Bị nhà nước thu hồi đất, có được đền bù?

Quy định pháp luật về quy hoạch sử dụng đất

Thu hồi đất có được đền bù hay không?

1. Nhà nước được thu hồi đất khi nào?
2. Điều kiện được bồi thường về đất khi bị thu hồi đất
3. Điều kiện được bồi thường về nhà ở, cây trồng
4. Nguyên tắc bồi thường khi thu hồi đất
5. Không có giấy tờ về quyền sử dụng đất có được bồi thường?

Tình trạng đất thuộc diện quy hoạch để phục vụ cho sự phát triển của đất nước hay do vi phạm về đất đai mà bị thu hoạch là những trường hợp phổ biến hiện nay. Vậy, bị thu hồi đất thì có được đền bù không? Bài viết này Hoatieu.vn sẽ chia sẻ cho bạn.

1. Nhà nước được thu hồi đất khi nào?

Căn cứ theo quy định tại Điều 16 Luật đất đai 2013 thì nhà nước được thu hồi đất trong trường hợp:

Điều 16. Nhà nước quyết định thu hồi đất, trưng dụng đất

1. Nhà nước quyết định thu hồi đất trong các trường hợp sau đây:

a) Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng;

b) Thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai;

c) Thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người.

2. Nhà nước quyết định trưng dụng đất trong trường hợp thật cần thiết để thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh hoặc trong tình trạng chiến tranh, tình trạng khẩn cấp, phòng, chống thiên tai.

Như vậy, nhà nước được thu hồi đất khi vì mục đích quốc phòng an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng; do vi phạm pháp luật về đất đai; do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người.

2. Điều kiện được bồi thường về đất khi bị thu hồi đất

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 75 Luật đất đai 2013 thì điều kiện được bồi thường về đất quy định như sau:

Điều 75. Điều kiện được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng

1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm, có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sau đây gọi chung là Giấy chứng nhận) hoặc có đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 77 của Luật này; người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam mà có Giấy chứng nhận hoặc có đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này mà chưa được cấp.

Như vậy, những hộ gia đình hay cá nhân có giấy tờ về quyền sử dụng đất hoặc có đủ điều kiện để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà chưa được cấp thì đều được bồi thường theo quy định pháp luật. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp ngoại lệ khi hộ gia đình, cá nhân không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận nhưng vẫn được bồi thường như sau:

Theo quy định tại Khoản 2 Điều 77 Luật Đất đai 2013 quy định:

“2. Đối với đất nông nghiệp đã sử dụng trước ngày 01 tháng 7 năm 2004 mà người sử dụng đất là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhưng không có Giấy chứng nhận hoặc không đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định của Luật này thì được bồi thường đối với diện tích đất thực tế đang sử dụng, diện tích được bồi thường không vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp quy định tại Điều 129 của Luật này”.

Như vậy, mặc dù không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận nhưng vẫn được bồi thường về đất nếu đáp ứng đủ điều kiện:

Là đất nông nghiệp đã sử dụng trước ngày 01/7/2004.
Người sử dụng đất là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp.

3. Điều kiện được bồi thường về nhà ở, cây trồng

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 88 Luật đất đai 2013 thì trường hợp được bồi thường về nhà ở và cây trồng như sau:

Điều 88. Nguyên tắc bồi thường thiệt hại về tài sản, ngừng sản xuất, kinh doanh khi Nhà nước thu hồi đất

1. Khi Nhà nước thu hồi đất mà chủ sở hữu tài sản hợp pháp gắn liền với đất bị thiệt hại về tài sản thì được bồi thường.

Như vậy, để được bồi thường về nhà ở, cây trồng thì tài sản của bạn phải là tài sản hợp pháp và bị thiệt hại do thu hồi đất thì mới được bồi thường.

4. Nguyên tắc bồi thường khi thu hồi đất

Căn cứ theo Điều 74 Luật đất đai 2013 thì nguyên tắc bồi thường khi bị thu hồi đất được quy định như sau:

Người sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất nếu có đủ điều kiện được bồi thường quy định tại Điều 75 của Luật này thì được bồi thường.
Việc bồi thường được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất.
Việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất phải bảo đảm dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, kịp thời và đúng quy định của pháp luật.

5. Không có giấy tờ về quyền sử dụng đất có được bồi thường?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 13 Nghị định 47/2014/NĐ-CP đã quy định rõ đối với đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất thì vẫn được bồi thường về đất khi đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận theo các điều cụ thể của Nghị định 43/2014/NĐ-CP:

“Khi Nhà nước thu hồi đất mà người sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất quy định tại các Khoản 1, 2 và 3 Điều 100 của Luật Đất đai và Điều 18 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP mà đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất quy định tại Điều 101 và Điều 102 của Luật Đất đai, các Điều 20, 22, 23, 25, 27 và 28 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP thì được bồi thường về đất”.

Như vậy, người dân không có giấy tờ về quyền sử dụng đất yên tâm khi đất bị thuộc diện quy hoạch mà thu hồi đất thì vẫn được bồi thường nếu đủ điều kiện để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà chưa được cấp.

Trên đây là ý kiến tư vấn cá nhân của Hoatieu.vn. Mời các bạn tham khảo thêm một số bài viết hữu ích khác như: Quy định về hạn mức giao đất, chuyển quyền sử dụng đất 2021, Mẫu hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất từ chuyên mục Hỏi đáp pháp luật của trang Hoatieu.vn.

Đánh giá bài viết

5 169