Tổng hợp điểm mới 12 Luật được thông qua trong tháng 6/2017

Luật

Nội dung nổi bật

Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa 2017

Chính sách hỗ trợ DN nhỏ và vừa chuyển đổi từ hộ kinh doanh

Ngày 12/6/2017, Quốc hội thông qua Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa 2017. Theo đó: Doanh nghiệp nhỏ và vừa được chuyển đổi từ hộ kinh doanh nếu đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định tại Khoản 1 Điều 16 của Luật này sẽ được hỗ trợ như sau:

- Được tư vấn, hướng dẫn miễn phí về hồ sơ, thủ tục thành lập doanh nghiệp;

- Miễn lệ phí đăng ký doanh nghiệp, phí cung cấp thông tin doanh nghiệp lần đầu và các khoản phí, lệ phí đăng ký đối với các ngành, nghề kinh doanh có điều kiện;

- Được miễn lệ phí môn bài, tư vấn, hướng dẫn miễn phí về các thủ tục hành chính thuế và chế độ kế toán trong thời hạn 03 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu;

- Miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp có thời hạn theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp.

- Miễn, giảm tiền sử dụng đất có thời hạn theo quy định của pháp luật về đất đai.

Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa 2017 có hiệu lực kể từ 01/01/2018.

Luật Quản lý ngoại thương 2017

Quy định mới về Giấy phép, điều kiện xuất khẩu, nhập khẩu

Luật Quản lý ngoại thương 2017 quy định việc quản lý theo giấy phép, theo điều kiện xuất khẩu, nhập khẩu như sau:

- Chỉ áp dụng biện pháp quản lý theo điều kiện trong các trường hợp cần thiết vì lý do trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe cộng đồng, thuần phong mỹ tục, bảo vệ môi trường.

- Việc áp dụng biện pháp quản lý theo giấy phép, theo điều kiện phải bảo đảm công khai, minh bạch; tiết kiệm thời gian, chi phí của cơ quan quản lý nhà nước và của thương nhân.

- Trên cơ sở tuân thủ điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

- Chính phủ quy định:

+ Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép, theo điều kiện;

+ Phương thức, phạm vi quản lý của các Bộ, cơ quan ngang Bộ đối với hàng hóa thuộc Danh mục;

+ Trình tự, thủ tục cấp giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu.

- Bộ, cơ quan ngang Bộ có trách nhiệm công bố công khai Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép, theo điều kiện và công bố điều kiện xuất khẩu, nhập khẩu đối với hàng hóa thuộc Danh mục.

Luật Quản lý ngoại thương 2017 có hiệu lực từ ngày 01/01/2018.

Luật Du lịch 2017

Thay đổi về Danh mục phí, lệ phí kể từ ngày 01/01/2018

Đây là nội dung đáng chú ý tại Luật Du lịch 2017 (bắt đầu có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2018).

Theo đó, sửa đổi, bổ sung mục 3.1 và mục 3.2 thuộc phần VII - Phí thuộc lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch trong Danh mục phí, lệ phí ban hành kèm theo Luật Phí và lệ phí 2015. Cụ thể như sau:

- “Phí thẩm định, phân hạng cơ sở lưu trú du lịch, cơ sở kinh doanh dịch vụ đạt tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch” sửa thành “Phí thẩm định công nhận hạng cơ sở lưu trú du lịch, cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch khác đạt tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch”;

- “Phí thẩm định và cấp giấy phép kinh doanh lữ hành quốc tế” sửa thành “Phí thẩm định cấp Giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế, Giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành nội địa”.

Cũng theo Luật Du lịch 2017, đối với hướng dẫn viên du lịch quốc tế, hướng dẫn viên du lịch nội địa đã được cấp thẻ hướng dẫn viên du lịch trước ngày 01/01/2018 được tiếp tục hành nghề cho đến hết thời hạn ghi trên thẻ.

Luật trợ giúp pháp lý 2017

Thêm nhiều đối tượng được trợ giúp pháp lý từ ngày 01/01/2018

Đây là nội dung mới nổi bật được quy định tại Luật trợ giúp pháp lý 2017 (bắt đầu có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2018).

Theo đó, ngoài những đối tượng được quy định tại Luật trợ giúp pháp lý 2006, người được trợ giúp pháp lý còn bao gồm:

Người bị buộc tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi;

Người bị buộc tội thuộc hộ cận nghèo;

Người thuộc một trong các trường hợp sau đây có khó khăn về tài chính:

Cha đẻ, mẹ đẻ, vợ, chồng, con của liệt sĩ và người có công nuôi dưỡng khi liệt sĩ còn nhỏ;

Người nhiễm chất độc da cam;

Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi là bị hại trong vụ án hình sự;

Nạn nhân trong vụ việc bạo lực gia đình.

Nạn nhân của hành vi mua bán người theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người;

Người nhiễm HIV.

Xem chi tiết nội dung này tại Điều 7 của Luật trợ giúp pháp lý 2017.

Bộ Luật hình sự 2017

Một số điểm mới nổi bật của Bộ luật Hình sự sửa đổi 2017

Ngày 20/6/2017, tại kỳ họp thứ 3 Quốc hội Khóa XIV đã thông qua Luật số 12/2017/QH14 về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự 2015 (sau đây gọi gọn là Bộ luật Hình sự sửa đổi 2017).

Trong đó, Bộ luật Hình sự sửa đổi 2017 có một số điểm mới nổi bật như sau:

- Người không tố giác là người bào chữa thì không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội không tố giác tội phạm, trừ những trường hợp sau đây:

+ Các tội quy định tại Chương XIII (các tội xâm phạm an ninh quốc gia); hoặc

+ Tội khác là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do chính người mà mình bào chữa đang chuẩn bị, đang thực hiện hoặc đã thực hiện mà người bào chữa biết rõ khi thực hiện việc bào chữa.

- Bổ sung Điều 217a quy định về Tội vi phạm quy định về kinh doanh theo phương thức đa cấp.

- Bãi bỏ Điều 292 quy định về Tội cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính, mạng viễn thông.

Bộ luật Hình sự sửa đổi 2017 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2018.

Quy định mới về Tội hiếp dâm có hiệu lực từ 01/01/2018

Đây là một trong những nội dung nổi bật tại Bộ luật Hình sự sửa đổi 2017, được Quốc hội Khóa XIV thông qua ngày 20/6/2017.

Theo đó, nếu như BLHS 1999 chưa quy định rõ đối với tội hiếp dâm gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân thì sang đến BLHS 2015, nội dung này đã được quy định một cách cụ thể và mới đây được sửa đổi như sau:

Người nào phạm tội hiếp dâm mà gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60% (BLHS 2015 quy định tỷ lệ từ 11 – 45%) thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm.

Ngoài ra, nếu phạm tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi mà gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân với tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60% (BLHS 2015 quy định tỷ lệ từ 11 – 45%) thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm.

Xem thêm các nội dung sửa đổi khác tại Bộ luật Hình sự sửa đổi 2017 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2018).

Luật quản lý sử dụng tài sản nhà nước 2017

Cho phép sử dụng tài sản công vào mục đích kinh doanh

Đây là nội dung nổi bật được quy định tại Luật quản lý, sử dụng tài sản công 2017 đã được Quốc hội thông qua ngày 21/6/2017.

Theo đó, đơn vị sự nghiệp công lập được sử dụng tài sản công vào mục đích kinh doanh, cho thuê trong các trường hợp:

- Tài sản được giao, đầu tư mua sắm thực hiện nhiệm vụ Nhà nước giao nhưng chưa sử dụng hết công suất.

- Tài sản không do ngân sách Nhà nước đầu tư được mua sắm theo dự án do cơ quan, người có thẩm quyền phê duyệt để phục vụ hoạt động kinh doanh, cho thuê.

Thẩm quyền phê duyệt đề án sử dụng tài sản công vào mục đích kinh doanh cho thuê cụ thể như sau:

- Đối với tài sản là cơ sở hoạt động sự nghiệp; tài sản khác có giá trị lớn theo quy định của Chính phủ do Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan TW, Chủ tịch UBND cấp tỉnh phê duyệt đề án.

- Đối với tài sản khác do Hội đồng quản lý hoặc người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập phê duyệt.

Luật quản lý, sử dụng tài sản công 2017 có hiệu lực từ 01/01/2018 và thay thế Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước 2008.

Luật đường sắt 2017

Quy định mới về đường sắt tốc độ cao

Ngày 16/6 vừa qua, Luật đường sắt 2017 đã được Quốc hội thông qua và chính thức có hiệu lực từ ngày 01/7/2018.

Theo đó, dành 01 Chương để quy định về các vấn đề liên quan đến đường sắt trên cao, đơn cử như:

- Yêu cầu chung đối với đường sắt tốc độ cao (Kết nối hiệu quả các đô thị lớn, trung tâm kinh tế, vùng kinh tế trọng điểm và phương thức vận tải khác; Bảo đảm đồng bộ, hiện đại, an toàn…).

- Chính sách phát triển đường sắt tốc độ cao (Tập trung phát triển đường sắt tốc độ cao kết nối các vùng kinh tế trọng điểm, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội…).

- Yêu cầu đối với kết cấu hạ tầng đường sắt tốc độ cao (bảo đảm ổn định, bền vững và đáp ứng yêu cầu kỹ thuật về an toàn, môi trường, phòng, chống cháy, nổ…).

- Quản lý, khai thác, bảo trì đường sắt tốc độ cao.

- Quản lý an toàn đường sắt tốc độ cao.

Những quy định nêu trên tại là cơ sở pháp lý để Chính phủ chuẩn bị các dự án đầu tư, xây dựng đường sắt tốc độ cao ở thời điểm hiện tại và trong tương lai.

Luật Chuyển giao công nghệ 2017

Quy định mới về Hợp đồng chuyển giao công nghệ

Luật Chuyển giao công nghệ 2017 quy định về việc giao kết hợp đồng chuyển giao công nghệ như sau:

- Hợp đồng phải được các bên ký, đóng dấu (nếu có); ký, đóng dấu giáp lai (nếu có) vào các trang của hợp đồng, phụ lục hợp đồng;

(Luật hiện hành 2006 chỉ yêu cầu các bên ký kết, đóng dấu và có chữ ký tắt của các bên, đóng dấu giáp lai vào các trang của hợp đồng và phụ lục nếu một trong các bên là tổ chức khi có nhu cầu đăng ký hợp đồng)

- Ngôn ngữ trong hợp đồng do các bên thỏa thuận (không còn quy định trường hợp cần giao dịch tại Việt Nam thì phải có hợp đồng bằng tiếng Việt).

Ngoài ra, hợp đồng chuyển giao thuộc một trong các trường hợp sau phải đăng ký với cơ quan nhà nước (trừ công nghệ hạn chế chuyển giao đã được cấp Giấy phép chuyển giao):

- Chuyển giao công nghệ từ nước ngoài vào Việt Nam, từ Việt Nam ra nước ngoài;

- Chuyển giao công nghệ trong nước có sử dụng vốn hoặc NSNN, trừ trường hợp đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kết quả thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ.

Luật Chuyển giao công nghệ 2017 có hiệu lực từ ngày 01/7/2018.

Luật thủy lợi 2017

Trước khi xả lũ phải thông báo với chính quyền địa phương

Đây là nội dung đáng chú ý được quy định tại Luật thủy lợi 2017 (bắt đầu có hiệu lực kể từ ngày 01/7/2018).

Theo đó, tổ chức, cá nhân trước khi vận hành xả lũ phải thông báo cho chính quyền địa phương và các cơ quan có liên quan theo quy trình vận hành được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Ngoài ra, Luật thủy lợi 2017 còn đề cập đến nhiều nội dung quan trọng khác, như là:

- Hồ chứa thủy điện vận hành theo chế độ điều tiết ngày phải có giải pháp bảo đảm công trình thủy lợi ở hạ du hoạt động bình thường.

- Sửa đổi quy định về thẩm quyền cấp, gia hạn, điều chỉnh, đình chỉ, thu hồi giấy phép về tài nguyên nước tại Khoản 1 Điều 73 của Luật Tài nguyên nước 2012.

- Các loại giấy phép trong lĩnh vực thủy lợi đã được cấp trước ngày 01/7/2018 mà chưa hết thời hạn của giấy phép thì được tiếp tục sử dụng cho đến khi hết thời hạn.

Pháp lệnh Khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi năm 2001 hết hiệu lực kể từ ngày Luật thủy lợi 2017 có hiệu lực thi hành.

Luật trách nhiệm bồi thường nhà nước 2017

Cơ quan nhà nước phải chủ động xin lỗi khi gây oan sai

Đây là nội dung nổi bật tại Luật trách nhiệm bồi thường nhà nước 2017 được Quốc hội thông qua ngày 20/6/2017. Theo đó:

- Cơ quan trực tiếp quản lý người thi hành công vụ gây thiệt hại sẽ phải chủ động thông báo bằng văn bản cho người bị thiệt hại về việc Nhà nước tổ chức thực hiện phục hồi danh dự mà không phải đợi họ yêu cầu.

- Nếu người bị thiệt hại đồng ý với nội dung thông báo thì cơ quan thông báo thực hiện phục hồi danh dự, nếu không đồng ý thì người bị thiệt hại có ý kiến để cơ quan có cơ sở thực hiện khôi phục danh dự.

- Trường hợp người bị thiệt hại đề nghị chưa thực hiện phục hồi danh dự thì việc này được thực hiện khi người bị thiệt hại có yêu cầu bằng văn bản; trường hợp từ chối thì sẽ không còn quyền yêu cầu nữa.

- Trường hợp người bị thiệt hại chết thì cơ quan trực tiếp quản lý người thi hành công vụ gây thiệt hại phải thực hiện việc đăng báo xin lỗi và cải chính công khai.

Luật trách nhiệm bồi thường nhà nước 2017 chính thức có hiệu ngày 01/7/2018.

Luật cảnh vệ 2017

Các trường hợp chiến sĩ cảnh vệ được quyền nổ súng

Đây là nội dung đáng chú ý tại Luật Cảnh vệ 2017 được Quốc hội khóa XIV thông qua tại kỳ họp thứ 3.

Theo đó, cán bộ, chiến sĩ cảnh vệ trong khi thi hành nhiệm vụ phải tuân thủ các nguyên tắc sử dụng vũ khí quân dụng và chỉ được nổ súng trong các trường hợp sau đây:

- Cảnh báo đối tượng đang đột nhập vào khu vực, mục tiêu cảnh vệ.

- Nổ súng vào đối tượng đang đột nhập vào khu vực, mục tiêu cảnh vệ, sau khi đã ra hiệu lệnh dừng lại và bắn chỉ thiên nhưng không hiệu quả.

- Vô hiệu hóa đối tượng đang có hành vi tấn công trực tiếp đối tượng cảnh vệ hoặc cán bộ, chiến sĩ cảnh vệ đang thực hiện nhiệm vụ.

- Các trường hợp khác theo Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017.

Luật Cảnh vệ 2017 bắt đầu có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2018.

Đồng thời, Pháp lệnh cảnh vệ năm 2005 hết hiệu lực kể từ ngày Luật Cảnh vệ 2017 có hiệu lực.

Luật quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017

06 trường hợp được nổ súng vào đối tượng không cần cảnh báo

Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017 nêu ra 06 trường hợp người thi hành nhiệm vụ độc lập được nổ súng vào đối tượng mà không cần cảnh báo. Đơn cử như sau:

- Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, vũ lực đe dọa trực tiếp đến tính mạng của người thi hành công vụ hoặc người khác;

- Đối tượng đang trực tiếp thực hiện hành vi cướp súng của người thi hành công vụ…

Xem thêm tại Khoản 2 Điều 23 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017.

Đồng thời, Luật còn có những nội dung mới khác, như là:

- Ngoài tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, các tổ chức, doanh nghiệp khác khi có đủ điều kiện vẫn được nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu, nhập khẩu, sửa chữa vũ khí.

- Bổ sung thêm đối tượng được trang bị vũ khí quân dụng, gồm: cảnh sát biển; cơ yếu; cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

- Dành một Chương riêng để quy định cụ thể về quản lý, sử dụng tiền chất thuốc nổ (Chương IV).

Luật này bắt đầu có hiệu lực kể từ ngày 01/7/2018.