Bán hàng đa cấp như thế nào thì không phạm luật?

Bán hàng đa cấp như thế nào thì không phạm luật?

Bán hàng đa cấp (tên gọi thông dụng tại Việt Nam) hay kinh doanh đa cấp (multi-level marketing) hoặc kinh doanh theo mạng (network marketing) là thuật ngữ chung dùng để chỉ một phương thức tiếp thị sản phẩm. Đây là hoạt động kinh doanh bán hàng trực tiếp đến tay người tiêu dùng, người tiêu dùng có thể trực tiếp đến mua hàng tại công ty mà không phải qua các đại lý hay cửa hàng bán lẻ. Nhờ vậy, hình thức này còn tiết kiệm rất nhiều chi phí từ việc quảng cáo, khuyến mại, tiền sân bãi, kho chứa, vận chuyển hàng hóa. Số tiền này được dùng để trả thưởng cho nhà phân phối và nâng cấp, cải tiến sản phẩm tiếp tục phục vụ người tiêu dùng. Đây là phương thức kinh doanh tận dụng chính thói quen của người tiêu dùng: khi sử dụng sản phẩm, dịch vụ tốt thường đem chia sẻ cho người thân, bạn bè và những người xung quanh. Kinh doanh đa cấp gây ra nhiều tranh cãi trong xã hội, và thường được quy kết với hình tháp ảo.

Thông tư 50/2015/TT-BCT về quy hoạch phát triển ngành công nghiệp và thương mại

Thông tư quy định lệ phí cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp số 197/2014/TT-BTC

Quyết định 307/QĐ-TTg điều chỉnh mức cho vay đối với thương nhân hoạt động thương mại tại vùng khó khăn

Hỏi: Em trai tôi đang là sinh viên, hiện đang được một số bạn bè rủ rê bán hàng đa cấp thực phẩm chức năng. Tôi rất lo lắng, xin hỏi việc tham gia bán hàng đa cấp có phạm luật không? Bán hàng đa cấp như thế nào để không phạm luật? Cần lưu ý những gì khi thực hiện việc tham gia bán hàng đa cấp như thế này?

Đáp: Khoản 2 Điều 3 Nghị định 42/2014/NĐ-CP, ngày 14 tháng 05 năm 2014 Về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp (gọi là Nghị định 42/2014) quy định: Kinh doanh theo phương thức đa cấp là hình thức kinh doanh thông qua mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp, nhiều nhánh khác nhau, trong đó, người tham gia được hưởng hoa hồng, tiền thưởng và các lợi ích kinh tế khác từ hoạt động kinh doanh của mình và của mạng lưới do mình xây dựng.

Với tư cách là người tham gia bán hàng đa cấp, em trai anh/chị cần tuân thủ các quy định pháp luật sau để hoạt động kinh doanh của mình được hợp pháp: Trước tiên, em trai anh/chị phải tham gia vào các hoạt động kinh doanh bán hàng đa cấp hợp pháp được thành lập và hoạt động theo quy định tại Chương 2 Nghị định 42/2014/NĐ-CP và các văn bản pháp luật liên quan. Là người có đầy đủ năng lực hành vi dân sự và không thuộc những trường hợp được quy định tại Điều 19 Nghị định 42/2014/NĐ-CP. Đồng thời, phải được ký kết hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp; được doanh nghiệp bán hàng đa cấp đào tạo và cấp chứng chỉ theo mẫu; được cấp Thẻ thành viên. Khi bán hàng đa cấp, em trai anh/chị phải có trách nhiệm theo Điều 23 Nghị định 42/2014/NĐ-CP gồm:

1. Xuất trình Thẻ thành viên trước khi giới thiệu hàng hóa hoặc tiếp thị bán hàng.

2. Cung cấp đầy đủ những thông tin về doanh nghiệp và hàng hóa kinh doanh theo phương thức đa cấp của doanh nghiệp khi bảo trợ một người khác tham gia vào mạng lưới bán hàng đa cấp.

3. Thông tin trung thực, chính xác về hàng hóa được chào bán.

4. Tuân thủ quy định trong Quy tắc hoạt động, Chương trình trả thưởng của doanh nghiệp.

5. Không thực hiện các hành vị bị cấm quy định tại Khoản 2 Điều 5 Nghị định này, cụ thể:

• Yêu cầu người muốn tham gia bán hàng đa cấp phải trả một khoản tiền nhất định, nộp tiền đặt cọc hoặc phải mua một lượng hàng hóa nhất định dưới bất kỳ hình thức nào để được quyền tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp;
• Cung cấp thông tin sai lệch hoặc gây nhầm lẫn về lợi ích của việc tham gia bán hàng đa cấp, tính chất, công dụng của hàng hóa, hoạt động của doanh nghiệp bán hàng đa cấp để dụ dỗ người khác tham gia bán hàng đa cấp;
• Tổ chức các buổi hội thảo, hội nghị khách hàng, hội thảo giới thiệu sản phẩm, đào tạo mà không được doanh nghiệp bán hàng đa cấp ủy quyền bằng văn bản;
• Lôi kéo, dụ dỗ, mua chuộc người tham gia bán hàng đa cấp của doanh nghiệp khác tham gia vào mạng lưới của doanh nghiệp mà mình tham gia;
• Lợi dụng chức vụ, quyền hạn, địa vị xã hội để yêu cầu người khác tham gia vào mạng lưới bán hàng đa cấp hoặc mua hàng hóa kinh doanh theo phương thức đa cấp.

6. Các trách nhiệm khác theo quy định pháp luật.

Trong trường hợp em trai anh/chị thực hiện các hành vi vi phạm các quy định trên thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật cạnh tranh và pháp luật về xử lý vi phạm hành chính (cụ thể quy định tại Nghị định 124/2015/NĐ-CP, ngày 19 tháng 11 năm 2015 Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 185/2013/NĐ-CP, ngày 15 tháng 11 năm 2013 Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng có hiệu lực bắt đầu từ ngày 05/01/2016). Trường hợp gây thiệt hại cho người tiêu dùng hoặc người tham gia bán hàng đa cấp khác, phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại gây ra theo quy định pháp luật.

Như vậy, em trai anh/chị nếu có ý định kinh doanh theo phương thức đa cấp thì cần tìm hiểu về doanh nghiệp mình tham gia và thực hiện các quy định pháp luật mà chúng tôi viện dẫn ở trên nhằm bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của mình và người khác.