Phân biệt “nên” và “lên” từ nào đúng chính tả?

Phân biệt “nên” và “lên” từ nào đúng chính tả? Phân biệt "nên" và "lên" khi viết chính tả. "Nên" và "lên" là cặp từ nhiều học sinh thường nhầm lẫn khi sử dụng. Hãy cùng Hoatieu.vn phân biệt "nên" và "lên"

1. Phân biệt “nên” và “lên”

Hiểu một cách đơn giản:

- Từ Nên được dùng trong 2 trường hợp sau:

  • Câu chỉ khuyên, lời ướm hỏi (Bạn nên..., Nên chăng...), thể hiện một hành động không cụ thể
  • Câu nguyên nhân-kết quả 

- Từ Lên được dùng là động từ hoặc phó từ: chỉ hướng đi, sự thúc giục, thể hiện một hành động cụ thể...

Tùy từng trường hợp mà từ nên sẽ có những nghĩa khác nhau, dưới đây là một số nghĩa thường gặp của từ nên:

  • Đưa ra lời khuyên (nên)

Ví dụ: Dạo này bạn trông mệt mỏi quá, mình nghĩ bạn nghỉ ngơi nhiều hơn

  • Biểu hiện một dạng không cụ thể để nhìn thấy được (nên): Gần nghĩa với thành ra

Ví dụ: Con phải cố gắng học hành sao cho nên người

  • Quan hệ từ biểu thị hệ quả, kết quả (nên)

Ví dụ: Vì trời quá nóng nên tôi sẽ bật quạt

Tương tự với từ nên, với mỗi trường hợp sử dụng, từ lên sẽ có các nghĩa khác nhau, cụ thể:

  • Chỉ hướng đi (lên):

Ví dụ: Bạn đi lên phía trên đi, đừng dừng ở đây nữa

  • Chỉ sự di chuyển (lên):

Ví dụ: Con lên thành phố học hành, thầy u ở nhà cố giữ gìn sức khỏe

  • Chỉ sự phát triển (lên):

Ví dụ: Thành phố này nay đã lên loại 2 rồi

Phân biệt “nên” và “lên” 

2. “Nên” và “lên” từ nào đúng chính tả?

Tùy từng ngữ cảnh mà chúng ta sẽ chọn từ phù hợp. Không thể trả lời một cách cứng nhắc rằng nên, lên từ nào đúng từ nào sai, mà tùy từng trường hợp chúng ta sẽ sử dụng từ nên hoặc lên

Khi bạn nói "lên người" thì từ nên mới đúng còn từ lên lại sai, còn khi bạn nói "tôi nên thành phố" thì từ nên sai còn từ lên mới đúng

3. Tạo lên hay nên?

Tạo lên hay tạo nên mới đúng? Trong trường hợp này thì tạo nên mới là từ đúng. Tạo nên mang ý nghĩa xây dựng nên, tạo ra...

Ví dụ: Kiến thức tạo nên sự quyến rũ của con người

4. Xây dựng nên hay lên?

Xây dựng nên hay xây dựng lên mới đúng?

  • Xây dựng lên:

Từ này thường được dùng khi nói về một hành động nào đó đối với một sự vật cụ thể mà chúng ta có thể cảm nhận bằng giác quan

Ví dụ: Bố tôi xây dựng lên cái nhà này bằng chính công sức của ông ấy

  • Xây dựng nên:

Từ này thường được sử dụng để nói về một sự vật hiện tượng, lĩnh vực mang tính trừu tượng hoặc một quá trình, sự nghiệp nào đó mà chúng ta không thể cảm nhận được bằng giác quan

Ví dụ: Chính những người nghệ sĩ này đã xây dựng nên nền nghệ thuật cải lương đáng quý.

=> Xây dựng nên và xây dựng lên, mỗi từ đều có những ý nghĩa riêng của nó, không có từ nào là luôn đúng, từ nào luôn sai mà tùy từng ý nghĩa mà ta lựa chọn những từ sao cho phù hợp nhất.

Phân biệt từ xây dựng nên hay xây dựng lên thường cũng mơ hồ, khi bạn không chắc chắn về nghĩa của một từ nào đó, các bạn có thể tránh sử dụng từ đó

Ví dụ: Cây cầu Rồng này được xây dựng bởi một phần công sức của ba tôi

=> Trong trường hợp này các bạn có thể chỉ sử dụng từ xây dựng thay vì xây dựng lên.

5. Nên người hay lên người?

Nên người là đúng chính tảLý giải:

  • Nên người thể hiện một hành động không cụ thể
  • Nên người cũng chính là chỉ kết quả con người sau một quá trình, thời gian rèn luyện, phấn đấu để trở nên khôn lớn về mặt tư tưởng, nhận thức.

Trên đây, Hoatieu.vn đã trả lời câu hỏi Phân biệt “nên” và “lên” từ nào đúng chính tả? Nếu bạn còn thắc mắc gì khi sử dụng từ nên và lên, hãy để lại ý kiến tại phần bình luận hoặc liên hệ để HoaTieu.vn giải đáp nhé. Mời các bạn đọc thêm các bài viết liên quan tại mảng Tài liệu.

Các bài viết liên quan:

Đánh giá bài viết
10 23.435
0 Bình luận
Sắp xếp theo
⚛
Xóa Đăng nhập để Gửi
    Chỉ thành viên Hoatieu Pro tải được nội dung này! Hoatieu Pro - Tải nhanh, website không quảng cáo! Tìm hiểu thêm