Gian díu hay Dan díu, từ nào đúng chính tả?

Gian díu hay Dan díu, từ nào đúng chính tả? Đây dường như là những từ quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày. Thế nhưng nhiều người vẫn còn đang phân vân không biết từ nào mới đúng.

1. Gian díu hay Dan díu, từ nào đúng chính tả?

=> Từ đúng là dan díu

Theo wiktionary từ dan díu có nghĩa là: có quan hệ yêu đương với nhau, thường là không chính đáng, mối quan hệ ngoài luồng

Ví dụ: Có vợ rồi, còn dan díu với người khác.

2. Phân biệt d với gi

Gi và d không cùng xuất hiện trong một từ láy.

Những từ láy vần, nếu tiếng thứ nhất có phụ âm đầu là l thì tiếng thứ hai có phụ âm đầu là d (lim dim...)

• Mẹo Dưỡng Dục :

Từ Hán Việt có dấu ngã hoặc dấu nặng thì viết d

Ví dụ : anh dũng, biểu diễn, dã man, dạ khúc, diện mạo, hiện diện ,…

• Mẹo Giảm Giá:

Từ Hán Việt có dấu sắc hoặc dấu hỏi thì viết gi

Ví dụ : giải thích, khai giảng, nhà giáo, tam giác, thính giả,….

• Mẹo Di Dân:

Từ Hán Việt không có dấu mà nguyên âm không phải là a thì viết là d

Ví dụ : di chuyển, du khách, duy tâm

Bên cạnh đó, một số chuyên gia còn đưa ra cách phân biệt như sau:

Một số tác giả đã đưa ra các mẹo luật để phân biệt trường hợp nào thì viết là “d” hay “gi” như Lê Trung Hoa (2005, Lỗi chính tả và cách khắc phục), Hoàng Anh (2010, Sổ tay chính tả)… Trong đó có mẹo luật như:

- Âm đầu “gi” không bao giờ kết hợp với âm đệm, tức là không đứng trước các vần oa, oă, uâ, uê, uy, nên khi gặp những vần nay thì viết “d” như doạ nạt, nổi dóa, hậu duệ, vô duyên, kiểm duyệt, duy trì…

- Một số từ có từ đồng nghĩa (không kể Hán Việt hay thuần Việt) thường chuyển đổi theo các “mẹo”:

• D thường chuyển đổi với L, Nh, Đ, D (Làm Nhà Đạo Diễn)
• GI thường chuyển đổi với C, Ch, S, Tr, Th, T, Gi (các Chiến Sĩ Trẻ Tiếc Thời Gian) (Lê Trung Hoa, sđd, tr57-58).

Tuy nhiên rất khó để phân biệt d/gi. Để dùng đúng d, gi đòi hỏi người viết phải thường xuyên luyện tập, ghi nhớ nghĩa của các từ.

3. Nguyên nhân có sự nhầm lẫn d với gi

GS.TS Đoàn Thiện Thuật có nói: “Cách ghi D và GI khác nhau trong những từ cụ thể, không thể đúc rút thành quy luật chính tả được vì nó là vấn đề từ vựng học và có lí do lịch sử của nó. Những từ được ghi bằng D có lẽ vào thời kì chữ quốc ngữ được xây dựng có cách phát âm khác với những từ được ghi bằng GI ở bộ phận âm đầu. Những từ được ghi bằng GI như gia, giang, giáo… thường là những từ Hán Việt và theo cách phát âm cổ của chúng trước kia...”

Do chưa có quy tắc rõ ràng nên việc nhầm lẫn d, gi khá phổ biến. Đây cũng là nguyên nhân phổ biến cho sự nhầm lẫn này.

Trên đây, Hoatieu.vn đã trả lời câu hỏi Gian díu hay Dan díu, từ nào đúng chính tả? Mời các bạn đọc thêm các bài viết liên quan tại mảng Tài liệu.

Các bài viết liên quan:

• Dông gió hay Giông gió, từ nào đúng chính tả?
• Chỉn chu hay chỉnh chu, từ nào là đúng chính tả?
• Súc sắc hay xúc xắc từ nào đúng chính tả?
• Giành giật, giành dật, dành giật, từ nào đúng chính tả?