Mô tả cách ngắt nhịp và gieo vần trong bài thơ Mùa xuân chín

Cách ngắt nhịp và gieo vần trong bài thơ Mùa xuân chín

Mô tả cách ngắt nhịp và gieo vần trong bài thơ Mùa xuân chín. Trong bài thơ Mùa xuân chín của Hàn Mặc Tử, nghệ thuật ngắt nhịp và gieo vần được sử dụng một cách linh hoạt, góp phần thể hiện nhịp điệu trữ tình và cảm xúc mênh mang của cảnh sắc mùa xuân. Câu hỏi số 4 trang 52 trong sách giáo khoa Ngữ văn 10, bộ Kết nối tri thức với cuộc sống, yêu cầu học sinh phân tích cụ thể cách ngắt nhịp, gieo vần trong bài thơ và chỉ ra những điểm gây ấn tượng đặc biệt với người đọc. Đây là một nội dung quan trọng giúp học sinh cảm nhận sâu sắc hơn vẻ đẹp hình thức nghệ thuật của thơ ca hiện đại.

Dưới đây là phần gợi ý chi tiết, giúp các em có định hướng rõ ràng trong việc đọc hiểu và phân tích bài thơ một cách hiệu quả, từ đó nâng cao khả năng cảm thụ văn học.

• Nêu cảm nhận về nhân vật trữ tình trong bài Mùa xuân chín

Câu 4 trang 52 SGK văn 10 KNTT tập 1

Câu hỏi: Mô tả cách ngắt nhịp và gieo vần trong bài thơ. Chỉ ra những chỗ mà cách ngắt nhịp, gieo vần này có thể gây được ấn tượng đặc biệt với người đọc (chú ý đến vai trò của các dấu câu, sự biến hoả của cách ngắt nhịp, vị trí gieo vần). Từ đó, hãy so sánh mức độ chặt chẽ trong cách ngắt nhịp và gieo vần trong bài thơ này với một bài thơ trung đại làm theo thể Đường luật.

Gợi ý số 1:

- Đọc kĩ bài thơ Mùa xuân chín.

- Chú ý vào các từ cuối mỗi câu và dấu câu trong các đoạn để chỉ ra cách ngắn nhịp và gieo vần.

- Nêu ấn tượng của bản thân về cách ngắt nhịp, gieo vần này, từ đó đưa ra sự so sánh với một bài thơ Đường luật.

Lời giải chi tiết:

- Mô tả cách ngắn nhịp và gieo vần trong bài thơ:

+ Cách ngắt nhịp: Đoạn 1: 4/3 ; Đoạn 2: 2/2/3; Đoạn 3: 4/3; Đoạn 4: 2/2/3

+ Cách gieo vần: Gieo vần chân ở câu thơ 2,4; 5,8; 10,12; 14;16.

- Trong khổ thơ đầu tiên, dấu chấm ở câu thơ “Trên giàn thiên lí. Bóng xuân sang” đã gây ấn tượng rất mạnh tới người đọc, được người ta chú ý.

+ Câu thơ có một sự ngưng đọng, ngập ngừng cảm xúc nhẹ nhàng, bâng khuâng, vấn vương đón “bóng xuân sang", cảm xúc ngưng tụ như nín thở ấy ẩn mình vào dấu chấm giữa dòng thơ. Mạch thơ ngập ngừng như mạch cảm xúc.

+ Và, cắt ngắn nhịp ở mỗi khổ thơ cũng có sự biến hóa. Chính sự biến hóa của cách ngắt nhịp này đã khiến giai điệu của bài thơ, lúc thì vui tươi hóm hỉnh, lúc trầm lắng suy tư.

+ Không chỉ dừng lại ở đó, bởi vị trí gieo vần, cách gieo vấn ở mỗi khổ thơ có sự khác nhau cũng tạo nên sự đặc sắc cho cả bài thơ.

- So sánh mức độ chặt chẽ trong cách ngắt nhịp và gieo vần trong bài thơ này với một bài thơ trung đại làm theo thể Đường luật: Chọn bài thơ Thu hứng của nhà thơ Đỗ Phủ

+ Trong Thu hứng, về cách gieo vần: Gieo vần chân ở câu 1,2,4,6,8: cùng là vần “âm”; Về cắt ngắt nhịp: ngắt nhịp 4/3 ở tất cả các câu thơ không thay đổi.

+ Còn trong Mùa xuân chín, các vần chân được gieo đó là: ang, ơi, ây, ang, có sự thay đổi ở mỗi khổ thơ. Cách ngắt nhịp giữa các khổ thơ cũng có sự linh hoạt, nhằm phù hợp diễn tả tâm trạng của nhà thơ.

=> Mức độ chặt chẽ trong cắt ngắn nhịp, gieo vần của bài thơ này là không quá khắt khe, gò bó sơ với thơ Đường luật.

Gợi ý số 2:

- Cách ngắt nhịp: 4/3, 2/2/3.

- Cách gieo vần: gieo vần chân.

- Gây ấn tượng:

+ Câu 4 khổ 1, dấu “.” đặt ngay trong câu, gợi sự đọng lại, có vẻ như nhà thơ đang ngập ngừng điều gì đó.

+ Ngắt nhịp giữa các khổ xen kẽ nhau làm nhịp điệu bài thơ trở nên linh hoạt, biến tấu, lúc vui tươi, dí dỏm, lúc trầm ngẫm suy tư.

- So sánh với bài thơ Qua đèo ngang của Bà Huyện Thanh Quan:

+ Qua đèo ngang: đặt trong chỉnh thể của luật, đối, niêm, vận. Nhịp 1/1/2/3, gieo vần ở chữ cuối các câu chẵn.

+ Mùa xuân chín: nhịp thơ tùy vào từng khổ, cách gieo vần có sự linh hoạt, không gò bò.

Có thể thấy, mức độ chặt chẽ của bài thơ trung đại làm theo thể Đường luật là tuyệt đối so với bài thơ Mùa xuân chín của Hàn Mặc Tử.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 10 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.