SKKN: Rèn luyện kỹ năng nói tiếng anh cho học sinh lớp 6

Dưới đây Hoatieu xin chia sẻ mẫu Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Rèn luyện kỹ năng nói tiếng anh cho học sinh lớp 6, mời các bạn cùng tham khảo.

Tiếng Anh là một môn học vô cùng thiết thực, không chỉ có ích trong việc học tập mà còn có thể ứng dụng trong cuộc sống. Việc xây dựng một nền tảng tiếng Anh vững chắc ở cấp THCS là tiền đề quan trọng cho tương lai sau này. Bắt đầu từ lớp 6, việc rèn luyện kỹ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 6 đã là một vấn đề rất cần được chú trọng.

Sáng kiến kinh nghiệm về rèn luyện kỹ năng nói tiếng anh cho học sinh lớp 6

A. ĐẶT VẤN ĐỀ

I.1. Lý do chọn đề tài:

Ngày nay Tiếng Anh đã trở thành ngôn ngữ phổ biến trên toàn thế giới, nó là công cụ giao tiếp thiết yếu trong mọi lĩnh vực hoạt động của xã hội. Thời đại toàn cầu hoá, nhu cầu giao tiếp giữa mọi người thuộc mọi quốc gia là bắt buộc. Do vậy, việc học tiếng Anh đang trở thành một nhu cầu cần thiết và cấp bách giúp chúng ta tiếp cận, mở rộng hiểu biết với nguồn tri thức tiên tiến trên thế giới ở nhiều lĩnh vực khác nhau: Khoa học kĩ thuật, kinh tế , văn hóa, xã hội... Nhận thức được tầm quan trọng đó nên Bộ giáo dục và Đào tạo cũng đã và đang thúc đẩy việc dạy và học ngoại ngữ với đề án phát triển ngoại ngữ Quốc gia năm 2022. Sử dụng tốt Tiếng Anh trong giao tiếp đang là mục tiêu hướng đến của hoạt động dạy - học môn Tiếng Anh xuyên suốt các bậc học và giao tiếp chính là cách thức tiếp cận và là mục tiêu hướng đến của ngôn ngữ có hiệu quả cao nhất. Học và sử dụng tiếng Anh như là một ngoại ngữ sẽ góp phần không nhỏ trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, đưa đất nước bắt kịp với những tiến bộ của nhân loại.

Cũng như các môn học khác, môn Tiếng Anh cũng thực hiện theo trình tự đầy đủ các bước lên lớp, người giáo viên phải luôn vận dụng các phương pháp hữu hiệu để làm thế nào cho học sinh hiểu bài, say mê môn học và học tập đạt hiệu quả cao nhất. Tuy nhiên học ngoại ngữ còn có nhiều khó khăn hơn so với các môn học khác. Hiện nay chương trình và sách giáo khoa đổi mới rất hay, song độ khó cũng cao hơn,đòi hỏi các em trong quá trình học tập ngoài việc nắm chắc kiến thức ngôn ngữ còn phải thành thạo 4 kỹ năng nghe - nói - đọc - viết, trong đó nhấn mạnh vào việc hình thành và phát triển năng lực giao tiếp của học sinh. đối với các em học sinh lớp 8, 9 đã khó, với các em lớp 6 lại càng khó hơn bởi lẽ các em vừa từ tiểu học chuyển lên chưa quen với cách học và lượng kiến thức lớn, kỹ năng giao tiếp còn rất hạn chế các em rất ngại sử dụng tiếng Anh trong giao tiếp do nhiều nguyên nhân khác nhau như: tâm lí ngại ngùng, dè dặt, sợ nói sai sẽ bị chê cười, phát âm không đúng, không đủ vốn từ để nói hoặc không nắm được cấu trúc ngữ pháp, mẫu câu ..vv… Làm thế nào để cải thiện được tình trạng trên và thu hút các em học tập, say mê và yêu thích môn học hơn.Tôi đã sử dụng rất hiệu quả việc kết hợp các phương pháp trong dạy học tích cực trong từng bài học, trong các năm học. Và chú trọng rèn các kỹ năng cho học sinh cũng như công tác bồi dưỡng học sinh giỏi vì đó là vấn đề hết sức cần thiết để tạo ra những HS đầu cao. Bằng kinh nghiệm thực tế của mình qua một thời gian áp dụng thành công việc sử dụng các biện pháp rèn các kỹ năng cho học sinh mặc dù đã áp dụng với các khối lớp và với các đối tượng học sinh khác nhau nhưng trong khuôn khổ đề tài này tôi xin đưa ra và đi sâu hơn vào “Rèn kỹ năng nói cho học sinh lớp 6”. Đó cũng chính là lí do của đề tài này.

I.2. Mục đích nghiên cứu:

1.Mục đích :

Để đáp ứng mục tiêu giáo dục mới, chương trình thay sách giáo khoa giáo dục phổ thông đã có sự thay đổi tích cực: tập trung đổi mới phương pháp dạy học, thực hiện dạy và học dựa vào hoạt động tích cực của học sinh dưới sự tổ chức và hướng dẫn đúng mực, linh họat của giáo viên nhằm phát triển tư duy độc lập sáng tạo góp phần hình thành phương pháp và nhu cầu tự học, bồi dưỡng hứng thú học tập, tạo niềm tin, niềm vui trong học tập. Nhờ đó mà người học thành thạo và lưu loát ở các kỹ năng ngôn ngữ nghe, nói, đọc và viết, nhất là kỹ năng nói, kỹ năng trình bày trước đám đông để đáp ứng được việc sử dụng ngoại ngữ trong tương lai, hướng tới mục tiêu đổi mới kiểm tra đánh giá theo năng lực của từng người học, tăng cường các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, thực hiện các dự án học tập. Cùng với việc phát triển kỹ năng nói HS còn luyện tập được kỹ năng giao tiếp, tự tin thể hiện bản thân.Ngoài ra rèn luyện kỹ năng nói thường xuyên các em sẽ thực hiện tốt các bài kiểm tra thực hành nói định kỳ và thi học kỳ.
2. Phương pháp nghiên cứu :

Để thực hiện các biện pháp của mình một cách hiệu quả, tôi đã kết hợp sử dụng các biện pháp sau đây:

- Phương pháp nghiên cứu : Nghiên cứu các tài liệu về phương pháp dạy học giao tiếp( Communicative approach)

- Phương pháp quan sát: trực tiếp thực hiện giờ dạy ở các lớp được phân công đảm nhiệm, kết hợp so sánh với các lớp không trực tiếp giảng dạy qua các tiết dự giờ , thăm lớp.

- Phương pháp đàm thoại: trực tiếp trao đổi với học sinh trong lớp, ngoài lớp để tìm hiểu thông tin.

- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm: thông qua kết quả kiểm tra nói ở cuối kì và cả quá trình làm việc đôi,nhóm của học sinh trong các hoạt động trên lớp.

- Khảo sát thực tiễn nói Tiếng Anh của học sinh.

3. Phạm vi và thời gian thực hiện :

• a. Phạm vi :Học sinh khối lớp 6 của trường
• b. Thời gian :Năm học 2022 - 2023.

B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ - QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI

I. Cơ sở lí luận của vấn đề.

Thực hiện dạy và học theo chương trình Tiếng Anh của cấp THCS được biên soạn theo quan điểm giao tiếp, coi việc hình thành và phát triển bốn kỹ năng giao tiếp như Nghe - Nói - Đọc -Viết là mục tiêu cuối cùng của quá trình giảng dạy. Các kiến thức ngôn ngữ như ngữ âm, từ vựng và ngữ pháp là phương tiện, điều kiện hình thành và phát triển các kĩ năng giao tiếp. Vì vậy, phương pháp Giao tiếp thực sự giúp cho HS có khả năng sử dụng được tiếng Anh để giao tiếp.

Việc dạy và học môn Tiếng Anh ở trường phổ thông nhằm mục đích giúpcho học sinh có khả năng sử dụng Tiếng Anh như một công cụ giao tiếp ở mức độ cơ bản và tương đối thành thạo dưới các hình thức Nghe - Nói - Đọc - Viết, tiến đến việc hình thành năng lực sử dụng Tiếng Anh dễ dàng, có hiệu quả trong giao tiếp thông thường.

Dạy và học ngoại ngữ khác với các môn học khác là thời gian thực hành ở lớp không nhiều sau mỗi phần bài mới. Trong thực tế, khi học tiếng Anh thì học sinh rất ít hoặc ngại khi thực hành nói và nhìn chung giáo viên khó phát huy được đối tượng học sinh vì thường là lớp đông, thời gian có hạn. Có rất nhiều phương pháp nhưng không phương pháp nào là vạn năng mà trong quá trình dạy học giáo viên phải kết hợp nhiều phương pháp khác nhau ứng với mỗi tình huống và nội dung khác nhau. Vì theo một nhà giáo dục học nhận xét "Một người thầy giỏi không phải là người mang chân lí đến cho học sinh mà phải là người đưa học sinh đi tìm chân lí".

II. Thực trạng :

1. Thuận lợi:

Được sự quan tâm của lãnh đạo Ngành, chuyên viên phụ trách khối Trung học cơ sở thuộc Phòng giáo dục và Đào tạo Huyện. Cùng với sự nhiệt tình quan tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường.

Giáo viên bộ môn Tiếng Anh của nhà trường đạt chuẩn về trình độ đào tạo và luôn nhiệt tình trong công tác giảng dạy. Tham gia đầy đủ các buổi thao giảng, hội giảng do cụm tổ chức. Các buổi hội thảo, chuyên đề và các lớp tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ do Sở, Phòng giáo dục tổ chức.

Trường đã được công nhận là Trường đạt chuẩn quốc gia, nên hầu hết giáo viên luôn ý thức được rằng việc duy trì chất lượng giáo dục của một trường đạt chuẩn là yếu tố rất quan trọng.

Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dạy-học bộ môn Tiếng Anh khá đầy đủ. Trường được trang bị phòng học bộ môn với máy tính, máy chiếu, bảng tương tác thông minh có kết nối Internet và có sử dụng bộ sách mềm trong việc học tập và giảng dạy môn Tiếng Anh. Hầu hết các em học sinh đều có đầy đủ sách giáo khoa khi học tập.

Phụ huynh học sinh cũng nhận thấy được việc học của con em mình là rất quan trọng nên thường xuyên tạo điều kiện cho học sinh phát huy hết khả năng.

2. Khó khăn:

Hiện nay đa số học sinh học môn Tiếng Anh đều rất yếu, do mất căn bản bị hỏng kiến thức từ trước, các em yếu về các kỹ năng, chưa chăm chỉ say mê môn học, ngữ pháp và vốn từ vựng cơ bản còn quá ít không đáp ứng được yêu cầu của môn học.

Các em chưa biết cách học như thế nào để đạt hiệu quả cao, chưa có ý thức tự giác trong học tập, khả năng tiếp thu kiến thức ngôn ngữ cơ bản chậm và thấp, học vẹt và không có khả năng vận dụng kiến thức vào thực hành.

Một số học sinh khi học giờ Tiếng Anh chưa tập trung nghe giảng bài, ở nhà không học bài cũ và chưa có thói quen chuẩn bị bài mới khi đến lớp.

Các kỹ năng: Nghe, Nói, Đọc,Viết còn nhiều hạn chế. Đặc biệt là kỹ năng nói Khả năng phân tích tổng hợp, so sánh còn yếu chưa mạnh dạn trong học tập do hiểu bài chưa sâu, nắm chưa vững kiến thức, thiếu tự tin, thụ động và ngại nói. Hầu hết HS ở vùng nông thôn thường có xu hướng phát âm tiếng Anh theo cách Việt hoá, ít có dịp gặp gỡ và giao tiếp với người bản xứ nên cách phát âm của các em chưa được chuẩn, hay xấu hổ và nhược điểm lớn nhất là sợ nói sai nên đa số các em còn e ngại, dè dặt.

3. Tình hình thực tế:

Trong những năm qua, theo chương trình và sách giáo khoa mới, phương pháp mới trong dạy và học, nhiều học sinh rất thích môn học, năng động trong mọi hoạt động nhưng chủ yếu là học sinh khá và giỏi. Đối tượng học sinh yếu kém còn nhiều,các em chưa nắm chắc kiến thức, học tập một cách thụ động nhiều em rất ngại khi thực hành nói trên lớp, sợ mình nói sai, một số em chưa đọc hay viết được những mẫu câu đơn giản nhất, từ đó ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc rèn luyện các kĩ năng: nghe, nói, đọc, viết, cá biệt có học sinh không ghi chép bài ở trên lớp cũng như không làm bài tập ở nhà, các em chưa có phương pháp học tập phù hợp. Đặc biệt đối với các em học sinh lớp 6, đối tượng vừa từ tiểu học lên các em còn rất bỡ ngỡ vì phải làm quen với cách học mới với nhiều môn học và lượng kiến thức lớn, sẽ rất khó với các em nếu không được dạy dỗ, chỉ bảo đúng hướng. Vì vậy cần phải hướng cho các em biết cách học đúng để các em có nền tảng ngay từ đầu có như vậy các em mới có thể tiếp thu được kiến thức ở các lớp sau đó và phát huy được khả năng học tập . Bước vào đầu năm học để nắm rõ tình hình, sức học, kĩ năng nghe nói của học sinh khối 6. Đối tượng vừa được tiếp nhận từ trường tiểu học. Tôi đã tiến hành kiểm tra, khảo sát kiến thức ngôn ngữ và các kỹ năng của 2 lớp mình tiếp nhận là 6AB,và một bài kiểm tra nói với chủ đề “Em hãy giới thiệu về bản thân” yêu cầu cần đạt là nói được:( tên , tuổi, nơi ở, học lớp mấy, trường nào, sở thích, môn học yêu thích, người thân, bạn bè …) Kết quả khảo sát bài nói như sau:

Với kết quả trên tôi thấy khả năng nói của các em là rất thấp. Vậy làm thế nào để cải thiện được tình trạng này, Tôi đã băn khoăn,trăn trở, suy nghĩ, tìm tòi những giải pháp. Áp dụng những kiến thức đã biết, đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm nâng cao khả năng nói tiếng Anh cho các em.

III. Những biện pháp thực hiện

Tìm giải pháp “ rèn kĩ năng nói cho học sinh lớp 6 ” là một vấn đề rất cần thiết bởi lẽ theo chương trình tiếng Anh mới các em tốt nghiệp THCS sẽ phải tham gia kỳ kiểm tra đánh giá năng lực trong đó có phần thi nói, mà nói là một trong những kỹ năng mà hiện nay các em đang rất yếu, do trước đây kỹ năng này chưa được chú trọng mà chỉ tập trung vào học từ vựng và ngữ pháp. Làm thế nào để cải thiện kỹ năng nói cho các em hiệu quả nhất.Tôi đã thực hiện sử dụng kết hợp các biện pháp trong dạy học tích cực,các phương pháp bộ môn để khắc phục những yếu kém này của học sinh. Như các bạn đã biết kỹ năng nói được phối hợp với ngữ âm, ngữ pháp, từ vựng ngôn ngữ và các kỹ năng khác. Vì vậy để rèn cho học sinh nói được tôi đã thực hiện các giải pháp sau:

Giải pháp 1. Rèn luyện cách phát âm cho học sinh

- Trong quá trình giao tiếp bằng tiếng Anh muốn người khác hiểu nội dung mình nói gì học sinh cần phải phát âm từ và câu một cách rõ ràng.

- Khi giới thiệu ngữ liệu, mẫu câu giáo viên cần phải đọc chuẩn về cả ngữ âm, ngữ điệu có trọng âm để các em bắt chước vì đây là yếu tố cơ bản trong việc dạy nghe-nói, các em phải phát âm đúng vì nếu các em phát âm sai thì người nghe sẽ hiểu sai ý người nói, phát âm không đúng sẽ thành thói quen ảnh hưởng không tốt trong quá trình học và giao tiếp sau này. Vì vậy khi dạy từ tôi đã cố gắng để dạy học sinh đọc đúng từ bằng việc sử dụng sách mềm với mỗi từ đều có phiên âm, đánh dấu trọng âm và cho học sinh nghe giọng phát âm của người bản ngữ sau đó học sinh nhắc lại vài lần như vậy các em có thể đọc đúng từ.

- Tập cho học sinh có thói quen đọc nối. Ví dụ: Stand-up ['stændʌp]

- Look over there ['luk'ouvə đeə] / It’s a pencil. /itzəpensl/ .

Giải pháp 2. Rèn cho học sinh sử dụng đúng ngữ điệu

- Ngữ điệu (Intonation) được hiểu đơn giản là sự lên và xuống của giọng nói. Người nghe có thể hiểu nhầm hoặc hiểu sai hoàn toàn ý của người nói nếu như người nói sử dụng sai ngữ điệu, bởi ngữ điệu được so sánh như là hồn của câu.

- Cần chú ý: dấu nhấn (Stress), nhịp điệu (Rhythm), ngữ âm, ngữ điệu (Intonation) là những yếu tố quan trọng trong khi nói Tiếng Anh. Nó giúp người nghe dễ hiểu nội dung cuộc nói chuyện

- Thông thường trong Tiếng Anh, dấu nhấn chính thường đặt vào những từ mang ý nghĩa nội dung quan trọng trong câu.

- Ngữ điệu:lên giọng ở cuối câu hỏi Yes-No và hạ giọng ở câu hỏi Wh-question

+/ Với câu hỏi Yes/No ngữ điệu thấp ở phần đầu và lên dần ở đoạn cuối câu.

Ví dụ như: Are you a teacher? - Bạn là giáo viên đúng không?

+/ Lên giọng ở cuối những câu xác định nhưng mang ý nghĩa của một câu hỏi.

Ví dụ như: You really think so? - Cậu thực sự nghĩ vậy sao?

- You don’t like this food ? - Cậu không thích món này à?

+/ Đối với các dạng câu hỏi có từ để hỏi, xuống giọng ở cuối câu.

Ví dụ như: What are you doing here? - Cậu đang làm gì ở đây thế

*/ Sau khi hướng dẫn học sinh về cách sử dụng ngữ điệu tôi thường cho học sinh luyện bằng cách cho học sinh nghe băng và yêu cầu học sinh nhắc lại theo đúng tông giọng và ngữ điệu,tôi nhắc học sinh cố gắng nói lưu loát ngay từ lần đầu không sợ sai, nếu sai sẽ đọc lại ở lần sau cho đúng.

Giải pháp 3. Luyện tín hiệu ngôn ngữ:

- Phù hợp với cuộc nói chuyện, thể hiện sắc thái biểu cảm (vui, buồn, tò mò, ngạc nhiên…)

- Đủ âm lượng (cường độ, cao độ…) giọng điệu gây sự chú ý, gây cảm tình với người đối diện, tuyệt đối không nói (ờ….à…).

Giải pháp 4. Tập cho học sinh cách phản xạ nhanh bằng Tiếng Anh

Ngay từ khi làm quen với tiếng Anh, vốn từ vựng của các em còn hạn chế vì vậy tôi thường tăng cường nói tiếng Anh trên lớp, thường thường là các câu mệnh lệnh đơn giản để các em làm theo như: Stand up, please / Sit down, please / Open your book, please/ Close your book, please / Look at your book / Look at the picture / Listen and repeat/ Come on / Go to the board/ come in...

Khi các em học mẫu câu mới tôi khuyến khích các em thực hành nói thường xuyên trong lớp học để các em có khả năng phản xạ tốt, luyện phát âm chuẩn và hơn hết là khả năng nói trong các tình huống khác nhau.

Tập cho học sinh không nên hiểu ngầm tiếng Việt rồi mới dịch sang Tiếng Anh. - Sử dụng hình ảnh : Đây là cách vừa đơn giản mà lại hiệu quả và tránh sự nhàm chán cho các em. Khi dạy một bài học mới, hay giới thiệu về một ngữ liệu, tôi đưa ra một bức tranh, hình ảnh về chủ đề đó yêu cầu các em mô tả ngay những điều các em thấy ở bức tranh, hình ảnh đó, lập tức nói ra thành lời một cách nhanh nhất có thể.
- Nói theo băng : Cho học sinh nghe và nhắc lại theo băng, yêu cầu các em nói đúng tốc độ. Đừng vì không nói được một số từ mà dừng lại. Nhắc lại 2 -3 lần sau đó dừng ở những đoạn thấy khó nghe, nghe và nhắc lại như vậy sẽ cải thiện được cách phát âm, ngữ điệu và tạo phản xạ tốt.

Giải pháp 5. Tổ chức hoạt động theo cặp- nhóm:

- Để thực hiện có hiệu quả quan điểm lấy người học làm trung tâm, cần phải biết tổ chức cho tất cả học sinh cùng tham gia học tập dưới sự quán xuyến lớp của giáo viên. Ngoài ra giáo viên cần hướng dẫn học sinh luyện tập kĩ năng nói tiếng Anh theo nhiều hình thức như luyện tập theo cặp, theo nhóm, đối đáp giữa giáo viên với lớp. Đây là hoạt động đắc lực và lý tưởng nhất trong quá trình luyện nói Tất cả học sinh sẽ được làm việc cùng một thời gian. Học sinh học tập lẫn nhau trong quá trình luyện tập, đó là cơ hội để chia sẻ thông tin và học hỏi lẫn nhau những điều mình chưa rõ, đồng thời người thầy cũng dễ dàng kiểm soát học sinh bằng cách đi lại trong lớp, lắng nghe và giúp đỡ khi cần thiết. Có như vậy thì việc thực hành nói tiếng Anh sẽ mang lại hiệu quả hơn.

Giải pháp 6. Áp dụng các loại hình bài tập cho việc phát triển kĩ năng nói

a. Yes-no question: Câu hỏi để đoán thông tin

+ Giáo viên đưa ra tiêu đề để luyện tập.

+ Giáo viên cung cấp một số từ gợi ý, kiến thức nền, giáo viên làm mẫu rồi cho học sinh nói tự do.

b. Ask and answer: đặt câu hỏi và trả lời

+ Học sinh có thể tự thực hành theo cặp

+ Nếu thực hành theo nhóm thì nhóm trưởng đặt một số câu hỏi, các thành viên khác của nhóm có nhiệm vụ trả lời.

c. Dialogue build: + Giáo viên có những từ gợi ý cơ bản hoặc tranh ảnh thể hiện -> học sinh xây dựng đoạn hội thoại rồi thực hành nói

d. Substitution drills: Thay thế lời thoại hay vấn đề ngữ pháp, từ vựng đã học bằng những lời thoại, vấn đề ngữ pháp, từ vựng mới.

e. Chain drills:

+ Giáo viên nêu chủ đề cần luyện tập. + Giáo viên bắt đầu bằng việc đặt một câu hỏi cho học sinh nào đó. Học sinh đó trả lời câu hỏi của giáo viên xong có nhiệm vụ đặt một câu hỏi khác cho một học sinh tiếp theo. Học sinh này có nhiệm vụ trả lời và đặt tiếp một câu hỏi cho bạn thứ ba, cứ thế hình thức luyện tập dây chuyền này được tiếp tục. + Các câu hỏi theo chủ đề có thể không cần phát triển thành lời thoại liền ý.

f. Picture stories :

+ Giáo viên sưu tập các tranh, ảnh có nội dung phù hợp với chương trình đã học.

+ Giáo viên làm mẫu, sắm các vai trong chuyện tranh, dùng gợi ý ở tranh làm lời cho nhân vật. Học sinh quan sát và tập đóng vai theo các nhân vật trong tranh.

+ Giáo viên có thể yêu cầu học sinh sắp xếp lại tranh theo đúng trật tự tình tiết của câu chuyện. -> Sau đó học sinh nhìn tranh kể lại nội dung chính.

+ Giáo viên có thể gợi ý bằng những câu hỏi

+ Giáo viên có thể yêu cầu học sinh lắp ghép tranh với lời kể: Ghi lời kể vào các tấm bìa cứng, xếp tranh và lời kể lộn xộn -> Yêu cầu học sinh quan sát tranh và ghép với lời kể sao cho trật tự của tình tiết dạy trong tranh cũng là trật tự của lời kể ghi trên tấm bìa đó

g. Role play :

+ Trò chơi đóng vai nhằm củng cố những hiểu biết của học sinh

+ Phân chia mỗi nhóm đóng một cảnh theo chủ đề giáo viên yêu cầu

h- Mapped dialogue:

+Giáo viên giới thiệu ngữ cảnh và yêu cầu của hoạt động.

+ Giáo viên viết một vài từ gợi ý hoặc vẽ hình lên bảng.

+ Giáo viên trình bày bài hội thoại dựa vào các từ gợi ý hoặc hình vẽ đó.

+ Rèn luyện bài hội thoại với cả lớp.

+ Học sinh luyện tập theo cặp.

Giải pháp 7 . Thực hiện các bước luyện nói cho HS:

Trong qua trình luyện nói, phải tuân theo qui trình bao gồm:

a. Chuẩn bị nói (Pre - Speaking )

- Giới thiệu bài nói mẫu

- Luyện đọc cho HS (Chú ý cách phát âm)

- GV dùng câu hỏi gợi mở để HS tự rút ra cách sử dụng từ và cấu trúc câu.

b. Luyện nói có kiểm soát (Controlled Practice)

- HS dựa vào tình huống gợi ý (qua tranh vẽ, từ ngữ cấu trúc câu cho sẵn hoặc bài hội thoại mẫu) để luyện nói theo yêu cầu.

- HS luyện theo cá nhân/cặp/nhóm dưới sự kiểm soát của GV (sửa lỗi phát âm, lỗi ngữ pháp, gợi ý từ …)

- GV gọi cá nhân hoăc cặp HS trình bày phần thực hành nói theo yêu cầu.

c. Luyện nói tự do (Free Practical Production)

- HS sử dụng mẫu câu để nói về những đồ vật xung quanh chúng.

- GV không nên hạn chế về ý tưởng cũng như ngôn ngữ, nên để HS tự nói, phát huy khả năng sáng tạo của bản thân.

Giải pháp 8: Rèn kỹ năng nói trong tiết dạy phụ đạo

Như các bạn đã biết,với 45 phút cho một giờ học trên lớp, với rất nhiều hoạt động, người thầy phải rất linh hoạt để có thể dạy hết lượng kiến thức cơ bản trên lớp và có rất ít thời gian để luyện tập quan tâm tới các đối tượng học sinh.Vì vậy buổi học phụ đạo là rất cần thiết.Với buổi học này các em có thời gian để ôn tập, củng cố kiến thức và rèn luyện, phát triển các kỹ năng như: Nghe - Nói -Đọc - Viết, ngôn ngữ đặc biệt là kỹ năng nói.

*Các nguyên tắc mà tôi đã áp dụng để có tiết dạy phụ đạo tốt

- Giáo viên luôn soạn giáo án chu đáo, chuẩn bị đồ dùng kỹ lưỡng và phù hợp với nội dung bài học và đối tượng học.

- Tạo sự tự tin, thoải mái cho học sinh.

- Củng cố kiến thức cơ bản các em đã được học ở các tiết trước hoặc kiến thức của lớp dưới mà các em bị hổng.

- Đơn giản hoá nội dung bài tập và nâng độ khó từ từ một cách phù hợp với trình độ của các em.

- Luôn cho các em học theo nhóm, cặp để tạo sự phối hợp nhịp nhàng, đoàn kết và chắc chắn về kiến thức mà các em còn nhớ được.

- Thường xuyên kiểm tra việc chuẩn bị bài và những nhiệm vụ mà giáo viên đã giao ở tiết trước.

- Động viên khen ngợi kịp thời tạo sự hứng thú, ham thích học tập cho các em

2. Phần minh họa trong các buổi dạy thực hành nói trên lớp và phụ đạo:

Trên đây tôi đã nêu ra một số biện pháp rèn kỹ năng nói trong chương trình lớp 6. Sau đây tôi xin được minh họa bằng một số tiết dạy cụ thể

*English 6, Unit 4 - Speaking:

Yêu cầu của bài này là các con phải nói được về các nơi khác nhau và chỉ dẫn đường tới các địa điểm này trong khu vực.(talk about diff erent places and show directions to these in a neighbourhood) Request: Look at the map of Khang’s neighbourhood. In pairs, ask and answer questions about how to get to the places on the map.

1. Pre- speaking:

*Activity 1:Yêu cầu học sinh đọc lại phần bài đọc mẫu, tìm ra các cụm từ chỉ dẫn và các cụm từ chỉ vị trí. Hỏi nghiã của các cụm từ này.

+ Directions: Go straight ahead / Go past the bus stop / Take the first turning on the lelf /Go to the end of the street /Go along the street /Cross the street

+ Positions: on your right / on your lelf / opposite / in front of

*Activity 2: Dạy Hs cách hỏi và chỉ đường, đưa ra một số cấu trúc như:

Asking the way: Excuse me. Can you tell me the way to the…? How can I get there?

Showing the way: First, go straight. Then turn right. Next,It’s on your left/right

2. While- speaking: Yêu cầu HS dùng các cụm từ chỉ dẫn và từ chỉ vị trí đã học để luyện tập hỏi và trả lời về một số vị trí trên bản đồ.

*Situation 1: Gv yêu cầu Hs nhìn vào bản đồ theo sự chỉ dẫn , Gv làm mẫu

A: Excuse me. Where is the Art gallery?

B: There is one on Chuong Duong Street.

A: How can I get there?

B: Go traight ahead. Take the third turning on the lelf. It’s on your right.

*Situation 2:

A: Excuse me. Could you tell me the way to the Cathedral?

B: First, go straight ahead. Then turn lelf. After that, turn right onto Chu Van An Street. Then turn lelf onto Cao Thang street. Go straight ahead to the end of the street. It’s on your right

A: Thank you a lot

Sau đó gọi cặp Hs khá đóng vai nói lại đoạn thoại trên, Gv sửa cách phát âm và ngữ điệu cho các em.

- Tiếp theo yêu cầu các em hội thoại theo cặp hỏi và trả lời về các vị trí khác trên bản đồ. Học sinh dùng mẫu hội thoại trên thay thế từ để hỏi và trả lời\

- Gọi vài cặp nói trước lớp, các cặp khác nghe nhận xét và sửa sai.

3. Post - speaking:

Sau khi học sinh đã luyện tập khá thành thạo theo mẫu , yêu cầu các em liên hệ thực tế, phần này ngoài việc giúp các em ghi nhớ còn phát huy được óc tưởng tượng , sáng tạo của các em.

Teacher: You are at XP Secondary School. I’d like you to show the way to: Son tay Market / Petrol Station/ your house...

*Situation 1:

A: Excuse me. Could you show me the way to Son Tay Market ?

B: Go straight ahead. Turn right. Go past Sen Chieu. Go traight ahead to roundabout ( circle ). Turn left. It’s on your right.

A: Thank you very much.

Gọi học sinh đóng vai nói theo cặp, học sinh khác nhận xét.Gv sửa sai (nếu có) Gv động viên khen ngợi kịp thời và khích lệ các em có tiến bộ.

*Situation 2: Tương tự như vậy học sinh sẽ dùng Substitution drills để luyện tập

English 6: Unit 2 - Section: Looking back (Part 2) Part 2. Make sentences. Use appropriate preppositions of place.

1. Presentation: - Review preppositions of place.

In/ under /behind /on between/ in front of/ next to …

2. Practice Make sentences using the preppositions of position

- Peter is on the table.

- The cat is between the sofa and the bookshelf.

- The dog is in front of the cannel.

- Dạy học sinh vận dụng mẫu câu để hỏi và trả lời về vị trí của người và đồ vật trong tranh:

Question: Where + is/are + the + noun ?

Answer: S+ is + prepposition of position .... noun.

Example: A: Where is Peter? B: He is on the table.

* Production: - Students practice asking and answering about the position of the cat using the prepositions of position and the picture given:

- Dạy học sinh vận dụng mẫu câu để hỏi và trả lời về vị trí của các vật dụng trong gia đình mình:

Example:

A: Where is the lamp in your room?

- B: It is on the bookshelf.

Unit 10: Lesson 2: A Closer Look 1

* Presentation:

- Cho học sinh nghe về cách sắp sếp các đồ dùng trong các phòng ở nhà.

- Sau đó cho các em đọc lại các từ vựng có trong bài.

* Practice:

- Yêu cầu học sinh xác định đồ dùng và chức năng của nó mà các em đã nghe.

- Các em nói lại các đồ dùng được sắp xếp ở các phòng.

1. A wireless TV helps us watch TV programmes from space.

2. An automatic dishwasher washes and dries dishes.

3. A modern fridge cooks meals.

4. An automatic washing machine washes and dries clothes.

5. A hi-tech robot looks after children.

- Cho cho học sinh thực hành nói theo mẫu về những gì đã nghe

A: What does a wireless T.V do?

B: It helps us watch T.V programmes from space.

* Production: Vận dụng bài học yêu cầu học sinh nói về một số đồ dùng sẽ giúp các em trong tương lai như sau:

A: What will your house have in the future?

B: It will have a robot.

A: What will a robot help you?

B: It’ll help me do my home work.

-Yêu cầu các em nói theo ý tưởng cá nhân, càng nhiều càng tốt bằng cách vận dụng kiến thức và từ vựng liên quan đến chủ đề “Our house in the future”

- Đây là cơ hội để cho các em rèn luyện kiến thức ngôn ngữ để nói về suy nghĩ của bản thân về chủ đề đang học. Nhìn chung, các em rất hào hứng trình bày ý tưởng, đồng thời giáo viên hỗ trợ thêm các em sử dụng ngôn ngữ trong một số tình huống phát sinh.

- Giáo viên nghe học sinh trình bày và kịp thời chỉnh sửa một số lỗi phát âm cho các em. Như vậy, dạy nói Tiếng Anh không chỉ dạy trong những tiết có thiết kế mục “Speaking” mà giáo viên phải cho học sinh rèn kĩ năng nói thường xuyên, xuyên suốt trong các tiết học Tiếng Anh ở nhiều phần khác nhau của một đơn vị bài học như: A closer look 1, A closer look 2, Communication, Skills 1, Skills 2 và Looking back and Project nữa.

*/ Luyện nói trong tiết học nhu cầu:

Với tiết dạy nhu cầu tôi thường dạy các em theo từng chủ đề, ôn lại kiến thức, từ vựng, mẫu câu và rèn luyện cho các em các kỹ năng chú trọng vào các kỹ năng mà các em yếu sau đó luyện nói cho học sinh theo chủ đề bài đang học( có gợi ý và hướng dẫn), và luyện viết ở cuối giờ.

Ví dụ: Để nói về chủ đề “My house”, trước tiên tôi cho các em sưu tầm trước một số tranh ảnh về các ngôi nhà khác nhau.

Trong giờ học, trước khi nói tôi cho học sinh ôn lại các từ vựng liên quan với chủ đề qua trò chơi chain game. Các thành viên trong lớp sẽ lần lượt nói một từ về chủ đề nhà như loại nhà ( villa, apartment.,) loại phòng ( living room) và tên các đồ vật trong phòng (table, TV..). sau đó yêu cầu học sinh làm việc theo cặp đặt câu hỏi và trả lời như ? Where is your house? ( in the country/ in the city) ? Is your house big or small? / How many room does it have? / What are they? ? What are there in the rooms ? / ? Do you like your house?

Sau khi các em đã trả lời được những câu hỏi, yêu cầu các em ghép các câu trả lời để tạo thành đoạn văn miêu tả về ngôi nhà như: My house is in the country, it is…, it has…rooms, They are…, There are… , I like it very much.

Sau đó yêu cầu các em hãy miêu tả về ngôi nhà trong bức tranh theo nhóm. Gọi đại diện mỗi nhóm trình bày bài nói của nhóm. Gọi học sinh nhóm khác nhận xét về nội dung, cách phát âm, giọng nói, vv. Giáo viên đưa ra nhận xét, khen ngợi, hoặc sửa sai cho học sinh, khích lệ các em tiếp tục phát huy, các em sẽ phấn chấn ,tự tin hơn. Tiếp theo tôi sẽ giao cho các em viết bài miêu tả về chính ngôi nhà của các em. Trong thời gian này tôi sẽ đi quanh lớp quan sát, giúp đỡ các em hoàn thành bài viết, sau đó tiếp tục gọi một vài em yếu hơn đọc bài viết để cô giáo sửa sai và động viên em cố gắng. Với phương châm: Nghe - quên, thấy - nhớ, Làm - hiểu trong quá trình giảng dạy ngoài việc áp dụng các phương pháp mới tôi còn sử dụng triệt để các đồ dùng, tranh ảnh, sách mềm, bài giảng diện tử để giúp các em hiểu bài và áp dụng vào thực tế dần cải thiện và trau dồi các kỹ năng.

*/. Những điểm cần lưu ý khi thực hành kỹ năng nói - Giáo viên cần khuyến khích cho các em học sinh làm theo phương châm thử nghiệm, chấp nhận mắc lỗi. Không nên tạo cho các em áp lực, các em sẽ mang nặng tâm lý sợ mắc lỗi. Các em không cần nói nhanh, nói hay mà trước tiên cần phải nói rõ ràng, mạch lạc, trình bày đúng và đủ ý là quan trọng nhất. - Trong luyện tập, giáo viên có hai chức năng chính: Một là cung cấp tư liệu, giúp đỡ và giải đáp những vấn đề khó về ngữ liệu và kiến thức mà học sinh gặp phải; Hai là theo dõi, lắng nghe, ghi nhận các lỗi học sinh mắc phải trong quá trình thực hành để sửa trước lớp sau tiến trình thực hành nói của học sinh. Việc ngắt lời, bắt lỗi trong lúc học sinh đang thực hành nói tiếng Anh là điều không nên bởi sẽ khiến các học sinh vốn đã sợ nói tiếng Anh lại càng sợ hơn. Mọi sự góp ý, chỉnh sửa vẫn rất cần thiết nhưng đều hết sức nhẹ nhàng, mang tính khích lệ và đưa ra sau khi các em học sinh đã hoàn thành lời nói của mình.

+/ Đối với học sinh đại trà ,tôi đưa ra yêu cầu là các em chỉ cần nắm được từ, cấu trúc câu, phát âm đúng, biết bắt chước và thay thế câu hay đoạn thoại, nói rõ câu, đoạn thoại và sử dụng đúng ngữ điệu.

+/ Với học sinh khá giỏi : ngoài những yêu cầu trên thì các em phải biết đọc nối từ, nói lưu loát, đúng ngữ điệu, sử dụng tốt từ nối câu.

Vận dụng sáng tạo và phát triển các chủ đề, đề án .

3. Kết quả thực hiện có so sánh đối chứng

Dạy học là một nghệ thuật, các cách tổ chức dạy học trên lớp chỉ có thể là một nghệ thuật khi nó được tiến hành dưới sự điều khiển của giáo viên. Làm tốt các hình thức trên học sinh sẽ được tiếp thu bài một cách có hiệu quả. Sau khi áp dụng các phương pháp trên chúng tôi tiến hành kiểm tra lại chất lượng học sinh.Trong bài kiểm tra nói tôi đưa ra đề sau “em hãy giới thiệu về bản thân và gia đình mình” so với bài kiểm trước bài kiểm tra này có mở rộng hơn về chủ đề và các ý.Tuy nhiên khi kiểm tra tôi thấy các em đã có sự tiến bộ rất nhiều, các em mạnh dạn , tự tin hơn, nói được nhiều ý hơn, độ trôi chảy và phát âm chính xác hơn. Kết quả chất lượng thể hiện qua bảng số khảo sát khối lớp 6 kỹ năng nói như sau:

Khi đề tài được đưa vào áp dụng bản thân tôi đã đạt được một số kết quả hết sức khả quan. Trước hết những kinh nghiệm này rất phù hợp với chương trình, SGK mới. Học sinh có hứng thú học tập hơn, tích cực chủ động sáng tạo để mở rộng vốn hiểu biết, đồng thời cũng rất linh hoạt trong việc thực hiện nhiệm vụ lĩnh hội kiến thức và phát triển kỹ năng, chất lượng học tập của các em đã có sự chuyển biến rõ rệt. Các em nắm được nhiều từ mới hơn, ngữ pháp chắc hơn, phát âm chuẩn hơn, đặc biệt giao tiếp tiếng Anh của các em không còn rụt rè như trước nữa, một số em học yếu như em Hưng, Lãm đã vươn lên đạt điểm trung bình các em đã tự tin nói được những câu giao tiếp cơ bản, thụ động như em Hữu Linh, Ngọc cũng có phần hiểu và sử dụng được một số câu lệnh của giáo viên, bập bẹ trao đổi với bạn một số câu thông dụng hàng ngày. Hy vọng rằng với sự nỗ lực rèn luyện trong thời gian tới các em sẽ đạt được kết quả tốt hơn trong học tập ở HKII.

4 - Bài học kinh nghiệm

*/. Đối với giáo viên:

Để hình thành và phát triển bốn kỹ năng Nghe, Nói, Đọc, Viết trong quá trình dạy học ngoại ngữ. Giáo viên phải là người giữ vai trò hướng dẫn, tổ chức thực hiện. Học sinh đóng vai trò chủ đạo có nghĩa là phải phát huy cao độ tính tích cực của các em trong luyện tập, thực hành. Muốn thực hiện được, cá nhân học sinh phải tích cực và tự giác tham gia thực hành không sợ mắc lỗi, dần dần đạt được độ lưu loát (fluency). Ngoài ra giáo viên phải tăng thời gian sử dụng ngôn ngữ cho học sinh. Giáo viên cần có thái độ tích cực đối với lỗi ngôn ngữ của học sinh, chấp nhận lỗi như một phần tất yếu trong quá trình học ngoại ngữ, giúp học sinh học tập được từ chính lỗi của bản thân và bạn bè. */Đối với học sinh: Khi luyện nói, các em cần lưu ý 5 điểm sau: -Cần nhớ được từ, các cấu trúc cần thiết.-Mỗi chủ đề nói cần luyện tập nhiều lần - Đa dạng các chủ đề bài nói - Vượt qua nỗi sợ hoặc e ngại, thực hành mọi lúc mọi nơi - Tìm các cơ hội để thực hành được với người nước ngoài(qua online, băng đĩa.)

C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

1. Kết luận: Việc rèn kỹ năng nói cho học sinh lớp 6 là công việc vất vả, khó nhọc đối với giáo viên và học sinh nhất là học sinh ở các lớp đầu bậc học THCS.Việc rèn luyện phải được áp dụng xuyên suốt trong từng bài giảng trên lớp, trong các buổi học phụ đạo và trong chuyên đề bồi dưỡng HSG, tôi thấy kết quả môn Tiếng Anh nói chung rất khả quan, trong đó kỹ năng nói được cải thiện đáng kể. Số học sinh giao tiếp đối thoại được tăng lên, số học sinh yếu kém được cải thiện, đặc biệt là đội ngũ HSG, chắc chắn chất lượng môn học sẽ ngày một nâng cao.

2. Khuyến nghị: Tôi đề nghị PGD-ĐT và nhà trường tiếp tục quan tâm hơn nữa, tạo điều kiện thuận lợi về thời gian, về cơ sở vật chất, về kinh phí hỗ trợ, chăm lo bổ sung tài liệu giảng dạy, tổ chức tập huấn cho giáo viên để giáo viên có điều kiện trao đổi, học tập để giảng dạy được thuận lợi và hiệu quả hơn.

Là một giáo viên đứng trên bục giảng chúng tôi luôn mong muốn mang đến cho học sinh của mình những giờ học thực sự hấp dẫn và lôi cuốn, tạo mọi điều kiện cho các em học thật tốt từ đó nâng cao chất lượng học tập và kết quả bộ môn ngày càng cao hơn.Trên đây là một số kinh nghiệm chủ quan tôi đúc kết được trong quá trình giảng dạy. Rất mong nhận được sự quan tâm, chia sẻ và góp ý chân thành của quý đồng nghiệp và của cấp trên để đề tài được hoàn thiện, tiếp tục áp dụng có hiệu quả hơn.

Xin trân trọng cảm ơn !

Trên đây là mẫu sáng kiến kinh nghiệm THCS: Rèn luyện kỹ năng nói tiếng anh cho học sinh lớp 6 hay nhất. Mời các bạn tham khảo thêm các bài viết khác trong mục Tài liệu: Dành cho giáo viên nhé.