Dự án đầu tư công là gì?

Dự án đầu tư công là các dự án do Nhà nước hoặc các cơ quan, tổ chức công lập thực hiện nhằm sử dụng tối đa nguồn lực công để phát triển hạ tầng, cơ sở vật chất và dịch vụ công cộng. Các dự án này thường có quy mô lớn, mang tính chiến lược lâu dài, với mục tiêu thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống cộng đồng và bảo đảm an sinh xã hội.

Việc quản lý và thực hiện dự án đầu tư công đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan Nhà nước, nhà thầu và các đối tác liên quan, đồng thời đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả trong sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước. Việc hiểu rõ khái niệm, đặc điểm cũng như quy trình triển khai dự án đầu tư công giúp nhà đầu tư có cái nhìn tổng quan, đồng thời đánh giá đúng tiềm năng hợp tác và rủi ro liên quan đến các dự án thuộc nhóm này.

1. Thế nào là dự án đầu tư công?

Căn cứ khoản 14 Điều 4 Luật Đầu tư công 2024 quy định:

Điều 4. Giải thích từ ngữ

Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:

[...]

8. Chủ trương đầu tư là quyết định của cấp có thẩm quyền về những nội dung chủ yếu của chương trình, dự án đầu tư, làm căn cứ để lập, trình và phê duyệt quyết định đầu tư chương trình, dự án đầu tư, quyết định phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi dự án đầu tư công.

9. Chương trình đầu tư công là một tập hợp các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp nhằm thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

10. Chương trình mục tiêu quốc gia là chương trình đầu tư công nhằm thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội của từng giai đoạn cụ thể trong phạm vi cả nước.

11. Cơ quan chủ quản là Bộ, cơ quan trung ương và địa phương quy định tại khoản 4 Điều này quản lý chương trình, dự án.

12. Cơ quan chuyên môn quản lý đầu tư công là đơn vị có chức năng quản lý đầu tư công thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư; đơn vị được giao quản lý đầu tư công của Bộ, cơ quan trung ương, địa phương, đơn vị sự nghiệp công lập.

13. Cơ quan quản lý nhà nước về đầu tư công bao gồm Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ủy ban nhân dân các cấp.

14. Dự án đầu tư công là dự án sử dụng toàn bộ hoặc một phần vốn đầu tư công.

[..]

Như vậy, dự án đầu tư công là dự án sử dụng toàn bộ hoặc một phần vốn đầu tư công.

2. Dự án đầu tư công được phân loại như thế nào?

Căn cứ Điều 6 Luật Đầu tư công 2024 quy định:

[1]. Căn cứ vào tính chất, dự án đầu tư công được phân loại như sau:

- Dự án có cấu phần xây dựng là dự án sử dụng vốn đầu tư công để đầu tư xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp, mở rộng dự án đã đầu tư xây dựng, bao gồm cả phần mua tài sản, mua trang thiết bị của dự án;

- Dự án không có cấu phần xây dựng là dự án sử dụng vốn đầu tư công để mua tài sản, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua, sửa chữa, nâng cấp trang thiết bị, máy móc và dự án khác không quy định tại điểm a khoản 1 Điều 6 Luật Đầu tư công 2024

- Trường hợp sử dụng vốn ngoài kế hoạch đầu tư công để thực hiện các nhiệm vụ, dự án quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 6 Luật Đầu tư công 2024 được thực hiện theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước và quy định khác của pháp luật có liên quan.

[2]. Căn cứ mức độ quan trọng và quy mô, dự án đầu tư công được phân loại như sau:

- Dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A, dự án nhóm B, dự án nhóm C theo tiêu chí quy định tại các điều 8, 9, 10 và 11 Luật Đầu tư công 2024;

- Cấp có thẩm quyền khi phê duyệt chủ trương đầu tư dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A, nhóm B, nhóm C có quyền quyết định việc tách hoặc không tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án thành phần độc lập.

Thời gian thực hiện dự án thành phần độc lập bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng được tính trong tổng thời gian bố trí vốn thực hiện dự án quy định tại Điều 57 Luật Đầu tư công 2024;

- Dự án đầu tư công liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực khác nhau thì việc phân nhóm theo ngành, lĩnh vực dự án căn cứ vào tỷ trọng vốn đầu tư theo ngành, lĩnh vực chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng mức đầu tư dự án;

- Dự án không thuộc các tiêu chí quy định tại các điều 8, 9, 10 và 11 Luật Đầu tư công 2024 được áp dụng tiêu chí phân loại theo tổng mức đầu tư quy định tại khoản 5 Điều 9, khoản 4 Điều 10 và khoản 4 Điều 11 Luật Đầu tư công 2024;

- Chính phủ quy định chi tiết việc phân loại dự án đầu tư công quy định tại các điều 9, 10 và 11 Luật Đầu tư công 2024.

3. Ngành, lĩnh vực nào sử dụng vốn đầu tư công?

Căn cứ Điều 7 Luật Đầu tư công 2024 quy định ngành, lĩnh vực sử dụng vốn đầu tư công bao gồm:

- Quốc phòng;

- An ninh và trật tự, an toàn xã hội;

- Giáo dục, đào tạo và giáo dục nghề nghiệp;

- Khoa học, công nghệ;

- Y tế, dân số và gia đình;

- Văn hóa, thông tin;

- Phát thanh, truyền hình, thông tấn;

- Thể dục, thể thao;

- Bảo vệ môi trường;

- Các hoạt động kinh tế;

- Hoạt động của cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, tổ chức chính trị và tổ chức chính trị - xã hội;

- Bảo đảm xã hội;

- Ngành, lĩnh vực khác theo quy định của pháp luật.

Mời các bạn tham khảo thêm nội dung khác trong chuyên mục Hỏi đáp pháp luật của HoaTieu.vn.

• Luật đầu tư công số 49/2014/QH13
• Mẫu tờ trình quyết định chủ trương đầu tư chương trình, dự án đầu tư công
• Biểu mẫu kế toán ban quản lý đầu tư công