Đề kiểm tra Ngữ văn 10 học kì 1 Chân trời sáng tạo

TT

Kĩ năng

Nội dung/đơn vị kiến thức

Mức độ nhận thức

Tổng

% điểm

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Vận dụng cao

TNKQ

TL

TNKQ

TL

TNKQ

TL

TNKQ

TL

1

Đọc hiểu

Truyện ngắn/ Thơ/ Văn nghị luận.

3

0

4

1

0

2

0

0

60

2

Viết

Viết được một văn bản nghị luận về tác phẩm truyện/ thơ.

0

1*

0

1*

0

1*

0

1*

40

Tổng

15

5

25

15

0

30

0

10

100

Tỉ lệ %

20%

40%

30%

10%

Tỉ lệ chung

60%

40%

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

Đọc hiểu

6.0

1

C

0.5

2

D

0.5

3

B

0.5

4

C

0.5

5

B

0.5

6

A

0.5

7

A

0.5

8

Tác dụng của các từ láy:

+ Diễn tả trạng thái tinh tế của các sự vật, hiện tượng

+ Đem lại hình ảnh gợi hình gợi cảm và nhịp điệu êm ả của cuộc sống nơi miền quê Bắc Bộ

Hướng dẫn chấm:

+ Học sinh trả lời đúng hoặc tương đương như đáp án: 1,0 điểm.

+ Học sinh trả lời được 1 ý: 0,5 điểm.

+ Học sinh trả lời ý chưa rõ: 0,25 điểm.

+ Học sinh trả lời không thuyết phục hoặc không trả lời: 0,0 điểm.

* Lưu ý: Học sinh có thể trả lời khác đáp án nhưng thuyết phục, diễn đạt nhiều cách miễn hợp lý là chấp nhận được.

1,0

9

Cảm xúc trước vẻ đẹp bình dị của cuộc sống: thấy tâm hồn dịu êm, xúc động; thấy thêm yêu cuộc sống, muốn gắn bó, muốn được hòa mình tận hưởng cuộc sống bình yên…

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời tương đương như đáp án: 1,0 điểm.

- Học sinh trả lời có nội dung phù hợp nhưng diễn đạt chưa tốt: 0,5 điểm.

- Học sinh trả lời không thuyết phục hoặc không trả lời: 0,0 điểm.

* Lưu ý: Học sinh có thể trả lời khác đáp án nhưng thuyết phục, diễn đạt nhiều cách miễn hợp lý là chấp nhận được.

1.0

10

Giá trị của tình yêu quê hương với mỗi con người: Cơ sở để hình thành, vun đắp tình cảm tốt đẹp, trong sáng, chân thành; tạo động lực cho con người sống có ích, biết xây dắp quê hương giàu đẹp…

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời tương đương 01 ý như đáp án: 1,0 điểm.

- Học sinh trả lời có nội dung phù hợp nhưng diễn đạt chưa tốt: 0,25 – 0,75 điểm.

- Học sinh trả lời không thuyết phục hoặc không trả lời: 0 điểm.

* Lưu ý: Học sinh có thể trả lời khác đáp án nhưng thuyết phục, diễn đạt nhiều cách miễn hợp lý là chấp nhận được.

0,5

II

Viết: Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá nội dung, nghệ thuật bài Chiều xuân của Anh Thơ.

4.0

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận

Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề.

0,5

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Phân tích, đánh giá nội dung và nghệ thuật của bài Chiều xuân của Anh Thơ.

0, 5

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau:

2,0

* Giới thiệu khái quát về tác giả Anh Thơ, bài thơ Chiều Xuân

* Phân tích đánh giá về giá trị nội dung của bài thơ:

- Bức tranh thiên nhiên đẹp, yên bình, đầy sức sống hiện lên qua:

+ Hình ảnh thiên nhiên với trạng thái nhẹ nhàng, khoan thai: “mưa đổ bụi êm đềm, đàn sáo vu vơ, cánh bướm rập rờn, trâu bò trong thả…”

+ Không khí tĩnh lặng, bâng khuâng: quán đứng im lìm, đồng lúa ướt lặng..

+ Màu sắc tươi tắn, giàu sức sống: màu tím hoa xoan, màu xanh của đồng lúa, màu đen của đàn sáo, màu đỏ của yếm thắm…

- Đặc sắc về nghệ thuật:

+ Sử dụng từ ngữ giàu giá trị tạo hình, gợi cảm

+ Giọng thơ nhẹ nhàng, hình ảnh thơ mộc mạc, gần gũi

+ Bút pháp lấy động tả tĩnh, sử dụng nhiều từ láy, nhân hóa …

*Đánh giá:

-Thể hiện tâm hồn tinh tế, nhạy cảm của tác giả trước vẻ đẹp của thiên nhiên đất trời vào buổi chiều xuân

- Tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, yêu quê hương đất nước, sự gắn của con người với nguồn cội.

Hướng dẫn chấm:

- Phân tích đầy đủ, sâu sắc: 1,5 điểm - 2,0 điểm.

- Phân tích đầy đủ nhưng có ý chưa sâu hoặc phân tích sâu nhưng chưa thật đầy đủ: 0,75 điểm - 1,25 điểm.

- Phân tích chưa đầy đủ hoặc chung chung, sơ sài: 0,25 điểm - 0,5 điểm.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.

Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.

0,5

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

Hướng dẫn chấm: Học sinh biết vận dụng lí luận văn học trong quá trình phân tích, đánh giá; biết so sánh với các tác phẩm khác, với thực tiễn đời sống để làm nổi bật vấn đề nghị luận; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc.

- Đáp ứng được 2 yêu cầu trở lên: 0,25 điểm.

0,5

Tổng điểm

10,0

I

ĐỌC HIỂU

6,0

1

B

0,5

2

C

0,5

3

B

0,5

4

C

0,5

5

D

0,5

6

C

0,5

7

C

0,5

8

- Tác dụng:

+ Giúp người đọc dễ hình dung những đặc điểm nổi bật của tuổi 20: kiên cường, mạnh mẽ, đoàn kết, lãng mạn, nhiệt huyết,...

+ Thái độ ngợi ca, trân trọng vẻ đẹp của những người lính thời kì đó.

Hướng dẫn chấm:

+ Học sinh trả lời đúng hoặc tương đương như đáp án: 1,0 điểm.

+ Học sinh trả lời được 1 ý: 0,5 điểm.

+ Học sinh trả lời ý chưa rõ: 0,25 điểm.

+ Học sinh trả lời không thuyết phục hoặc không trả lời: 0,0 điểm.

* Lưu ý: Học sinh có thể trả lời khác đáp án nhưng thuyết phục, diễn đạt nhiều cách miễn hợp lý là chấp nhận được

1,0

9

- Những tuổi hai mươi: cách nói về tuổi trẻ nói chung, là khoảng thời gian thanh xuân quý giá chứ không phải nói về năm 20 tuổi một cách cụ thể); "ai cũng tiếc tuổi hai mươi thì còn chi Tổ quốc". Nếu ai cũng ích kỉ, hẹp hòi, chăm lo cuộc sống của riêng mình, không có trách nhiệm với Tổ quốc thì Tổ quốc sao có thể tồn tại?
- Nêu cao tinh thần, trách nhiệm của mỗi công dân (đặc biệt là thế hệ trẻ) trong cuộc kháng chiến chống Mĩ: Tự nguyện, sẵn sàng hi sinh tuổi trẻ của mình để bảo vệ non sông đất nước.

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời tương đương như đáp án: 1,0 điểm.

- Học sinh trả lời có nội dung phù hợp nhưng diễn đạt chưa tốt: 0,5 điểm.

- Học sinh trả lời không thuyết phục hoặc không trả lời: 0,0 điểm.

* Lưu ý: Học sinh có thể trả lời khác đáp án nhưng thuyết phục, diễn đạt nhiều cách miễn hợp lý là chấp nhận được

1.0

10

- Sống có lí tưởng, hoài bão

- Tuổi trẻ cần phải biết kiên cường, mạnh mẽ, đoàn kết, lãng mạn, nhiệt huyết,...

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời tương đương 01 ý như đáp án: 1,0 điểm.

- Học sinh trả lời có nội dung phù hợp nhưng diễn đạt chưa tốt: 0,25 – 0,75 điểm.

- Học sinh trả lời không thuyết phục hoặc không trả lời: 0 điểm.

* Lưu ý: Học sinh có thể trả lời khác đáp án nhưng thuyết phục, diễn đạt nhiều cách miễn hợp lý là chấp nhận được.

0,5

II

VIẾT

4,0

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận

Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài khái quát được vấn đề

0,25

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:

Phân tích đoạn thơ: “Những dấu chân…….Tổ quốc”

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,25 điểm.

- Học sinh xác định chưa đúng vấn đề cần nghị luận: 0,0 điểm.

0,25

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm: Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Dưới đây là một vài gợi ý cần hướng tới:

1,0

0,5

0,5

* Nội dung:

- Vẻ đẹp của hình tượng người lính trong những năm tháng kháng chiến chống Mĩ:

+ Tuổi đời còn rất trẻ, mười tám hai mươi- tuổi đẹp nhất của cuộc đời

+ Ý chí kiên cường, mạnh mẽ, giàu nhiệt huyết cứu nước, tinh thần quyết tâm tiêu diệt kẻ thù - những người lính đã tự nguyện, sẵn sàng hiến dâng tuổi trẻ của mình để bảo vệ non sông đất nước làm nên mùa xuân tươi đẹp cho dân tộc từ tuổi trẻ của mình.

- Thái độ của tác giả: Trận trọng, ngợi ca những người lính thời chống Mĩ.

* Nghệ thuật: Phép điệp, so sánh, ẩn dụ, câu hỏi tu từ, câu khẳng định, hình ảnh giàu sức gợi….

Hướng dẫn chấm:

- Phân tích đầy đủ, sâu sắc: 2,0 điểm.

- Phân tích chưa đầy đủ hoặc chưa sâu: 1,0 điểm – 1,75 điểm.

- Phân tích chung chung, sơ sài: 0,25 điểm – 0,75 điểm. .

- Đánh giá chung:

+ Đoạn thơ tiêu biểu nêu cao tinh thần, trách nhiệm của mỗi công dân, đặc biệt là thế hệ trẻ: Tự nguyện, sẵn sàng hi sinh tuổi trẻ của mình để bảo vệ non sông đất nước.
+ Vẻ đẹp nghệ thuật thơ Thanh Thảo.

Hướng dẫn chấm:

- Trình bày được 2 ý: 0,5 điểm.

- Trình bày được 1 ý; 0,25 điểm.

0,5

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.

0,5

e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,5

I + II

10

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

ĐỌC HIỂU

6.0

1

Thể thơ: Lục bát

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời đúng đáp án: : 0,5 điểm.

- Học sinh trả lời sai: 0,0 điểm.

0.5

2

Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời đúng đáp án: : 0,5 điểm.

- Học sinh trả lời sai: 0,0 điểm.

0.5

3

Nhân vật em xuất hiện trong hoàn cảnh: Đi tỉnh về

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời đúng đáp án: 0,5 điểm.

- Học sinh trả lời sai: 0,0 điểm.

0.5

4

Trang phục mà em mặc khi đi tỉnh về: Khăn nhung, quần lĩnh,
Áo cài khuy bấm.

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời đúng đáp án hoặc chép lại 2 câu thơ: 0,5 điểm.

- Học sinh trả lời được 1 đến 2 hình ảnh: 0,25 điểm.

- Học sinh trả lời sai: 0,0 điểm.

0.5

5

Cảm xúc chủ đạo của bài thơ: Tình yêu quê hương đất nước tha thiết của tác giả đối với những nét đẹp truyền thống của thôn quê đang dần bị thay đổi.

Hướng dẫn chấm:

- HS trả lời như đáp án hoặc gần đúng, có diễn đạt khác: 0,25 -0,75đ

- Học sinh trả lời sai: 0,0 điểm.

0.75

6

Nỗi lòng của chàng trai: Mong cầu khẩn thiết cô gái mình yêu hãy giữ lấy nét mộc mạc, chân chất, hồn nhiên của làng quê, đừng thay đổi bằng những trang phục, lối sống… Âu hóa.

Hướng dẫn chấm:

- HS trả lời như đáp án hoặc gần đúng, có diễn đạt khác: 0,25 -0,75đ

- Học sinh trả lời sai: 0,0 điểm.

0.75

7

Nội dung của 2 câu thơ: Sự nuối tiếc của chàng trai trước hiện trạng người mình yêu - cô gái quê lên tỉnh về đã bị văn minh đô thị làm cho thay đổi.

Hướng dẫn chấm:

- HS trả lời như đáp án hoặc gần đúng, có diễn đạt khác: 0,25 -0,75đ

- Học sinh trả lời sai: 0,0 điểm.

0.75

8

Thông điệp: - Hãy giữ lấy nét đẹp chân quê;

- Trân trọng những giá trị văn hóa truyền thống;

- Cái đẹp, chỉ thật sự trở nên đẹp khi ở trong hoàn cảnh phù hợp…

Hướng dẫn chấm:

- HS rút ra được 3 thông điệp trở lên: 0,75

- HS rút ra được 1 thông điệp: 0,25

- Học sinh trả lời sai: 0,0 điểm.

0,75

9

Tùy vào quan điểm của HS nhưng phải giải thích thuyết phục thì mới cho điểm tối đa.

1.0

II

VIẾT

4.0

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận

Mở bài nêu được vấn đề; Thân bài triển khai được vấn đề; Kết bài khái quát được vấn đề

0.5

b. Xác định đúng yêu cầu của đề: Phân tích, đánh giá tác phẩm thơ Chân quê – Nguyễn Bính.

0.5

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm

HS có thể viết bài nhiều cách trên cơ sở kết hợp được lí lẽ và dẫn chứng để tạo tính chặt chẽ, logic của mỗi luận điểm; đảm bảo các yêu cầu sau:

2.0

* Giới thiệu ngắn gọn tác giả, tác phẩm.

* Phân tích, đánh giá giá trị về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm:

- Về nội dung:

+ Sự thay đổi về cách ăn mặc của nhân vật em khi đi tỉnh về;

+ Nỗi lòng của chàng trai trước sự thay đổi của cô gái;

+ Thái độ của tác giả đối với giá trị truyền thống của dân tộc;

+ Thông điệp rút ra từ tác phẩm.

- Về nghệ thuật:

+ Ngôn từ giản dị, trong sáng; hình ảnh quen thuộc, gần gũi;

+ Giọng kể lễ, tâm sự giải bày quen thuộc của thơ dân gian…

è Sự hấp dẫn, sức sống của bài thơ.

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

0.5

e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0.5

Tổng điểm

10.0

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

ĐỌC HIỂU

6,0

1

C

0,5

2

D

0,5

3

D

0,5

4

A

0,5

5

D

0,5

6

A

0,5

7

D

0,5

8

Giá trị biểu cảm của từ láy “xun xoe” trong câu thơ “Từng đàn con trẻ chạy xun xoe”:

- Thể hiện tâm trạng nô nức, háo hức…

- Niềm vui sướng của con trẻ khi xuân về

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời tương đương như đáp án: 0,5 điểm.

- Học sinh trả lời có nội dung phù hợp nhưng diễn đạt chưa tốt: 0,25 điểm.

- Học sinh trả lời không thuyết phục hoặc không trả lời: 0,0 điểm.

* Lưu ý: Học sinh có thể trả lời khác đáp án nhưng thuyết phục, diễn đạt nhiều cách miễn hợp lý là chấp nhận được.

0,5

9

Nét đẹp văn hóa làng quê Việt Nam qua hai câu thơ:

“Trên đường cát mịn, một đôi cô,
Yếm đỏ, khăn thâm, trẩy hội chùa.”

- Trang phục truyền thống

- Lễ hội mùa xuân

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời tương đương như đáp án: 1,0 điểm.

- Học sinh trả lời đúng 1 ý: 0,5 điểm.

- Học sinh trả lời có nội dung phù hợp nhưng diễn đạt chưa tốt: 0,25 điểm.

- Học sinh trả lời không thuyết phục hoặc không trả lời: 0,0 điểm.

* Lưu ý: Học sinh có thể trả lời khác đáp án nhưng thuyết phục, diễn đạt nhiều cách miễn hợp lý là chấp nhận được.

1.0

10

Gợi ý thông điệp tích cực rút ra từ văn bản:

- Sống hòa hợp, gắn bó, yêu thiên nhiên

- Trân trọng những giá trị của làng quê, hồn quê

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh trả lời tương đương 02 ý như đáp án: 1,0 điểm.

- Học sinh trả lời có nội dung phù hợp nhưng diễn đạt chưa tốt: 0,25 – 0,75 điểm.

- Học sinh trả lời không thuyết phục hoặc không trả lời: 0,0 điểm.

* Lưu ý: Học sinh có thể trả lời khác đáp án nhưng thuyết phục, diễn đạt nhiều cách miễn hợp lý là chấp nhận được.

1.0

II

VIẾT

4,0

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận

Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài khái quát được vấn đề

0,25

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:

Tình yêu quê hương của tác giả trong bài thơ.

Hướng dẫn chấm:

- Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,25 điểm.

- Học sinh xác định chưa đúng vấn đề cần nghị luận: 0,0 điểm.

0,25

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Dưới đây là một vài gợi ý cần hướng tới:

2.0

- Tình yêu quê hương giản dị, mộc mạc, sâu lắng:

+ Quê hương là nơi gắn liền với kỉ niệm tuổi thơ

+ Quê hương gắn liền với những tình cảm ruột rà

- Nghệ thuật: Điệp, câu hỏi tu từ, hình ảnh giàu sức gợi, nhịp điệu….

Hướng dẫn chấm:

- Phân tích đầy đủ, sâu sắc: 2,0 điểm.

- Phân tích chưa đầy đủ hoặc chưa sâu: 1,0 điểm – 1,75 điểm.

- Phân tích chung chung, sơ sài: 0,25 điểm – 0,75 điểm. .

- Đánh giá chung:

+ Tình yêu quê hương là một tình cảm thiêng liêng, cao quý…

+ Vẻ đẹp nghệ thuật thơ Đỗ Trung Quân.

Hướng dẫn chấm:

- Trình bày được 2 ý: 0,5 điểm.

- Trình bày được 1 ý; 0,25 điểm.

0,5

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp.

0,5

e. Sáng tạo: Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,5

I + II

10