Phân tích bài thơ Mẹ của Trần Quốc Minh

Bài thơ "Mẹ" của Trần Quốc Minh là một bài thơ hay và xúc động về tình mẹ, được thể hiện qua những hình ảnh bình dị nhưng đầy ý nghĩa ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng. Trong bài viết sau đây Hoatieu xin chia sẻ đến bạn đọc mẫu dàn ý phân tích bài thơ Mẹ của Trần Quốc Minh cùng với một số bài văn mẫu phân tích bài thơ Mẹ của Trần Quốc Minh, cảm nhận về bài thơ Mẹ Trần Quốc Minh hay và ý nghĩa.

• Phân tích tình yêu quê hương trong bài thơ Quê hương của Tế Hanh
• Cảm nhận của em về bài thơ Từ ấy siêu hay

1. Dàn ý phân tích bài Mẹ - Trần Quốc Minh

1. Mở bài:

Giới thiệu bài thơ này:

− Thể thơ là gì?

− Bài thơ này có tên là gì?

− Tác giả của bài thơ này là ai?

− Dựa vào bài thơ này em muốn nói điều gì?

2. Thân bài:

Nói lên suy nghĩ của mình với bài thơ.

− Bài thơ này nói lên điều gì?

− Chúng gợi lên những cảm xúc gì cho em?

− Tại sao em lại có cảm xúc như vậy?

−  Những chi tiết nào cho thấy, tác giả trong bài thơ miêu tả người mẹ vất vả vì con?

Nói lên tình mẫu tử thiên liêng, cao quý.

− Qua bài thơ trên em muốn nhắn nhủ với mẹ điều gì?

−  Em thấy mẹ của mình như thế nào? Có giống với người mẹ trong bài thơ trên không?

− Em cần làm gì để đáp lại tình yêu thương ấy?

3. Kết bài:

Nói lên suy nghĩ kết của em.

2. Phân tích bài thơ Mẹ của Trần Quốc Minh

Mỗi một con người sinh ra và lớn lên trong vòng tay của mẹ dù ít nhiều cũng từng được nghe tiếng à ơi, êm dịu như suốt hát những lời ca ngọt ngài như dòng sữa vẫn không thể thay thế được một hồi ức đẹp đẽ về tình yêu vô bờ bến mẹ dành cho con.

Tâm hồn của những người con đất Việt chúng ta thường hướng đến tiềm thức về một làng quê thanh bình với cánh cò trắng lượn vòng trên cánh đồng lúa xanh mượt, dòng sông mát lành uốn lượn bên những khóm tre ngà mát rượi giữa nắng trưa oi ả. Là những mái đình cổ kính, cổng làng… Tất cả chúng ta đều có thể mường tượng ra những hình ảnh ấy. Ấy không chỉ là nét đẹp truyền thống của dân tộc Việt mà còn là cả tình mẹ thiêng liêng mà mẹ đã dành cho chúng ta. Trong bài thơ “mẹ” của nhà thơ Trần Quốc Minh cũng gợi cho chúng ta cảm giác thân thương, mến yêu đó.

Lặng rồi cả tiếng con ve

Con ve cũng mệt vì hè nắng oi

Nhà em vẫn tiếng ạ ời

Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru

“Lặng rồi cả tiếng con ve” tác giả đã sử dụng nghệ thuật đảo ngữ, nhằm thể hiện được không gian khắc nghiệt của trưa hè oi ả. Hãy thử tưởng tượng xem con ve kêu suốt ngày hè ấy cũng biết mệt mỏi thì cái nóng của mùa hè nó đến mức nào. Con ve cũng mệt mà không kêu thành tiếng nữa những vẫn vọng lại tiếng à ơi của mẹ. Không có gì có thể ngăn được tình thương của mẹ, của lòng mẹ yêu con, khiến cho ve kia cũng lặng im. Văng vẳng trong trưa hè oi ả, không một tiếng động là tiếng ru của mẹ. Mẹ không quản trưa hè oi bức để cho con được yên giấc nồng.

Lời ru có gió mùa thu

Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về

Những ngoi sao thức ngoài kia

Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con

Đêm nay con ngủ giấc tròn

Mẹ là ngon gió của con suốt đời.

Lời thơ giản dị mộc mạc đằm thắm nhưng đượm chất Việt được khéo léo xây dựng nên bởi những biện pháp tu từ hết sức độc đáo. Nó đã lột tả được vẻ đẹp của tình mẫu tử trong bài thơ. Lời hát ru của mẹ cứ chất chứa nhẹ nhàng và âu yếm thấm sâu vào hồn ta. Những ngôi sao ngoài kia có thức suốt đêm cũng chẳng bằng mẹ thức vì con. Mẹ thức vất cả ngày đêm để cho con có giấc ngủ say nồng.

Điệp từ ở cuối câu thơ 4,5 và điệp ngắt quãng ở câu thơ thứ 6 giúp cho chúng ta có thể liên tưởng được hình ảnh, trong buổi trưa hè oi ả, ngột ngạt ấy tất cả đều chìm đi chỉ có lời ru của mẹ là vẫn còn mãi. Có lúc trầm lúc bổng đưa con vào giấc say nồng. Mẹ không chỉ quạt cho con bằng sức của mẹ mà còn mát lạnh lòng ta bằng chính tình yêu thương vô bờ bến của mẹ. Sức mạnh to lớn của mẹ to lớn trong lời hát ru, đôi tay mẹ trở thành ngọn gió thu mát mẻ xua tan đi cái nắng oi ả của ngày hè.

Đi suốt cuộc đời đôi khi được lắng nghe những giai điệu mộc mạc qua câu hát ru của mẹ ta bỗng thấy thời gian này như bị chùng lại. Trong những bồn bề của cuộc sống làm cho ta lắng lại, nó cho ta giây phút nhớ tới mẹ nhớ tới tình cảm thiêng liêng mà mẹ đã dành cho ta.

3. Phân tích bài thơ Mẹ Trần Quốc Minh ngắn gọn

Mẹ là một bài thơ hay của tác giả Trần Quốc Minh. Được viết theo theo thơ lục bát truyền thống , lời thơ gia diết ngọt ngào chan chứa đầy tình cảm. Thể hiện và bộc lộ cảm xúc muốn bày tỏ tình cảm biết ơn chân thành của tác giả với người mẹ của mình.

Trong bốn câu thơ đầu tiên của đoạn trích, tác giả đã sử dụng hình ảnh con ve trong những buổi trưa hè oi bức, chói chang, gay gắt. Đặc biệt hơn là con ve cũng biết mệt nhưng mẹ thì không. Mẹ vẫn ngồi hát ru cho con ngủ tiếng à ơi, tiếng võng “kẽo cà” thật là giản dị, thân thuộc.

Lặng rồi cả tiếng con ve

Con ve cũng mệt vì hè nắng oi

Nhà em vẫn tiếng ạ ời

Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru

Trong lời ru ngọt ngào ấy có những cơn gió mùa thu mát mẻ lồng lộng. Đó là đôi bàn tay của mẹ, mẹ chẳng biết mệt nhọc mà vẫn hát ru ru cho con ngủ. Đôi bàn tay của mẹ đã phe phẩy đưa những cơn gió mát mẻ về cho con xua tan đi những nóng bức của mùa hè. Đó là những điều tuyệt diệu của nguời mẹ dành cho con.

Lời ru có gió mùa thu

Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về.

Hình ảnh ngôi sao là hình ảnh đẹp , tác giả đã đưa nó vào trong thơ để nói đến sự vất vả nhọc nhằn của mẹ. Những ngôi sao thức vào ban đêm thì cũng chẳng bằng mẹ thức vì con. Mẹ phải bế bồng nâng niu ru con ngủ rồi phải chăm lo cho cho con …thế nên công lao của mẹ rất là to lớn.

Những ngôi sao thức ngoài kia

Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con

Nhà thơ sử dụng thành công phép ẩn dụ ” giấc tròn” cánh nói này không phải chỉ là giấc ngủ ngon của con mà là mang ý nghĩa cuộc đời con luôn có mẹ theo sát bên bước con đi, che chở cho con, dành tất cả tình yêu thương cho con. Và biện pháp so sánh “mẹ là ngọn gió của con suốt đời” đây là 1 hình ảnh đặc sắc về mẹ “mẹ là ngọn gió” – ngọn gió mát lành làm dịu êm những vất vả trên đường, ngọn gió bền bỉ theo con suốt đời.

Hình ảnh thơ giản dị nhưng giúp ta thấy được tình yêu thương lớn lao, sự hi sinh thầm lặng, bền bỉ của người mẹ đối với con. Quả là một bài thơ mang đậm tình cả, đọc xong bài thơ này em lại càng thêm yêu và quý trọng mẹ của mình.

4. Phân tích bài thơ Mẹ Trần Quốc Minh chi tiết

Bài thơ Mẹ là một sáng tác của Trần Quốc Minh. Đây là chủ đề quen thuộc trong thơ ca. Bởi mỗi ai trong số chúng ta đều lớn lên trong vòng tay của mẹ và cũng ít nhiều được nghe tiếng à ơi. Nó là những âm thanh êm dịu mà không có gì thay thế được tình yêu của mẹ dành cho con. Chính tâm hồn con đã được nuôi lớn từng ngày qua những lời ru và những yêu thương như thế.

Bài thơ Mẹ ra đời trong một hoàn cảnh rất kỳ lạ. Đó là vào thời điểm năm 1972 khi ấy giặc đánh phá Hải Phòng ác liệt. Khi ấy nhà thơ đã cùng gia đình em gái là bác sĩ Trần Tị Hồng đi sơ tản sang bệnh viện An Hải. Khi đó cô Hồng mới sinh cháu Nguyễn Đức Thiện và đêm ấy trời nóng bom nổ rung trời. Cháu Thiện khóc ngặt và cô Hồng thương con nên dùng chân đạp võng còn tay thì quạt cho con ngủ. Cô quạt đến khi cả hai mẹ con đều ngủ thiếp đi.

Đó cũng chính là lúc những câu thơ đầu tiên của bài thơ Mẹ được hình thành. Và sau đó bài thơ đã rất nhanh chóng hình thành. Khi ấy bài thơ có tên là Ngọn gió của con và sau này khi in trong sách Tiếng Việt đã đổi tiêu đề thành bài thơ Mẹ.

Lặng rồi cả tiếng con ve

Con ve cũng mệt vì hè nắng oi

Nhà em vẫn tiếng ạ ời

Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru

Lời ru có gió mùa Thu

Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về

Những ngôi sao thức ngoài kia

Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con

Đêm nay con ngủ giấc tròn

Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.

Bài thơ Mẹ của Trần Quốc Minh đã gợi lại cho ta bao nhiêu cảm xúc yêu thương, thân thương và trìu mến. Chính mẹ là ngọn gió của cuộc đời con. Bằng những vần thơ giản dị xây dựng dựa trên việc sử dụng các thủ pháp nghệ thuật đã thể hiện tình mẫu tử rất thiêng liêng. Không những thế bài thơ này còn chất chứa nỗi vất vả của mẹ khi sinh thành và nuôi nấng con thành lời. Chính lời ru của mẹ cứ thế nhẹ nhàng và âu yếm thẩm thấu vào tâm hồn non nớt của con.

Lặng rồi cả tiếng con ve

Con ve cũng mệt vì hè nắng oi

Nhà em vẫn tiếng ạ ời

Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru

Từ những câu thơ đầu tiên ta đã thấy được điều đó. Với nghệ thuật sử dụng đảo ngữ tài tình đã làm nhấn mạnh và khắc họa rõ nét hơn sự khắc nghiệt của trưa hè nóng nực. Bởi ngay cả con vật kêu suốt mùa hè ấy cũng đã cảm nhận được sức nóng ghê gớm của mùa hè. Và con ve cũng có cảm xúc như con người. Tuy nhiên ở đây ta lại thấy sự tương phản đối lập, một bên là con ve mệt còn một bên là tình yêu mà mẹ dành cho con. Chính tình yêu ấy đã làm mẹ bền bỉ ru em mà không hề mệt mỏi.

Lời ru có gió mùa Thu

Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về

Những ngôi sao thức ngoài kia

Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con

Đêm nay con ngủ giấc tròn

Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.

Phải chăng tiếng ru ấy đã bao trùm lên một khoảng không gian làm con ve cũng phải lặng im. Và tiếng ru ấy đã vượt lên trên cả thời tiết khắc nghiệt. Đến cái nóng kia cũng phải lặng im để con được say giấc nồng. Cũng chính điều này qua bài thơ Mẹ làm ta cảm nhận được mẹ không phải quạt cho con ngủ bằng tay mà là bằng lòng mẹ, không chỉ ru con bằng lời ru mà đó còn là tình thương của mẹ dành cho con. Và sức mạnh tình yêu ấy đã cất vào lời hát ru và đôi tay của mẹ quạt thành nguồn gió mát để xua đi cái oi bức của mùa hè.

5. Cảm nhận bài thơ Mẹ của Trần Quốc Minh

Bài thơ Mẹ là một sáng tác của Trần Quốc Minh. Đây là chủ đề quen thuộc trong thơ ca. Bởi mỗi ai trong số chúng ta đều lớn lên trong vòng tay của mẹ và cũng ít nhiều được nghe tiếng à ơi. Nó là những âm thanh êm dịu mà không có gì thay thế được tình yêu của mẹ dành cho con. Chính tâm hồn con đã được nuôi lớn từng ngày qua những lời ru và những yêu thương như thế.

Bài thơ Mẹ ra đời trong một hoàn cảnh rất kỳ lạ. Đó là vào thời điểm năm 1972 khi ấy giặc đánh phá Hải Phòng ác liệt. Khi ấy nhà thơ đã cùng gia đình em gái là bác sĩ Trần Thị Hồng đi sơ tản sang bệnh viện An Hải. Khi đó cô Hồng mới sinh cháu Nguyễn Đức Thiện và đêm ấy trời nóng bom nổ rung trời. Cháu Thiện khóc ngặt và cô Hồng thương con nên dùng chân đạp võng còn tay thì quạt cho con ngủ. Cô quạt đến khi cả hai mẹ con đều ngủ thiếp đi.

Đó cũng chính là lúc những câu thơ đầu tiên của bài thơ Mẹ được hình thành. Và sau đó bài thơ đã rất nhanh chóng hình thành. Khi ấy bài thơ có tên là Ngọn gió của con và sau này khi in trong sách Tiếng Việt đã đổi tiêu đề thành bài thơ Mẹ.

Lặng rồi cả tiếng con ve

Con ve cũng mệt vì hè nắng oi

Nhà em vẫn tiếng ạ ời

Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru

Lời ru có gió mùa Thu

Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về

Những ngôi sao thức ngoài kia

Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con

Đêm nay con ngủ giấc tròn

Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.

Bài thơ Mẹ của Trần Quốc Minh đã gợi lại cho ta bao nhiêu cảm xúc yêu thương, thân thương và trìu mến. Chính mẹ là ngọn gió của cuộc đời con. Bằng những vần thơ giản dị xây dựng dựa trên việc sử dụng các thủ pháp nghệ thuật đã thể hiện tình mẫu tử rất thiêng liêng. Không những thế bài thơ này còn chất chứa nỗi vất vả của mẹ khi sinh thành và nuôi nấng con thành lời. Chính lời ru của mẹ cứ thế nhẹ nhàng và âu yếm thẩm thấu vào tâm hồn non nớt của con.

Lặng rồi cả tiếng con ve

Con ve cũng mệt vì hè nắng oi

Nhà em vẫn tiếng ạ ời

Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru

Từ những câu thơ đầu tiên ta đã thấy được điều đó. Với nghệ thuật sử dụng đảo ngữ tài tình đã làm nhấn mạnh và khắc họa rõ nét hơn sự khắc nghiệt của trưa hè nóng nực. Bởi ngay cả con vật kêu suốt mùa hè ấy cũng đã cảm nhận được sức nóng ghê gớm của mùa hè. Và con ve cũng có cảm xúc như con người. Tuy nhiên ở đây ta lại thấy sự tương phản đối lập, một bên là con ve mệt còn một bên là tình yêu mà mẹ dành cho con. Chính tình yêu ấy đã làm mẹ bền bỉ ru em mà không hề mệt mỏi.

Lời ru có gió mùa Thu

Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về

Những ngôi sao thức ngoài kia

Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con

Đêm nay con ngủ giấc tròn

Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.

Phải chăng tiếng ru ấy đã bao trùm lên một khoảng không gian làm con ve cũng phải lặng im. Và tiếng ru ấy đã vượt lên trên cả thời tiết khắc nghiệt. Đến cái nóng kia cũng phải lặng im để con được say giấc nồng. Cũng chính điều này qua bài thơ Mẹ làm ta cảm nhận được mẹ không phải quạt cho con ngủ bằng tay mà là bằng lòng mẹ, không chỉ ru con bằng lời ru mà đó còn là tình thương của mẹ dành cho con. Và sức mạnh tình yêu ấy đã cất vào lời hát ru và đôi tay của mẹ quạt thành nguồn gió mát để xua đi cái oi bức của mùa hè.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Văn học - Tài liệu của HoaTieu.vn.