Thực hành đọc Cải ơi

Soạn Ngữ văn 11 tập 1 Kết nối tri thức bài Cải ơi được Hoatieu chia sẻ trong bài viết sau đây là là những gợi ý tham khảo bổ ích giúp các em trả lời các câu hỏi trang 48 SGK ngữ văn 11 tập 1 KNTT cũng như hiểu rõ hơn về văn bản Cải ơi.

• Soạn Củng cố mở rộng trang 48 lớp 11 tập 1 KNTT

Truyện ngắn Cải ơi của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư là một câu chuyện về tình phụ tử thiêng liêng cũng như những giá trị nhân văn về lòng yêu thương giữa con người trong xã hội.

Soạn bài Thực hành đọc Cải ơi

Câu 1 trang 48 SGK Ngữ Văn 11 tập 1 KNTT

So sánh trật tự của các sự kiện trong câu chuyện và trong truyện kể (mạch truyện) và nhận xét về hiệu quả nghệ thuật của cách tổ chức kể truyện kể.

Trả lời

- Trật tự các sự kiện trong câu chuyện: Theo trật tự thời gian (hành trình đi tìm Cải).

- Trật tự các sự kiện trong truyện kể: Đan xen giữa quá khứ và hiện tại.

=> Nhận xét hiệu quả nghệ thuật: Diễn tả chân thực hành trình đi tìm con Cải của ông Năm. Gây xúc động mạnh cho bạn đọc bởi tình cha sâu sắc, cùng lời văn mộc mạc nhưng chan chứa cảm xúc.

Câu 2 trang 48 SGK Ngữ Văn 11 tập 1 KNTT

Đặc điểm của người kể chuyện trong truyện: ngôi kể, quan hệ và thái độ của người kể chuyện đối với các nhân vật.

Trả lời

- Ngôi kể: ngôi kể thứ ba

- Quan hệ và thái độ của người kể chuyện đối với các nhân vật: người viết đặt hoàn cảnh của mình vào từng nhân vật mỗi khi bắt đầu kể về sự kiện nào đó bởi vậy những cuộc đối thoại trong truyện hiện lên đều mang theo tính cách, hoàn cảnh của mỗi người, mỗi nhân vật nhờ vậy mà cũng trở nên chân thực hơn. Đặc biệt là nhân vật ông Năm Nhỏ - người luôn mang trong mình nỗi niềm khát khao tìm kiếm đứa con gái bị thất lạc, ông được tác giả khắc họa một cách đầy tinh tế về hình ảnh một người cha nghèo chứa chan tình yêu thương qua những suy nghĩ, cử chỉ của ông. Từ đó, không chỉ khơi gợi được sự đồng cảm nơi người đọc mà mạch truyện cũng trở lên đặc sắc, nhân vật cũng trở lên sống động hơn.

Câu 3 trang 48 SGK Ngữ Văn 11 tập 1 KNTT

Hệ thống điểm nhìn trong tác phẩm (người kể chuyện chủ yếu trần thuật theo điểm nhìn của mình hay của nhân vật, điểm nhìn bên trong hay bên ngoài chiếm ưu thế, từng điểm nhìn làm hé lộ những điều gì trong tâm lí nhân vật).

Trả lời

Trong tác phẩm, tác giả chủ yếu trần thuật theo điểm nhìn từ bên trong, tức là đứng trên lập trường của từng nhân vật để đối thoại hay giải quyết tình huống. Ví dụ khi Diễm Thương giả diễn làm cái Cải, ông Năm Nhỏ nghe vậy vừa bất ngờ, ngơ ngác rồi rưng rưng thể hiện rõ qua những câu hỏi tu từ “Thiệt con là Cải hả?”, “môi run lập bập hỏi cải phải hôn con”... Kết hợp với lời kể của tác giả là lời của chính nhân vật, dường như tác giả đã hoàn mình vào cảm xúc, cung bậc của nhân vật để thốt ra những câu hỏi nhói lòng, những câu từ mang ý nghĩ tượng trưng cao để làm nổi bật niềm vui sướng, mừng hụt của người cha già đang mong mỏi tìm thấy con gái suốt 12 năm. Đây là một nghệ thuật kể chuyện khá độc đáo, đã được nhiều tác giả sử dụng để nâng cao hiệu quả biểu đạt, xây dựng hình tượng nhân vật như trong truyện Chí Phèo của Nam Cao, Vợ nhặt của Kim Lân… điều đó càng thể hiện tầm quan trọng của việc lựa chọn điểm nhìn kể chuyện bởi nó không chỉ đơn giản phản ánh tâm lí của nhân vật mà nó còn thể hiện một thông điệp sâu xa mà tác giả muốn truyền tải.

Câu 4 trang 48 SGK Ngữ Văn 11 tập 1 KNTT

Chú ý đến sự cộng hưởng giữa những lời của người kể chuyện và lời nhân vật trong truyện.

Trả lời

Lời cộng hưởng giữa người kể chuyện và nhân vật được đan xen nhau xuyên suốt toàn câu chuyện:

- Cảnh Diễm Thương giả diễn làm cái Cải: Một đêm Diễm Thương bước ra, thảng thốt gọi “Ba!”. Ông già đứng im sững, ngơ ngác giây lát, môi run lập bập hỏi Cải phải hôn con…không nhớ mặt con gái mình?

- Đăng tin trên truyền hình nó đắt đỏ, mà lần nào lại phòng quảng cáo ông cũng phải đôi co, đòi hỏi đọc theo ý mình, trong đó có đoạn, “Con không về ba nhớ đã đành… mà muốn nói gì cũng được.

- Ông già Năm Nhỏ thấy thằng Thàn xuống nước mắt. Ừ tối nay, ông cũng thấy mình hoang mang buồn bã rời, như sắp đến cuối đường rồi…

→ Như vậy, toàn bộ tác phẩm đều rải rác những lời kể của tác giả với lời của nhân vật. Bởi vậy việc hiểu tâm lý nhân vật, diễn biến của câu chuyện trở lên dễ dàng hơn, cốt truyện vì vậy cũng trở lên độc đáo và hấp dẫn hơn.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 11 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.