Soạn bài Trí thông minh nhân tạo

Bài soạn Trí thông minh nhân tạo trong sách Ngữ văn lớp 11 (trang 71, sách Kết nối tri thức tập 2) là tài liệu hữu ích giúp học sinh khám phá chủ đề công nghệ đang định hình thế giới hiện đại. Bài soạn cung cấp kiến thức cơ bản về AI, từ khái niệm, ứng dụng đến những vấn đề đạo đức và tác động xã hội.

Với hệ thống câu hỏi gợi mở, bài tập phân tích và dẫn chứng thực tế, bài học không chỉ giúp các em hiểu sâu về trí tuệ nhân tạo mà còn rèn luyện tư duy phản biện. Ngôn ngữ rõ ràng, ví dụ sinh động phù hợp với học sinh cấp 3, giúp tiếp cận chủ đề phức tạp một cách dễ dàng. Đây là nguồn tài liệu thiết thực, kết nối kiến thức sách vở với xu hướng công nghệ toàn cầu.

Trước khi đọc

Chia sẻ những điều bạn đã biết và muốn biết về trí thông minh nhân tạo.

Gợi ý:

Trí thông minh nhân tạo (trí tuệ nhân tạo) - AI (Artificial Intelligence) hoặc trí thông minh nhân tạo là công nghệ mô phỏng các quá trình suy nghĩ và học tập của con người cho máy móc, đặc biệt là hệ thống máy tính. Trí tuệ nhân tạo này do con người lập trình ra với mục đích tự động hóa các hành vi thông minh như con người, từ đó cắt giảm bớt nhân công là con người và có tính chuẩn xác cao hơn.

Đọc văn bản

Câu 1. Tóm tắt nội dung chính trong đoạn văn.

AI là trí thông minh được dùng để bổ sung thay vì vượt lên trí tuệ loài người. Trong tương lai, AI sẽ có khả năng học hỏi khi chúng vận hành và phản ứng lại với các sự kiện bất ngờ.

Câu 2. Các từ ngữ liên kết thể hiện mối quan hệ giữa các ý chính, ý phụ trong đoạn văn.

Các từ ngữ: thứ nhất, thứ hai

Sau khi đọc

Câu 1. Hãy sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ để tóm tắt các mốc thời gian và các thành tựu chính trong quá trình phát triển của trí thông minh nhân tạo. Phát biểu suy nghĩ của bạn về các thông tin vừa được tóm tắt.

Câu 2. Đánh giá hiệu quả thông tin của sơ đồ được tác giả sử dụng.

Trực quan hóa các mốc thời gian, các sự kiện quan trọng trong quá trình phát triển của trí thông minh nhân tạo.

Các thông tin được trình bày một cách ngắn gọn, khoa học, lô-gíc, giúp người đọc nắm được thông tin rõ ràng hơn.

Câu 3. Xác định chủ đề, các ý chính, ý phụ và cách trình bày dữ liệu trong văn bản.

Chủ đề: Dự báo về sự phát triển của trí thông minh nhân tạo trong tương lai.

Ý chính	Ý phụ
Tốc độ phát triển của trí thông minh nhân tạo	Năm 1956…. Năm 2008… Năm 2040…
Các loại trí thông minh nhân tạo	AI mạnh:... AI yếu:...
Các quan điểm trái chiều về trí thông minh nhân tạo	Một số người tin vào khả năng học hỏi và phản ứng của máy tính. Một số người cho rằng máy tính không thể vượt qua não bộ con người.
Tác động của trí thông minh nhân tạo với đời sống của con người	Nuôi dưỡng các ý tưởng,... Giúp người mua và người bán… Tạo ra nhiều tri thức hơn…
Dự đoán những viễn cảnh có thể xảy ra	Phải chăng não bộ con người…? Khi máy móc trở nên rất thông minh…

Câu 4. Theo bạn, việc trình bày những thông tin trái chiều về sự phát triển của trí thông minh nhân tạo và việc nêu lên những câu hỏi ở phần cuối văn bản cho thấy quan điểm, thái độ gì của tác giả?

Gợi ý trả lời:

Việc trình bày những thông tin trái chiều về sự phát triển của trí thông minh nhân tạo (AI) và nêu lên các câu hỏi ở phần cuối văn bản cho thấy tác giả có quan điểm khách quan, cẩn trọng và thái độ suy tư, trách nhiệm. Tác giả không chỉ ca ngợi những thành tựu của AI, như khả năng hỗ trợ con người trong nhiều lĩnh vực, mà còn chỉ ra những mặt trái, chẳng hạn như nguy cơ mất việc làm hay vấn đề đạo đức. Việc đặt câu hỏi ở cuối thể hiện sự khuyến khích người đọc suy ngẫm sâu hơn, đồng thời cho thấy tác giả ý thức rõ về những thách thức mà AI đặt ra, mong muốn xã hội có cái nhìn cân bằng và chuẩn bị kỹ lưỡng trước sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ này.

Câu 5. Tác giả đưa ra những dự đoán gì về tương lai của trí tuệ nhân tạo? Bạn có đồng tình với những dự đoán đó không? Vì sao?

Gợi ý trả lời:

Tác giả trong bài soạn Trí thông minh nhân tạo (sách Ngữ văn 11, Kết nối tri thức) dự đoán rằng loài người sẽ bước vào một kỷ nguyên tiến hóa mới, khi con người hợp nhất với máy móc và có thể đạt được sự bất tử ở một mức độ nào đó. Ngoài ra, ngay cả khi máy móc không đạt được độ tinh tế như vậy, chúng vẫn sẽ trở nên rất thông minh và đảm nhận nhiều chức năng giống con người hiện tại.

Em không hoàn toàn đồng tình với những dự đoán này. Dù AI có tiềm năng phát triển mạnh mẽ, việc hợp nhất với máy móc để đạt bất tử vẫn là ý tưởng mang tính lý thuyết, chưa có cơ sở thực tế rõ ràng. Máy móc được con người thiết kế và kiểm soát, nên khả năng chúng vượt qua hoàn toàn con người là khó xảy ra nếu chúng ta duy trì sự quản lý chặt chẽ. Hơn nữa, các khía cạnh cảm xúc, sáng tạo và đạo đức của con người là những yếu tố mà AI khó thay thế, đòi hỏi sự hợp tác hơn là thay thế hoàn toàn.

Câu 6. Tìm hiểu thêm các tác phẩm nghệ thuật về trí thông minh nhân tạo. Bạn suy nghĩ gì khi liên hệ các thông tin trong văn bản với những tác phẩm nghệ thuật mình đã biết?

Gợi ý trả lời:

Một số tác phẩm nghệ thuật liên quan đến trí thông minh nhân tạo (AI) nổi bật có thể kể đến triển lãm “7.1” tại Trung tâm Danysz Gallery, Paris, từ ngày 4/12/2022 đến 14/1/2023. Nhóm nghệ sĩ Obvious đã tái hiện 7 kỳ quan thế giới cổ đại bằng AI, với các bức tranh được sao chép bởi họa sĩ và ký bằng dãy số thuật toán, giữ yếu tố nghệ thuật nhưng vẫn nhấn mạnh vai trò công nghệ. Ngoài ra, Google Arts and Culture đã sử dụng AI để khôi phục màu sắc cho bộ ba bức tranh của Gustav Klimt, giúp người xem chiêm ngưỡng tác phẩm đã mất. Ứng dụng Dream by WOMBO cũng cho phép người dùng tạo tranh nghệ thuật bằng AI từ ý tưởng và phong cách cá nhân.

Khi liên hệ với bài soạn Trí thông minh nhân tạo, em nhận thấy sự tương đồng về cách AI hỗ trợ và thay đổi sáng tạo nghệ thuật. Bài soạn đề cập đến khả năng AI vượt qua con người, và các tác phẩm này cho thấy AI không chỉ tái hiện mà còn sáng tạo mới, như dự đoán của tác giả. Tuy nhiên, em cũng đồng tình với quan điểm trong bài rằng AI vẫn là công cụ, cần con người kiểm soát để cân bằng giữa sáng tạo và đạo đức, tránh lạm dụng công nghệ.

Kết nối đọc - viết

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) tóm tắt những thông tin thú vị mà bạn thu thập được về trí tuệ thông minh nhân tạo.

Gợi ý trả lời:

Trí tuệ thông minh nhân tạo (AI) là một lĩnh vực công nghệ đầy hấp dẫn, mang lại nhiều thông tin thú vị. AI được phát triển từ những năm 1950, với cột mốc quan trọng là sự ra đời của máy tính có thể học hỏi, như các mô hình học sâu ngày nay. Một điều đáng ngạc nhiên là AI đã vượt qua con người trong một số nhiệm vụ, ví dụ như chiến thắng kỳ thủ cờ vây thế giới Lee Sedol vào năm 2016 bởi AlphaGo. Ngoài ra, AI có khả năng phân tích dữ liệu khổng lồ với tốc độ vượt trội, hỗ trợ từ y tế, giáo dục đến tự động hóa giao thông. Thú vị hơn, các robot AI như Sophia có thể giao tiếp tự nhiên, thậm chí thể hiện cảm xúc cơ bản. Tuy nhiên, AI cũng đặt ra thách thức về đạo đức và việc làm, đòi hỏi con người phải quản lý cẩn thận để tận dụng tối đa lợi ích của nó trong tương lai.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trong nhóm Lớp 11 thuộc chuyên mục Học tập của HoaTieu.vn.