SKKN: Một số biện pháp nâng cao công tác chủ nhiệm lớp 1 (5 mẫu)

Giáo viên chủ nhiệm ở Tiểu học có vị trí quan trọng trong việc hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu của sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng cơ bản.......HoaTieu.vn xin gửi tới bạn đọc 5 mẫu SKKN: Một số biện pháp nâng cao công tác chủ nhiệm lớp 1 hay nhất năm 2024 để các bạn cùng tham khảo. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm nêu rõ những kỹ năng để quản lý học sinh lớp 1 sao cho hiệu quả và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc cùng tham khảo chi tiết bài viết tại đây.

1. Phương pháp nâng cao công tác chủ nhiệm lớp 1 số 1

A. ĐẶT VẤN ĐỀ

I. Lí do chọn đề tài

Công tác chủ nhiệm là công tác quan trọng ở tất cả các bậc học trong hệ thống giáo dục phổ thông hiện nay. Người giáo viên chủ nhiệm ngoài việc tổ chức, hướng dẫn học sinh thực hiện các hoạt động học tập còn phải thường xuyên quan tâm, theo dõi các hoạt động trong giờ chơi, trong giờ sinh hoạt tập thể, sinh hoạt ngoại khóa, … và cả các hoạt động học tập ở nhà của học sinh.

Ở bậc Tiểu học, giáo viên chủ nhiệm giữ vị trí đặc biệt quan trọng trong việc hình thành những cơ sở đầu tiên cho sự phát triển đúng đắn, lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và một số những kĩ năng liên quan, tạo tiền đề cho học sinh học tập tốt những cấp học sau này. Bởi vậy, nếu không nhiệt tình, sáng tạo, liên tục đổi mới các biện pháp giáo dục để nâng cao chất lượng chủ nhiệm thì người giáo viên không thể làm tốt vai trò to lớn của mình.

Mỗi một năm học mới, mỗi một lớp học sinh mới lại đặt ra những khó khăn thử thách mới cho người giáo viên trong việc giảng dạy, quản lí, duy trì và nâng cao thành tích học tập cho những học sinh của mình. Đặc biệt với những học sinh đầu cấp, khi mà các em còn bỡ ngỡ, rụt rè, chưa làm quen với môi trường mới, bạn mới, hoạt động học tập mới …thì công tác chủ nhiệm trở thành một thử thách thực sự với thầy, cô giáo. Làm sao để từ những học sinh chỉ quen vui chơi, quen đùa nghịch thực hiện tốt nền nếp lớp học, làm quen với chữ cái con số, tạo cho các em ý thức học tập. Tạo được nền vững chắc, thì những năm sau này việc học tập của các em mới gặt hái được những thành công lớn.

Bản thân là giáo viên chủ nhiệm lớp 1. Lớp đầu cấp Tiểu học tôi luôn ý thức được việc xây dựng cho học sinh lớp mình những bước đệm quan trọng để các em có thể duy trì và sử dụng trong suốt những năm tháng sau này. Mỗi một năm học qua đi tôi đều tổng kết và đúc rút những kinh nghiệm quý báu trong công tác chủ nhiệm lớp để làm bài học cho mình, chia sẻ với đông đảo các bạn đồng nghiệp nhằm giúp cho hoạt động chủ nhiệm của khối, của trường ngày một tốt hơn. Đó chính là lí do tôi chọn viết sáng kiến kinh nghiệm: “Một số biện pháp nâng cao công tác chủ nhiệm lớp 1”.

1. Mục đích nghiên cứu

Tôi viết sáng kiến kinh nghiệm này với mong muốn:

- Ghi lại những biện pháp mình đã làm để suy ngẫm, để chọn lọc và đúc kết thành kinh nghiệm của bản thân.

- Được chia sẻ với đồng nghiệp những việc đã làm và đã thành công trong công tác chủ nhiệm lớp.

- Nhận được những lời góp‎ ‎ý, nhận xét của hội đồng xét duyệt và từ các bạn đồng nghiệp để tôi phát huy những mặt mạnh, điều chỉnh, khắc phục những thiếu sót cho hoàn thiện hơn.

- Góp phần nâng cao công tác chủ nhiệm, công tác chủ nhiệm là nhiệm vụ đầu tiên trong công tác giáo dục học sinh. Giáo viên cần nghiên cứu để nắm vững tình hình chung của lớp và của từng học sinh. Kết quả nghiên cứu sẽ là những căn cứ để xây dựng mục tiêu, chương trình, kế hoạch năm học để xác định nội dung phù hợp với đặc điểm của lớp.

III. Đối tượng nghiên cứu

Sáng kiến kinh nghiệm của tôi được áp dụng vào lớp 1A6.

IV. Phương pháp nghiên cứu

4.1. Phương pháp nghiên cứu lí luận:

- Thu thập tài liệu ở tivi, báo, đài, mạng xã hội những vấn đề liên quan đến công tác chủ nhiệm lớp ở bậc Tiểu học.

- Đọc, nghiên cứu, tóm tắt các quan điểm về công tác chủ nhiệm.

- Đề xuất một số quan điểm của bản thân trong công tác chủ nhiệm.

4.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn

- Phương pháp khảo sát: khảo sát thông qua hồ sơ, qua phụ huynh, qua học sinh trong lớp.

4.3. Phương pháp nghiên cứu thực nghiệm

- Đối tượng thực nghiệm: Học sinh lớp 1A6.

- Tiến hành thực nghiệm:

+ Thu thập thông tin, điều tra bước đầu tình hình lớp

+ Đề ra biện pháp

+ Áp dụng biện pháp

+ Tổng kết đánh giá hiệu quả của các biện pháp áp dụng

+ Rút ra kinh nghiệm, bài học.

V. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu

- Phạm vi nghiên cứu là học sinh lớp 1A6.

- Kế hoạch nghiên cứu: Tôi tiến hành nghiên cứu trên học sinh lớp tôi bắt đầu từ năm học đến hết tháng 3 năm 2019.

B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

I. Cơ sở lí luận

Tiểu học là bậc nền tảng, là nền móng cho hệ thống giáo dục, đặt cơ sở ban đầu cho sự hình thành và phát triển nhân cách của học sinh sau này. Đối với học sinh tiểu học, hoạt động trong nhà trường là chủ đạo, nhà trường là nơi tổ chức các hoạt động chuyên biệt, là nơi giáo dục trẻ theo mục tiêu giáo dục của bậc học. Bởi vậy nhà trường là nơi diễn ra cuộc sống của trẻ, là nơi trẻ bộc lộ khả năng, năng lực, nhân cách một cách đầy đủ, rõ ràng nhất.

Để đảm bảo được nhiệm vụ trồng người thì mỗi giáo viên phải có nhiệm vụ đào tạo nên những con người có đức, có tài cho xã hội. Bởi thế nhiệm vụ của mỗi giáo viên không chỉ cung cấp cho học sinh những kiến thức về tự nhiên, xã hội mà còn phải xây dựng và hình thành cho các em ý thức tự chủ, tinh thần trách nhiệm cao, những phẩm chất đạo đức của một con người ngay từ nhỏ… Nói cách khác, giáo viên vừa dạy chữ, vừa dạy cách làm người cho các em khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Từ nhận thức trên, người giáo viên chủ nhiệm lớp, đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm cấp Tiểu học đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc hướng dẫn, chỉ đạo học sinh theo mục đích giáo dục toàn diện. Giáo viên chủ nhiệm vừa là thầy, vừa là người cha, người mẹ và cũng có lúc phải là người bạn tốt nhất của các em. Người giáo viên chủ nhiệm cấp Tiểu học cần làm tốt công việc của mình để thúc đẩy, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở bậc Tiểu học, nền móng của các bậc học ở các cấp học cao hơn.

II. Thực trạng ban đầu

Đầu năm học, tôi được Ban giám hiệu phân công chủ nhiệm lớp 1A6. Được sự quan tâm của Phòng giáo dục của Ban giám hiệu mà trường lớp khang trang, cơ sở vật chất đầy đủ. Nhưng bên cạnh đó tôi nhận thấy có một số thuận lợi và khó khăn như sau:

1.Thuận lợi:

+ 100% các con đi học đúng độ tuổi quy định.

+ Phần lớn các em đều đã qua học trường mầm non .

+ Các gia đình đều quan tâm chuẩn bị đầy đủ sách vở và đồ dùng học tập cho con em mình.

+ Lớp học được trang bị đầy đủ bàn ghế đúng chuẩn, có hệ thống đèn chiếu sáng, bảng chống loá, máy chiếu, máy tính…

2. Khó khăn:

+ Các em học sinh mới chuyển từ mẫu giáo lên còn rụt rè nhút nhát, chưa có ý thức cao trong việc thực hiện nề nếp, tổ chức, kỷ luật.

+ Một số học sinh có hoàn cảnh gia đình hết sức đặc biệt, cần được sự quan tâm của các thầy cô và bạn bè.

+ Một số học sinh sức khoẻ yếu, một vài học sinh có những biểu hiện tăng động giảm chú ý, gây ảnh hưởng đến kết quả học tập và rèn luyện của chính bản thân học sinh đó, đồng thời cũng tác động không nhỏ tới hoạt động chung của lớp.

Từ thực tế lớp học tôi đã lên kế hoạch và chuẩn bị những biện pháp phù hợp nhằm nâng cao chất lượng công tác tác chủ nhiệm ở lớp và trong khối...

Để xem đầy đủ nội dung SKKN: Một số biện pháp nâng cao công tác chủ nhiệm lớp 1, mời bạn tải file về.

2. Sáng kiến kinh nghiệm nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 1 số 2

Lứa học sinh bậc Tiểu học nói chung và học sinh lớp 1 nói riêng là lứa tuổi các em còn ngây thơ, thích chơi, thích được khen, được yêu thương. Chính vì vậy, công tác chủ nhiệm lớp 1 không chỉ đòi hỏi giáo viên cần có sự tâm huyết với nghề, mà còn là tình yêu trẻ, mến trẻ và sự kiên nhẫn rất lớn. Các em ở tầm tuổi này đang trong giai đoạn khám phá cuộc sống xung quanh, muốn tìm tòi cái mới, muốn hiểu biết hơn về mọi sự vật, sự việc, nhưng cũng rất dễ bắt chước cái xấu. Do đó, trách nhiệm của giáo viên chủ nhiệm là giúp các em tiếp thu cái hay, cái đẹp, để trở thành con ngoan trò giỏi, xây dựng cho các em ý thức, tinh thần tự giác học tập, tu dưỡng bản thân ngay từ những bậc học đầu tiên. Sáng kiến kinh nghiệm một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 1 là những đúc rút kinh nghiệm của giáo viên trong việc giảng dạy, truyền thụ kiến thức và quản lý học sinh. Mời bạn đọc tham khảo chi tiết dưới đây.

Tên sáng kiến: “Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 1”

1. Lý do chọn đề tài:

Công tác chủ nhiệm lớp là một nội dung về chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên Tiểu học. Công tác chủ nhiệm quyết định chất lượng dạy và học của giáo viên và học sinh. Làm tốt công tác chủ nhiệm, tức là người giáo viên đã hoàn thành tốt việc giảng dạy các bộ môn và tổ chức giáo dục, rèn luyện đạo đức cho học sinh. Đặc biệt trong nhà trường Tiểu học, vai trò của người giáo viên chủ nhiệm hết sức quan trọng. Thầy cô thay mặt nhà trường quản lý điều hành lớp, trực tiếp giảng dạy, giáo dục tư tưởng đạo đức, hình thành nhân cách cho học sinh; là cầu nối giữa ba môi trường giáo dục gia đình, nhà trường và xã hội.

Trong giai đoạn hiện nay, công tác chủ nhiệm lớp ngày càng đòi hỏi sự dày công của người giáo viên, bởi yêu cầu ngày càng cao của xã hội đang phát triển, bởi tình hình cuộc sống đang tồn tại rất nhiều tác động xấu đến học sinh, bởi sự mưu sinh của gia đình nên không ít phụ huynh đã giao phó việc giáo dục con cái cho nhà trường.

Như chúng ta đã biết, học sinh lớp 1 là lứa tuổi chúng ta tưởng dễ dạy mà hóa ra lại khó, vì ở lứa tuổi này các em luôn muốn tự làm theo ý thích của bản thân và ham chơi nhiều hơn là ham học. Các em luôn muốn tìm hiểu, khám phá thế giới xung quanh mình. Vì thế, phải học tập, thực hiện theo những quy định, khuôn khổ của nhà trường là việc các em cảm thấy không thoải mái, không muốn tuân thủ. Vậy, phải làm gì để giúp các em học tập tốt, rèn đạo đức theo những khuôn khổ, giáo huấn của nhà trường với tâm lý thoải mái, thích thú hơn là bị ép buộc? Muốn làm được điều này, công tác chủ nhiệm lớp là một trong những yếu tố quan trọng nhất mà giáo viên cần phải thực hiện.

Chính vì vậy, tôi muốn chia sẻ với đồng nghiệp của mình một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 1.

2. Một số giải pháp thực hiện

Giải pháp 1: Tự hoàn thiện phẩm chất và năng lực của người giáo viên chủ nhiệm:

Muốn làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, đòi hỏi người giáo viên chủ nhiệm phải có phẩm chất và năng lực tổng hợp, hiểu biết toàn diện nhiều lĩnh vực, có phẩm chất của người làm cha, làm mẹ, có năng lực sư phạm riêng, luôn là tấm gương sáng cho học sinh noi theo; Phải luôn cố gắng phát huy tố chất quan trọng của giáo viên chủ nhiệm đó là tố chất của một con người hành động. Đặc biệt là các phẩm chất như: nhiệt tình, sâu sát, cần cù, trí nhớ tốt, quan sát tinh, tâm lý giỏi, có khả năng xây dựng đội ngũ cán bộ học sinh; Phải vừa là thầy, vừa là bạn của học trò. Chủ nhiệm lớp phải nghiêm túc và cần một bộ óc kế hoạch hóa.

Mỗi giáo viên phải luôn cố gắng tự học, tự bồi dưỡng thông qua nghiên cứu tài liệu, tham khảo cách làm của bạn bè đồng nghiệp để hoàn thiện bản thân, hiểu rõ hơn về công tác chủ nhiệm. Từ đó tìm ra những biện pháp thực hiện công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả cao nhất.

- Giáo viên chủ nhiệm cần nhiều yêu cầu và kỹ năng hơn so với một giáo viên đứng lớp thông thường. Mà quan trọng nhất là tạo được sợi dây gắn kết với học sinh để hiểu các em đang nghĩ gì và cần những gì? Vì vậy, mỗi giáo viên cũng cần rèn luyện cho mình những kĩ năng cơ bản để làm tốt công tác chủ nhiệm như:

+ Kĩ năng lựa chọn đội ngũ cán bộ lớp: Giáo viên chủ nhiệm cần phải lựa chọn đúng người có đủ uy tín và có năng lực điều khiển tập thể vào đội ngũ cán bộ lớp. Có hai cách hình thành:

Cách 1: Giáo viên chủ nhiệm tự lựa chọn trên cơ sở của việc tìm hiểu học sinh. Có thể dùng phiếu thăm dò ý kiến học sinh rồi đưa ra quyết định chính thức.

Cách 2: Để tập thể lớp tự lựa chọn, bầu ra đội ngũ cán bộ lớp thông qua hình thức bỏ phiếu kín hoặc trực tiếp. Việc bỏ phiếu phải diễn ra công khai, đúng nguyên tắc, đảm bảo tính dân chủ không áp đặt học sinh.

+ Kĩ năng tạo dựng mối quan hệ với học sinh: Kĩ năng này không có trong những kiến thức chuyên ngành về sư phạm mà giáo viên học tại trường mà phải thông qua quá trình quan sát, lắng nghe và học hỏi kinh nghiệm của thế hệ đi trước.

+ Kĩ năng giáo dục đạo đức cho học sinh: Giáo viên có thể giáo dục đạo đức cho học sinh vào tiết sinh hoạt lớp hàng tuần hoặc những buổi sinh hoạt 15 phút đầu giờ.

+ Kĩ năng giáo dục học sinh cá biệt:

Thứ nhất: Bản thân người giáo viên cần có tình yêu thương thực sự dành cho các em học sinh cá biệt. Hơn nữa phải kiên trì cố gắng động viên, giảng giải, phân tích những điều hay lẽ phải để giúp học sinh hiểu được phải làm gì từ đó cố gắng vươn lên.

Thứ hai: Cần duy trì tốt nề nếp kỷ cương của lớp, của trường để mọi học sinh tự nhận thức và thực hiện đúng nội quy.

Thứ ba: Cần phối hợp thường xuyên và chặt chẽ với gia đình học sinh, thông báo cho gia đình học sinh về tình hình học tập và rèn luyện của con em họ. Trao đổi với gia đình để có phương pháp học tập tốt nhất cho học sinh.

Giải pháp 2: Tìm hiểu nắm vững tình hình học sinh lớp chủ nhiệm:

K.D.U- sin-xki đã nói rằng: “Muốn giáo dục con người thì phải hiểu con người về mọi mặt”. Người giáo viên chủ nhiệm muốn nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục của lớp mình thì phải có những biện pháp cụ thể, phù hợp với lứa tuổi, đặc điểm tâm sinh lý, nhân cách của từng học sinh trong lớp. Do đó, khi nhận lớp, công việc đầu tiên của giáo viên chủ nhiệm là cố gắng nhớ tên tất cả học sinh sau đó tiến hành tìm hiểu nắm vững tình hình học sinh. Nội dung và cách thức tìm hiểu như sau:

*Về nội dung tìm hiểu:

- Tìm hiểu tập thể học sinh.

- Tìm hiểu cá nhân học sinh:

- Các đặc điểm thể chất của học sinh.

- Tình hình đặc điểm tâm lý của học sinh.

- Tình hình đạo đức, học tập của học sinh.

- Tình hình đặc điểm quan hệ gia đình, xã hội của học sinh.

*Cách thức tìm hiểu:

- Nghiên cứu hồ sơ học sinh để biết hoàn cảnh gia đình, nghề nghiệp của bố mẹ.

- Trao đổi với học sinh để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, xu hướng, sở thích thái độ trong quan hệ tập thể lớp.

- Trao đổi với các giáo viên khác trong năm học về tình hình chung của lớp cũng như tình hình học tập và rèn luyện của từng học sinh.

- Trao đổi với các tổ chức đoàn thể khác như với Tổng phụ trách Đội, Ban đại diện cha mẹ học sinh.

- Tham gia hoạt động cùng học sinh để tìm hiểu rõ hơn về tinh thần tập thể, ý thức hợp tác trong công việc chung của những cá nhân học sinh.

- Trao đổi với cha mẹ học sinh để có thêm thông tin về học sinh.

- Tìm hiểu học sinh vừa là việc làm liên tục, thường xuyên, vừa có tính cấp bách trong khoảng thời gian nhất định, lại vừa có tính giai đoạn. Do vậy giáo viên cần lập kế hoạch tìm hiểu học sinh theo các giai đoạn:

+ Giai đoạn 1: Đây là giai đoạn điều tra cơ bản về tình hình học sinh nói chung, về cá nhân học sinh nói riêng. Yêu cầu của giai đoạn này là nhanh chóng nắm bắt sơ bộ tình hình lớp, phân loại đối tượng học sinh để bước đầu có thể đề xuất những tác động sư phạm đối với tập thể lớp.

=> Cách tiến hành: Tổ chức phân loại đối tượng lớp mình theo các nội dung định hướng tìm hiểu. Trong khi tìm hiểu nếu có trường hợp nào chưa rõ thì cần nghiên cứu, thu thập thông tin khách quan để có đánh giá nhận định chính xác. Có thể trao đổi ngay với học sinh hoặc yêu cầu cha mẹ học sinh nhất là trường hợp có vấn đề.

+ Giai đoạn 2: Kiểm nghiệm trên thực tế phân loại học sinh đã đúng chưa? Tiếp tục điều chỉnh sự phân loại nếu có.

=> Cách tiến hành:

Trò chuyện với học sinh, với giáo viên dạy lớp mình phụ trách về một vài đối tượng học sinh cần phải xem xét lại. Qua trao đổi với học sinh, giáo viên có thể hiểu biết thêm về đối tượng giáo dục của mình, trong quan hệ với bạn bè, những nét cá tính đặc biệt, những khả năng sở trường, hoàn cảnh giáo dục.

Thăm gia đình học sinh để nắm bắt cụ thể hơn, sâu sắc hơn về hoàn cảnh gia đình, những tích cách của học sinh, đồng thời là dịp để bàn bạc với gia đình những biện pháp giáo dục con cái họ.

Quan sát đối tượng giáo dục đồng thời bổ sung thêm kế hoạch công tác chủ nhiệm những nội dung, biện pháp giáo dục cần thiết.

Kết thúc giai đoạn, giáo viên sẽ có những nhận định cụ thể về cách phân loại từng học sinh.

+ Giai đoạn 3: Giai đoạn hoàn chỉnh việc tìm hiểu học sinh. Khẳng định việc tìm hiểu học sinh là thường xuyên trong suốt năm học giúp nâng cao trình độ sư phạm của giáo viên trong công tác giáo dục học sinh. Giai đoạn này khá dài nên việc tìm hiểu học sinh chia thành định kỳ và thường xuyên. Nếu là thường xuyên thì tiến hành tìm hiểu học sinh bằng hình thức: quan sát học sinh qua các hoạt động, nghiên cứu kết quả học tập, qua sổ nhận xét, sổ liên lạc, bài kiểm tra, các sản phẩm học sinh tự làm. Tìm hiểu định kỳ tức là đối tượng được nghiên cứu tại một thời điểm xác định chẳng hạn như giữa học kỳ, cuối học kỳ.

Sau khi tìm hiểu nắm được tình hình học sinh thông qua giai đoạn 1 tôi tiến hành phân học sinh vào các tổ và lựa chọn đội ngũ cán bộ lớp đủ uy tín để điều khiển tập thể lớp.

Mời bạn đọc tải file Word chi tiết để tham khảo

3. SKKN Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp 1 số 3

Sáng kiến kinh nghiệm một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp 1 được viết dựa trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn về vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong công tác giáo dục toàn diện, nhất là đối với học sinh lớp 1, giúp các em hình thành nhân cách, kỹ năng sống và có ý thức học tập, rèn luyện tốt hơn. Sáng kiến nêu rõ thực trạng ưu điểm và hạn chế ảnh hưởng đến công tác chủ nhiệm học sinh lớp 1, đồng thời nêu 5 giải pháp đã được áp dụng có hiệu quả trong thực tiễn. Đây là nguồn tư liệu tham khảo giúp các thầy cô có thêm những biện pháp phù hợp trong giảng dạy, quản lý học sinh của mình. Mời bạn đọc tải file Word đầy đủ để sử dụng.

MỞ ĐẦU

I. Lý do chọn đề tài

Giáo viên chủ nhiệm ở Tiểu học có một vị trí vô cùng quan trọng trong việc hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cơ bản để học sinh học các bậc học tiếp theo.

Ngoài việc tổ chức, hướng dẫn các hoạt động học tập của học sinh, giáo viên chủ nhiệm lớp còn phải thường xuyên theo dõi các hoạt động trong giờ chơi, trong các buổi sinh hoạt, giao lưu tập thể,…và cả hoạt động học tập ở nhà của học sinh. Vì vậy công việc của một giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học là rất nặng nề, rất vất vả và vô cùng phức tạp, trong việc giúp học sinh hình thành nhân cách và phát triển toàn diện. Đặc biệt ở lứa tuổi học sinh tiểu học, các em còn nhỏ. Giáo viên chủ nhiệm là người thay mặt nhà trường, cha mẹ để quản lý, giáo dục các em, đồng thời là người bạn tốt, là nhân vật trung tâm để hình thành nhân cách và phát triển toàn diện cho học sinh. Giáo viên Tiểu học là người trực tiếp chủ nhiệm và giảng dạy nhiều trên lớp. Thời gian tiếp xúc với các em nhiều, dễ quan tâm theo dõi, uốn nắn những gì mà các em còn thiếu sót. Ngoài việc truyền đạt kiến thức, người giáo viên còn phải làm tốt công tác chủ nhiệm của mình bằng trái tim nhân hậu, hiểu biết tâm lí lứa tuổi, sở trường của từng em đưa các em hòa nhập với cuộc sống cộng đồng trong xã hội. Tất cả điều đó góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục tiểu học trong giai đoạn hiện nay.

Là một giáo viên chủ nhiệm, người “Ươm mầm, gieo hạt”để đào tạo ra những chủ nhân tương lai cho đất nước. Trong nhiều năm qua làm công tác chủ nhiệm, tôi đã đi sâu về nghiên cứu và áp dụng vào thực tiễn, luôn nghĩ phải làm gì để giúp các em “Mỗi ngày đến trường là một niềm vui” và học tập được tốt hơn. Với suy nghĩ này, tôi đã chọn đề tài: “Một số kinh nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp 1”. Mong được chia sẻ và nhận được những đóng góp chân tình từ các thầy giáo, cô giáo.

II. Mục đích nhiệm vụ của đề tài

1. Mục đích

Tôi viết sáng kiến kinh nghiệm này trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực trạng vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong công tác giáo dục toàn diện. Đề tìm ra những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức, nhân cách và các kĩ năng sống cho các em học sinh. Rèn luyện tinh thần năng động mạnh dạn, tự tin trước tập thể, có ý chí vươn lên trong học tập.

2. Nhiệm vụ

Tìm hiểu thực trạng và đưa ra những giải pháp, biện pháp thiết thực để rèn kĩ năng sống cho học sinh lớp 1G trường Tiểu học……………

III. Đối tượng nghiên cứu

- Công tác chủ nhiệm trong quá trình dạy và học.

- Sự phát triển tâm sinh lý của học sinh.

- Học sinh lớp 1G Trường Tiểu học…………. nói riêng và tất cả học sinh nói chung.

IV. Phương pháp nghiên cứu

- Phương pháp nghiên cứu lý luận: Đọc và nghiên cứu các tài liệu, văn bản để hiểu được cơ sở lý luận của việc chủ nhiệm lớp.

- Phương pháp quan sát: Thông qua việc rèn luyện hàng ngày trên lớp để có những số liệu về thực trạng giúp cho việc nghiên cứu đạt hiệu quả.

- Phương pháp đàm thoại: Trao đổi đồng nghiệp, học sinh để thu thập thông tin phục vụ cho mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu.

- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Tập hợp lại những kinh nghiệm nghiên cứu và thực tiễn về học sinh để đề xuất các biện pháp.

NỘI DUNG

I. Cơ sở lí luận và thực tiễn của đề tài

Với nhu cầu của một xã hội hoá giáo dục đòi hỏi ngành giáo dục phải đổi mới phương pháp dạy học để tạo ra những thế hệ con người nhận thức sâu sắc, biết tự giác chủ động sáng tạo trong công việc. Nhìn lại việc học của con em ở địa phương, tôi thấy nhận thức của các em còn nhiều hạn chế, ý thức tự học, tự rèn luyện rất ít, điều kiện học tập còn nhiều thiếu thốn.

Các em chưa xác định được tầm quan trọng của việc học nên không ham học. Là một giáo viên tôi luôn băn khoăn, trăn trở là làm thế nào để phát huy tính tích cực, chủ động, tự giác của học sinh trong học tập. Đây là một vấn đề nóng bỏng cần phải thực hiện nhanh và đúng cách để những thế hệ do chúng ta đào tạo là những người làm chủ tương lai, đất nước, biết xây dựng quê hương và đưa trình độ hiểu biết của toàn dân đi lên sánh được với các nước phát triển trên thế giới. Qua đổi mới các phương pháp dạy học sẽ giúp các em học sinh mạnh dạn, tự tin hơn trước đám đông, biết cách tự đánh giá việc học của mình cũng như biết đánh giá kết quả học tập của các bạn khác. Từ đó các em có tính chủ động hơn trong học tập và biết phấn đấu thi đua nhau để việc học có kết quả cao hơn.

II. Thực trạng

1. Thuận lợi, khó khăn

* Thuận lợi:

Được BGH tin tưởng phân công nhiều năm làm công tác chủ nhiệm nên mỗi năm lại có thêm một ít kinh nghiệm và bài học cho lớp kế theo.

Đa số học sinh được học đúng địa bàn, nhà gần trường đi lại thuận tiện. Các em có cùng độ tuổi, ngoan hiền, ý thức tốt trong học tập và rèn luyện đạo đức, có ý thức xây dựng tập thể, có tinh thần đoàn kết, giúp đỡ nhau trong mọi hoạt động cùng với sự nỗ lực phấn đấu không ngừng của giáo viên và toàn thể học sinh đã và đang có nhiều thành quả về chất lượng giáo dục toàn diện.

* Khó khăn:

Có một số em có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, bố mẹ đi làm ăn xa gửi con cho ông bà, một số em hay nghỉ học về vấn đề sức khỏe. Đặc biệt một số gia đình bố mẹ li hôn, nhiều gia đình khoán trắng cho giáo viên, các em sống thiếu thốn về mặt tình cảm lẫn tinh thần.

2. Nguyên nhân:

Phối hợp các mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình, xã hội chưa thật sự chặt chẽ để cùng nhằm vào một mục tiêu chung. Bồi dưỡng, hình thành nhân cách của người công dân tương lai từ trong nhà trường Tiểu học.

3. Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đề ra

Để đẩy mạnh phong trào “Dạy tốt, học tốt” vấn đề đặt ra đầu tiên phải có sự đồng tâm nhất trí của gia đình, nhà trường, giáo viên và học sinh, đoàn kết, có tinh thần trách nhiệm cao. Đặc biệt giáo viên chủ nhiệm lớp là bạn và là người cha, người mẹ thứ hai của các em dìu dắt nâng đỡ các em, giúp các em thích nghi với môi trường mới để các em học tập rèn luyện được tốt hơn. Ngay từ đầu năm học, tôi nắm bắt thăm dò được nơi ở cũng như hoàn cảnh gia đình, đặc điểm riêng của từng em. Điều đáng quan tâm nhất một số em rơi vào hoàn cảnh bố mẹ chú trọng đến việc làm kinh tế, bố mẹ đi làm xa, li hôn... các em ở với ông bà thiếu sự quan tâm chăm sóc.

Tôi luôn tạo ra sự gần gũi với các em hơn, bởi giáo viên là người tiếp xúc với học sinh còn nhiều hơn cha mẹ. Vì vậy, giáo viên chủ nhiệm không chỉ là người dạy chữ mà còn dạy học sinh nhiều điều tốt đẹp khác và cũng là người hiểu được tâm tư, tình cảm của trẻ nhiều nhất. Làm tốt công tác chủ nhiệm, giáo viên ngăn chặn được trẻ bỏ học... đồng thời phát huy được những năng khiếu tiềm ẩn ở các em. Từ đó các em thích đi học và thích học hơn và luôn yêu thương đoàn kết quan tâm gắn bó từng thành viên trong lớp như tự làm các thiệp chúc mừng bạn dịp sinh nhật, thăm bạn bị ốm... xây dựng môi trường dân chủ.

Đẩy mạnh công tác trao đổi giữa các học sinh với nhau, giữa các tổ nhóm thiết lập mối quan hệ giữa thầy và trò cùng nhau thảo luận trao đổi để tìm ra tiếng nói chung, luôn biết lắng nghe, tôn trọng những nguyện vọng chính đáng. Thường xuyên khen, nhắc nhở đúng người đúng việc, lấy động viên làm trọng khắc phục những việc chưa làm được. Tổ chức, bồi dưỡng tinh thần giúp đỡ bạn, qua các phong trào “Giúp bạn cùng tiến”, như thu gom giấy vụn, quyên góp ủng hộ các bạn nghèo, có hoàn cảnh khó khăn, mua tăm ủng hộ người mù... Để các em thấy được trường học chính là ngôi nhà thứ hai của các em.

Vì thế trường học ngoài việc dạy dỗ, giáo dục vừa là “Cái nôi nuôi dưỡng tâm hồn”, chỗ dựa tinh thần vững chắc để các em khi đến trường là tìm thấy niềm vui ở bạn bè, thầy cô giáo. Thầy cô giáo thể hiện được vai trò chủ đạo trong giáo dục, đôn đốc, hướng dẫn và kích lệ tinh thần học cho học sinh khi học tập, vui chơi đồng thời vai trò của người học giúp cho phụ huynh học sinh thấy được trách nhiệm gia đình đối với tương lai con trẻ. Tạo sự thống nhất trong xã hội. “Học tốt, dạy tốt” khơi dậy và phát huy niềm tự hào, lòng tự trọng, khẳng định trách nhiệm của những nhà giáo trong việc đào tạo thế hệ trẻ trở thành những con người lao động sáng tạo, những con người có ích cho xã hội, góp phần xây dựng quê hương đất nước. Giáo dục là sự nghiệp chung của Đảng Nhà nước và toàn dân nhưng người trực tiếp thực hiện nhiệm vụ giáo dục là nhà giáo.

Cố thủ tướng Phạm Văn Đồng nói: “Nghề dạy học là nghề cao quý trong các nghề cao quý, nghề sáng tạo trong các nghề sáng tạo, vì nó sáng tạo ra những con người sáng tạo”. Nhiệm vụ của thầy cô giáo rất quan trọng và rất vẻ vang. Bởi vậy, thầy giáo, cô giáo cần ý thức trách nhiệm lớn lao của mình để từ đó không ngừng bồi dưỡng nâng cao phẩm chất đạo đức hoàn thành tốt sự nghiệp “trồng người”, xứng đáng là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.

Qua thực trạng trên tôi có thể đưa ra một số biện pháp về công tác nhủ nhiệm lớp, nhằm giải pháp nâng cao hiệu quả của công tác giáo dục học sinh tiểu học .

III. Giải pháp, biện pháp

1. Mục tiêu

Khi được phân công làm công tác chủ nhiệm, tôi luôn suy nghĩ phải làm sao để, nhân cách, đạo đức, lối sống của học sinh ngày một tốt hơn. Chất lượng học tập của học sinh ngày một nâng cao, Đó là công việc hết sức cần thiết cũng là một trong những mục tiêu, yêu cầu đầu tiên đối với công tác chủ nhiệm.

Việc quản lý học sinh trên mọi phương diện và cũng là trung tâm thu hút học sinh đến trường đến lớp. Lớp học là một tổ chức nhỏ trong nhà trường, có nhiều lớp tốt sẽ đưa phong trào nhà trường đi lên và đây cũng là một mục tiêu quan trọng trong giáo dục, tạo nên môi trường thân thiện, hình thành nên sự tích cực trong học sinh. Muốn vậy giáo viên chủ nhiệm cần đảm bảo các yêu cầu sau.

2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp

Công việc của giáo viên chủ nhiệm lớp là vô vàn, không thể thống kê hết được. Tôi chỉ đi sâu vào 5 nội dung chính sau đây:

- Giáo dục đạo đức thông qua quá trình dạy học.

- Xây dựng, chỉ đạo việc học tập của học sinh.

- Tổ chức các hoạt động tập thể.

- Xây dựng biện pháp lồng ghép bảo vệ môi trường vào các hoạt động.

- Xây dựng lớp học thân thiện, học sinh tích cực.

2.1. Giáo dục đạo đức thông qua quá trình dạy học.

Trong quá trình dạy học và nhiệm vụ dạy học là nhằm góp phần giáo dục đạo đức, nhân cách cho học sinh. Tính chất giáo dục của việc dạy học đòi hỏi giáo viên phải khai thác đúng đắn, sâu sắc nội dung các môn học, thông qua việc dạy học mà thực hiện các yêu cầu, nhiệm vụ giáo dục nhằm phát triển các phẩm chất đạo đức, hoàn thiện nhân cách học sinh.Trước hết phải nói tới quá trình dạy học môn Đạo đức ở trường. Thông qua môn học này mà học sinh có được một hệ thống khái niệm, tri thức đạo đức. Nhờ đó học sinh có thể hiểu được mục đích hành động, biết được cần phải làm gì, phân biệt được “cái tốt và cái xấu” v.v…Trên cơ sở đó, các em định hướng đúng trong các hiện tượng phong phú và phức tạp ở quanh mình và có được tính tự giác trong quá trình học tập:

- Trên cơ sở đó giúp các em tập luyện trong đời sống thực tế, hình thành các hành vi, tập quán hành vi lành mạnh, góp phần tạo nên lối sống phù hợp với các chuẩn mực đạo đức văn hóa.

Nếu thực hiện tốt các nhiệm vụ trên chúng ta đã và sẽ đạt được những viên gạch hồng đầu tiên trong quá trình giáo dục, bồi dưỡng hình thành cơ sở ban đầu của tư cách đạo đức người công dân, người chiến sĩ, những người chủ tương lai của đất nước, của dân tộc. Các em cũng hiểu bổn phận, nghĩa vụ, trách nhiệm của mình trong các mối quan hệ xã hội, đòi hỏi trong giao tiếp ứng xử phải tuân theo các chuẩn mực đạo đức.

...................................

Mời bạn đọc tải file Word chi tiết để tham khảo

4. Một số biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 1 số 4

Xem tiếp tại file tải về

5. SKKN nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm lớp 1 số 5

Xem tiếp tại file tải về

Trên đây là 5 mẫu SKKN: Một số biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 1. Tuy nhiên do nội dung rất dài nên HoaTieu đã tổng hợp thành file tải word, các bạn tải file về máy và giải nén để tiện theo dõi và chỉnh sửa nhé. 

Ngoài ra, bạn đọc có thể tham khảo thêm các mẫu sáng kiến, biện pháp thi giáo viên chủ nhiệm giỏi lớp 1 theo đề tài công tác chủ nhiệm lớp 1 mới nhất trên chuyên mục Sáng kiến kinh nghiệm góc Tài liệu của HoaTieu.vn.