HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- HS trả lời câu hỏi:

+ Nêu hiểu biết của em về thể loại sử thi?

(Có phiếu bài tập)

+ Dựa vào phần chuẩn bị bài, em hãy nêu một số điểm cơ bản của sử thi dân gian Việt Nam.

(Có phiếu bài tập)

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

- HS suy nghĩ, trao đổi, thảo luận.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS trình bày sản phẩm.

- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

Nhiệm vụ 2

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- HS trả lời các câu hỏi:

+ Tóm tắt sử thi Đăm Săn?

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

- HS suy nghĩ, trao đổi, thảo luận.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS trình bày sản phẩm.

- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

Nhiệm vụ 3

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- HS trả lời các câu hỏi:

+ Vị trí, nội dung chính của đoạn trích?

+ Cho biết bố cục của đoạn trích?

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

- HS suy nghĩ, trao đổi, thảo luận.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS trình bày sản phẩm.

- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

I. TÌM HIỂU CHUNG

1. Thể loại sử thi

a. Khái niệm:

- Sử Thi (anh hùng ca) là các tác phẩm tự sự dân gian có quy mô lớn, bằng văn vần hoặc văn xuôi kết hợp với văn vần xây dựng các hình tượng hào hùng, kì vĩ để kể về những người anh hùng, những sự kiện có ý nghĩa trọng đại với dân tộc, diễn ra trong đời sống cộng đồng của cư dân thời cổ đại.

b. Thời gian và không gian

- Không gian cộng đồng (không gian thiên nhiên và không gian xã hội).

- Thời gian: thời gian quá khứ trải qua nhiều biến cố, gắn với lịch sử, cộng đồng và dân tộc.

c. Cốt truyện:

- Chuỗi sự kiện được sắp xếp theo một trình tự nhất định.

d. Nhân vật:

- Nhân vật anh hùng có sức mạnh, tài năng phẩm chất và vẻ đẹp phi thường, dũng cảm xả thân vì cộng đồng trong chiến đấu chống kẻ thù và chinh phục tự nhiên.

e. Lời người kể chuyện và lời nhân vật

- Lời người kể chuyện: lời người thuật lại câu chuyện.

- Lời nhân vật: lời nói trực tiếp của nhân vật.

2. Sử thi Việt Nam

- Là thành tựu của các dân tộc thiểu số Việt Nam (chưa tìm thấy sử thi của người Kinh).

- Có hai loại: sử thi thần thoại và sử thi anh hùng.

+ Sử thi thần thoại: Kể về sự hình thành thế giới muôn loài, con người, bộ tộc thời cổ đại.

+ Sử thi anh hùng: Kể về cuộc đời và những chiến công của những tù trưởng anh hùng

=> Sử thi Đăm Săn là sử thi anh hùng.

3. Sử thi Đăm Săn:

- Là sử thi của dân tộc Ê-đê

* Tóm tắt:

- Đăm Săn về làm chồng hai chị em Hơ Nhị và Hơ Bhị, trở thành một tù trưởng oai danh, giàu có.

- Các từ trưởng Kên Kên và Sắt lừa bắt Hơ Bhị về làm vợ. Đăm Săn đánh trả và chiến thắng. Bộ lạc của chàng trở lêb giàu mạnh hơn xưa.

- Đăm Săn chặt cây Sơ – múc (Cây thần vật tổ bên nhà vợ), làm cả hai vợ đều chết. Chàng lên trời xin thuốc cứu hai vợ thành công

- Chàng đi hỏi nữ thần mặt trời làm vợ nhưng bị từ chối. Trên đường trở về, Đăm Săn bị chết ngập trong rừng Sáp – đen.

- Hồn Đăm Săn biến thành con ruồi, bay vào miệng chị gái – nàng Hơ – Âng. Nàg có thai và sinh ra Đăm Săn cháu, tiếp tục sự nghiệp của Đăm Săn cậu.

4. Đoạn trích Chiến thắng Mtao - Mxây:

a. Vị trí

- Đoạn trích kể về chuyện tù trưởng Mtao Mxây lừa lúc Đăm Săn đi vắng đã kéo người tới cướp phá buôn làng của chàng và bắt Hơ Nhị về làm vợ. Đăm Săn đánh Mtao Mxây cứu được vợ về và thu phục được dân làng của tù trưởng Mtao Mxây.

b. Bố cục

- Phần 1: Từ đầu đến “Họ đến bãi ngoài làng, rồi vào làng”: Cảnh trận đánh giữa hai tù trưởng và cuộc đối đáp giữ Đăm Săn với nô lệ.

+ Tả cảnh nhà Mtao Mxây: Đăm Săn thách đấu, nói khích để Mtao MXây ra khỏi nhà.

+ Tả trận đánh giữa hai người.

+ Đăm Săn dẫn tôi tớ của mình và của Mtao Mxây về bản mở tiệc lớn, đánh chiêng ăn mừng chiến thắng.

- Phần 2: Còn lại: Cảnh ăn mừng sau chiến thắng và hình tượng Đăm Săn.

+ Hình ảnh oai hùng, dũng mãnh của người anh hùng Đăm Săn.