Taliban là gì?

Chính quyền Taliban ở Afghanistan bị Mỹ lật đổ vào năm 2001. Tuy nhiên mới đây vào ngày 15/8/2021 Taliban đã trở lại để kiểm soát đất nước Afghanistan. Vậy lực lượng Taliban là ai? Ai là thủ lĩnh của Taliban? Mời các bạn cùng theo dõi nội dung sau đây để biết thêm về quân Taliban.

• Dân số Afghanistan

Chỉ trong vòng một thời gian ngắn Taliban đã chiếm phần lớn lãnh thổ Afghanistan. Cho đến ngày 15/8 các tay súng Taliban đã tuyên bố kiểm soát dinh Tổng thống Ashraf Ghani. Vậy lực lượng Taliban là ai?

1. Lực lượng Taliban là ai

Taliban được thành lập năm 1994 ở thành phố miền nam Kandahar bởi Mullah Mohammad Omar, thành viên một bộ lạc Pashtun và từng là một chỉ huy phiến quân mujahedeen chống lại chiến dịch quân sự của Liên Xô ở Afghanistan trong thập niên 1980.

Lực lượng khoảng 50 người, đặt mục tiêu giải quyết sự bất ổn, tham nhũng và tội phạm lan tràn khắp Afghanistan trong những năm nội chiến sau khi Liên Xô rút quân. Cái tên Taliban có nghĩa là "học sinh", dùng để mô tả các thành viên đầu tiên của tổ chức là những người học theo Mullah Omar.

Taliban nhanh chóng chiếm được Kandahar và sau đó là thủ đô Kabul vào năm 1996, trong bối cảnh người dân Afghanistan tỏ ra bất mãn với tình hình bất ổn trong nước. Lực lượng này nhanh chóng áp đặt luật Hồi giáo nghiêm khắc, cấm các chương trình TV và âm nhạc, cấm phụ nữ đi học và buộc họ mặc trang phục burqua trùm kín từ đầu đến chân.

Taliban từng cung cấp nơi trú chân cho trùm khủng bố Osama bin Laden và các thành viên tổ chức khủng bố al-Qeada khi chúng lên kế hoạch thực hiện vụ tấn công nhằm vào nước Mỹ ngày 11/9/2001.

Mỹ mở chiến dịch quân sự tại Afghanistan sau khi Taliban từ chối giao nộp Osama bin Laden và nhanh chóng lật đổ chính quyền do lực lượng này đứng đầu. Mullah Omar và nhiều thủ lĩnh Taliban chạy sang Pakistan, đồng thời mở những chiến dịch quân sự trên khắp lãnh thổ Afghanistan để giành lại quyền lực.

Tháng 2/2020, Mỹ và Taliban ký thỏa thuận lịch sử, trong đó đề ra thời gian biểu 14 tháng để Washington rút toàn bộ lực lượng khỏi Afghanistan. Những cuộc đàm phán nhằm chấm dứt xung đột giữa chính phủ Afghanistan và Taliban không mang lại kết quả trong giai đoạn này.

2. Thủ lĩnh Taliban

Mulla Mohammed Omar chính là thủ lĩnh của Taliban. Mullah Omar qua đời năm 2013, nhưng Taliban chỉ công bố về cái chết của người sáng lập tổ chức sau đó hai năm.

Năm 2016, Mỹ tung đòn không kích bằng máy bay không người lái và hạ sát Mullah Akhtar Mohmmad Mansour, người kế nhiệm Mullah Omar. Kể từ đó, Taliban được lãnh đạo bởi Mawlawi Haibatullah Akhundzada, một học giả pháp lý Hồi giáo. Được biết đến với cái tên "Thủ lĩnh của những người trung thành", Akhunzada là người nắm quyền cao nhất đối với các vấn đề chính trị, tôn giáo và quân sự của nhóm.

Taliban cũng duy trì một hội đồng lãnh đạo được gọi là Quetta Shura ở Pakistan, có trách nhiệm đưa ra những quyết định về hoạt động của lực lượng này.

Thủ lĩnh tối cao Taliban Haibatullah Akhunzada. Ảnh: Reuters .

3. Mục tiêu của Taliban

Taliban chiến đấu nhằm lật đổ chính quyền được Mỹ và đồng minh hậu thuẫn, đồng thời tái áp đặt luật Hồi giáo lên khắp lãnh thổ Afghanistan. Giới chức Taliban cho biết họ muốn xây dựng một chính phủ với nhiều thành phần và không trở thành mối đe dọa với phương Tây.

Phát ngôn viên Taliban tuyên bố sẽ bảo đảm an toàn cho những người từng làm việc cho các chính phủ trước đó, nhưng một số người dân Afghanistan cho biết đã có tình trạng tấn công vô cớ nhằm vào dân thường, ép phụ nữ rời khỏi nơi làm việc và hành quyết binh sĩ chính phủ ở những nơi lực lượng này đang kiểm soát.

4. Taliban kiếm tiền như thế nào?

Nguồn thu chính của Taliban là hoạt động mua bán ma túy. Họ áp thuế rất nặng với những người trồng hoa anh túc và sản xuất thuốc phiện tại các vùng lãnh thổ do nhóm kiểm soát. Taliban cũng áp thuế với các doanh nghiệp, thu lời từ hoạt động mua bán dầu mỏ tại các vùng biên giới và vận hành các mỏ khoáng sản.

Nhóm cũng có nguồn viện trợ từ những người ủng hộ ở Pakistan và Vùng Vịnh. Các nhà nghiên cứu của NATO ước tính mỗi năm Taliban có thể thu về khoảng 1,6 tỷ USD.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Phổ biến pháp luật của HoaTieu.vn.