Đọc hiểu Nữ thần lửa

Đọc hiểu Thần lửa, thần thoại việt nam

Đọc hiểu bài Nữ thần lửa

Đọc hiểu Nữ thần lửa tự luận
Trắc nghiệm Nữ thần lửa

Đọc hiểu Nữ thần lửa - Trong bài viết này Hoatieu xin chia sẻ mẫu đề đọc hiểu văn bản Nữ thần lửa nằm trong kho tàng thần thoại Việt Nam. Sau đây là nội dung đề đọc hiểu bài Nữ thần lửa có đáp án, mời các bạn cùng tham khảo.

Hậu Nghệ bắn chín mặt trời đọc hiểu

Đọc hiểu Nữ thần lửa tự luận

Đọc văn bản:

Thần Lửa là một bà già mặt mũi rất hung dữ. Người ta thường gọi là bà Hỏa. Thần chuyên giữ một thứ lửa rất mầu nhiệm có thể đặt nồi không mà nấu ra đủ những thức ăn rất ngon lành. Nhưng thứ lửa ấy không phải là để cho hạ giới dùng.

Người ta kể chuyện ngày xưa có một ông lão đi vào trong rừng sâu bỗng bắt gặp một bếp lửa của bà Thần lúc đó đang đi đâu vắng. Ông ta mừng quýnh bèn chặt một ống nứa không đặt lên bếp lửa. Chỉ trong một chốc, ống nứa tự nhiên thấy đầy cơm chín lại có cả cá thịt nữa. Ông bèn đổ ra rá ăn một bụng no nê rồi ngủ luôn tại đó. Chẳng dè trong khi ông lão ngủ say thì bà Thần bất chợt trở về. Thấy có người lạ khám phá ngọn lửa mầu nhiệm của mình, bà Thần bèn rút bầu nước mang theo người ra tưới tắt bếp lửa rồi đi mất. Chừng ông lão tỉnh dậy thấy tắt mất bếp biết là thần Lửa không muốn cho mình hưởng, nhưng ông cụ cũng cố bươi đống tro tàn ra xem thì may thay hãy còn một tí than đỏ. Ông lão mừng rỡ vội bỏ vào khố bọc lại mang về nhà nhen nhóm nó lên.

Từ đó ngày nào cũng cơm thịt đề huề, gia đình ông lão sống rất sung túc. Và từ đó ông lão luôn luôn giữ gìn ngọn lửa không bao giờ dám để tắt.

Nhưng một hôm lúc ông cụ đi vắng người dâu của ông vừa đi ra suối múc nước về bỗng thấy lửa bén vào vách mà nhà vắng không có ai cả, chị ta lật đật mang cả vò nước xối vào khắp mọi nơi. Đến chừng ông lão trở về thì tiếc thay lửa đã tắt ngấm không còn một chút than đỏ nào nữa.

Từ đó cha con mất hết bảo vật của thần.

Thần Lửa cũng có nhiều lúc hung dữ cho bộ hạ đi tàn phá nhà nhân gian, cây cối. Người ta thường phân biệt lửa của thần trong khi đốt nhà là một thứ lửa màu xanh xanh liếm từ trên nóc liếm xuống. Trong số bộ hạ thần Lửa có thằng Bợ hung ác quen thói. Nó ở với thần Lửa lâu năm, một hôm ăn cắp lửa của thần rồi trốn đi. Nó là kẻ thù của loài người. Hình như về sau nó bị thần bắt được và đày xuống địa ngục.

(Thần Lửa – Thần Thoại Việt Nam)

Thực hiện các yêu cầu sau:

Câu 1. Xác định không gian và thời gian trong văn bản.

Câu 2. Nêu cốt truyện và nhận xét về nghệ thuật xây dựng cốt truyện trong văn bản.

Câu 3. Tìm những chi tiết, hình ảnh miêu tả về Thần Lửa? Nhận xét về cách xây dựng hình tượng Thần lửa của người xưa?

Câu 4. Ông lão đã đem lửa về hạ giới bằng cách nào? Qua việc làm của ông lão nhằm thể hiện khát vọng gì của con người thời xưa?

Câu 5. Chi tiết “Thần Lửa cũng có nhiều lúc hung dữ cho bộ hạ đi tàn phá nhà nhân gian, cây cối” phản ánh nhận thức gì của người xưa về thế giới các vị thần? Điều đó thể hiện quan niệm gì của người xưa?

Câu 6. Thông điệp nào có ý nghĩa tích cực nhất đối với anh/chị? Vì sao?

Đáp án

1

- Không gian trong văn bản: hạ giới, rừng sâu, nhân gian, địa ngục,…

- Thời gian: ngày xưa, từ đó ngày nào, một hôm, hình như về sau,…

2

- Nêu cốt truyện: các sự kiện trong văn bản xoay quanh vấn đề nguồn gốc ra đời của ngọn lửa.

- Nhận xét: cốt truyện đơn giản, trật tự tuyến tính, có các yếu tố kì ảo xoay vị Thần Lửa nhằm giải thích nguồn gốc của ngọn lửa.

3

- Hình tượng Thần Lửa được miêu tả:

+ Thần Lửa là một bà già mặt mũi rất hung dữ. Người ta thường gọi là bà Hỏa.

+ Thần chuyên giữ một thứ lửa rất mầu nhiệm có thể đặt nồi không mà nấu ra đủ những thức ăn rất ngon lành.

+ Thần Lửa cũng có nhiều lúc hung dữ cho bộ hạ đi tàn phá nhà nhân gian, cây cối

- Nhận xét: quan sát hiện tượng tự nhiên kết hợp trí tưởng tượng phong phú, gán cho các hiện tượng ấy hình dạng, tính cách như con người.

4

- Ông lão đã đem lửa về hạ giới bằng cách: “cố bươi đống tro tàn ra xem thì may thay hãy còn một tí than đỏ. Ông lão mừng rỡ vội bỏ vào khố bọc lại mang về nhà nhen nhóm nó lên”.

- Qua việc làm của ông lão nhằm thể hiện khát vọng của con người thời xưa:

+ Khám phá, thấu hiểu, chinh phục, nắm giữ giới tự nhiên

+ Hướng đến cuộc sống ngày càng tốt hơn.

5

- Qua chi tiết “Thần Lửa cũng có nhiều lúc hung dữ cho bộ hạ đi tàn phá nhà nhân gian, cây cối” nhằm phản ánh:

Bên cạnh sức mạnh phi thường, đầy quyền năng, các vị thần cũng có mặt hạn chế, thiếu sót, sai lầm, gây ra thiệt hại to lớn cho thế gian, con người.

- Điều đó giúp chúng ta hiểu thêm về quan niệm của người xưa:

Trong quan niệm của người xưa thiên nhiên có sức mạnh phi thường đáng tôn thờ như các vị thần, nhưng thái độ tôn thờ tỉnh táo, khách quan. Thần có năng lực phi thường nhưng không hoàn hảo, nên khi mắc sai lầm sẽ dẫn đến những hậu quả càng lớn càng khó sữa chữa.

6

Thông điệp có ý nghĩa tích cực nhất và lý giải:

HS trả lời câu hỏi theo suy nghic và cách diễn đạt riêng, hợp lý, và xoay quanh nội dung sau:

- Các vị thần linh đã có công tạo ra vũ trụ, con người, giúp con người vượt qua mọi thiên tai bằng tất cả tình yêu thương và tâm trí của mình. Chính vì vậy, mọi người hãy biết ơn, bảo vệ, giữ gìn để nó xứng đáng với công lao của các vị thần linh.

- Nỗ lực rèn luyện tránh những sai lầm vì nếu càng nắm giữ những quyền năng, năng lực càng lớn mà làm điều sai trái, phạm sai lầm thì hậu quả tảo ra vô cùng lớn.

Trắc nghiệm Nữ thần lửa

Đọc văn bản sau:

Ngọc Hoàng thượng đế cai quản cả trên trời, dưới đất. Bộ hạ của Ngọc Hoàng rất nhiều, trong đó nữ thần Lửa được Ngọc Hoàng giao cho một trọng trách lớn: giữ lửa. Lửa của nữ thần này có rất nhiều loại, có loại lửa thường, thần rất sẵn lòng cho nếu ai thành tâm đến xin, có loại lửa xanh chỉ thần Sét mới được dùng… Đặc biệt có một thứ lửa rất màu nhiệm có thể đặt nồi không mà nấu được những thức ăn rất ngon lành. Nhưng thứ lửa này chỉ nhà trời mới được dùng, còn những người trần mắt thịt thì không bao giờ được biết đến. Người hạ giới cũng biết thứ lửa này nhưng chưa ai có thể lấy được vì nữ thần Lửa là một bà già rất khô khan và hung dữ. Bà có một thứ bảo bối dùng làm vũ khí luôn luôn ngậm trong miệng. Đó là rất nhiều chiếc lưỡi đỏ lòm, có thể liếm một cái là cháy trụi hàng cánh đồng, hàng dải núi và làm khô cạn hết nước ao hồ.

Nhưng có một lần người đốn củi vào rừng, tình cờ bắt gặp bếp lửa khi thần đi vắng. Người này mừng lắm bèn chặt một ống nứa, đặt lên trên bếp và chỉ lúc sau trong ống đã hiện ra cơm, cá, thịt,…Anh ta chén một bữa no nê rồi lăn ra ngủ. Chẳng dè, một lúc sau thần Lửa trở về. Thấy có người lạ khám phá ra bí mật của mình, thần bèn rút bát nước luôn đeo sát bên mình dội tắt bếp lửa rồi bỏ đi mất. Khi người đốn củi tỉnh dậy thì bếp nguội, tro lạnh, anh ta biết thần không muốn cho mình hưởng của quý này, nhưng vì tiếc của nên anh ta cố bới đống tro tàn ra xem, thì may thay hãy còn một chấm đỏ. Anh ta mừng rỡ vội mang về nhà. Từ đấy, ngày nào gia đình anh ta cũng có cơm thịt ê hề. Và cũng từ đó anh ta luôn chú ý giữ gìn không để lửa tắt. Nhưng có một lần, anh ta đi vắng, ngọn lửa được ủ trong trong bếp bỗng bốc lên và cháy cả vào vách nhà. Cô vợ thấy thế hốt hoảng, mang cả vò nước ở chái xối vào lênh láng. Đến khi chồng về thì tiếc thay ngọn lửa đã tắt ngấm. Từ đó người trần không ai còn được dùng đến ngọn lửa thần nữa. Họ chỉ có thứ lửa thường và cả ngọn lửa này nếu không biết cách giữ gìn thì cũng có thể bị mất nốt.

Người ta rất sợ những cơn giận của thần Lửa nên họ hết sức chiều chuộng ngọn lửa. Không mấy ai dám để cơn giận của thần bốc lên vì như vậy sẽ gây ra những đám cháy. Người ta lại còn sợ rằng những lúc cháy ấy hốt hoảng đổ nước nhiều thì lửa lại tắt đi mất.

(Nữ thần Lửa, trích Kho tàng Thần Thoại Việt Nam, NXB Văn hóa – Thông tin, tr 180, 181)

Lựa chọn đáp án đúng:

Câu 1. Xác định nhân vật chính trong truyện thần thoại trên là ai?

A. Nữ thần Lửa, Ngọc Hoàng

B. Nữ thần Lửa

C. Ngọc Hoàng

D. Người đốn củi, cô vợ người đốn củi

Câu 2. Nữ thần Lửa được miêu tả là:

A. Nữ thần khô khan, hung dữ nhưng có trách nhiệm

B. Nữ thần khô khan, hung dữ

C. Nữ thần độc ác, ma mãnh

D. Nữ thần khô khan nhưng tốt bụng

Câu 3. Không gian bao quát được nói đến trong truyện Nữ thần Lửa là:

A. Trên trời

B. Dưới hạ giới

C. Núi rừng

D. Đáp án A và B

Câu 4. Dòng nào sau đây cho ta biết về công việc của nữ thần Lửa?

A. Nữ thần Lửa được Ngọc Hoàng giao cho một trọng trách lớn: giữ lửa.

B. Lửa của nữ thần có nhiều loại: lửa thường, lửa xanh,…

C. Lửa nhiệm màu có thể đặt nồi không cần nấu mà có thức ăn ngon lành.

D. Thần bèn rút bát nước luôn mang theo mình dội tắt bếp rồi bỏ đi mất.

Câu 5. Phát biểu nào sau đây nói lên đặc điểm về cốt truyện của thần thoại Nữ thần Lửa.

A. Xoay quanh quá trình sáng tạo ra vạn vật và con người.

B. Xoay quanh chiến tích của những người anh hùng.

C. Xoay quanh việc giữ lửa của nữ thần và quá trình lấy lửa, bảo vệ lửa của con người.

D. Xoay quanh cuộc chiến mở rộng địa bàn.

Câu 6. Xác định chủ đề của truyện Nữ thần Lửa:

A. Thể hiện nhận thức chất phác, hồn nhiên về thế giới tự nhiên, đồng thời bày tỏ khát vọng lí giải và chinh phục các hiện tượng tự nhiên của người xưa.

B. Thể hiện nhận thức chất phác, hồn nhiên về thế giới tự nhiên, đồng thời thể hiện thái độ sợ hãi trước các hiện tượng tự nhiên của người xưa.

C. Thể hiện ước mơ bay bổng, lãng mạn của người xưa về thế giới tự nhiên.

D. Thể hiện niềm tin về sự tồn tại của thần linh và khát vọng lí giải các hiện tượng tự nhiên.

Câu 7. Qua truyện thần thoại trên, người xưa thể hiện thái độ như thế nào đối với nữ thần Lửa?

A. Thái độ sợ hãi, ghét bỏ

B. Thái độ sợ hãi

C. Thái độ chiều chuộng

D. Đáp án B và C

Trả lời câu hỏi/ Thực hiện các yêu cầu:

Câu 8. Em có nhận xét gì về chi tiết: “…có một thứ lửa rất màu nhiệm, có thể đặt nồi không mà nấu được những thức ăn ngon lành”?

Câu 9. Qua truyện Nữ thần Lửa, anh/chị hãy lí giải vì sao người xưa lại thường tin rằng mọi hiện tượng trong tự nhiên đều do các vị thần sáng tạo ra?

Câu 10. Anh/chị hãy rút ra một thông điệp có ý nghĩa nhất sau khi đọc văn bản.

Đáp án

1	B
2	B
3	B
4	A
5	C
6	A
7	D
8	Nhận xét gì về chi tiết: “ …có một thứ lửa rất màu nhiệm, có thể đặt nồi không mà nấu được những thức ăn ngon lành”: - Thể hiện khát vọng, mong ước của người xưa về một cuộc sống đủ đầy, no ấm. - Chi tiết hoang đường kì ảo, thể hiện trí tưởng tượng phong phú của người xưa. - Đây là chi tiết li kì, hấp dẫn tạo nên sức sống cho câu chuyện
9	Người xưa thường tin rằng mọi hiện tượng trong tự nhiên đều do các vị thần tạo ra là vì: Do sự hiểu biết còn hạn hẹp, nhận thức còn sơ khai; do khoa học kĩ thuật chưa phát triển nên người ta nhìn thấy sự bí ẩn, kì lạ trong mọi hiện tượng tự nhiên và tin những vị thần có sức mạnh phi thường, khả năng siêu nhiên mới có thể tạo ra chúng; do trí tưởng tượng bay bổng, lãng mạn của người xưa.
10	- Một số thông điệp có ý nghĩa: Cần biết trân trọng những gì mình có; hãy biết thận trọng trong cuộc sống; cần biết bình tĩnh để xử lí các tình huống trong cuộc sống… - Chọn một thông điệp và lí giải phù hợp, thuyết phục.