và lâu dài, đòi hỏi nhiều công sức của thầy và trò .

Trong những năm gần đây, tôi đã tham gia công tác bồi dưỡng HSG lớp 7; 8 cho học sinh thi giao lưu HSG cấp Quận, năm học 20.. - 20... có một em ............ đạt giải khuyến khích môn toán 8, năm học 20.. - 20.. có hai em .................... và em ........... đạt giải khuyến khích môn toán 8, năm học 20.. - 20.. có một em ................ đạt giải khuyến khích môn toán 7, thành tích trên đã góp phần nhỏ bé vào kết quả thi HSG chung của toàn trường.

Trước hết chúng tôi nhìn lại thực trạng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi

1. Thuận lợi:

1) Được sự chỉ đạo, quan tâm sâu sát và kịp thời của BGH, có những kế hoạch cụ thể, lâu dài trong công việc bồi dưỡng HSG.

2) Trường có cơ sở vật chất khá khang trang, trang thiết bị phục vụ tương đối đầy đủ giúp cho việc dạy và học đạt kết quả tốt.

3) Giáo viên có trình độ chuyên môn vững vàng, có kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng HSG nhiều năm.

2. Khó khăn:

1) Đa số giáo viên dạy bồi dưỡng vừa phải bảo đảm chất lượng đại trà, vừa phải hoàn thành chỉ tiêu chất lượng mũi nhọn và công tác kiêm nhiệm do đó cường độ làm việc quá tải và việc đầu tư cho công tác bồi dưỡng HSG cũng có phần bị hạn chế.

2) Học sinh học chương trình chính khóa phải học quá nhiều môn, lại phải học thêm những môn khác, cộng thêm chương trình bồi dưỡng HSG nên rất hạn chế về thời gian tự học nên các em đầu tư ít thời gian cho việc học bồi dưỡng HSG, do đó kết quả không cao là điều tất yếu.

3) Một số học sinh tham gia học bồi dưỡng chưa cố gắng nhiều nên kết quả thi học sinh giỏi ở một số môn chưa cao.

4) Giáo viên dạy bồi dưỡng đều phải tự soạn chương trình dạy, theo kinh nghiệm của bản thân, theo chủ quan, tự nghiên cứu, tự sưu tầm tài liệu.

Sau đây tôi trình bày: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi:

Giải pháp 1: Khâu tuyển chọn học sinh và kế hoạch bồi dưỡng:

Đối với lớp 6, 7, 8, 9 chúng ta lựa chọn đội tuyển ngay sau khi kết thúc năm học hoặc thông qua việc giảng dạy hàng ngày hoặc sau khi khảo sát đầu năm để lựa chọn những em có khả năng, tư chất, trí tuệ, lòng đam mê, gia đình nhất trí vào đội tuyển.

Giải pháp 2: Đối với giáo viên dạy bồi dưỡng:

1) Lên kế hoạch Bồi dưỡng ngay từ đầu năm các chủ đề, số tiết trong chủ đề trong chương trình môn mình giảng dạy một cách cụ thể, qua đó tìm tòi chọn lọc các bài toán theo dạng của chủ đề đó, tránh tình trạng thích đâu dạy đó. Dạy theo chủ đề là biện pháp mà cá nhân tôi thấy đó là hữu hiệu nhất mà tôi sử dụng.

2) Phải thường xuyên tìm tòi các tư liệu, có kiến thức nâng cao trên các phương tiện, đặc biệt là trên mạng internet. Lựa chọn trang Web nào hữu ích nhất, tiện dụng nhất, tác giả nào hay có các chuyên đề hay, khả quan nhất để sưu tầm tài liệu

3) Dạy chắc cơ bản trước rồi mới nâng cao: Các bài cơ bản là những bài dễ, chỉ liên quan đến một hoặc vài loại kiến thức kỹ năng, cần phải luyện tập nắm vững từng loại trước đã. Sau đó mới nâng cao dần những bài tổng hợp nhiều loại kiến thức, học sinh đã nắm vững từng loại sẽ dễ dàng nhận ra và giải quyết được. Đối với học sinh giỏi bước này có thể làm nhanh, hoặc cho tự làm nhưng phải kiểm tra biết chắc chắn là chắc cơ bản rồi mới nâng cao, nếu bỏ qua bước này trình độ của học sinh sẽ không ổn định và không vững chắc.

4) Mỗi loại cần thông qua một hoặc hai bài điển hình, quan trọng là phải rút ra phương pháp rồi cho thêm một số bài cho học sinh tự vận dụng cho thành thạo phương pháp, cần kiểm tra thẩm định xem học sinh đã nắm chắc chắn chưa, nếu chưa chắc chắn cần phải củng cố đến khi được mới thôi.

5) Bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi cần được tiến hành thường xuyên cả trên lớp và các buổi chiều riêng, không nên để gần thi mới tích cực bồi dưỡng làm cho học sinh quá tải đồng thời ảnh hưởng đến kết quả học tập các môn học khác của học sinh.

Giải pháp 3: Đối với phụ huynh:

1) Quan tâm tạo điều kiện về thời gian ở nhà, động viên tích cực con em học tập tốt hơn.

2) Trang bị đầy đủ dụng cụ học tập.

3) Thường xuyên liên lạc với giáo viên, nhà trường để nắm tình hình học tập của con mình.

Giải pháp 4: Sự phối hợp giữa các tổ chức trong trường và khen thưởng

- Để hỗ trợ cho công tác dưỡng học sinh giỏi có hiệu quả, các bộ phận gián tiếp như: Chi bộ, Ban giám hiệu, Công đoàn, Đoàn thanh niên, tổ chuyên môn, giáo viên chủ nhiệm cũng cần quan tâm đặc biệt và có những biện pháp hỗ trợ đúng mức như: tạo điều kiện cho giáo viên và học sinh tham gia bồi dưỡng.

Ví dụ: Dạy đủ số tiết theo quy định 19 tiết trong tuần, nên phân công chuyên môn cùng một khối để giảm bớt khâu soạn bài chéo giáo án để giành thời gian nghiên cứu và tái sức lao động, bớt công tác kiêm nhiệm, bồi dưỡng thỏa đáng cho giáo viên, có chế độ ưu tiên khuyến khích đối với học sinh đạt giải; tuyên dương khen thưởng kịp thời đối với các giáo viên và học sinh đạt thành tích; quan tâm theo dõi và đáp ứng các nhu cầu chính đáng của giáo viên và học sinh về phòng học, điện, nước

Trên đây là kinh nghiệm và giải pháp về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của tổ khoa học Tự nhiên. Rất mong được sự đóng góp của các đồng chí.

Cuối cùng, xin kính chúc các vị đại biểu khách quý, các đồng chí mạnh khỏe, hạnh phúc. Chúc hội nghị thành công tốt đẹp.

3. Tham luận về nâng cao chất lượng mũi nhọn

Kính thưa các quý vị đại biểu!

Thưa các đồng chí cán bộ , giáo viên , nhân viên nhà trường !Hôm nay tôi rất vinh dự được thay mặt cho các đồng chí trong tổ KHTN xin được tham luận về biện pháp nâng cao chất lượng mũi nhọn HSG.

Lời đầu tiên cho phép tôi xin được gửi lời chào trân trọng nhất đến tất cả các quý vị có mặt trong buổi tọa đàm này.

Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi là một nhiệm vụ quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, bồi dưỡng nhân tài cho nhà trường nói riêng, cho địa phương và đất nước nói chung. Bồi dưỡng HSG là một công việc khó khăn và lâu dài, đòi hỏi nhiều công sức của thầy và trò. Trong những năm gần đây, qua các kỳ thi HSG vòng thành phố, vòng Tỉnh chúng ta đã đạt được những thành công nhất định góp phần vào kết quả thi HSG chung của toàn trường.

Trước hết chúng ta cùng nhìn lại thực trạng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của nhà trường trong những năm gần đây.

* Thuận lợi:

- Được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện, giúp đỡ của nhà trường, tổ chuyên môn, sự ủng hộ của cha mẹ học sinh. Đa số em học sinh ngoan, chăm học; Học sinh trong đội tuyển yêu thích bộ môn.

- Cơ sở vật chất trường của trường tương đối đầy đủ có đủ phòng học cho HS và các PHBM.

* Khó khăn:

- Đa số giáo viên dạy bồi dưỡng vừa phải bảo đảm chất lượng đại trà, vừa phải hoàn thành chỉ tiêu chất lượng mũi nhọn và công tác kiêm nhiệm do đó cường độ làm việc quá tải và việc đầu tư cho công tác bồi dưỡng HSG cũng có phần bị hạn chế.

- Học sinh học chương trình chính khóa phải học quá nhiều môn, lại phải học thêm những môn khác, cộng thêm chương trình bồi dưỡng HSG nên rất hạn chế về thời gian tự học nên các em đầu tư ít thời gian cho việc học bồi dưỡng HSG, do đó kết quả không cao là điều tất yếu.

- Một số học sinh tham gia học bồi dưỡng chưa cố gắng nhiều nên kết quả thi học sinh giỏi ở một số môn chưa cao.

- Một số ít phụ huynh học sinh chưa thực sự quan tâm đến việc học tập của con em mình, khi nhà trường chọn vào đội tuyển lại chưa quan tâm cho đi bồi dưỡng.

Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi trường

Giải pháp 1. Đối với Ban giám hiệu:

- Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức về sự nghiệp giáo dục trong toàn xã hội. Tăng cường công tác tham mưu cho chính quyền địa phương, phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể để thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về giáo dục. Nâng cao chất lượng công tác dạy bồi dưỡng học sinh giỏi.

- Trên cơ sở phương hướng thực hiện nhiệm vụ năm học, ngay từ đầu năm học ban giám hiệu xây dựng kế hoạch bồi dưỡng sinh giỏi.

- Phân công chuyên môn một cách hợp lý chọn lựa những đồng chí giáo viên có năng lực chuyên môn, có kinh nghiệm, tinh thần trách nhiệm, cố gắng phân công theo hướng ổn định có tính kế thừa và phát huy kinh nghiệm.

- BGH có lịch chỉ đạo cụ thể, trang bị đầy đủ sách nâng cao, tài liệu tham khảo cho giáo viên đ­ược phân công dạy.

- Tạo mọi điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và kiến thức từ đồng nghiệp để đáp ứng với yêu cầu ngày càng cao của thời đại.

- Có những chế độ động viên, khuyến khích, kịp thời đối với giáo viên và học sinh tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi có thành tích cao.

Giải pháp 2. Đối với giáo viên bộ môn:

- Muốn có HSG phải có Thầy giỏi vì thế người thầy phải luôn luôn có ý thức tự rèn luyện, tích lũy tri thức và kinh nghiệm, trau dồi chuyên môn, luôn xứng đáng là “người dẫn đường tin cậy” cho học sinh noi theo. Phải thường xuyên tìm tòi các tư liệu, có kiến thức nâng cao trên các phương tiện, đặc biệt là trên mạng internet. Lựa chọn trang Web nào hữu ích nhất, tiện dụng nhất, tác giả nào hay có các chuyên đề hay, khả quan nhất để sưu tầm tài liệu…

- Trong công tác BDHSG khâu đầu tiên là khâu tuyển chọn học sinh khâu này rất quan trọng.

- Việc lựa chọn đội tuyển cần tiến hành ngay sau khi kết thúc năm học thông qua việc trao đổi với giáo viên giảng dạy trước đó để lựa chọn những em có khả năng, tư chất, trí tuệ, lòng đam mê vào đội tuyển, làm nguồn cho năm học kế tiếp.

- Thông qua giáo viên chủ nhiệm định hướng, sự thỏa thuận của giáo viên bồi dưỡng ở các đội tuyển để tránh tình trạng chồng chéo giữa môn này với môn kia.

- Bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi cần được tiến hành thường xuyên cả trên lớp và các buổi chiều riêng, không nên để gần thi mới tích cực bồi dưỡng làm cho học sinh quá tải đồng thời ảnh hưởng đến kết quả học tập các môn học khác của học sinh.

- Bước tiếp theo, sau khi lựa chọn được học sinh, chúng ta lập kế hoạch cho HS và cho mình một cách cụ thể tránh tình trạng thích đâu dạy đó. Dạy theo chuyên đề là biện pháp mà tổ chúng tôi thấy đó là hữu hiệu nhất mà tôi sử dụng.

- Nắm vững phư­ơng châm: dạy chắc cơ bản rồi mới nâng cao - Thông qua những bài luyện cụ thể để dạy phương pháp t­ư duy - dạy kiểu dạng bài có quy luật trước, loại bài có tính đơn lẻ, đặc biệt sau.

- Cuối cùng là công tác kiểm tra kiến thức sau mỗi chủ đề để nắm chắc khả năng tiếp thu, vận dụng của các em từ đó các em rút ra được những sai sót mà sửa chữa, GV cũng có kế hoạch bù đắp những lỗ hỏng (nếu có).

Về chương trình bồi dưỡng:

- Giáo viên cần biên soạn chương trình, nội dung bồi dưỡng rõ ràng, cụ thể, chi tiết cho từng khối lớp, về từng mảng kiến thức rèn luyện các kỹ năng ngôn ngữ theo số tiết quy định nhất định và nhất thiết phải bồi dưỡng theo quy trình từ thấp đến cao, từ dễ đến khó để các em HS bắt nhịp dần.

Về Tài liệu bồi dưỡng:

- Giáo viên sưu tầm các bộ đề thi các cấp thông qua công nghệ thông tin nhằm giúp các em tiếp xúc làm quen với các dạng đề, luôn tìm đọc, tham khảo các tài liệu hay định hướng cho học sinh.

- Giáo viên hướng dẫn học sinh các tài liệu, sách vở, phù hợp với trình độ của các em để tự rèn luyện thêm ở nhà. Đồng thời cung cấp hoặc giới thiệu các địa chỉ trên mạng để học sinh có thể tự học, tự nghiên cứu, bổ sung kiến thức.

Về thời gian bồi dưỡng:

- Để chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi có hiệu quả, nhà trường đã có kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi liên tục và đều đặn từ đầu năm vì vậy GV cần nghiêm túc thực hiện, không nên dồn ép HS ở tháng cuối trước khi thi, vừa tránh quá tải đối với học sinh vừa không ảnh hưởng đến quá trình tiếp thu kiến thức ở môn học khác của học sinh.

Giải pháp 3. Đối với học sinh:

- Học sinh phải nhận thức đúng về tầm quan trọng của học tập.

- Học sinh phải yêu thích môn học, say mê trong học tập và ham học hỏi (đây là điều quan trọng).

- Học sinh phải cần cù tích luỹ và chăm chỉ rèn luyện, ngoài luyện sách giáo khoa, học sinh cần luyện thêm ở sách tham khảo và tài liệu khác.

Giải pháp 4. Đối với phụ huynh:

- Quan tâm tạo điều kiện, động viên tích cực con em học tập tốt hơn.

- Trang bị đầy đủ dụng cụ học tập.

- Thường xuyên liên lạc với GV, nhà trường để nắm tình hình học tập của con mình.

Giải pháp 5. Sự phối hợp giữa các tổ chức trong trường và khen thưởng

- Để hỗ trợ cho công tác dưỡng học sinh giỏi có hiệu quả, các bộ phận gián tiếp như: Chi bộ, Ban giám hiệu, Công đoàn, Đoàn thanh niên, giáo viên chủ nhiệm… cũng cần quan tâm đặc biệt và có những biện pháp hỗ trợ đúng mức như: tạo điều kiện cho giáo viên và học sinh tham gia bồi dưỡng. Ví dụ: giảm bớt tiết, bớt công tác kiêm nhiệm,tham mưu với Hội CMHS thành lập quỹ khuyến học,khuyến tài bồi dưỡng một phần cho giáo viên giảng dạy, có chế độ ưu tiên khuyến khích đối với học sinh đạt giải; tuyên dương khen thưởng kịp thời đối với các giáo viên và học sinh đạt thành tích; quan tâm theo dõi và đáp ứng các nhu cầu chính đáng của giáo viên và học sinh về phòng học, điện, nước…

Tôi nghĩ rằng Người thầy giáo có vai trò quyết định nhất đối với kết quả HSG, các em HS có vai trò quyết định trực tiếp đối với kết quả của mình; Kết quả công tác bồi dưỡng học sinh giỏi có đạt hay không, điều đó còn phụ thuộc rất lớn ở các em học HS. Việc bồi dưỡng học sinh giỏi giống như chúng ta ươm một mầm non. Nếu chúng ta biết rào, biết thường xuyên chăm sóc, vun xới thì mầm non sẽ xanh tốt, phát triển.

Trên đây là kinh nghiệm và giải pháp về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của bản thân. Rất mong được sự đóng góp của các đồng chí.

Cuối cùng, xin kính chúc các vị đại biểu khách quý, các đồng chí mạnh khỏe, hạnh phúc. Chúc cho nhà trường trong năm học 20...-20... gặt hái được nhiều thành công!

4. Bài tham luận bồi dưỡng học sinh giỏi và nâng cao chất lượng học sinh đại trà

Kính thưa đoàn chủ tịch Đại hội!

Kính thưa các cấp lãnh đạo!

Kính thưa các quý vị đại biểu!

Thưa đại hội!

Trước hết tôi hoàn toàn nhất trí với bản báo cáo tổng kết hoạt động công Đoàn năm học 20.. – 20.. và kế hoạch chương trình công tác năm học 20.. – 20.. mà đoàn chủ tịch vừa trình bày trước Đại hội.

Được sự cho phép của BCH công Đoàn, tôi xin nêu ý kiến tham luận trước Đại hội về: Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi và nâng cao chất lượng học sinh đại trà.

I. CÔNG TÁC BỒI DƯỠNG HSG TRƯỜNG THCS.

Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi (HSG) các môn văn hóa là một công tác mũi nhọn trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, tạo nguồn lực, bồi dưỡng nhân tài cho nhà trường nói riêng, cho địa phương – cho đất nước nói chung.

II. NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HỌC SINH ĐẠI TRÀ.

Song song với công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, công tác nâng cao chất lượng học sinh đại trà cũng được coi là nhiệm vụ vô cùng quan trọng, nó là quá trình lâu dài và bền bỉ luôn luôn đúc rút kinh nghiệm để không ngừng cải thiện chất lượng.

Kính thưa các đồng chí. Trong tất cả các sản phẩm của người lao động thì riêng sản phẩm của nghề giáo dục chúng ta không cho phép có sản phẩm kém chất lượng. Nói như vậy có nghĩa là nhiệm vụ của chúng ta phải đào tạo những con người phát triển toàn diện.

III. THỰC TRẠNG.

1. Thuận lợi

- Được sự chỉ đạo, quan tâm sâu sát và kịp thời của BGH, có những kế hoạch cụ thể, lâu dài trong công việc bồi dưỡng HSG và công tác nâng cao giáo dục đại trà. Tuy nói tách làm hai vì đặc thù nhưng không ngoài nhiệm vụ giáo dục toàn diện.

- Giáo viên yêu nghề, nhiệt tình và trách nhiệm có trình độ chuyên môn vững vàng, có nhiều kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng HSG nhiều năm liền.

- Học sinh chăm, ngoan và có ý thức học tập. Tự giác kỷ luật, tự giác, chủ động và sáng tạo trong học tập.

2. Khó khăn

- Đa số giáo viên dạy bồi dưỡng vừa phải bảo đảm chất lượng đại trà, vừa phải hoàn thành chỉ tiêu chất lượng mũi nhọn và công tác kiêm nhiệm do đó cường độ làm việc quá tải và việc đầu tư cho công tác bồi dưỡng HSG cũng có phần bị hạn chế.

- Giáo viên dạy bồi dưỡng đều phải tự soạn chương trình dạy, vừa phải tự học để nâng cao chuyên môn, vừa đúc rút kinh nghiệm của bản thân, tự nghiên cứu, tự sưu tầm tài liệu để phù hợp với từng giai đoạn đổi mới chương trình hay phòng tránh dịch bệnh.

- Một số khó khăn khác đôi khi gặp phải là có giáo viên giỏi nhưng chưa thực sự gắn bó với công tác bồi dưỡng HSG vì nhiều lý do khách quan khác nhau. Điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng BDHSG cũng như kết quả của mảng công tác này.

- Học sinh học chương trình chính khóa phải học quá nhiều môn, cộng thêm chương trình bồi dưỡng HSG nên rất hạn chế về thời gian tự học nên các em đầu tư ít thời gian cho việc học bồi dưỡng HSG, do đó kết quả chưa như mong muốn.

Mặt khác, hiện nay có nhiều học sinh được đánh giá chất lượng giáo dục chưa cao. Các em yếu kém vì nhiều nguyên nhân như: vì tố chất bẩm sinh, thiếu sự quan tâm của gia đình lười học ham chơi. Thiếu ý thức tự giác kỷ luật và tự giác học tập….Con số này rải rác ở các lớp. Vậy làm thế nào để giải quyết vấn đề này.

II. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI VÀ HỌC SINH ĐẠI TRÀ.

Trước khi nói về giải pháp, tôi xin có nhận định như sau: Việc BDHSG và công tác nâng cao chất lượng đại trà giống như chúng ta ươm một mầm non tuy khỏe yếu khác nhau nhưng nếu chúng ta biết rào, biết thường xuyên chăm sóc đúng, phù hợp cho từng loại, thì mầm non sẽ xanh tốt, phát triển. Ngược lại nếu chúng ta bỏ bẵng, ít quan tâm, cây sẽ khô cằn, còi cọc. Vậy giải pháp cho công tác BDHSG và nâng cao chất lượng đại trà ở đây, tôi xin nêu một số vấn đề như sau:

1. Đối với Ban giám hiệu

- Cần phải phân công chuyên môn một cách hợp lý, lựa chọn giáo viên có kinh nghiệm, tinh thần trách nhiệm, cố gắng phân công theo hướng ổn định để phát huy kinh nghiệm của giáo viên.

- Phát hiện và xây dựng nguồn bắt đầu từ lớp 6, cử giáo viên có kinh nghiệm dạy bồi dưỡng, tổ chức học 2-3 buổi / tuần (trái buổi học chính khóa).

- Có những chế độ động viên, khuyến khích khen thưởng đối với giáo viên và học sinh tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi.

- Lên kế hoạch dạy nâng cao chất lượng đại trà chi tiết cụ thể, có học và có kiểm tra chất lượng từ đó chọn lọc HSG thông qua các cuộc thi cấp trường. Lên kế hoạch bồi dưỡng HSG để duy trì và phát huy chất lượng cho số học sinh này.

2. Đối với giáo viên dạy bồi dưỡng

Qua một thời gian tham gia công tác bồi dưỡng HSGvà nâng cao chất lượng học sinh đại trà tôi nhận thấy để nâng cao chất lượng trong hai công tác này cần thực hiện tốt những công việc sau đây:

- GV phải nắm chắc tình hình học sinh của lớp mình xem những em nào yếu kém, yếu những môn gì hay yếu toàn bộ.

- GV tìm hiểu hoàn cảnh gia đình học sinh, tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến tình trạng yếu kém, bàn bạc trao đổi với phụ huynh để có biện pháp rèn cặp.

- Lập kế hoạch phụ đạo từng tuần, từng tháng động viên khen thưởng biểu dương kịp thời với những biểu hiện tích cực, những tiến bộ dù là rất nhỏ của học sinh. Và cuối cùng đòi hỏi người GV phải rất kiên trì vì việc phụ đạo học sinh yếu kém không thể một sớm một chiều ta làm ngay được.

- Muốn có HSG thì người thầy phải luôn luôn có ý thức tự rèn luyện, tích lũy tri thức và kinh nghiệm, trau dồi chuyên môn, luôn xứng đáng là “người dẫn đường tin cậy” cho học sinh noi theo. Phải thường xuyên tìm tòi các tư liệu, có kiến thức nâng cao trên các phương tiện, đặc biệt là trên mạng internet. Lựa chọn trang Web nào hữu ích nhất, tiện dụng nhất, tác giả nào hay có các chuyên đề hay, khả quan nhất để sưu tầm tài liệu…

- Trong công tác BDHSG khâu đầu tiên là khâu tuyển chọn học sinh khâu này rất quan trọng . Chúng ta lựa chọn đội tuyển ngay sau khi kết thúc năm học thông qua việc trao đổi với GV giảng dạy trước đó để lựa chọn những em có khả năng, tư chất, trí tuệ, lòng đam mê vào đội tuyển, làm nguồn cho năm học kế tiếp.

- Bước tiếp theo, sau khi lựa chọn được học sinh, chúng ta lập kế hoạch cho mình một cách cụ thể tránh tình trạng thích đâu dạy đó. Dạy theo chuyên đề là biện pháp mà cá nhân tôi thấy đó là hữu hiệu nhất mà tôi sử dụng.

* Về chương trình bồi dưỡng:

- Biên soạn chương trình, nội dung bồi dưỡng rõ ràng, cụ thể, chi tiết cho từng khối, lớp, từng mảng kiến thức và nhất thiết phải bồi dưỡng theo quy trình từ thấp đến cao, từ dễ đến khó để các em HS bắt nhịp dần.

- Xác định rõ trọng tâm kiến thức giảng dạy cho từng khối lớp để tránh trùng lập.

* Tài liệu BD:

- GV Sưu tầm các bộ đề thi các cấp trong tỉnh nhà và các tỉnh khác thông qua công nghệ thông tin nhằm giúp các em tiếp xúc làm quen với các dạng đề, luôn tìm đọc, tham khảo các tài liệu hay để hướng cho học sinh.

- Giáo viên hướng dẫn học sinh các tài liệu, sách vở… phù hợp với trình độ của các em để tự rèn luyện thêm ở nhà. Đồng thời cung cấp hoặc giới thiệu các địa chỉ trên mạng để học sinh có thể tự học, tự nghiên cứu, bổ sung kiến thức.

* Về thời gian bồi dưỡng:

- Để chương trình BDHSG có hiệu quả thì nhà trường cần có kế hoạch BDHSG ngay trong hè, liên tục và đều đặn, không dồn ép ở tháng cuối trước khi thi.

3. Đối với học sinh

- Phải nhận thức đúng về tầm quan trọng của học tập.

- Phải yêu thích môn học, say mê trong học tập và ham học hỏi.

- Phải cần cù tích luỹ và chăm chỉ rèn luyện, ngoài đọc sách giáo khoa, học sinh cần đọc thêm sách tham khảo và tài liệu khác.

4. Đối với phụ huynh

- Quan tâm tạo điều kiện, động viên tích cực con em học tập tốt hơn.

- Trang bị đầy đủ dụng cụ học tập.

- Thường xuyên liên lạc với giáo viên, nhà trường để nắm tình hình học tập của con mình.

Kính thưa đại hội!

Trên đây là thực trạng, kinh nghiệm và giải pháp về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi và bồi dưỡng nâng cao chất lượng học sinh đại của bản thân tôi. Bản tham luận có tính chủ quan chắc chắn không tránh khỏi thiếu sót. Rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các quý vị đại biểu dự đại hội để bản tham luận được hoàn thiện hơn.

Kính chúc Sức khỏe – Hạnh phúc – Thành công tới các quý vị đại biểu dự đại hội!

Chúc đại hội thành công tốt đẹp!

Xin trân trọng cảm ơn!

5. Tham luận công tác bồi dưỡng học sinh giỏi

Kính thưa các quý vị đại biểu

Thưa hội nghị.

Chúng ta vừa được nghe kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học 20...– 20..., tôi hoàn toàn nhất trí với kế hoạch trên. Theo chương trình của hội nghị mà ban tổ chức đã thông qua, tôi rất vinh dự được thay mặt cho một số giáo viên có thành tích trong việc bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội tuyển học sinh giỏi nhà trường trong năm học qua phát biểu đôi lời bày tỏ suy nghĩ của mình về những thành tích mà tôi cùng đồng nghiệp đã đạt được để hội nghị chúng ta cùng chia sẻ.

Như chúng ta đã biết, công tác bồi dưỡng học sinh giỏi là một nhiệm vụ quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, bồi dưỡng nhân tài cho quê hương, đất nước. Nhận thức được nhiệm vụ quan trọng đó nhà trường đã xây dựng kế hoạch ngay từ đầu năm học. Bồi dưỡng HSG là một công việc khó khăn và lâu dài, đòi hỏi nhiều công sức của thầy và trò. Trong những năm gần đây, qua các kỳ thi HSG vòng huyện, vòng tnh chúng ta đã đạt được những thành công nhất định góp phần vào kết quả thi HSG, cũng như thành tích chung của toàn trường.

Trước hết chúng ta nhìn lại thực trạng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của trường

1. Thuận lợi:

- Được sự chỉ đạo, quan tâm, kịp thời của BGH, có những kế hoạch cụ thể, lâu dài trong công việc bồi dưỡng HSG.

- Trường có cơ sở vật đủ để phục vụ tương đối đầy đủ giúp cho việc dạy và học đạt kết quả tốt.

- Giáo viên có trình độ chuyên môn vững vàng, có nhiều kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng HSG nhiều năm.

- Học sinh hiếu học, yêu thích môn học, có tính tự giác cao.

- Đa số phụ huynh lo lắng, quan tâm đến chất lượng học sinh giỏi.

2. Khó khăn:

- Số lượng, chất lượng HS chon lựa để BDHSG còn thấp gây khó khăn cho việc BD.

- Đa số giáo viên dạy bồi dưỡng vừa phải bảo đảm chất lượng đại trà, vừa phải hoàn thành chỉ tiêu chất lượng mũi nhọn do vậy cường độ làm việc tương đối căng thẳng, việc đầu tư cho công tác bồi dưỡng HSG cũng có phần bị hạn chế.

- Học sinh vừa phải hoàn thành chương trình chính khóa vừa phải học chương trình bồi dưỡng HSG nên đã ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình học tập cũng như kết quả

- Một số học sinh tham gia học bồi dưỡng chưa cố gắng nhiều nên kết quả thi học sinh giỏi ở một số môn chưa cao.

- Một số ít phụ huynh chưa thực sự quan tâm, tạo điều kiện đến học tập của con em mình.

Sau đây tôi trình bày một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi:

Thứ nhất. Đối với giáo viên bồi dưỡng đội tuyển:

– Người giáo viên phải có kiến thức chuyên môn thực sự vững vàng, không chỉ nắm chắc nội dung chương trình mà phải biết mở rộng, nâng cao hệ thống kiến thức một cách logic, từ đó làm học sinh nể, phục, tin tưởng vì học sinh thời nay rất năng động, nhiều hs có kiến thức tốt. Khi giải đáp những thắc mắc của các em, chỉ cần học sinh không thoả mãn là người thầy sẽ mất đi sự tự tin trước học sinh. Bên cạnh đó, các thầy cô giáo đặc biệt là các thầy cô giáo trẻ phải thường xuyên tích luỹ kiến thức, học hỏi phương pháp, kinh nghiệm từ đồng nghiệp là những người đi trước, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ bản thân.

– Trong công tác BDHSG khâu đầu tiên là khâu tuyển chọn học sinh, thông qua việc trao đổi với GV giảng dạy trước đó để lựa chọn những em có khả năng, tư chất, trí tuệ, lòng đam mê, tính sáng tạo vào đội tuyển.

– Bước tiếp theo, chúng ta lập kế hoạch bài học một cách cụ thể tránh tình trạng thích đâu dạy đó. Dạy theo chuyên đề là biện pháp mà cá nhân tôi thấy đó là hữu hiệu nhất.

– GV BDHSG cần phối hợp chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm trong việc dạy đối tượng HSG để tạo mọi điều kiện giúp các em phát huy hết năng lực của mình.

– Thực hiện phư­ơng châm: dạy chắc cơ bản rồi dạy nâng cao, thông qua những bài luyện cụ thể để dạy phư­ơng pháp t­ư duy – dạy kiểu dạng bài có quy luật, loại bài có tính đơn lẻ rồi luyện các dạng tổng quát.

– Trong mỗi bài tập cần đưa ra nhiều câu với mức độ từ dễ đến khó (có thể 4 đến 6 câu nhỏ) và câu nhỏ cuối cùng ta nên vận dụng vào thực tế để các em hiểu rõ đây là câu vận dụng tích hợp.

– Sau mỗi bài tập nâng cao GV cần đưa ra phương pháp giải hoặc những lưu ý nhằm học sinh tự khắc sâu kiến thức để cách trình bày được lập luận lôgic hơn.

– Sau mỗi chuyên đề cần có bài kiểm tra đánh giá theo các mức độ để nắm ngay được tình hình học sinh bị hổng phần nào, những bài đa số HS làm được gọi HS trực tiếp lên bảng làm (mối lần ghi bảng các em nhớ hơn là ghi ở vở), bài nào chưa tốt GV sửa và khắc sâu ngay.

– Nên tránh:

+ Tránh nôn nóng, bỏ qua bài tập cơ bản, cho ngay bài khó, học sinh mới đầu đã gặp ngay một “mớ bòng bong”, không nhận ra được nên bắt đầu từ đâu hoặc việc ghi nhớ từng đơn vị kiến thức kỹ năng dễ lộn xộn hay kết quả là không định hình đ­ược phư­ơng pháp từ đơn giản đến phức tạp, càng học càng hoang mang.

+ Tránh coi những bài đơn lẻ không có quy luật chung là quan trọng, cho học sinh làm nhiều hơn những bài có nguyên tắc chung (coi những bài đó mới là “thông minh”), kết quả là học sinh bị rối loạn, không học đ­ược ph­ương pháp tư­ duy theo kiểu đúng đắn khoa học

+ Không để HS tâm lý trọng thi cử và không nặng thành tích đối với HS dẫn đến HS bị áp lực từ nhiều phía.

Thứ 2. Về chương trình bồi dưỡng:

– Giáo viên cần biên soạn chương trình, nội dung bồi dưỡng rõ ràng, cụ thể, chi tiết cho từng chuyên đề, bồi dưỡng theo quy trình từ thấp đến cao, từ dễ đến khó để các em HS bắt nhịp dần.

– Xác định rõ trọng tâm kiến thức giảng dạy. Chương trình bồi dưỡng cần có sự liên thông , kết nối kiến thức của các chuyên đề với nhau .

Thứ 3. Tài liệu bồi dưỡng:

– Giáo viên sưu tầm bộ đề thi đa dạng nhằm giúp hs tiếp xúc làm quen với các dạng đề, luôn tìm đọc, tham khảo các tài liệu hay định hướng cho học sinh.

– Giáo viên hướng dẫn học sinh các tài liệu, sách vở, phù hợp với trình độ của các em để tự rèn luyện thêm ở nhà. Đồng thời cung cấp hoặc giới thiệu các địa chỉ trên mạng để học sinh có thể tự học, tự nghiên cứu, bổ sung kiến thức.

Thứ 4. Về thời gian bồi dưỡng:

– Để chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi có hiệu quả cần có kế hoạch bồi dưỡng liên tục và đều đặn, không dồn ép ở thời gian cuối trước khi thi vừa quá tải đối với học sinh vừa ảnh hưởng đến quá trình tiếp thu kiến thức ở môn học khác của học sinh.

Thứ 5. Đối với học sinh:

Cần phải bồi d­ưỡng hứng thú và tính tích cực, độc lập nghiên cứu của học sinh. Cách tốt nhất bồi d­ưỡng hứng thú cho học sinh là hư­ớng dẫn dìu dắt cho các em đạt đ­ược những thành công từ thấp lên cao. Nhiều học sinh lúc đầu ch­ưa bộc lộ rõ năng khiếu nhưng sau quá trình được dìu dắt đã trư­ởng thành rất vững chắc và đạt kết quả tốt.

– Học sinh phải nhận thức đúng về tầm quan trọng của học tập, yêu thích môn học, say mê trong học tập và ham học hỏi. Ngoài ra học sinh phải cần cù tích luỹ và chăm chỉ rèn luyện, ngoài đọc sách giáo khoa, học sinh cần đọc thêm sách tham khảo và tài liệu khác.

– Khả năng nhận thức, lĩnh hội của mỗi hs không giống nhau nên yêu cầu, cách đánh giá của giáo viên đối với hs cũng cần có sự linh hoạt để kịp thời động viên, khuyến khích hs.

Trên đây là kinh nghiệm và giải pháp về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của bản thân. Rất mong được sự đóng góp của các đồng chí. Cuối cùng, xin kính chúc các vị đại biểu khách quý, các đồng chí mạnh khỏe, hạnh phúc. Chúc hội nghị thành công tốt đẹp.

6. Tham luận về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi có dẫn chứng hay

Kính thưa các Quý vị đại biểu khách quý.

Kính thưa Đoàn chủ tịch.

Kính thưa Toàn thể đại hội.

Trước hết, tôi hoàn toàn nhất trí với báo cáo tổng kết công tác Đoàn nhiệm kì 2….. và Phương hướng hoạt động nhiệm kì …….5 mà đồng chí Bí thư chi đoàn đã trình bày trước Đại hội. Với vai trò là một đoàn viên giáo viên được chi bộ Đảng, BGH nhà trường tin tưởng giao cho nhiệm vụ dạy và bồi dưỡng HSG, tôi xin trình bày một số ý kiến tham luận về công tác bồi dưỡng HSG.

Kính thưa Toàn thể đại hội.

Năm 1484 vua Lê Thánh Tông giao cho danh sĩ Thân Nhân Trung cùng các quan bộ lễ tiến hành viết các bài văn bia để khắc vào các bia tiến sĩ đầu tiên của Việt Nam trong đó có câu nói rất nổi tiếng “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh mà hưng thịnh, nguyên khí suy thì thế nước yếu mà thấp hèn” thấm nhuẫn tư tưởng đó Đảng, nhà nước đã thường xuyên quan tâm đến công tác phát hiện, tuyển chọn, bồi dưỡng và đào tạo nhân tài. Có chính sách đãi ngộ đặc biệt đối với các nhà khoa học tài năng, tạo mọi điều kiện thuận lợi để họ cống hiến và trưởng thành. Công tác đào tạo nhân tài là nhiệm vụ cao cả của toàn xã hội, song trách nhiệm trực tiếp là của những người làm công tác giáo dục, chính vì thế trong những năm gần đây, Bộ giáo dục và đào tạo có nhiều chủ trương mới về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi. Điển hình như đề án Phát triển hệ thống trường trung học phổ thông chuyên giai đoạn ……….., hay thay đổi cách thức thi chọn đội tuyển tham gia các kỳ thi Olympic khu vực và quốc tế. Đặc biệt hàng năm tổ chức Lễ tuyên dương học sinh đoạt giải Olympic quốc tế và học sinh đạt điểm xuất sắc nhất kỳ thi tuyển sinh ĐH. Kính thưa Toàn thể đại hội.

Trường ………. là trung tâm giáo dục chất lượng cao của tỉnh, nhiệm vụ bồi dưỡng học sinh giỏi là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng đối với nhà trường. Công việc này có tác dụng rất mạnh mẽ và thiết thực để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên, tạo khí thế hăng say vươn lên trong học tập của học sinh từ đó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn điện góp phần khẳng định tên tuổi của nhà trường.

Kính thưa Toàn thể đại hội.

Để nâng cao chất lượng bồi dưỡng HSG theo tôi cần thực hiện tốt những công việc sau đây.

Thứ nhất là phát hiện và tuyển chọn học sinh giỏi, việc này cần được giáo viên thực hiện ngay từ đầu cấp học. Trong quá trình giảng dạy, giáo viên phải luôn đồng hành cùng học sinh để cùng nhau khám phá, dạy cho học sinh phương pháp tiếp cận vấn đề mới, qua đó phát hiện học sinh có tư chất thông minh. Chú trọng đánh giá, phát hiện học sinh có tố chất về:

- Năng lực tư duy mô hình hóa, sơ đồ hóa các khái niệm, các mối quan hệ;

- Năng lực, kĩ năng giải quyết vấn đề và sáng tạo cái mới; kĩ năng thực hành, tổ chức sắp xếp công việc;

- Năng lực tư duy liên kết. Đó là sự nhận biết mối quan hệ giữa các khái niệm trong cùng một lĩnh vực hoặc trong nhiều lĩnh vực, giữa lí thuyết với thực tiễn cuộc sống;

- Năng lực tư duy phản biện. Trước mỗi tình huống, học sinh có khả năng phản biện hay không? Có biết thay đổi giả thiết, thay đổi hoàn cảnh để tạo ra tình huống mới hay không?

- Tinh thần vượt khó và bản lĩnh trước tình huống khó khăn. Học sinh có sẵn sàng chấp nhận thách thức? Có khả năng tìm tòi phương hướng giải quyết vấn đề khó hay không? Có biết tự bổ sung kiến thức, phương tiện để thực hiện nhiệm vụ hay không

- Tinh thần hợp tác, chia sẻ, sự nhạy cảm đón bắt ý tưởng từ những người xung quanh;

- Kĩ năng hòa nhập với cộng đồng, tôn trọng, lắng nghe ý kiến của những người xung quanh; khả năng tiếp thu, chọn lọc, tổng hợp ý kiến; năng lực thuyết phục, đàm phán…

- Giáo viên đánh giá năng lực học sinh bằng nhiều hình thức, chú ý việc xử lí kết quả, rút kinh nghiệm về giảng dạy, học tập sau đánh giá. Kết hợp kết quả đánh giá thường xuyên với kết quả các kì thi phong trào, các kì thi do cấp trên tổ chức.

Thứ hai là việc xây dựng chương trình bồi dưỡng: Hiện nay có rất nhiều sách nâng cao và các nguồn tài liệu tham khảo khác song chương trình bồi dưỡng HSG thì chưa có sách hướng dẫn chi tiết, cụ thể từng tiết, từng buổi học như trong chương trình chính khoá. Vì vậy việc xây dưỡng chương trình bồi dưỡng là một việc làm hết sức quan trọng và rất khó khăn nếu như chúng ta không có sự tham khảo, tìm tòi và chọn lọc tốt. Đối với cá nhân tôi, thì tôi xây dựng chương trình bồi dưỡng theo từng chủ đề. Mỗi chủ đề được xây dựng theo trình tự sau:

Mục tiêu của chủ đề

Kiến thức, kĩ năng cần bồi dưỡng: bao gồm kiến thức cơ bản, kiến thức mở rộng và nâng cao, kĩ năng thực hành, đo đạc.

Phương pháp giải cho từng dạng bài: có chú ý đến những phương pháp giải khác nhau.

Bài tập mẫu.

Bài tập luyện tập

Bài tập cơ bản

Bài tập nâng cao

Đề kiểm tra hết chủ đề

Rút kinh nghiệm giảng dạy

Tóm lại nội dung, chương trình bồi dưỡng phải rõ ràng, cụ thể về từng mảng kiến thức, chi tiết cho từng khối, lớp và nội dung nhất thiết phải được sắp xếp từ thấp đến cao, từ dễ đến khó.

Thứ ba là dạy như thế nào cho đạt hiệu quả ? Điều quan trọng nhất trong quá trình dạy học là làm cho học sinh yêu thích môn học, “thổi lửa” khơi dậy, nuôi dưỡng lòng đam mê học tập, khát khao khám phá của học sinh. Mỗi bài dạy, giáo viên luôn tìm nội dung mới mẻ, làm cho học sinh cảm nhận được cái hay, cái đẹp, tầm quan trọng của môn học, khơi dậy trong học sinh niềm đam mê khám phá. Hạn chế việc giáo viên làm thay học sinh những điều mà học sinh có thể làm được.

Sau khi trang bị cho học sinh kiến thức cơ bản của bộ môn, giáo viên chú ý nhiều hơn đến việc dạy học sinh phương pháp học và dần coi đây là mục tiêu chính của quá trình dạy học.

Đối với học sinh giỏi, giáo viên sử dụng nhiều hơn các hình thức dạy học:

- Chuyển giao chủ đề, hướng dẫn học sinh tự đọc tài liệu.

- Tổ chức cho học sinh báo cáo theo chủ đề, thảo luận, phản biện…;

- Kiểm tra việc tự học, tự đọc tài liệu của học sinh; rút kinh nghiệm kịp thời;

- Sử dụng các thiết bị giảng dạy phù hợp; tăng cường thời gian thực hành;

- Đa dạng các hình thức đánh giá: Giáo viên đánh giá học sinh, học sinh đánh giá nhau và học sinh tự đánh giá;

Thứ tư đối với giáo viên dạy và bồi dưỡng HSG:

Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã từng nói, muốn có trò giỏi thì trước hết phải có thầy giỏi vì vậy người thầy phải luôn có ý thức tự rèn luyện, tích lũy kiến thức và kinh nghiệm, trau dồi chuyên môn, nghiệp vụ để luôn xứng đáng là “người dẫn đường tin cậy” của học sinh. Phải thường xuyên tìm tòi nguồn tư liệu thông qua các phương tiện, đặc biệt là trên mạng internet. Lựa chọn trang Website nào hữu ích nhất, tiện dụng nhất, tác giả có các bài viết hay, khả quan nhất để sưu tầm làm tài liệu…Các thầy cô giáo trẻ cần tích cực chủ động nghiên cứu, tìm tòi, khám phá, tận dụng công nghệ thông tin để tích luỹ kiến thức nâng cao trình độ. Lấy nỗ lực của bản thân là chính, coi việc học hỏi vốn kiến thức, kinh nghiệm của các thế hệ đi trước là quan trọng.

Kính thưa toàn thể các đồng chí.

Trong xu hướng toàn cầu hóa, tri thức, trí tuệ mỗi con người không còn là tài sản riêng của từng quốc gia. Việc phát hiện, tuyển chọn, bồi dưỡng học sinh giỏi tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đã trở thành trách nhiệm chung của toàn xã hội. Công việc bồi dưỡng học sinh giỏi là công việc khó khăn và vất vả nhưng rất vinh quang. Để có học sinh giỏi đòi hỏi người thầy không chỉ giỏi chuyên môn mà còn phải say mê tâm huyết với nghề

Thomas A. Edison đã từng nói:

“Nếu bạn muốn thành công, phải lấy lòng kiên trì làm bạn tốt, lấy kinh nghiệm làm tham mưu, lấy cẩn thận làm anh em, lấy hy vọng làm lính gác”

Trên đây là một số ý kiến chủ quan của cá nhân tôi về công tác bồi dưỡng HSG. Chắc chắn còn nhiều thiếu sót và hạn chế. Rất mong nhận được sự trao đổi, đóng góp ý kiến của các đ/c để bản tham luận của tôi hoàn chỉnh hơn. Cuối cùng tôi xin kính chúc các quý vị đại biểu, các đồng chí, mạnh khoẻ, hạnh phúc. Chúc Đại hội thành công tốt đẹp. Tôi xin trân trọng cảm ơn!

7. Tham luận giải pháp nâng cao chất lượng học sinh giỏi ngắn gọn nhất

Kính thưa Quý vị đại biểu!

Thưa tòa thể hội thi!

Công tác bồi dưỡng HSG các môn văn hóa là một công tác mũi nhọn trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, tạo nguồn lực, bồi dưỡng nhân tài cho nhà trường nói riêng và cho thành phố nói chung.

Bồi dưỡng HSG là một công việc khó khăn và lâu dài, đòi hỏi nhiều công sức của cả thầy và trò. Trong những năm gần đây, qua các kì thi HSG cấp Thành phố, cấp Tỉnh, trường THCS Phùng Chí Kiên đã gặt hái được những thành công nhất định góp phần vào kết quả thi HSG chung của Thành phố.

Qua một thời gian tham gia công tác bồi dưỡng HSG, tôi nhận thấy để duy trì và nâng cao chất lượng trong công tác này cần thực hiện tốt những công việc sau đây:

+ Trước hết, để bồi dưỡng được HSG, các GV trực tiếp lãnh đội rất cần sự chỉ đạo của Ban giám hiệu, sự giúp đỡ, phối hợp của nhà trường và phụ huynh học sinh. Đó sẽ là sức mạnh cộng hưởng giúp cho chúng tôi hoàn thành nhiệm vụ rất đỗi vinh quang nhưng đầy thử thách này.

+ Muốn hoàn thành nhiệm vụ bồi dưỡng HSG, GV phải chứng tỏ năng lực thực sự của mình trong mọi mặt, nhất là về chuyên môn. GV không ngừng học hỏi, tìm tòi, sáng tạo, phải thật sự nhiệt tình say mê, tận tụy với học sinh.

GV phải luôn có ý thức tự rèn luyện, tích lũy kiến thức và kinh nghiệm, trau dồi chuyên môn, luôn xứng đáng là người dẫn đường tin cậy cho HS noi theo. GV phải thường xuyên tìm tòi các tư liệu, các kiến thức nâng cao trên các phương tiện, lựa chọn trang web nào hữu ích nhất, tác giả nào có các chuyên đề hay, khả quan nhất để sưu tầm tài liệu.

Bản thân mỗi GV lãnh đội phải coi chất lượng mũi nhọn là trách nhiệm, là nhiệm vụ trọng tâm trong năm học, để từ đó có kế hoạch cho mỗi giai đoạn trong quá trình bồi dưỡng HSG.

+ Điều khó khăn nhất với các thầy cô là trình độ HSG. Đại đa số HSG của trường ta không giỏi, không xuất sắc. Vậy nên GV phải trang bị cho HS những kiến thức cơ bản nhất trong SGK rồi mới tiến hành nâng cao, rồi tiếp tục cho từng mảng chuyên đề. GV phải lấy thời gian, lấy cường độ để lấp dần mọi khó khăn, đem tâm huyết của mình để xây dần hành trang kiến thức cho HS. Đó là điều tôi cho là quan trọng nhất trong hoàn cảnh của trường ta hiện nay.

+ Song song với công việc đó, các thầy cô cần chú trọng việc tạo hứng thú, niềm say mê nghiên cứu môn học cho HS. GV thường xuyên nêu gương các anh chị khóa trước, đưa ra những phương pháp học mà các anh chị đã áp dụng để HS tham khảo, ví dụ như lên thời gian biểu học môn đội tuyển cho mỗi ngày.

+ GV cần kiểm tra thường xuyên để các em được thực hành, được thể hiện năng lực cá nhân, và cũng từ đó mà GV có kế hoạch chỉnh sửa kiến thức cho HS.

+ Về chương trình bồi dưỡng: GV cần lập kế hoạch, chương trình bồi dưỡng cụ thể từng chương, từng chuyên đề cho HS.Từng mảng kiến thức phải chú ý rèn luyện các kĩ năng nào và nhất thiết phải bồi dưỡng theo qui trình từ thấp đến cao, từ dễ đến khó để các em bắt nhịp dần.

+ Về tài liệu bồi dưỡng: Ngoài các kiến thức dạy theo chương, theo chuyên đề cho HS, GV thường xuyên sưu tầm các bộ đề thi trong tỉnh và các tỉnh khác nhằm giúp các em tiếp xúc làm quen với các dạng đề. GV hướng dẫn HS các tài liệu, sách vở, giới thiệu các địa chỉ trên mạng phù hợp với trình độ các em để các em tự học, tự rèn luyện bổ sung kiến thức.

Tôi xin chia sẻ kĩ hơn về việc bồi dưỡng học sinh giỏi Môn Toán mà tôi đang phụ trách:

- Môn Toán là một môn học rất khó. Để theo học được môn Toán đòi hỏi HS phải có tố chất, cộng thêm đó là phải có sức khỏe, sự cần cù chăm chỉ. Nếu HS chỉ chăm thôi mà không có tư chất thì không thể theo được môn Toán. Điều đó thể hiện rất rõ là các lớp 6,7 rất nhiều PH và HS đăng kí học môn Toán, nhưng lên đến lớp 8 thì số HS ít dần và đến lớp 9 thì còn chưa đầy 10 em theo môn Toán. Và trong số các HS theo học đó cũng không có HS nổi trội.

Trước thực tế đó, là GV trực tiếp lãnh đội, tôi cũng phải lựa chọn cho mình hướng đi phù hợp nhất: Thứ nhất là tôi không dạy dàn trải, không tham nhồi nhét kiến thức. Không phải có bằng nào chuyên đề là phải đi sâu hết bằng đấy chuyên đề, mà trong các chuyên đề phải dạy, tôi lọc ra những chuyên đề nào HS có thể tiếp nhận được, từ đó, tôi sẽ dành nhiều thời gian để cho HS rèn luyện nhiều và sâu phần kiến thức đó để HS chắc chắn kiếm được điểm khi đi thi. Những chuyên đề mà HS rất khó khăn để tiếp nhận ví dụ như Bất ĐT, Tổ hợp thì tôi cung cấp phương pháp và rèn luyện những bài tương đối cơ bản để HS ứng dụng chứ không dành quá nhiều thời gian cho phần đó, vì phần đó HS không có cơ hội ghi điểm.

Về phía HS thì tôi chủ yếu là khích lệ, không tạo áp lực quá với HS. Bài khó mà nghĩ không ra tôi khuyến khích các em tìm tòi lời giải trên mạng, từ đó biến kiến thức của người ta thành kiến thức của mình.

Với những cố gắng đó, trong những năm tôi bồi dưỡng HSG, mỗi năm cũng có được một hai em đạt giải HSG Tỉnh môn Toán và cũng có được vài em trong đội tuyển đỗ chuyên LHP. Đó là nguồn động lực vô cùng quí giá với bản thân tôi trên hành trình bồi dưỡng HSG và là niềm tin cho các em HS phấn đấu.

Năm nay nhà trường giao chỉ tiêu cho HSG Môn Toán, cô và trò hứa sẽ cố gắng hết sức mình để hoàn thành nhiệm vụ.

Tôi xin chân thành cảm ơn.

8. Tham luận công tác bồi dưỡng học sinh giỏi - Cần sự phối hợp nhiều mặt để bồi dưỡng HSG

THAM LUẬN VỀ CÔNG TÁC BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI

Như chúng ta đã biết, công tác bồi dưỡng học sinh giỏi là một nhiệm vụ quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, bồi dưỡng nhân tài cho quê hương, đất nước. Nhận thức được nhiệm vụ quan trọng đó nhà trường đã xây dựng kế hoạch ngay từ đầu năm học. Bồi dưỡng HSG là một công việc khó khăn và lâu dài, đòi hỏi nhiều công sức của thầy và trò. Trong những năm gần đây, qua các kỳ thi HSG cấp huyện và cấp tỉnh chúng ta đã đạt được những thành công nhất định góp phần vào thành tích thi HSG của huyện, cũng như thành tích chung của toàn trường.

Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của trường THCS Thanh Tân trong những năm qua có những thuận lợi, nhưng cũng có không ít khó khăn.

1. Thuận lợi là:

- Được sự chỉ đạo, quan tâm, kịp thời của BGH, có những kế hoạch cụ thể, lâu dài trong công việc bồi dưỡng HSG.

- Trường có cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ tương đối đầy đủ giúp cho việc dạy và học đạt kết quả tốt.

- Giáo viên có trình độ chuyên môn vững vàng, có kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng HSG nhiều năm.

- Học sinh hiếu học, yêu thích môn học, có tính tự giác cao.

- Đa số phụ huynh quan tâm đến chất lượng học sinh giỏi của nhà trường, mong muốn con em phát huy theo truyền thống của nhà trường.

2. Khó khăn là:

- Đa số giáo viên dạy bồi dưỡng vừa phải bảo đảm chất lượng đại trà, vừa phải hoàn thành chỉ tiêu chất lượng mũi nhọn nên củng ảnh hưởng đến công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.

- Học sinh vừa phải hoàn thành chương trình chính khóa vừa phải học chương trình bồi dưỡng HSG nên đã ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình học tập, rèn luyện các môn học khác.

- Một số học sinh tham gia học bồi dưỡng chưa cố gắng nhiều nên kết quả thi học sinh giỏi ở một số môn chưa cao.

- Một số ít phụ huynh chưa thực sự quan tâm, chưa tạo điều kiện đến học tập của con em mình.

- Một số học sinh chưa xác định đúng năng lực bản thân hoặc bị ảnh hưởng nhiều của quan niệm do bố mẹ định hướng nên không chọn môn thi phù hợp, gây ra sự thiếu hụt số lượng HS trong một số bộ môn.

Với kinh nghiệm của bản thân, tôi xin trình bày một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi sau đây:

1. Giải pháp thứ nhất: Tăng cường về “chất”

+ Đối với giáo viên bồi dưỡng:

- Để có đội tuyển HSG lâu dài phải có lộ trình bồi dưỡng và biết thừa kế qua các năm học trước vì thế người thầy phải luôn luôn có ý thức tự rèn luyện, tích lũy tri thức và kinh nghiệm, trau dồi chuyên môn, luôn xứng đáng là “người dẫn đường tin cậy” cho học sinh noi theo. Phải thường xuyên tìm tòi các tư liệu, có kiến thức nâng cao trên các phương tiện, đặc biệt là trên mạng internet. Lựa chọn trang Web nào hữu ích nhất, tiện dụng nhất, tác giả nào hay có các chuyên đề hay, khả quan nhất để sưu tầm tài liệu…

- Trong công tác BDHSG khâu đầu tiên là khâu tuyển chọn học sinh thông qua việc trao đổi với GV giảng dạy trước đó để lựa chọn những em có khả năng, tư chất, trí tuệ, lòng đam mê, tính sáng tạo vào đội tuyển, làm nguồn cho năm học kế tiếp.

- Bước tiếp theo, chúng ta lập kế hoạch cho mình một cách cụ thể tránh tình trạng thích đâu dạy đó. Dạy theo chuyên đề là biện pháp mà cá nhân tôi thấy đó là hữu hiệu nhất.

- Thực hiện phư­ơng châm: dạy chắc cơ bản rồi dạy nâng cao, thông qua những bài luyện cụ thể để dạy phư­ơng pháp t­ư duy - dạy kiểu dạng bài có quy luật, loại bài có tính đơn lẻ rồi luyện các dạng tổng quát.

- Trong mỗi bài tập cần đưa ra nhiều câu với mức độ từ dễ đến khó và vận dụng vào thực tế để các em hiểu rõ, tăng cường tư duy linh hoạt.

- Trước khi giải các dạng BT nâng cao, lắt léo thì GV có thể sử dụng một số phương pháp phân tích bài toán theo hướng đi lên hoặc đi xuống để HS nhận ra các bước tư duy trong quá trình giải. Bên cạnh đó cũng rèn luyện cách trình bày để vừa ngắn gọn, vừa rõ ràng, vừa logic.

- Sau mỗi bài tập nâng cao GV cần đưa ra phương pháp giải hoặc những lưu ý nhằm học sinh tự khắc sâu kiến thức để cách trình bày được lập luận lôgic hơn.

- Sau mỗi chuyên đề cần có bài kiểm tra đánh giá theo các mức độ để nắm ngay được tình hình học sinh bị hổng phần nào, những bài đa số HS làm được gọi HS trực tiếp lên bảng làm (mối lần ghi bảng các em nhớ hơn là ghi ở vở), bài nào chưa tốt GV sửa và khắc sâu ngay.

- Ngoài ra giáo viên sưu tầm ngân hàng bộ đề thi các cấp trường, cấp huyện và các tỉnh khác thông qua công nghệ thông tin, hướng dẫn học sinh tìm tài liệu nhằm giúp các em tiếp xúc làm quen với các dạng đề có nhiều điểm mới, hay và hữu ích.

- Tuy nhiên, GV nên tránh:

+ Làm HS bị áp lực tâm lý trong thi cử và nặng thành tích đối với HS .

+ Coi những bài đơn lẻ không có quy luật chung là quan trọng, cho học sinh làm nhiều hơn và tr­ước những bài có phương pháp luận (coi những bài đó mới là “thông minh”), kết quả là học sinh bị rối loạn, không học đ­ược ph­ương pháp tư­ duy theo kiểu đúng đắn khoa học.

- Bồi d­ưỡng học sinh giỏi là một quá trình lâu dài. Cần phải bồi d­ưỡng hứng thú và tính tích cực, độc lập nghiên cứu của học sinh.

- Cần phát hiện sớm các em học sinh giỏi và bồi d­ưỡng sớm, tạo nguồn từ lớp đầu cấp học. Cách tốt nhất bồi d­ưỡng hứng thú cho học sinh là hư­ớng dẫn dìu dắt cho các em đạt đ­ược những thành công từ thấp lên cao. Nhiều học sinh lúc đầu ch­ưa bộc lộ rõ năng khiếu nh­ưng sau quá trình đ­ược dìu dắt đã trư­ởng thành rất vững chắc và đạt thành tích cao.

+ Đối với học sinh:

- Học sinh phải nhận thức đúng về tầm quan trọng của học tập.

- Học sinh phải yêu thích môn học, say mê trong học tập và ham học hỏi.

- Học sinh phải cần cù tích luỹ và chăm chỉ rèn luyện, ngoài đọc sách giáo khoa, học sinh cần đọc thêm sách tham khảo và tài liệu khác.

- HS nên tránh: dao động trong mục tiêu phấn đấu; nôn nóng trong học tập và nghiên cứu; quá tham vọng hoặc quá tự cao.

2. Giải pháp thứ hai: Tích cực vận động ủng hộ từ phụ huynh và các lực lượng giáo dục khác.

- Thầy cô giáo thường xuyên liên lạc với Phụ huynh để trao đổi tình hình học tập của học sinh, phối hợp với PHHS tạo điều kiện về thời gian, học liệu để các em phát huy tốt chất lượng học đội tuyển.

- GVBD đề xuất, kiến nghị với Nhà trường những điều thiết yếu trong công tác bồi dưỡng HSG, các hình thức động viên, hỗ trợ phù hợp đối với học sinh và đội ngũ GV bồi dưỡng các đội tuyển.

- GVBD có thể liên hệ với các cựu HS của trường, tạo mối quan hệ giữa các cựu HS có thành tích cao với HS các đội tuyển hàng năm để trao đổi học hỏi kinh nghiệm, vừa tăng cường chất lượng học, vừa giữ gìn tình cảm của HS và phát huy truyền thống nhà trường.

Tôi nghĩ rằng người thầy giáo có vai trò quan trọng trong việc định hướng và phát triển năng lực, năng khiếu HSG, các em HS có vai trò quyết định trực tiếp đối với kết quả của mình. Kết quả công tác bồi dưỡng học sinh giỏi có đạt cao hay không còn phụ thuộc rất lớn ở niềm đam mê học của các em học HS. Việc bồi dưỡng học sinh giỏi giống như chúng ta ươm một mầm non. Nếu chúng ta biết thường xuyên chăm sóc, vun xới thì mầm non sẽ xanh tốt, phát triển, sẽ đơm hoa kết trái rực rỡ cũng như HSG sẽ lớp lớp thành công. Đó luôn là những gì mà toàn thể giáo viên trường THCS Thanh Tân mong muốn và quyết tâm thực hiện.

Trên đây là kinh nghiệm và giải pháp về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của bản thân tôi. Rất mong được sự đóng góp của các đồng chí để công tác bồi dưỡng HSG của tôi nói riêng và của toàn trường nói chung đạt kết quả ngày càng cao.

9. Tham luận công tác bồi dưỡng học sinh giỏi trường chuyên

BÀI THAM LUẬN

MỘT SỐ GIẢI PHÁP TRONG CÔNG TÁC PHÁT HIỆN, TUYỂN CHỌN VÀ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI

Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi là một công tác mũi nhọn trong việc nâng cao dân trí, đào tạo nguồn lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước, cho địa phương và cho nhà trường. Bồi dưỡng HSG là một công việc khó khăn và lâu dài, đòi hỏi nhiều công sức của thầy và trò.

Đối với trường THPT chuyên......................., công tác bồi dưỡng HSG là công tác trọng tâm, chiến lược và thực tế cũng chỉ ra những thành công của nhà trường trong bề dày truyển thống hơn .......... năm. Trong rất nhiều các hội nghị, bản thân tôi đã được lắng nghe các tham luận của các thầy giáo, cô giáo có nhiều năm kinh nghiệm trong nghề cũng như nhiều năm kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi. Là một giáo viên còn ít tuổi nghề với 5 năm dạy chuyên và 1 năm lãnh đội tuyển HSG quốc gia, tôi xin chia sẻ với hội nghị về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.

- Đầu tiên, về thuận lợi:

+ Công tác bồi dưỡng HSG luôn được sự chỉ đạo, quan tâm kịp thời của các cấp lãnh đạo và có những kế hoạch, chiến lược cụ thể, lâu dài.

+ Nhà trường đảm bảo về cơ sở vật chất giúp cho việc dạy và học đạt kết quả tốt. Truyền thống và thành tích trong bề dày lịch sử của nhà trường là bước đệm để các thế hệ sau vững tin gìn giữ và phát triển.

+ Các tổ chuyên môn có nhiều giáo viên ở các thế hệ: Có nhiều thầy cô có trình độ chuyên môn vững vàng, có nhiều kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng HSG. Bên cạnh đó có thế hệ giáo viên trẻ có sự khát khao cống hiến và thể hiện bản thân trong chuyên môn.

+ Học sinh, đặc biệt học sinh giỏi của ................. rất hiếu học, yêu thích môn chuyên, có tính sáng tạo và tinh thần tự giác cao.

+ Đa số phụ huynh luôn thể hiện trách nhiệm và quan tâm đến công tác bồi dưỡng học sinh giỏi. Nhiều học sinh có nền tảng giáo dục từ gia đình luôn là những lá cờ đầu trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.

+ Công tác học sinh giỏi cũng được xã hội tôn vinh, nhiều tổ chức, cá nhân quan tâm và ủng hộ. Đối với trường ..................... có thể kể đến các quỹ học bổng .........................., sự quan tâm của các khóa cựu học sinh. Bên cạnh đó là những sự thay đổi từ phương thức tuyển sinh của các trường Đại học nên các học sinh có nhiều động lực học tập.

+ Nhà trường, các giáo viên có mối liên hệ tốt với các chuyên gia giáo dục, bên cạnh đó các chuyên gia cũng đánh giá cao tinh thần hiếu học của thầy trò .................

- Về khó khăn:

+ Giáo viên và lãnh đội được tạo điều kiện về thời gian trong công tác tập huấn, tuy nhiên các giáo viên dạy bồi dưỡng vừa phải bảo đảm chất lượng đại trà, vừa phải hoàn thành chỉ tiêu chất lượng mũi nhọn do vậy cường độ làm việc tương đối căng thẳng, việc đầu tư cho công tác bồi dưỡng HSG cũng có phần bị ảnh hưởng.

+ Học sinh vừa phải hoàn thành chương trình chính khóa vừa phải học chương trình bồi dưỡng HSG nên đã có những ảnh hưởng nhất định đến quá trình học tập cũng như kết quả. Một số học sinh có tố chất nhưng khi tham gia học bồi dưỡng còn vướng nhiều lý do nên kết quả học tập môn chuyên còn chưa cao (ví dụ do sức khỏe thể chất và tinh thần không tốt, định hướng từ gia đình).

+ Một số ít phụ huynh chưa thực sự hiểu và quan tâm đến việc học bồi dưỡng HSG của học sinh.

+ Các địa phương trong toàn quốc đang có những chiến lược phát triển bài bản, nhanh chóng.

Để tỉnh ..................... vẫn giữ vững được vị trí top đầu, cần rất nhiều sự nỗ lực của các cấp lãnh đạo, các giáo viên, học sinh.

Tiếp theo, tôi xin trình bày về các giải pháp nâng cao chất lượng HSG

Thứ nhất, khâu tuyển chọn học sinh phải chính xác

Trong công tác BDHSG, khâu đầu tiên và rất quan trọng là tuyển chọn đúng học sinh. Chúng ta cần phải chọn được những học sinh có năng khiếu môn chuyên, có sức khỏe cũng như lòng đam mê khoa học.

Để làm tốt điều này theo tôi cần các yếu tố sau:

- Công tác ra đề thi cũng như các đề kiểm tra cần đảm bảo khoa học, đạt được kiến thức chuyên sâu, chấm thi khách quan, chính xác. Với các đề kiểm tra, có thể liên hệ với các đội tuyển mạnh trong toàn quốc để tăng sự cọ xát của HS. Trong quá trình này sẽ phát hiện được các học sinh có nghị lực vươn lên mạnh mẽ.

- Đối với tuyển chọn học sinh vào khối 10, việc nhân hệ số các môn chuyên và cận chuyên là phù hợp. Ví dụ đối với thi vào lớp chuyên Lý thì môn Văn và môn Anh nhân hệ số 1, Toán và Chuyên nhân hệ số 2.

- Hiện nay các trường THPT không chuyên cũng dạy ôn thi tốt nghiệp đạt chất lượng và có chính sách để hỗ trợ học sinh ở lại học tại địa phương nên việc tuyển sinh vào trường chuyên cũng có những khó khăn. Để tháo gỡ khó khăn này, tôi đề xuất nên tăng thêm chế độ cho học sinh đi học xa nhà, trợ cấp cho học sinh tăng theo khoảng cách đến trường. Bên cạnh đó cũng cần phải làm tốt công tác thi tốt nghiệp, có nhiều điểm thật cao, nhiều thủ khoa, đồng thời bồi dưỡng kĩ năng sống, ngoại ngữ, những kết quả tốt sẽ tự truyền thông cho vị thế của nhà trường, như vậy PH và HS mới yên tâm gửi con về học tại trường chuyên.

- Cần có sự liên kết giữa trường chuyên ..................... và các trường THCS xây dựng cơ sở giáo dục chất lượng cao để trao đổi kinh nghiệm, tiếp cận học sinh giỏi từ sớm, định hướng cho các em có năng khiếu.

Thứ hai, tạo động lực liên tục cho học sinh

Quá trình học tập, nghiên cứu rất gian nan, vất vả, có những lúc thấy bế tắc. Vì vậy việc tạo động lực liên tục cho học sinh cần được quan tâm.

Để làm tốt điều này theo tôi cần các yếu tố sau:

- Ngay từ khi vào lớp 10, thậm chí ở THCS, học sinh cần thấy rõ được những lợi ích của HSG. Bản thân các HSG cần xác định mục tiêu đúng đắn: các em là những người dẫn đầu trong chính thế hệ của mình và các em cần xây dựng thương hiệu của bản thân mình.

- Theo tôi, từ truyền thống sẽ gây dựng niềm tin và niềm tin sẽ bồi đắp truyền thống. Các thế hệ học sinh đi trước sẽ là niềm cảm hứng cho các học sinh khóa sau, hội cựu học sinh luôn là niềm tự hào của LHP mà ít trường có được.

- Khen thưởng và tuyên dương kịp thời cũng góp phần cho học sinh nâng cao sự tự hào, tin tưởng vào bản thân mình.

- Vài trò của thầy cô luôn là người truyền cảm hứng, để học trò tin tưởng, đi theo thầy cô hướng đến những mục tiêu cao đẹp.

Thứ ba, xây dựng đội ngũ và tăng cường cơ sở vật chất, chính sách.

Những việc cần làm như sau:

- Xây dựng đội ngũ quản lý đủ tâm và tầm, đổi mới về nghiệp vụ quản lý nhà nước, quản trị nhà trường, tạo động lực và truyền lửa cho đội ngũ giáo viên hăng say làm việc. Các thủ lĩnh phải là đầu tàu kết nối mọi giáo viên nhìn về chung một hướng để cả tập thể là một đoàn tàu vận hành trôi chảy ở tốc độ cao.

- Nhà trường và các tổ nhóm chuyên môn cần tham mưu tốt cho các cấp về việc tuyển chọn giáo viên tận tâm, có kiến thức, có lý tưởng, có khát vọng, thực sự là tấm gương, người truyền cảm hứng không chỉ cho học sinh mà cả các đồng nghiệp. Bên cạnh đó cũng song hành bồi dưỡng đội ngũ giáo viên tại chỗ, tạo động lực để GV hăng say học tập nâng cao trình độ và giảng dạy hết mình.

- Đối với các giáo viên dạy chuyên, theo tôi nghĩ cần phải có thời gian ít nhất từ 2 đến 3 năm dạy liên tiếp ở lớp 10, rồi sau đó lại từ 2 đến 3 năm ở lớp 11 để có thể nắm bắt và có kinh nghiệm giảng dạy chuyên sâu, đồng thời với đó là giao nhiệm vụ lãnh đội cụm để giáo viên cọ xát, tích lũy kinh nghiệm. Khi giáo viên đã trưởng thành, nhà trường hoàn toàn có thể tin tưởng giao nhiều nhiệm vụ hơn.

- Với các giáo viên dự kiến lãnh đội năm sau, cần có danh sách dự kiến sớm, tạo điều kiện một năm trước đó có nhiều thời gian chuẩn bị về tài liệu, về nắm bắt học sinh để có chiến lược phù hợp cho giai đoạn tiếp theo.

- Tham mưu các cấp để hoàn thiện hơn các chế độ đặc thù cho cấp quản lý, cho giáo viên và học sinh. Thực tế tỉnh và ngành giáo dục đã rất quan tâm và đãi ngộ với giáo viên và học sinh, tuy nhiên xã hội luôn thay đổi không ngừng nên chắc hẳn sẽ có những chính sách chưa thực sự cập nhật. Ví dụ, đội tuyển Vật lý có kì thi quốc tế là Olimpic Vật lý Châu Âu, nếu các học sinh có thể tham dự thì cũng cần những chính sách đồng hành.

Thứ tư, xây dựng kế hoạch, chương trình bồi dưỡng HSG phù hợp.

Bồi dưỡng học sinh giỏi cần phải cập nhật thường xuyên và mỗi năm mỗi khác, theo tôi chúng ta cần xây dựng kế hoạch và chương trình phù hợp:

- Có một lộ trình chung cho công tác bồi dưỡng học sinh giỏi và có rút kinh nghiệm và bổ sung cho các năm sau.

- Phát huy thế mạnh của từng năm học để xây dựng kế hoạch riêng. Ví dụ thế mạnh đến từ học sinh, đến từ cơ chế, thời lượng tập huấn, hình thức thi tuyển. Bản thân kế hoạch cũng cần linh hoạt thay đổi để phù hợp với tình hình thực tế.

- Mỗi một khóa học sinh nên có từ 1 đến 2 giáo viên chuyên dạy lớp 10 và theo lên lớp 11, từ đó nắm chắc học sinh của khóa đó và có tư vấn cho tổ chuyên môn phù hợp. Đồng thời các giáo viên dạy cùng cũng có thêm những tư vấn bổ sung. Với bồi dưỡng HSG phổ thông thì giáo viên dạy các lớp 11 nên theo lên lớp 12 để đảm bảo đã hiểu được học sinh, không tốn thời gian làm quen lại từ đầu, như vậy kiến thức cũng được liền mạch. Với học sinh khối 11 cũng nên chăng phân hóa các em theo các tổ hợp từ sớm để việc bồi dưỡng có hiệu quả hơn.

- Thời lượng bồi dưỡng học sinh giỏi cần phải đảm bảo, và cường độ bồi dưỡng thì cần phù hợp. Đồng thời cần mời các chuyên gia trong các chuyên môn hẹp về giảng dạy cho cả học sinh và giáo viên để học sinh hiểu sâu hơn về vấn đề, đồng thời giáo viên nâng cao trình độ.
- Tăng cường cho học sinh tham gia các kì thi trong nước (Cụm duyên hải, Trại hè Hùng Vương,…). Nguồn ngân sách có thể xã hội hóa nếu học sinh có nguyện vọng cọ xát học hỏi. Mỗi khóa học sinh có thể kiểm tra và xếp thứ tự, cho 3 em đi thi cụm và 3 em đi thi trại hè, như vậy có thể đánh giá được 6 học sinh so với toàn quốc, 2 khóa sẽ là 12 học sinh, đảm bảo cho nhận định về top 10 học sinh tham gia đội tuyển quốc gia.

- Ngoài các kì thi trong nước, nếu học sinh có trình độ Tiếng Anh tốt có thể tham gia các kì thi online của các nước khác, các khu vực uy tín trên thế giới. Ví dụ với Vật lý có các kì thì như OPhO, PBO dành cho các team học sinh đến từ THPT. Mức độ cọ xát của học sinh tăng lên mà lại hoàn toàn miễn phí. Nếu HS gặp rào cản ngôn ngữ thì giáo viên đứng ra dịch thuật (đóng vài trò như các trưởng đoàn thi quốc tế)

- Các tổ chuyên môn tự nhiên thành lập nhóm sưu tầm tư liệu Olympic các năm: nắm bắt nguồn tài liệu trên toàn thế giới. thành lập nhóm dịch tài liệu Olympic hàng năm: xuất bản thành sách, tăng thu nhập cho GV, là tài liệu dạy học và nghiên cứu

- HS lớp 11 có tố chất tốt, GV đánh giá có triển vọng tốt cần huy động các nhà tài trợ hay quỹ tài năng LHP giúp đỡ cho các em để có thể gửi đi học các chuyên gia sớm và có lộ trình phù hợp. Các học sinh 11 có giải quốc gia và là nòng cốt năm học sau có thể tách riêng đào tạo chuyên sâu trong học kì II của lớp 11.

- Sau mỗi năm, các tổ chuyên môn cũng cần rút kinh nghiệm qua từng năm để có chiến lược phát triển dài hơi.

Thứ năm, về sự phối hợp giữa các tổ chức trong và ngoài nhà trường, công việc tôn vinh khen thưởng.

- Gia đình luôn là điểm tựa cho sự phát triển của học sinh, là niềm động viên các em rất lớn. Nhiều gia đình sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định học các đội dự tuyển và đội tuyển. Để có được sự ủng hộ từ phía gia đình thì GV phải giữ được mối liên hệ với PHHS, trao đổi với PHHS về năng lực và khả năng của HS, để từ đó động viên HS tham gia.

- Xây dựng tốt quy chế nội bộ để tôn vinh khen thưởng, động viên kịp thời giáo viên, học sinh để tăng cường động lực cho toàn thể giáo viên, học sinh. Đôi khi chỉ cần vài phút được khen thưởng trước toàn trường đã là niềm tự hào mà học sinh nhớ mãi.

Trên đây là kinh nghiệm và giải pháp về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của bản thân tôi. Rất mong được sự đóng góp của các đồng chí. Cuối cùng, xin kính chúc các vị đại biểu khách quý, các đồng chí mạnh khỏe, hạnh phúc. Chúc hội nghị thành công tốt đẹp.

10. Tham luận kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi đạt kết quả cao

THAM LUẬN: KINH NGHIỆM DẠY BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI ĐẠT KẾT QUẢ

I. Tầm quan trọng của việc dạy – học bồi dưỡng Văn trong nhà trường

- Dạy học bồi dưỡng học sinh giỏi một trong những nhiệm vụ quan trọng trong công tác giáo dục – giảng dạy tại các trường THPT. Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi luôn Sở giáo dục quan tâm, được xem như mũi nhọn thể hiện thế mạnh của nhà trường trong công tác giảng dạy cũng là tạo điều kiện để phát hiện những nhân tài sau này cho đất nước.

- Với việc dạy học văn chưa bao giờ là sự thách thức với người dạy cũng như người học thì việc làm sao cho các em được thỏa niềm yêu văn, được thể hiện những quan điểm sâu sắc của mình và mang lại giải cao trong kì thi học sinh giỏi thành phố chính là điều người dạy quan tâm. Thực tiễn, qua việc dạy bồi dưỡng học sinh Văn lớp 12 với kết quả thi thành phố trong năm học vừa qua, em xin được chia sẻ một số kinh nghiệm như sau:

II. Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi Văn thành phố

1. Lựa chọn học sinh giỏi

- Một thực trạng diễn ra trong thực tiễn dạy và học bồi dưỡng học sinh giỏi 12 chính là đến năm cuối cấp vì sự chi phối của việc lựa chọn nghề và dành ưu tiên nhiều hơn cho kì thi Đại học nên sự ôn luyện, đầu tư cho môn văn ở một một số học sinh thiếu sự thường xuyên, đam mê hết mình. Và ngược lại còn có một số học sinh trước đây không có trong danh sách học sinh giỏi hoặc là vì chưa nhận thức được năng lực của bản thân hoặc chưa đủ tự tin đăng kí dự thi khi mới vào trường, trong quá trình học lại phát lộ năng lực học văn tốt. Do đó, trong quá trình dạy, giáo viên luôn có ý thức tìm kiếm, phát hiện những em học sinh có khả năng văn chương và có nhu cầu học – thi văn cho kì thi đại học để đưa vào đội tuyển.

- Trong năm học 20... – 20..., nhờ sự linh hoạt trong việc sàng lọc đội tuyển học sinh giỏi 12 với việc tuyển thêm một số em học sinh ngoài đội tuyển có niềm say mê và học tốt môn học, nhà trường đã có được số học sinh đạt giải cao trong kì thi học sinh giỏi thành phố.

2. Dạy học theo chuyên đề, các nhóm chủ đề

- Học sinh giỏi là những em có khả năng về văn chương và sự chăm chú, tập trung cũng khá cao ở những tiết học trên lớp nên khi đến lớp học bồi dưỡng hầu như các em đã có thể nắm cơ bản phần nội dung bài học từ chương trình học chung. Giờ học bồi dưỡng thường được nhà trường bố trí, sắp xếp một buổi vào ngày thứ 5 hàng tuần. Do vậy, nội dung bài học bồi dưỡng thường là phần hệ thống kiến thức đã được học trên lớp và nâng cao năng lực tư duy, kĩ năng làm bài của em với một số dạng đề khó. Với dung lượng thời gian khá eo hẹp cho việc dạy bồi dưỡng cùng một lượng lớn kiến thức vừa rộng vừa sâu, dạy học theo chuyên đề là cách học được giáo viên áp dụng cho chương trình dạy học bồi dưỡng 12 vừa đảm bảo thời gian vừa mang lại hiệu quả cao.

- Để nâng cao khả năng hệ thống vấn đề, đối chiếu so sánh ở học sinh, ngoài những bài học đã được học trên lớp, giáo viên cần hướng dẫn học sinh một số vấn đề trong các bài thuộc sách giáo khoa ngữ văn Nâng cao (Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên, Đất nước của Nguyễn Đình Thi…), trong đó cần tập trung sâu hơn ở một số nội dung có thể liên hệ với các tác phẩm có cùng chủ đề.

- Đặc biệt, với xu hướng ra đề như hiện nay, chủ yếu là phân tích vấn đề từ tác phẩm để làm sáng tỏ một nhận định thì việc dạy cho các em có cái nhìn sâu sắc và lí giải được các hiện tượng văn học sẽ không còn là điều quá khó khăn. Bởi nếu các em có khả năng cảm bình hay các hình ảnh, chi tiết nghệ thuật nhưng thiếu phần đánh giá, nhận xét, lí giải vì sao có được những hình tượng nghệ thuật độc đáo trong tác phẩm sẽ là phần hạn chế, thiếu sót của học sinh giỏi văn.

3. Rèn luyện tư duy phản biện

- Nhận thức được vai trò chủ động, tự học, sáng tạo ở người học là nhiệm vụ của giáo dục trong nhà trường do vậy khi tổ chức giờ dạy, giáo viên luôn ý thức về việc để học sinh được bày tỏ quan điểm, ý kiến cũng như có thể phản biện về một vấn đề nào đó mà các em cảm thấy thắc mắc. Đối với học sinh giỏi, yêu cầu này càng được phát huy để học sinh được nêu cách hiểu, cách cảm độc sáng ở một số chi tiết, hình tượng nghệ thuật miễn sao thuyết phục người đọc. Tư duy phản biện giúp người học suy nghĩ một vấn đề theo nhiều hướng khác nhau với những cách giải quyết khác nhau; khắc phục tình trạng nhìn nhận vấn đề một chiều, phiến diện, chủ quan, duy ý chí.

- Một số phương pháp được người dạy áp dụng như :

*Dẫn dắt học sinh đặt câu hỏi và trả lời câu hỏi theo lối tư duy phản biện:

+ Giáo viên hướng dẫn cho học sinh cách đặt câu hỏi “5W – 1H”. Đây là kĩ thuật được sử dụng rộng rãi và dễ dàng nhất trong phản biện. Để hiểu bản chất một vấn đề/hiện tượng, người ta thường bắt đầu bằng các từ để hỏi như: What? (Gì/Cái gì), Why?(Tại sao), Where?(Ở đâu), When? (Khi nào), Who? (Với ai) và How (Như thế nào/Làm thế nào).

+ Kiểu câu hỏi thứ hai cũng góp phần khơi gợi tư duy và hướng đến tinh thần độc lập trong suy nghĩ đó là: “Em có đồng tình với ý kiến…”

* Lựa chọn, hướng dẫn học sinh sử dụng phương tiện phản biện hiệu quả

Một trong những phương tiện được sử dụng khá hiệu quả trong tư duy phản biện là sơ đồ “Xương cá”. Đây là kiểu tư duy đi tìm tất cả nguyên nhân có thể của một vấn đề. Phương tiện “Xương cá” được sử dụng khá linh hoạt, dễ dàng nhưng đem lại hiệu quả cao trong học tập; tạo hứng thú và giúp người học có khả năng phát hiện, nhìn nhận vấn đề dưới những góc độ khác nhau, hệ thống hóa thông tin thu thập được… để từ đó đánh giá, chọn lọc và quyết định vấn đề nhận thức một cách khoa học, sâu sắc nhất.

*Ra đề theo hướng tăng cường tính phản biện: Kiểu đề nhằm tăng cường nâng cao năng lực tư duy phản biện và giúp học sinh giải quyết vấn đề một cách thấu đáo triệt để chính là kiểu ra 2 ý kiến trái ngược nhau và yêu cầu học sinh bàn luận. Bằng việc giải quyết từng vế và tìm thấy điểm thống nhất giữa chúng, học sinh sẽ nhận thức vấn đề một cách sâu sắc, tránh sự phiến diện, chủ quan, nêu ý kiến một cách cực đoan.

4. Tăng cường sự tương tác giữa giáo viên và học sinh

Sự tương tác gần gũi giữa giáo viên và học sinh chính là một trong những yếu tố quan trọng góp phần làm nên hiệu quả cho việc dạy học bồi dưỡng học sinh giỏi. Giáo viên cần lắng nghe và giải quyết những thắc mắc của các em; và những buổi học bồi dưỡng đôi khi không còn mang tính chất truyền giảng cứng nhắc mà sẽ là buổi trao đổi thảo luận, trò chuyện về các vấn đề khoa học một cách gần gũi nhất. Đó là cách giúp các em cảm thấy giảm áp lực khi đến lớp học và sẽ say mê, hứng thú với môn học. Để sau mỗi buổi học, các em tự cảm thấy việc làm bài tập không còn là điều nặng nề và làm bài hiệu quả nhất bởi đó chính là kết quả sau quá trình trao đổi, tiếp nhận vấn đề một cách chủ động, tích cực.

III. Những khó khăn và đề xuất

- Giờ học bồi dưỡng được nhà trường bố trí, sắp xếp vào thứ 5 hàng tuần, với các giờ họp, sinh hoạt chuyên môn cũng thường được tổ chức vào thứ 5 nên ảnh hưởng không nhỏ đến thời gian dạy – học bồi dưỡng.

- Khó sắp xếp tăng thêm thời gian dạy bồi dưỡng cho học sinh do các em trong đội tuyển HSG nằm ở hai khối lớp.

- Việc học bồi dưỡng Văn cũng như nhiều môn khác ở nhà trường hoàn toàn ở tinh thần tự nguyện của học sinh và sự tạo điều kiện của phụ huynh. Đây là thuận lợi nhưng cũng là khó khăn khá lớn khi người dạy không có cách nào để ràng buộc các em nếu giờ học cấn phải một số giờ học thêm/ những hoạt động khác. Rất mong nhà trường xem xét và đưa ra những biện pháp phù hợp để người dạy yên tâm với công tác bồi dưỡng HSG.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Tài liệu của HoaTieu.vn.