Khoan thư sức dân nghĩa là gì?

Khoan thư sức dân nghĩa là gì? Đây là một trong những chính sách trị nước tuyệt vời được lưu truyền từ lâu đời. Bài viết dưới đây của HoaTieu.vn sẽ phân tích và cung cấp thông tin gửi đến bạn đọc về ý nghĩa của khoan thư sức dân. Mời các bạn cùng tham khảo.

1. Khoan thư sức dân là gì?

Khoan thư sức dân là khái niệm nổi tiếng về quốc sách trị nước của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn.

Khoan thư sức dân” hay nói ngắn gọn “khoan sức dân” được hiểu là nới lỏng sức dân. Đó là từ dùng để chỉ các chính sách để hỗ trợ người dân giảm các gánh nặng, qua đó tạo điều kiện vượt khó, vươn lên, phát triển.

Trong lịch sử Việt Nam, “khoan thư sức dân” được nhắc đến nhiều lần như một chính sách đặc biệt để chăm lo đời sống và nuôi dưỡng nguồn lực trong nhân dân. Điển hình là câu chuyện của Trần Hưng Đạo trước lúc lâm trung đã nói với vua Trần Anh Tông: “Thời bình, phải khoan thư sức dân để làm kế sâu rễ bền gốc. Đó là thượng sách giữ nước”.

2. Đôi điều bàn về khoan thư sức dân

“Khoan thư sức dân” trong thời bình, nghĩa gần nhất/ thấy ngay, là giảm bớt sự đóng góp/ huy động nhân lực vật lực/ sức người sức của, thì giờ/ tiền bạc... của nhân dân so với thời chiến, sao cho dân giàu hơn thời chiến, sung sướng hơn lên chứ không phải lao lung như thời chiến, nghĩa là “nhàn” hơn thời chiến. Bên cạnh đó, còn có những nghĩa xa hơn, trừu tượng hơn: “Lao” thì có “lao lực”, “lao tâm”. Bớt sức, bớt của mới chỉ là bớt “lao lực”. Bớt được “lao tâm” cũng cần không kém. Cho nên, còn phải “khoan thư sức dân” bằng cách làm cho dân không bị bất an, phân tâm, loạn tâm, lao tâm khổ trí, bực bội đủ điều, tức là làm cho dân “nhàn tâm”. Vì thế mà Nguyễn Trãi thì xin vua chăm dân sao cho “khắp thôn cùng xóm vắng không một tiếng hờn giận oán sầu”. Vì thế mà Bác Hồ dặn “chớ điếu phúng linh đình mà lãng phí thì giờ và tiền bạc của nhân dân”... Người cũng từng nói: “Nếu nước độc lập mà dân không hưởng hạnh phúc tự do, thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì”. Giành độc lập là việc thời chiến, làm cho dân hạnh phúc là việc thời bình.

Năm 1969, trước lúc đi xa, Bác Hồ có căn dặn rằng, sau ngày thắng lợi, Chính phủ hãy miễn thuế nông nghiệp cho dân vài ba năm. “Sau ngày thắng lợi” tức là thời bình. “Miễn thuế nông nghiệp” tức là “khoan thư sức dân”...

“Khoan thư sức dân” chính là bồi bổ “gốc rễ” của nước nhà, để nước nhà được trường tồn, vẻ vang, chứ thời bình mà không chăm “gốc rễ”, chỉ nương vào công đức/ công sức của tiền nhân để hưởng lợi riêng, “vinh thân phì gia”, thì còn nói đến làm gì.

3. Khoan thư sức dân thế nào khi dịch Covid-19 kéo dài?

Trong hai năm vừa qua 2020 -2022, Việt Nam đối mặt với biến cố lớn khi dịch Covid-19 gây ra những ảnh hưởng sâu rộng tới kinh tế - xã hội. Nhiều nhà kinh tế dự báo dịch còn ảnh hưởng trong dài hạn, không chỉ trong hai năm này mà còn nhiều năm sau. Do đó, Chính phủ phải có chính sách hiệu quả, phù hợp với hình hình hiện nay.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KHĐT) Trần Quốc Phương cho rằng “khoan sức dân” trước hết là việc “giảm gánh nặng về các khoản phải đóng” của người dân và doanh nghiệp như thuế, phí, lệ phí...

“Giống như cơ thể yếu thì không nên bắt lao động nặng nhọc vậy”, ông nói.

Do đó, khi dịch Covid 19 xảy ra, nhà nước ta đã có hàng loạt các chính sách miễn giảm thuế, gia hạn thu thuế, trợ cấp bằng tiền cho người dân, để cả nước chung tay cùng chống lại đại dịch này.

Nhờ những chính sách hỗ trợ nhanh chóng, kịp thời của nhà nước mà nhiều doanh nghiệp, tổ chức đã trụ vững trong đại dịch Covid, góp phần giữ vững và tiếp tục tăng trưởng nền kinh tế.

4. Khoan thư sức dân trong thời bình

Trong thời hòa bình, Khoan thư sức dân được hiểu là làm cho nhân dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Chính vì thế ngoài Chỉ số tăng trưởng kinh tế, Liên hợp quốc còn đưa ra Chỉ số tăng trưởng hạnh phúc. Cả hai chỉ số này đều chỉ có trong thời bình, đặc biệt là Chỉ số tăng trưởng hạnh phúc. Dân không hạnh phúc lâu ngày tất lòng tin lung lay. Thế mà, “Được lòng dân là được tất cả, mất lòng dân là mất tất cả”. Đông đã vậy mà Tây cũng vậy. Triều đình và vua xưa đã vậy, chế độ và nhà nước nào cũng vậy.

Để làm nhân dân có đời sống ấm no thì phải làm cho bộ máy chính quyền nhà nước ngày càng trong sạch, vững mạnh. Theo đó, việc trọng dụng những người hiền tài, đức độ để lãnh đạo đất nước ngày càng phát triển là một trong những yếu tố tiên quyết đầu tiên.

Tiếp theo là phải đảm bảo được an ninh trật tự, an toàn xã hội. Xã hội có trật tự thì người dân mới yên ổn làm ăn, ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế. Sẽ chẳng có ai sống trong một xã hội bất ổn mà hạnh phúc cả, bình yên cả.

- Ví dụ về thực hiện khoan thư sức dân trong thời bình:

Trong bối cảnh kinh tế thế giới có những bước suy thoái, đặc biệt là lạm phát tăng cao, giá hoàng hóa, xăng dầu liên tiếp chạm mức kỷ lục, đời sống nhân dân ngày một khó khăn hơn. Cùng với đó, do sự ảnh hưởng của dịch Covid 19 trong thời gian dài làm cho nền kinh tế thế giới nói chung và kinh tế Việt Nam nói riêng gặp nhiều khó khăn trong việc phục hồi và phát triển.

Vì thế để thực hiện Khoan thư sức dân - cũng tức làm cho nhân dân hạnh phúc, đời sống người dân ấm no, thì Quốc hội đã họp thảo luận rất nhiều phiên và ra Nghị định số 38/2022/NĐ-CP của Chính phủ ngày 12/6/2022 quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động tăng 6% so với mức lương tối thiểu cũ.

Đây là một trong những động thái cho thấy Chính phủ luôn chăm lo, quan tâm đến đời sống nhân dân và hành động một cách thực tế nhất.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Hỏi đáp pháp luật của HoaTieu.vn.

• Tư cách pháp nhân là gì?
• Đất thổ cư là gì?
• Văn bản hành chính là gì?