Thuồng luồng là con gì? Câu chuyện về con thuồng luồng

Không ít người từng nghe thấy tên con thuồng luồng, vậy thuồng luồng là con gì? Thuồng luồng có thật ngoài đời không? Hãy cùng Hoatieu tìm câu trả lời trong bài nhé.

Trong nhiều văn bản cổ và truyện dân gian của người Việt thường xuất hiện hình ảnh của con thuồng luồng - một loài quái vật dữ tợn khổng lồ, sống ở dưới nước thuộc lớp Bò sát. Vậy thuồng luồng thực chất là con gì, có tồn tại trong thực tế không?

1. Thuồng luồng là con gì?

Thuồng luồng, hay còn gọi là giao long, là một sinh vật không có thật. Theo mường tượng, đây là một loài thủy quái khổng lồ, có sừng như rồng, có thân hình giống rắn nhưng to hơn cả ngàn lần. Cũng có cách nói thuồng luồng là là một dạng tiền thân - dạng chưa tiến hóa của rồng.

Lịch sử Việt Nam vẫn luôn lưu truyền thuồng luồng là con vật đáng sợ với sức mạnh vô song và quyền năng vô hạn, có thể dìm bất cứ ai hay tàu thuyền nào. Nó sống ở dưới những vùng nước lớn, thuộc lớp Bò sát với thân hình dài, có 4 chân và vảy. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, thuồng luồng là sinh vật tưởng tượng được "lai ghép" và thần thoại hóa từ đặc điểm của những sinh vật có thật như cá sấu, rắn..., đem lại cho chúng sức mạnh khó chống đỡ của loài thủy quái.

Trong nhiều chuyện cổ tích, thuồng luồng còn được coi là hiện thân của vua thủy tề, hà bá hay con cháu của họ, có sức mạnh thần linh. Thuồng luồng thường đại diện cho lực lượng tự nhiên có thể hại người, nhưng nhiều khi cũng cứu giúp người như chuyện Sự tích đầm Mực.

2. Thuồng luồng có thật không?

Như đã nói ở trên, con thuồng luồng chỉ là một loài vật truyền thuyết mang tính biểu tượng trong các câu chuyện, sự tích dân gian. Thực chất, có nhiều tài liệu cho rằng nguyên mẫu của thuồng luồng là loài cá sấu Dương Tử nổi tiếng ở Trung Quốc.

Cho đến tận ngày hôm nay thì thuồng luồng vẫn còn là con vật tượng trưng cho loài quái vật có sức mạnh siêu nhiên trong các truyện thần thoại dân gian và trở thành linh vật được tôn thờ ở một số dân tộc.

3. Các sự tích về thuồng luồng

Để hiểu rõ hơn về thuồng luồng và con gì và dễ tưởng tượng hình ảnh của thuồng luồng trong mắt người xưa, mời các bạn cùng tham khảo một số sự tích con thuồng luồng dưới đây nhé

3.1. Sự tích thuồng luồng con vua Lý Thánh Tông

Tương truyền, vua Lý Thánh Tông (1054 - 1072) trong một đêm mơ thấy có người từ trên trời xuống báo mộng rằng:

Ba năm sau, đất nước sẽ bị giặc đến xâm lấn, cho nên thủy thần đầu thai làm con vua, để sau này đánh giặc, giữ nước, đem hòa bình cho bách tính.

Từ đó, nàng Nguyễn thị Hạo, vợ vua mang thai suốt 13 tháng, sinh hạ Hoàng Lang, một người con trai thân hình to lớn, sau lưng có 28 vết hằn giống như vẩy rồng vậy.

Một thời gian sau, giặc Vĩnh Trinh làm loạn nơi phương Bắc, Hoàng Lang xin cha mẹ 5000 quân đi đánh giặc. Chàng lắc mình 1 cái, bỗng biến thành thanh niên khôi ngô tuấn tú.

Sau khi chiến thắng trờ về, Hoàng Lang được nhà vua ngỏ ý nhường ngôi nhưng nhất quyết không nhận và chỉ xin phép cha mẹ trờ về thủy quốc.

Trên bến hồ Tây, Hoàng Lang biến thành một con thuồng luồng to lớn và biến mất trong làn nước sâu thẳm.

3.2. Thuồng luồng là con gì: Sự tích đình Linh Đàm

Theo Lĩnh Nam Chích Quái, khi danh sư Chu Văn An mở trường dạy học ở quê nhà, có một học sinh rất chăm chỉ, ngày ngày đến sớm nghe giảng, nhưng tung tích lại vô cùng bí ẩn.

Cụ Chu Văn An bèn cho người theo dõi, thấy rằng chàng học trò nọ cứ đến khu đầm Đại thì biến mất nên mới biết là thủy thần.

Năm đó, hạn hán hoành hành, danh sư Chu Văn An thương xót dân tình, bèn cho gọi chàng trai và mở lời nhờ cậy.

Chàng nho sinh ngần ngại 1 lúc rồi thưa lại:

"Luật trời rất nghiêm nhưng lời thày bảo cũng rất trọng. Trái ý trời không thể tránh khỏi tội nhưng hủy thân mình để hoàn thành điều nhân, lời dạy của thánh nhân từ xưa không thể bỏ, nay sao dám chối từ.

Con vâng lời thầy là trái lệnh Thiên đình, nhưng con cứ làm để giúp dân. Mai kia nếu có chuyện gì không hay, mong thầy chu toàn cho".

Sau 1 một con mưa lớn, nhân dân được cứu nhưng sáng hôm sau mọi người phát hiện xác một con thuồng luồng nổi lên trên đầm.

Cụ Chu Văn An biết là học trò mình vì nhân dân phạm tội tày trời nên vô cùng thương tiếc và làm lễ an táng trịnh trọng. Hiện tại, nơi đây chính là đình Linh Đàm hiện nay.

3.3. Thuồng luồng là con gì: Sự tích đầm Mực

Sự tích đầm Mực kể: "Trong số học trò của Chu Văn An có hai anh em con vua Thủy tề. Nghe tiếng cụ đồ, vua Thủy cũng cho con lên học. Ngày ngày, hai anh em đến bờ sông, trút lốt thuồng luồng ở nước rồi lên đất, nói năng, cử chỉ không khác gì người trần". Trời làm hạn hán, 2 học trò này theo đề nghị của thầy, tự ý làm mưa trái với luật trời để cứu dân, vì thế bị trời xử tội chết. "Xác của họ hiện nguyên hình là hai con thuồng luồng, song đầu một nơi, mình một nẻo, giạt vào gậm cầu Bưu. Cụ đồ nghe tin rất thương xót. Cụ khóc và bắt tất cả học trò đưa đám chôn hai con thuồng luồng".

3.4. Thuồng luồng là con gì: Sự tích hồ Ba Bể

Trong truyện Sự tích hồ Ba Bể, thuồng luồng lại là hóa thân của vị thần muốn thử lòng người trần để trừng phạt những kẻ bất lương. Vị thần này biến thành bà già ăn mày lở loét đi xin ăn ở hội làng nhưng ai cũng mắng đuổi, chỉ hai mẹ con bà góa nghèo cho ăn, cho ngủ.

"Người đàn bà vừa nằm là ngủ liền, tiếng mụ ngáy như sấm. Hai mẹ con nhìn ra thấy chõng sáng rực lên trong bóng tối. Đây không phải là một mụ ăn mày già yếu lở loét nữa mà là một con giao long đang cuộn mình lù lù một đống, đầu gác lên xà nhà, đuôi thò xuống đất... Đến sáng hôm sau, khi người mẹ nhìn ra chả thấy giao long đâu cả. Trên chõng, mụ ăn mày đã dậy và sắp sửa ra đi". Sau khi bày cho hai mẹ con cách tự cứu mình, bà ăn mày biến ra dòng nước lớn từ dưới đất phun lên nhấn chìm cả làng, khiến đất sụt xuống, và hiện nguyên hình thành thuồng luồng. Chỗ đất sụt ấy biến thành hồ Ba Bể.

3.5. Thuồng luồng là con gì: Thuồng luồng và tục xăm mình tại Việt Nam

Vua nói: Người man ở núi khác với các loài thủy tộc; các thủy tộc ấy ưa cùng loài mà ghét khác loài, cho nên mới bị chúng làm hại.

Rồi vua bảo mọi người lấy mực vẽ hình thủy quái ở mình. Từ đấy thuồng luồng trông thấy không cắn hại nữa".

Điều đó cho thấy, tục xăm mình của người Việt có thể bắt nguồn từ nỗi sợ hãi loài vật nổi tiếng trên. Tục lệ này được duy trì đến hơn 1000 năm, mãi đến thời vua Trần Anh Tông (1293-1314) mới chấm dứt.

Ở một góc nhìn khác, chúng ta có thể thấy rằng, tục xăm mình trên tồn tại là do nỗi sợ sông nước mang tính vô thức, mà cụ thể ở đây là thuồng luồng của người Việt xưa.

Và tục lệ đó cũng chấm dứt khi mà ở triều Trần, sức mạnh thủy quân của chúng ta đạt đến đỉnh cao.

3.6. Thuồng luồng trong sách Đại Việt Sử ký toàn thư

Trong sách Đại Việt Sử ký toàn thư, phần về nhà Trần có đoạn viết: "Lại hồi quốc sơ, quân sĩ đều xăm hình rồng ở bụng, ở lưng và hai bắp đùi, gọi là 'thái long' (rồng hoa). Vì khách buôn người Tống thấy dân Việt ta xăm hình rồng, lỡ gặp gió bão thuyền đắm, thuồng luồng không dám phạm tới, cho nên gọi là thái long".

Trên đây là lời giải đáp cho câu hỏi Thuồng luồng là con gì? Thuồng luồng có thật không? Mời các bạn cùng tham khảo thêm các bài viết khác trong Có thể bạn chưa biết, mục Tài liệu của Hoatieu để biết thêm nhiều điều thú vị hơn nhé.